İnsanoğlunun bilgi paylaşım
şeklini değiştiren, fotokopinin mucidi Chester Carlson, bundan tam yüz yıl önce,
Şubat 1906’da dünyaya geldi. Gelmiş geçmiş en önemli buluşlardan biri kabul edilen
fotokopiyi icat eden Chester Carlson aynı zamanda, şu an bir çok büyük firmanın
rekabet ettiği, yıllık cirosu 112 milyar dolar olan doküman yönetimi pazarının
da yaratıcısı.
Chester Carlson’un buluşu!
Chester Carlson’un bu önemli buluşu, bugün iş yaşamımızda kullandığımız gelişmiş
yazıcı, faks, tarayıcı ve dijital baskı sistemleri gibi ürünlerin de ortaya
çıkmasına neden oldu. Tüm bu ürünler aynı çalışma prensibinden hareketle geliştirildi.
Konu uzmanları, 2004 yılında ofis makineleri ile 4 trilyon sayfa dokümanın çoğaltıldığını
tahmin ediyor.
Chester Carlson fakir bir ailenin çocuğu olarak 1906 yılında Amerika’da dünyaya
geldi. Köhne bir barakada büyüyen Chester Carlson, anne ve babasını tüberkülozdan
kaybettiğinde, bu yaşantıdan ancak bir şey keşfederek kurtulabileceğini anladı.
Küçük yaşlardan itibaren çalışmaya başlayan Chester Carlson, zor koşullara rağmen
eğitimini sürdürdü ve Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nde Fizik eğitimi aldı.
Okuldan sonra bir tescil ofisinde asistan olarak çalışmaya başlayan Chester
Carlson’un kağıt ağırlıklı bir işi vardı ve sürekli olarak belge çoğaltıyordu.
O zamanlar bir belgenin çoğaltılması için ya fotoğrafının çekilmesi ya da elle
yazılarak kopyalanması gerekiyordu. Bu iki yöntem de, çok pahalı ve zaman alıcıydı.
Bu şekilde belge kopyalamanın çok zor olduğunu gören Carlson, kopyalamanın daha
kolay bir yolunu bulmaya karar verdi.
New York kütüphanesinde aylarca fotoğrafçılık üzerine yazılmış bilimsel araştırmaları
inceledi ve bu konuda deneysel araştırmalar yapmaya başladı. Carlson, fotoiletken
özellikli materyaller üzerinde elektrostatik denemeler yaptı ve elektrik ışığına
maruz kalan nesnelerin görüntülerini yansıttıklarını keşfetti. Carlson, 22 Ekim
1938 tarihinde ilk Xerografik görüntüyü keşfettiğinde 32 yaşındaydı. Bu buluşa
daha sonra eski Yunan’da kuru ve yazma anlamlarına gelen kelimelerin birleşiminden
Xerografi adı verildi.
Dev firmalardan red!
Carlson, Xerografi keşfi için patent başvurusunda bulundu ve buluşunu nihai
bir ürün haline getirmek için büyük firmaların kapısını çaldı ve bu firmaları
buluşuna yatırım yapmaya ikna etmeye çalıştı. IBM, General Electric, Kodak,
RCA gibi büyük firmalar Chester Carlson’u dinlediler ama bu buluşu yatırım yapmaya
değecek kadar önemli bir buluş olarak değerlendirmeyerek, Chester Carlson’un
teklifini reddettiler. Yıllar süren bu süreç sonunda Haloid adında fotoğraf
malzemeleri satan bir firma, Chester Carlson’un buluşunun önemini kavrayarak,
bu buluşa yatırım kararı aldı. Bu riskli yatırım kararını alan Haloid şirketi,
1961 yılında ismini “Xerox Corporation” olarak değiştirdi.
Chester Carlson’un keşfinin, kolay ve hızlıca siyah beyaz fotokopi çeken bir
ürün haline gelme süreci yıllar aldı. 1949 yılında kamuoyuna tanıtılan ilk ürün
denemesinden sonra, 1961 yılında piyasaya sürülen Xerox 914, basitçe ve çabukça
siyah beyaz kopyalama yapan ilk otomatik fotokopi makinasıydı. Xerox 914 ürünü
o kadar başarılı oldu ki yıllar sonra, Fortune dergisi Xerox 914’ü Amerika’da
satışa sunulan gelmiş geçmiş en başarılı ürün seçti. Xerox, 2000’li yıllara
gelene kadar Xerox 914’e servis vermeye devam etti.
Chester Carlson 1968 yılında öldüğünde 62 yaşındaydı. Chester Carlson buluşçu
kimliğinin ötesinde hayatını başkalarına yardım etmeye adayan bir kişi idi.
Ölmeden önce Xerografi keşfi ile elde ettiği 100 milyon doların üzerindeki servetini
hayır kurumlarına bağışladı.
Vefatından sonra bile ödül alan bilim adamı
Chester Carlson’un yaşamı ve buluşu ile ilgili yüzlerce makale yazıldı ve bilimsel
araştırma yapıldı. Chester Carlson ölmeden önce ve hatta öldükten yıllar sonra
bile bir çok başarı ödülüne layık görüldü. Araştırmacı yazar David Owen tarafından
2004 yılında kaleme alınan “Saniyeler içinde kopyalama” adlı kitap, tüm detayları
ile Chester Carlson’un bu sıradışı buluşunu ve yaşamını ortaya koyan en son
eserlerden biridir.
Chester Carlson’un açtığı buluşçu yoldan ilerleyen Xerox, Xerografi buluşunu
temel alarak binlerce yeni buluşa imza attı ve dünya üzerinde yenilikçi ve buluşçu
kimliği ile bir çok yeni sektör yaratan ve insanoğlunun günlük yaşamını değiştiren
bir firma oldu. Xerox, şu an dünya üzerinde 130 ülkede faaliyet gösteren, üç
farklı kıtada yer alan bir çok AR-GE Merkezi, 65.000 çalışanı ve 16 milyar dolar
cirosu ile alanında pazar lideri ve teknolojiye yön veren büyük firmalardan
biri.
Bilgi için: Xerox Türkiye
SDN
{{user}} {{datetime}}
{{text}}