Bulaşık makinesindeki bardakları yerine yerleştirirken yere düşürüp kıran Burak, önce kendine kızdı. Birden aklına işyerindeki prototip üç boyutlu yazıcı geldi. Özel bir ürün olan XK124, camdan malzemeleri üç boyutlu olarak basabiliyordu. Evdeki kırılan bardağın diğer eşinden üç boyutlu modelleme yapan Burak, sabah ofise gittiğinde bu model yardımı ile baskı almaya hazırdı. Bilgisayarı cihaza bağladı ve ‘Yazdır’ komutunu verdi. 30 dakika sonra evdeki takımın aynısı bir bardağa sahipti.

Okuduklarınız size biraz garip geliyor değil mi? Yukarıdaki senaryo şimdilik gerçek olmasa da çok da uzak olmayan yakın bir gelecekte kırılan bir bardağı evimizde de basabileceğiz.

Her şey 1970’li yılların sonunda başladı

Üç boyutlu yazıcıların tarihi bilgisayar tarihi kadar eski. 1970’li yılların sonlarına doğru bilim dünyasının gündemine girmeye başlayan bu cihazlar o dönemler çok büyük ve çok pahalı cihazlardı. 1980 ve 1990’lı yıllarda ticarileşen bu cihazlar temelde CNC tezgahına monte edilmiş bir yazdırma ucundan oluşan teknik ürünlerdi.

Amaç prototip üretimiydi

Üç boyutlu yazıcılar temelde bir ürünün piyasaya çıkmadan önce son halini görebilmek için tasarlanmış cihazlardı. Bu sayede bir ürün seri üretime geçmeden önce bu yazıcılardan çıkış alınıp son haline bakılabiliyordu. Bu da hem maliyet tasarrufu hem de olası sorunların önceden görülmesini sağladığı için ciddi bir kolaylık getiriyordu.

Genelde bir modelleme yazılımı ile uyumlu çalışan üç boyutlu yazıcılar standart yazıcılardan farklı olarak mürekkep yerine farklı materyaller kullanıyor. Plastikten, policarbona kadar birçok malzemeyi kullanabilen üç boyutlu yazıcılar modeli olan birçok karmaşık nesneyi basabiliyor.

Neler basılabiliyor?

Bu nesneler arasında hareketli parçalara sahip cihazlardan, İngiliz anahtarına, insan figürlerinden, satranç taşlarına kadar onlarca farklı seçenek bulunuyor. Günümüzde üç boyutlu modellemesi bulunan hemen hemen her şey basılabiliyor. Modellemesi olmayanlar ise üç boyutlu tarayıcılarla anında dijitalize edilip yazıcının anlayacağı formatlarda kullanılabiliyor.

{pagebreak::1}

Fiyatlar ucuzladı

Yakın zamana kadar üç boyutlu yazıcıların fiyatlarının yüksek oluşu ve kullanmak için ileri seviye teknik bilgi gerektirmesi genelde belli bir kesim tarafından tercih edilmelerine yol açmıştı. Günümüzde ise bu ürünler 1500-2000 Dolar’dan başlayan fiyatlarla satılıyor. Kullanımları ise eskiye oranla daha kolay olan bu yazıcılar evlerimizi de girmeye başladı.

Farklı yöntemler var

Üç boyutlu yazıcılar da farklı türlerde materyal kullanıyorlar ve farklı tekniklerle çalışıyorlar. Giriş seviyesi olarak kabul edebileceğimiz cihazların büyük bir çoğunluğu yukarıdan aşağıya üretim tekniğine sahip ve modelin en altından başlayıp en üstüne kadar baskı alarak üretim yapıyorlar.

Yazıcıların kullandığı malzemeler de üretim tekniklerine göre farklılık gösteriyor. Termoplastik, Metal, titanyum, seramik tozu, kağıt, Foto polimer ve daha birçok malzeme yazıcılar tarafından kullanılıyor. Genelde lazerle eritme yöntemini kullanan yazıcıların laminasyon ya da ışıkla polimerleştirme yöntemlerini kullanan versiyonları da bulunuyor.

Silah bile basanlar oldu

ABD’li mühendis Michael Guslick geçen yılın Ağustos ayında evindeki yazıcıdan bir silah yaptığını açıkladı. Mühendis, AR-15 kodlu silahı evde ürettiğini ve birkaç el atış yaptığını da ifade etti. Her ne kadar bu konuda bir kısıtlama olmasa da yazıcıdan silah basabiliyor olmak beraberinde bazı tartışmaları da getirdi.

{pagebreak::2}

Ay’daki üsler yazıcıdan çıkacak

Üç boyutlu yazıcıların bir diğer ilginç kullanım alanı ise Ay‘da üs inşa etmek. Şimdilik proje aşamasında olan projeye göre Ay’da bulunan malzemeleri kullanabilen devasa boyutu bir yazıcı, binalar inşa edecek, İçinde yaşanabilecek boyutlardaki binaların resimleri bile hazır. Foster and Partners isimli İngiltere merkezli bir mimarlık firmasının projesi şimdilik hayata geçmemiş olsa da uzun vadede çok mantıklı bir fikir olarak karşımıza çıkıyor.

3 boyutlu yazıcılar bilimin hizmetinde

Bu yeni ürünler aynı zamanda bilim insanlarının da ilgisini çekiyor. Yazıcılardan mekanik malzemeler değil de organ üretmenin peşine düşen bilim insanları bu anlamda bazı sonuçlara da ulaştılar. Her ne kadar şimdilik henüz yolun başında olsalar da baskı malzemesi olarak canlı dokular kullanan, bunları basarak çeşitli organlar üreten yazıcıların önümüzdeki yıllarda hayatımıza gireceğini ön görebiliriz.

Belki de birkaç yıl sonra üç boyutlu yazıcıdan karaciğer ya da böbrek basacağımız günler gelecek. Halen geliştirme aşamasında olan bu teknolojinin organ naklinde yeni bir çığır açacağını şimdiden söyleyebiliriz. Bu sayede milyonlarca insanın hayatı kurtulabilir ve böbrek ya da karaciğer yetmezliği gibi sorunu olanlar için bir umut ışığı da doğuyor.

Öte yandan günümüzde engellilerin kullandığı bazı yapay organlar yazıcılardan basılıyor. Bu sayede maliyet tasarrufu sağlanırken aynı zamanda kişiye özel bu tip cihazların uygun maliyetlerle üretilmesi de sağlanıyor.

Firmalar da adım atmaya başladı

Bu alandaki gelişmeleri gören bazı firmalar da ürünleriyle ilgili 3 boyutlu model dökümanlarını kullanıcıları ile paylaşmaya başladılar. Bunlardan biri olan Nokia, Lumia ailesinin en yeni modeli olan 820’nin arka kapağının 3 boyutlu modellemesini herkesin kullanımına sundu. Bu sayede bu dosyayı indiren herkes uyumlu bir yazıcısı varsa kişiye özel Lumia 820 arka kapak tasarımını basabilecek.

Kullanım artıyor

Fiyatların ucuzlaması ve bu eko sistemi destekleyen firmaların artması üç boyutlu yazıcı pazarını da hareketlendiriyor. Şimdilik belli malzeme türlerini kullanabilen bu yazıcıların önümüzdeki yıllarda farklı türde materyalleri de kullanmaya başlaması yeni fırsatları da beraberinde getirecek.

Üretim tarzımızı tamamen değiştirecek bu yenilikler dünya sanayi tarihinde yeni bir dönemin de başlangıcı olabilir.

:: 3 boyutlu yazıcılar konusunda ne düşünüyorsunuz?