Çin’in Roket Denemesi Şaşırttı

Çin, bu ay içinde ikinci kez yeniden kullanılabilir roket denemesi gerçekleştirdi. Pazartesi günü Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi’nden havalandırılan Long March 12A roketi, ilk uçuşunda düşük Dünya yörüngesine başarıyla ulaştı. SpaceX’in Falcon 9 roketine benzer boyutlara sahip olan Long March 12A, yaklaşık olarak aynı yükseklik ve çapa sahip.

Long March 12A ilk uçuşunda yörüngeye ulaştı, iniş gerçekleşemedi

Roketin metan yakıtlı birinci kademe güçlendiricisi, fırlatmadan yaklaşık 10 dakika sonra atmosfere geri dönerken süpersonik hızda seyahat etti. Ancak planlanan iniş bölgesinde yavaşlama yanmasını tamamlayamadı ve Gobi Çölü kenarındaki hazırlanan konuma yaklaşık 300 kilometre mesafede uzak bir bölgeye düştü.

Çin Havacılık Bilimi ve Teknoloji Kurumu (CASC), roketin üst kademe kısmının hedeflenen yörüngeye başarıyla ulaştığını ancak birinci kademenin kurtarılamadığını açıkladı. Kuruma göre, başarısızlığın nedenleri şu anda analiz ediliyor ve inceleniyor.

İki Roket, Benzer Sonuçlar

Bu sonuç, 2 Aralık’ta gerçekleşen Zhuque-3 roketinin ilk uçuşuyla benzerlik gösteriyor. Özel sektör destekli LandSpace şirketi tarafından geliştirilen Zhuque-3 de ilk fırlatışında yörüngeye ulaşmayı başardı ancak kurtarılabilir güçlendirici kademesi iniş denemesi sırasında düştü. Zhuque-3’ün birinci kademesi iniş bölgesinin hemen yanına inerken, Long March 12A en az birkaç kilometre uzağa düşmüş görünüyor.

CASC yaptığı açıklamada, misyonun planlanan roket birinci kademe kurtarmasını başaramasa da kritik mühendislik verileri elde edildiğini belirtti. Kurum, bu verilerin sonraki fırlatmalar ve güvenilir kademe kurtarma işlemleri için önemli bir temel oluşturduğunu söyledi.

Çin’in Yeniden Kullanılabilir Roket Filosu

Zhuque-3 ile Long March 12A arasındaki temel fark, ikincisinin Çin’in devlete ait yüklenicilerinden biri olan Şangay Uzay Uçuşu Teknolojisi Akademisi tarafından geliştirilmiş olması. Bu akademi, CASC’nin bir yan kuruluşu ve aynı zamanda Çin’in Long March 4 ve Long March 6 roketlerini de üretiyor.

Her iki roket de SpaceX tarafından öncülük edilen itici iniş mimarisini kullanıyor. Ancak okyanusdaki yüzer platformlara inmek yerine, Zhuque-3 ve Long March 12A güçlendiricileri iç kısımlardaki fırlatma rampalarından uzakta çöl bölgelerindeki iniş alanlarını hedefliyor.

SpaceX Starlink uydusu kontrolden çıktı!

SpaceX, yörüngedeki bir Starlink uydusunda yaşanan arıza sonrası iletişimi kaybetti. Enkaz oluşturan uydunun durumu ve riskler haberimizde.

Çin’in roketi bu yıl 89 orbital fırlatma denemesi gerçekleştirdi. Bu sayı, ABD fırlatma araçlarının yarısından az olsa da dünyanın geri kalanını büyük farkla geride bırakıyor. ABD ve Çin birlikte 2025’teki tüm orbital fırlatmaların yüzde 90’ından fazlasını oluşturuyor.

Çin bu fırlatma hızına harcamalık roketlerden oluşan bir filoyla ulaştı. Yeniden kullanılabilir roketlerle birlikte daha sık ve düşük maliyetli fırlatmalar gerçekleştirebilecek. Bu durum, SpaceX’in Falcon 9’unun ABD’de başlattığı düşük maliyetli fırlatma hizmetleri dönemine benzer bir devrimi Çin’de de başlatabilir.

Gelecekteki Projeler

Çin’de küçük ve orta ölçekli birkaç yeniden kullanılabilir roket daha geliştiriliyor. Space Pioneer’ın Tianlong-3’ü ve CAS Space’in Kinetica-3’ü gibi ticari roketlerin gelecek yılın ilk aylarında hazır olması bekleniyor. Her iki roketin de kurtarılabilir güçlendiricileri var ve üreticileri, roketleri fırlatma sahalarına teslim ettiklerini söylüyor.

Galactic Energy’nin Pallas-1 roketi, i-Space’in Hyperbola-3’ü ve Deep Blue Aerospace’in Nebula-1’i de yeniden kullanılabilirlik için tasarlandı ve 2026’da uçabilir.

Çin’in en büyük roket geliştiricisi olan Çin Fırlatma Aracı Teknolojisi Akademisi, bir çift süper ağır roket üzerinde çalışıyor. İlki, Ay’a görevlerde Çin’in yeni nesil mürettebat uzay aracını fırlatırken yeniden kullanılabilir güçlendiricilerle uçacak şekilde tasarlanan Long March 10 olacak. Daha sonra, muhtemelen 2030’larda Çin, SpaceX’in Starship’ine benzer ölçekte tamamen yeniden kullanılabilir Long March 9 roketini tanıtabilir.

Çin SpaceX teknolojisini taklit ediyor!

Çin yönetimi, SpaceX teknolojilerini taklit etmeye devam ediyor.

Siz bu gelişmeler hakkında ne düşünüyorsunuz? Çin’in uzay yarışındaki hızlı ilerleyişi sizce dünya uzay endüstrisini nasıl etkileyecek?