Son 6 ay içerisinde 2. büyük kazasını yapan Boeing 737 Max 8, tüm dünyanın gündemi haline geldi. Çin, Fas ve Etiyopya uçuşları durdurken, THY’den de açıklama geldi. Peki Boeing 737 Max 8 neden düşmüş olabilir?
Son 6 ay içerisinde 2. Büyük uçak kazasını yapan Boeing 737 Max 8, tüm dünyanın gündemi haline geldi.
Geçtiğimiz yıl Ekim ayında Endonezyalı Lion Air Havayolları’na ait olan Boeing 737 MAX 8 tipi yolcu uçağının düşmesinden sonra, maalesef Etiyopya Havayolları’nın Addis Ababa – Nairobi seferini gerçekleştirmekte olan yolcu uçağı kalkıştan kısa süre sonra düştü.
149 yolcu ve 8 mürettebatın yer aldığı uçak kalkıştan yaklaşık 6 dakika sonra, Bishoftu kasabası yakınlarına düştü. Şirket tarafından paylaşılan bilgilere göre uçakta 33 farklı ülkeden yolcu bulunuyordu. Ve kimse kurtulamadı.
Çin, Fas ve Etiyopya Boeing 737 Max 8 uçuşlarını askıya aldı
Çin Sivil Havacılık Kurumu, ülkede faaliyet gösteren havayolu şirketlerindeki yaklaşık 100 adet Boeing 737 MAX 8 uçağının uçuşlarını askıya aldı. Çin Sivil Havacılık Kurumu kararı dışında dün uçağı düşen Etiyopya Havayolları ve Fas Kraliyet Havayolları şirketleri de Boeing 737 MAX 8 uçaklarının uçuşlarını durdurdu.
Türk Hava Yolları CEO’su Bilal Ekşi, Boeing 737 Max 8 hakkında firma ile iletişimde olduklarını, THY için önceliğin güvenlik olduğunu açıkladı.
Sevgili Yolcularımız
Boeing 737 Max operasyonları ile ilgili olarak uçak üreticisi Boeing ile irtibat halindeyiz.
Uçuş emniyeti önceliğimizdir. Gelişmeleri sıkı şekilde takip ediyoruz.
Tüm operasyonlarımızı uçuş emniyetini en üst seviyede uyarak yürütüyoruz.
Saygılarımızla
— Bilal EKŞİ (@BilalEksiTHY) March 11, 2019
Türk Hava Yolları’nın filosunda 11 adet bulunan bu uçak, aktif olarak da kullanılıyor. Ayrıca THY, Boeing’in WEB sitesine göre de 40 tane 737 Max siparişini daha önceden vermiş.
Boeing 737 Max 8 neden düşmüş olabilir?
Uçuşları iptal eden Çin’in açıklamasına baktığımızda “Her iki kazanın da yeni teslim edilen Boeing 737 Max 8 modeli uçakla yaşanması ve kalkış aşamasında düşmeleri bir derece benzerlik arz ediyor.”
Ekim ayında Endonezya’da düşen uçağa ilişkin teknik soruşturma halen devam ediyor. Benzer şekilde 2 kere kaza yapan Boeing 737 Max 8 için henüz nihai bir karar çıkmış değil.
İhtimaller neler?
- Bu uçağın motorları bir önceki modelden daha öne ve daha yükseğe konumlandırılmış. Bunun da uçağın dengesini etkilediği söyleniyor.
- Değişen motor ve tasarım ile beraber uçağın kalkış ve inişlerde denge sağlaması için yerleştirilen sensörler, kalkış ve inişi algılamayıp, hatalı veriler sunabiliyor. Bu da otomatik durumda uçağın, düşen iki uçakta olduğu gibi aniden yere çakılmasına yol açabiliyor.
- Endonezya Ulusal Taşımacılık Güvenliği Komitesi, Lion Air’ın düşen uçağında stall uyarısı sensörlerinden birinin hatalı veriler gönderdiğini açıkladı. Bu bilgi ve uçak düşüşlerinin benzer olması, sensörün hatalı veri yollamasını ve uçağın pilot tarafından müdahale edilmediği sürece yere çakılabileceğini bizlere gösteriyor.
- Bu sensör ve sensörün bağlı olduğu yazılım, bir önceki model uçaktan farklı olmasına rağmen pilotlara bilgi verilmemiş olabilir. Bu noktada havayollarının da ihmali olabilir.
- Federal Havacılık Otoritesi FAA, stall uyarı sensörünün hatalı veri göndermesi, pilotlar tarafından fark edilemezse, söz konusu sensörün, uçuş ekibinin uçağı zor kontrol etmesine, uçağın burnunun çok fazla dalışa geçmesine, önemli irtifa kaybına ve çarpışmaya neden olabileceğini söylemiş.
- FAA bu bilgiyi tüm ulusal havacılık düzenleme kurumlarına iletmiş. Yani FAA tarafından da böyle bir sorun olduğu tespit edilmiş ve bilgilendirmeler yapılmış.
Kısaca şu an henüz resmi bir karar verilmemiş. Tabii ki de Boeing 737 Max 8 kesin kusurludur ya da kusursuzdur gibi bir açıklama, resmi açıklama gelmeden yapılamaz. Bu noktada sensörlerle ilgili bir hata olduğu ve uçağın el ile müdahale edilmediğinde, irtifa kaybedip, yere çakılabilme ihtimalinin olduğu gözüküyor.
Bu noktada havayollarının pilot eğitimleri, uçak onarımları ve pilotların tecrübeleri oldukça önemli. Fakat her ne olursa olsun, yüksek güvenlikli olması beklenen uçaklarda, böyle bir sensör hatası varsa bunun düzeltilmeyip, pilota müdahale et denilmesi, böyle bir hata payının olması, çok büyük bir risk. Zaten 6 ayda 2 uçak kazasıyla da bu riskin gerçek hayata yansıdığını da görüyoruz.
{{user}} {{datetime}}
{{text}}