Bilim kurgudan spora, belgeselden çizgi filme kadar birçok televizyon programının geleceğinin 3D görüntüler olacağı her yerde dile getirilir hale geldi. (3D Görüntülere Isınabildik mi?)
HDTV’ler ile görüntü kalitesi artmış olabilir fakat 3D TV’ler kaliteli görüntüden çok daha fazlasını vadediyorlar.
3D görüntüler bir anda popüler oldu
Sıkıntı Ne?
Görüntülere derinlik kazandıran hatta ekranın dışarısına çıkmasını sağlayabilen 3D TV’ler yavaş yavaş raflardaki yerlerini almaya başladı. Ancak 3D TV’ler aynı HD TV’lerin ilk zamanlarında yaşadığı sıkıntıyı yaşıyorlar. (Titanic 3D Yolda)
Bu sıkıntının adı içerik azlığı. Eğer bir 3D TV almayı düşünüyorsanız ya da bu cihazlar hakkında detaylı bilgi edinmek istiyorsanız bu yazıyı okumanızı tavsiye ediyoruz.
{pagebreak::3D TV’ler Nasıl Çalışır?}
3D TV’ler Nasıl Çalışır?
Tüm 3D görüntü sistemleri her bir göze ayrı görüntüler gönderme prensibiyle çalışır. Böylece bir cismi birden fazla açıdan görüyormuş izlenimine kapılırız. Temelde 3D görüntüler beynimizin bize oynadığı bir oyundan ibarettir.(3D’nin Yeniden Doğuşu)
3D görüntülerde kullanılan birden fazla yöntem ve buna bağlı olarak gözlük tipi var. Bunların en basiti bir tarafı mavi, diğer tarafı ise kırmızı olan gözlükler. Bunlar iki göze farklı renk filtresi getirerek derinlik hissi oluşturur fakat bunlar ile ekrandaki görüntülerin rengi tam olarak yansıtılamaz. (Nasıl 3D Görüyoruz?)
Gözlükler iki göze farklı görüntü gelmesini sağlıyor
Active Shutter
3D TV’lerde kullanılan gözlüklere ise “active shutter” deniliyor. Televizyonda bulunan bir kızılötesi verici gözlüğün iki tarafındaki filtreleri belli aralıklarla açıp kapatır. Bu efekt de ekrandaki görüntünün üç boyutlu olarak gözükmesini sağlıyor. (NVIDIA 3D Surround Hakkında Her Şey)
Sinemalarda kullanılan teknoloji ise 3D TV’lerden farklı. Film projektöründe bulunan bir filtre sayesinde görüntülerin göze farklı anlarda gelmesi sağlanıyor. 3D TV’lerde kullanılan teknoloji farklı olduğu için, sinemalardaki gözlükleri bu cihazlarla kullanmak mümkün değil.
{pagebreak::3D İçin Ne Lazım?}
3D İçin Ne Lazım?
Evinizde üç boyutlu görüntülerin keyfini yaşamak istiyorsanız, 3D TV dışında satın almanız gereken belli başlı birkaç cihaz var. Bunların başında 3D destekli Blu-ray oynatıcılar geliyor.(3D Blu-ray’ler Ne Zaman Çıkacak?)
Sinemalarda üç boyutlu izlediğiniz filmlerin bazıları aynı şekilde Blu-ray olarak da piyasaya çıkıyor. Bu filmler için bu özelliğe sahip bir Blu-ray oynatıcısına ihtiyacınız var.
Bazı filmler 3D Blu-ray olarak piyasya sürülüyor
PlayStation 3
Öte yandan eğer bir PlayStation 3′ünüz varsa Sony’nin son yayınladığı Firmware güncellemelerinden biriyle üç boyutlu görüntü teknolojisine sahip olabilirsiniz. (PlayStation 3 Üç Boyutlu Oldu)
PlayStation 3 aynı zamanda bir Blu-ray oynatıcı olduğu için ayrıca bir Blu-ray oynatıcısına ihtiyacınız da kalmaz. Böylece hem 3D filmlere hem de 3D oyunlara erişebilirsiniz.
{pagebreak::Hangisi 3D TV?}
Hangisi 3D TV?
Şimdiye kadar sadece birkaç büyük televizyon markasının dışında 3D TV modeli piyasaya çıkaran olmadı.(Türkiye’nin İlk 3D TV’si)
Samsung, LED arka ışıklandırmalı LCD, plazma ve standart LCD (7000/8000/9000 serisi) olan 3D TV modellerine sahip. Sony (Bravia XBR-LX900) ve LG’nin (LX6500, LX9500) sadece birkaç adet 3D TV modeli varken, Panasonic de Viera serisine eklediği modellerle 3D desteği sunuyor.
