2020 yılında Çinli araştırmacılar, Yutu-2 LPR keşif aracının kayıtlarını kullanarak Ay’ın yüzeyinin ilk 40 metre altını haritalandımışlardı. Bilim insanları, açığa çıkarılan yüzey derinliğini 40 metreden 305 metreye çıkarmayı başardı. Böylelikle bilim dünyası için ilginç gelişmeler yaşandı.
Ay yüzeyinin altında birkaç gizli yapı ortaya çıktı
Bu yapı katmanlarının, meteor ve asteroit çarpmaları sonucu açığa çıkan lavların soğumasının ardından geride kalan volkanik kayaçlar olduğu düşünülüyor. Araştırmacılar bulgularını Journal of Geophysical Research dergisinde paylaştı. Bulgular, uydumuzun daha önce bilinmeyen milyarlarca yıllık tarihini ortaya koyuyor.
Bu Ay yüzeyi haritaları, 2019’da Ay’ın uzak yüzüne başarıyla inen ilk uzay aracı olan Çin’in Chang’e-4 keşif aracında bulunan Lunar Penetrating Radar (LPR) sayesinde mümkün oldu. Şimdi Chang’e-4, LPR kullanarak araştırmacılara uydunuzun daha önce hiç olmadığı kadar derinlerine bakma fırsatı verdi.
LPR tarafından elde edilen yeni veriler, uydumuzun yeraltı yüzeyinin ilk 40 metresinin çok sayıda toz, toprak ve kırık kaya katmanından oluştuğunu gösteriyor. O noktadan itibaren Ay’ın yüzeyinin derinliklerine doğru ilerledikçe önce ince, sonra da çok daha kalın yapıda volkanik kaya katmanları görüldü.
Bilim insanlarına göre daha ince ve daha yeni katmanların, lav akışının daha yakın zamandaki patlamalar sırasında çok daha ince olduğunu gösteriyor. Bu da Ay’daki volkanik faaliyetlerin ne zaman gerçekleştiğine ışık tutuyor.
Bu keşif, Ay’daki volkanik faaliyetlerin çoğunun yaklaşık bir milyar yıl önce sona erdiğine dair süregelen teorilerle aynı doğrultuda görünse de bazı kanıtlar 100 milyon yıl kadar önce patlamalar olduğunu da gösteriyor. Püskürmeler durduğu için uydu çoğunlukla “jeolojik olarak ölü” kabul ediliyor, dolayısıyla Ay’ın yeraltı haritasına sahip olmak bunu kesin olarak bilmeye yardımcı olabilir.
Sonuç olarak, Ay’ın yüzeyinin altındaki bu gizli yapıları keşfetmek heyecan verici çünkü gezegenimizin uydusu hakkında bilmediğimiz hala çok şey var. Şanslıyız ki Chang’e-4’ün henüz işi bitmedi. Ay uydumuzu keşfetmeye ve incelemeye devam ettikçe Çinli keşif aracından daha fazla keşif görmeyi bekliyoruz ve muhtemelen Artemis III bu on yılın sonunda aya indiğinde daha fazlasını öğreneceğiz.
{{user}} {{datetime}}
{{text}}