F-35 son durum haberiyle ortaya çıktı. “Project on Government Oversight” yani ABD Hükumet Gözetiminde Gerçekleşen Projeler isimli sivil toplum kuruluşunun hazırladığı rapora göre birçok hata bulunuyor.
“Müşterek Taaruz Uçağı Program Ofisi Arıza Raporu” ismiyle yayınlanan rapora göre F-35‘te birçok hata bulunuyor. Beşinci nesil savaş uçağı olan uçak, alanında en iyiler arasında görülüyor.
F-35 tasarım hataları ile gündemde
Türkiye‘nin de üretici ortağı olduğu F-35 projesinde, hata krizi yaşanıyor. ABD‘de yapılan araştırma sonucunda uçakta 883 adet hatanın varlığı ortaya çıkarıldı. 28 Şubat tarihinde yayınlanan rapora göre, keşfedilen hatalar uçağın seyrinde büyük sorunlar doğurabilecek cinsten.
Raporun bir STK tarafından ortağa çıkarılmasıyla birlikte gözler ABD‘ye çevrildi. Geliştirme aşamasındaki uçak, toplamda 8 ülke tarafından geliştiriliyor. Bu ülkeler Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, İtalya, Hollanda, Avustralya, Norveç ve Danimarka.
Hazırlanan raporda 448 arızanın çözüme kavuşması için gerekli adımların atılamadığı belirtildi. Çünkü F-35 geliştirme ofisi ve şirketler arasında anlaşmazlıkların ortaya çıktığı belirtiliyor.
Ayrıca raporda yer alan bazı hataların test pilotları tarafından fark edildiği, ancak üretici firma Loockheed Martin başta olmaz üzere birçok firma tarafından hata olarak görülmediği söyleniyor.
Loockheed Martin, tasarımdaki hataların çözülmesi için ek fiyat anlaşmaları yapılmasının gerektiğini söylüyor. Şirket, uçağın şartnameye uygun olarak üretildiğini, bu yüzden bir sorun olmadığını belirtiyor.
162 arıza için de düzeltme planının yapılmadığı belirtildi. Yani şirketler bu hataların çözümünün nasıl olduğuyla ilgilenmeyecek. Başka bir görüşe görüşe göre de bu hataların nasıl çözüleceği bilinmiyor.
Öte yandan 273 hatanın çözüme kavuşturulduğu da bildirildi. Bu hataların da ek fon kaynağından sonra uçakta uygulanacağı bildirildi.
Hataların kesin olarak, hangi parça ya da sistemlerde olduğu belirtilmedi. Ancak uçağın uçuş kontrol bilgisayarı, aviyonik sistemleri gibi yüksek teknoloji ürünü olan donanımlarda olabileceği belirtiliyor. Bu sistemlerin tasarlanması ve kodlanması uzun zaman alıyor.
Bu hataların çözümü için F-35 ofisi ile Türkiye‘nin iletişime geçip geçmediği henüz belirsiz.
{{user}} {{datetime}}
{{text}}