Büyük markalar 3D TV modellerini tek tek piyasya sürüyorlar
Anlamak Kolay
Bu büyük markalar için 3D TV’ler en yeni odak noktası olduğundan, modellerin üzerinde kocaman harflerle bunu duyuruyorlar. Yani 3D görüntü desteği olan bir televizyon satın alıp da bunun farkına varmamak imkansız. (3D Plazma TV’ler Ne Zaman Yaygınlaşacak?)
LG, Panasonic, Samsung ve Sony’den sonra Philips, Sharp ve Toshiba gibi diğer önemli isimlerinde bir yıl içerisinde 3D destekli televizyonlarını piyasaya sürmesi bekleniyor.
{pagebreak::3D Ready Ne Demek?}
3D Ready Ne Demek?
Bazı markalarının televizyon modellerinin üzerinde “3D Ready” ifadesini görebilirsiniz. Bu ifadenin tanımı markadan markaya değişiklik gösterebilse de genel olarak tek bir anlama geliyor. (3D LED TV Atağı)
3D Ready ifadesini taşıyan televizyonlar üç boyutlu görüntü gösterebilme yeteneğine sahipler fakat gözlüklerle bu görüntüyü senkronize edece kızıl ötesi vericiye sahip değiller. Bu yüzden bu televizyonlarda 3D görüntü izleyebilmek için vericiyi ayrıca satın almalısınız.
Bazı modellerde 3D Ready logosu bulunuyor
Kalite de Düşebiliyor
Ayrıca bu ifadeyi taşıyan modellerde 3D görüntü seyredildiğinde çözünürlüğün yarı yarıya düşebileceğini de söylemek gerek. (Samsung 3D TV Modellerini Tanıttı)
Eğer görüntü 1080p ise sonradan verici taktığınız 3D Ready televizyon, üç boyutlu görüntülerde kullanılan bir teknik nedeniyle çözünürlüğü yarı yarıya düşürüyor.
{pagebreak::3D TV Fiyatları Ne Kadar?}
3D TV Fiyatları Ne Kadar?
Evinize tam anlamıyla bir 3D sinema sistemi kurmak istiyorsanız, bunun maliyeti seçeceğiniz televizyonun boyutuna ve diğer cihazların sahip olduğu özelliklere göre değişiklik gösterir.(LG 3D TV Piyasaya Çıktı)
Ortalama olarak baktığımızda yurt dışında 3D TV modellerinin fiyatının 2000 $ seviyesinde dolaştığını görüyoruz. Ülkemizdeki 3D TV modellerinin fiyatları da 3000 ile 5000 TL arasında değişiyor.
Para ödemeniz gereken tek şey televizyon değil
Tüm Sistem Ne Kadar?
Bunlara 3D destekli Blu-ray oynatıcıyı eklediğimizde 250 ile 400 $ arası bir maliyet daha ekleniyor. Çoğu televizyon markası gözlükler için de ekstra ücret talep ediyor.(Sony 3D Gözlük Fiyatlarını Açıkladı)
Bunların fiyatı da 100 ile 150 $ arasında değişiyor. Sonuç olarak evinize bir 3D sinema sistemi kurmak isterseniz en az 2500 $’ı gözden çıkarmalısınız.
{pagebreak::Seyredecek Ne Var?}
Seyredecek Ne Var?
3D TV teknolojisi henüz daha çok yeni olduğu için bu cihazlarla izleyebileceğiniz içerik epey kısıtlı. Dünya çapında yayın yapan televizyon kanallarından sadece birkaçı şimdiye kadar bir iki maç, konser ve diziden başka bir yayın yapmış değiller. (Dünya Kupası 3D Yayınlandı)
Film konusunda da henüz çok fazla seçenek mevcut değil. Blu-ray’e 3D desteğinin gelmesiyle bu sayı büyük ölçüde artacak fakat şimdilik çok az. Örneğin dünyanın en büyük alışveriş sitelerinden biri olan Amazon’da sadece birkaç adet 3D Blu-ray film bulunuyor.
İngiltere’de SKY TV birkaç maçı 3D olarak yayınladı
3D Oyunlar
Öte yandan oyun konusundaki gelişmeler
daha fazla. NVIDIA’nın 3D Vision sistemi televizyonlarda kullanılana
benzer bir teknolojiye sahip. (NVIDIA 3D Vision Pro Duyuruldu)
Televizyona da bağlanabilen bu sistemle, NVIDIA’nın resmi sitesinde bulunan listedeki oyunları üç boyutlu olarak oynayabilirsiniz.
{pagebreak::Herkes 3D Görebilir mi?}
Herkes 3D Görebilir mi?
3D görüntülerin yaygınlaşmasıyla birlikte aslında herkesin bunları göremediği ortaya çıktı. Yapılan bazı araştırmalara göre insanların yaklaşık %7′si 3D görüntüleri göremiyor.(3D Göremeyen Çok)
Bunun sebebi olarak bazı insanların gözlerinin stereoskopik 3D görüntüleri algılayamadıkları gösteriliyor.
