Bilim insanları dünyanın en eski hayvan fosili örneklerini bulmuş olabilir. Yeni bir çalışma, 890 milyon yıllık soluk, solucan benzeri organizmaların eski deniz süngerleri olabileceği sonucuna varıyor. İddia doğrulanırsa, en eski süngerlerin kökenini yaklaşık 350 milyon yıl geriye itecek. Böylece bu fosiller, şimdiye kadar keşfedilmiş en eski hayvan fosilleri olacak.
Kayalarda en eski hayvan fosili örnekleri
Çalışmayı Kanada’daki Laurentian Üniversitesinden Jeolog Elizabeth Turner liderliğindeki bir ekip yaptı. Turner, yirmi yıldan uzun bir süre önce ülkenin kuzeybatı kesiminde yüksek lisans öğrencisi olarak saha çalışması yaparken, kaya oluşumlarındaki fosilleşmiş yapılara rastladı. Daha fazla örnek toplamak için son yıllarda bölgeye gitti. Yoğun ancak gözenekli iskeletlere sahip basit su hayvanları olan çok daha modern süngerlerin analizlerinde ilerlemeler ona yardımcı oldu.
Araştırmacılar, bulgularını geçtiğimiz gün Nature dergisinde yayımladı. Bilim insanları, Dünya’daki yaşamın yaklaşık 3.5 milyar yıl önce ortaya çıktığına inanıyor. En eski hayvanlar çok daha sonra ortaya çıktı. Ancak fosillerin eksikliği nedeniyle tam olarak ne zaman olduğu konusu halen tartışmalı.
Şimdiye kadar en eski ve net sünger fosilleri, hayvan çeşitliliğinin evrimindeki bir patlamanın meydana geldiği Kambriyen Dönemi’nin başlangıcına, yaklaşık 540 milyon yıl öncesine ait. Ancak fosil kayıtları seyrek olduğu için hayvan yaşamının ortaya çıkışına dair çok az şey biliniyor. Turner’ın keşfi bu boşluğu doldurmaya yardımcı olabilir ve Dünya’daki en eski deniz hayvanı yaşamını gösterebilir.
Turner, bayağı süngerlerin (Demospongiae) iskeletlerine benzeyen fosilleşmiş yapılar keşfetti. Bayağı süngerler, sert bir organik maddeden yapılmış, üç boyutlu dalları olan bir iskelete sahiptir. Tüp şeklindeki yapıların dallı ağları mineral kalsit kristali ile kaplı. Bunlar aynı zamanda, bayağı sünger gövdeleri çürürken oluşmuş kalsiyum karbonat kayaçlarında bulunan yapılara da benziyordu.
Çalışma bulgularına yönelik tartışma sürüyor
Süngerlerin hayvan yaşamının en temel formlarından biri olduğu göz önüne alındığında, Turner’ın da dediği gibi ilk hayvanların sünger olması muhtemel. Turner’ın keşfi doğrulanırsa, çoğu bilim insanının daha önce hayvan yaşamını desteklemek için yeterli oksijen olduğuna inandığı zamandan önce Dünya’da birçok organizma yaşıyordu. Ayrıca Dünya’daki yaygın buzul çağlarından önce de yaşamış olacaklardı.
Genetik verilere ve göreceli basitliklerine dayanarak, süngerlerin genellikle hayvan yaşamının en eski formu olduğu düşünülmekte. Turner, modern süngerler üzerinde deneyler yaptı ve antik kayalarda süngerlerin korunması üzerinde çalıştı. Yapısı bakımından siyanobakterilerden daha karmaşık olduğunu belirtti. Hepsi, çalışmasındaki yapıyla yakından ilişkiliydi.
Ancak Lozan Üniversitesinden paleobiyolog Jonathan Antcliffe gibi bazı bilim insanları örneklerin sünger fosili olduğuna ikna olmadı. Antcliffe, “Hayat ağacının herhangi bir yerindeki organizmalar kıpır kıpır, küçük dallanan ve yeniden birleşen yapılar oluşturabilir. Bu fosiller, sünger olarak tanımladığımız spikül isimli mineralize iskelet parçaları gibi özelliklerden yoksun.” dedi.
Ardından Antcliffe, Kambriyen Dönemi’nden önce besin, biyomineral ve oksijen varlığı açısından bulgunun tüm okyanus ekosistemi hakkında bildiklerimizle uyuşmadığını söylüyor.
{{user}} {{datetime}}
{{text}}