3D görüntüleri herkes göremiyor
Sağlığa Zararlı mı?
Bunun dışında, 3D TV üreticileri modellerinin üzerine enteresan uyarılar da yerleştiriyorlar. Bu uyarılara göre 3D görüntüler çocuklara, yaşlılara ve sarhoşlara tavsiye edilmiyor.(3D Görüntüler Sağlığa Zararlı mı?)
Bu uyarılarda belirtilenlere kesin bir açıklama getirilmemiş olması da ortada kesin bir standardın olmadığı, belirleyici bir araştırmanın yapılmadığı anlamına geliyor.
{pagebreak::2D ve 3D Arasında Geçiş}
2D ve 3D Arasında Geçiş
3D TV’ler elbette normal iki boyutlu yayınları da sorunsuz gösterebiliyorlar. Hatta bazı modeller iki boyutlu görüntüleri üç boyutlu hale getirebilme özelliğine sahip. (Yeni Silah 3D)
Bu durumda üç boyutlu görüntünün kalitesi önceden 3D olarak çekilmişler gibi olmasa da yine de belli bir derinlik hissi uyandırıyor.
Bazı televizyonlar iki boyutlu görüntüleri üç boyutlu hale getirebiliyor
Yazılımla da Oluyor
Ayrıca bazı yazılımlarla da iki boyutlu filmleri üç boyutlu hale getirebilmek de mümkün. Bunlara en büyük örnek olarak Cyberlink PowerDVD gösterilebilir. Böylece evinizdeki Blu-ray arşivine bir boyut atlatabilirsiniz. (Her Resim 3D Olacak)
{pagebreak::Gözlük Kullanmak Şart mı?}
Gözlük Kullanmak Şart mı?
Şimdilik 3D görüntüleri görebilmek için özel gözlükleri kullanmak zorundayız. Bazı firmalar hali hazırda gözlüksüz olarak 3D görüntü verebilen ekranlar üzerinde çalışıyorlar. (3D Gözlüklerden Kurtulacağız)
Bu tip çalışmaların temelinde ekrana bakılan açıya göre derinlik hissi veren ekranlar bulunuyorlar. Bu teknoloji aslında elle hareket ettirdiğinizde iki farklı görüntü veren oyuncaklarla aynı temeli kullanıyor.
Nintendo 3DS, gözlük olmadan üç boyutlu görüntü veriyor
Nintendo 3DS
Ancak düşünce basit olsa da maliyetler henüz çok yüksek. Çin merkezli bir firma olan TCL, bu tip bir 42 inçlik bir ekranı 20 bin $’a satıyor. Samsung’un da bu tip bir çalışmanın içinde olduğu biliniyor. (Nintendo 3DS Hakkında Detaylar)
Öte yandan Nintendo, yeni nesil DS el konsolunda gözlük olmadan üç boyutlu görüntü verebilen bir teknoloji kullanıyor.
{pagebreak::Her Gözlük Her TV’de Çalışır mı?}
Her Gözlük Her TV’de Çalışır mı?
3D görüntü teknolojisi bir anda popüler olduğu ve firmalar birbirinin bir an önce önüne geçmek istediği için 3D gözlüklerde belli bir standart yok. (Kendi 3D Gözlüğünüzü Kendiniz Yapın)
Bu yüzden her markanın gözlük ve verici modellerinde farklılıklar bulunuyor. Yani LG marka 3D TV’deki gözlükler ile Samsung marka bir televizyonda kullanamayabilirsiniz.
Xpand standart tek bir gözlük üzerinde çalışıyor
Tek Bir Gözlük
3D görüntüleri ve cihazları standartlaştırmak için çabalayanlar da yok değil. Örneğin XpanD her cihaza uygun bir aktif gözlük üzerinde çalışıyor. (Hepsine Hükmedecek Tek Gözlük)
Bu gözlük televizyondaki vericinin kızıl ötesi sinyallerini belirleyip ona göre kendini adapte edebilecek.
:: 3D TV’ler sizce yakın bir gelecekte yaygınlaşır mı?
3d film seyretmek icin öncelikle bir 3d filme sahip olmaniz ve bu filme uygun gözlügünüzü olmasi yeterli.. ne blueray ne 3d tv
hic birine gerek yok
ben 12 sene önce nirmal tüplü tv ile 3d filmler seyrettim
selamlar,
LG nin LD 950 modeli 3d ready mi yoksa tam 3d mi?
lütfen cevap?
ben tv tamircisiyim adam 98 yillarinda tuplu tv de 3d filim izlemis vaybe yasini sorsan yirmi der
Tüplü tv ile renkli gözlük ile 3d görüntü seyretmek mümkündür.
33d cok guzel