Güneş sisteminde yer alan 8 gezegenin (kusura bakma Plüton) kökenlerini hiç merak etmiş miydiniz? Gizemlerle dolu uzay boşluğunda bizleri çevreleyen ve bize en yakın komşularımız hakkında ne kadar şey biliyorsunuz? Merkür’ün ne zaman keşfedildiğini biliyor muydunuz? Peki, gezegen isimleri nereden geliyor hiç merak ettiniz mi?
Bu ilginç yazımızla NASA‘nın da verilerinden yararlanarak Güneş Sistemi‘nde (Solar System) yer alan bu büyülü cisimlere yakından bakıyor ve kökenlerine iniyoruz.
Gezegen isimleri nereden geliyor?
Merkür (Mercury)
Güneş’e en yakın gezegen. Merkür, Dünya’nın uydusundan sadece biraz daha büyüktür. Gündüzleri 450 dereceye çıkan korkunç sıcaklığı, geceleriyse yüzlerce derece dondurucu soğuyula oldukça ilgi çekicidir. Gerçek bir atmosfere sahip olmayan Merkür’ün yüzeyi kraterlerle kaplıdır.
Köken: Merkür ismini Roma’nın haberci tanrısından almıştır.
Keşif: Antik dönemlerden beri bilinir ve çıplak gözle görülebilir
Çap: 4,878 km
Yörüngede bir tur: 88 Dünya günü
Venüs (Venus)
Güneş’e en yakın ikinci gezegen ve muhtemelen sistem içerisinde yer alan en korkutucu şartlara sahip. Merkür’den bile sıcak olan bu gezegenin zehirli havası ciğerlerinizi işlevsiz hale getirebilir ve yüzey basıncı sizi paramparça edebilir. Muhteşem görünümüyle bir zamanlar Dünya’nın ikizi sanılan Venüs’e, güzelliğin ve aşkın tanrıçasının ismi verilmiştir.
Köken: Venüs ismini Roma’nın aşk ve güzellik tanrıçasından almıştır.
Keşif: Antik dönemlerden beri bilinir ve çıplak gözle görülebilir
Çap: 12,104 km
Yörüngede bir tur: 225 Dünya günü
Dünya (Earth)
Geldik üçüncü gezegene. Dünya bilinen evrende yaşam koşulları barındıran tek gezegendir. Aynı zamanda ismi Antik Yunan dilinden gelmeyen de ilk gezegendir. Dünya için bugüne kadar çok farklı tabirler kullanılsa da, gezegen olarak bahsedildiğinde Earth (Toprak) ismi uygun görülmüştür. Bu ismin seçilmesinde Yunan mitolojisinden Toprak Ana Gaia’nın büyük bir etkisi vardır.
Köken: Antik Yunan döneminden Gaia
Çap: 12,760 km
Yörüngede bir tur: 365 Dünya günü
Mars
Soğuk, demir oksitlenmesi yüzünden kızıl çöllerle kaplı Mars’a hoş geldiniz. Mars belli başlı özellikleriyle sistem içerisinde Dünya’ya benzer koşullara sahip olan tek gezegendir. Kayalıklarla kaplıdır, dağlar ve vadilere sahiptir, fırtınalar ve tornadolar gezegeni şekillendirir. Bir zamanlar sıcak olduğu düşünülen buzlu kıyılar vardır.
Isısı ve atmosferini büyük ölçüde kaybeden Kızıl Gezegen, bilim adamlarına göre gelecekte yeniden insan için elverişli koşulları sağlayabilir. Bu güzel gezegen ismini Roma’nın savaş tanrısından alır.
Köken: Mars ismini Roma savaş tanrısından almıştır.
Keşif: Antik dönemlerden beri bilinir ve çıplak gözle görülebilir
Çap: 6,787 km
Yörüngede bir tur: 687 Dünya günü
Jüpiter (Jupiter)
Jupiter sistemde bulunan en büyük gezegendir. Bu devasa gaz bulutu çoğunlukla hidrojen ve helyumun baskın olduğu bir atmosfere sahiptir. Büyük Kırmızı Leke gezegenin en ünlü yeridir ve burada yüzyıllardır süren devasa bir fırtına vardır. Bu lekenin içerisine Dünya’yı kolayca yerleştirebilirsiniz.
Jüpiter gezegenler arasında gerçek özelliklerine yakın bir tanrı ile isimlendirilen tek gezegendir. Roma tanrılarının hükümdarının ismi bu deve verilmiştir. Jupiter de devasa manyetik alanıyla çevresindeki tüm gök cisimlerine hükmetmiş ve adeta mini bir Güneş Sistemi oluşturmuştur.
Köken: Jupiter ismini Roma tanrılarının hükümdarından almıştır.
Keşif: Antik dönemlerden beri bilinir ve çıplak gözle görülebilir
Çap: 139,822 km
Yörüngede bir tur: 11.9 Dünya yılı
Satürn (Saturn)
Geldik altıncı gezegene. Halkalarıyla tanınan Satürn hakkında ilk bilimsel çalışmalar Galileo Galilei tarafından 1600’lü yılların başında yapılmıştır. Gezegeni çevreleyen halkaların birden fazla olduğu bu dönemde çözülmüştür. Ardından yapılan araştırmalarla bu halkaların buz ve meteorlardan meydana geldiği bulunmuştur. Bugün halen hangi formda olduğu bilinmeyen bu halkalar, gaz devinden çok daha ilgi çekici bir tartışma konusudur. Satürn ismini yine Roma’dan tarım tanrısı Saturn’den almıştır.
Köken: Satürn ismini Roma tarım tanrısından almıştır.
Keşif: Antik dönemlerden beri bilinir ve çıplak gözle görülebilir
Çap: 120,500 km
Yörüngede bir tur: 29.5 Dünya yılı
Uranüs (Uranus)
Güneş Sistemi’nin yedinci gezegeni bugün bile gizemini koruyan tuhaf devasa bir küredir. Zehirli metan atmosferi Uranüs’e güzel bir mavi renk vermiştir. Bu kez antik dönemler değil, yakın bir tarihte keşfedilmiş bir gezeni anlatıyoruz. Hatta keşfi yapan Herschel ilk başta Uranüs’ü yıldız sanmıştır. Bu yüzden Roma tanrı ve tanrıçaları dışında ilk kez Yunan mitolojisine geçilmiştir. Gezegen isimleri arasında kozmik bir güç olarak bilinen ve Cennet’i oluşturan olarak geçen Uranus bu gezegene isim vermiştir.
Köken: Uranüs ismini cenneti oluşturan Antik Yunan tanrısından almıştır.
Keşif: 1781 yılında William Herschel tarafından keşfedilmiştir.
Çap: 51,120 km
Yörüngede bir tur: 84 Dünya yılı
Neptün (Neptune)
Güneş Sistemi’nde yıldızımıza en uzak gezegene geldi sıra. Neptün bazen ses hızını aşan delicesine soğuk fırtınalarıyla bilinen bir gezegen. Ve merkeze o kadar uzaktadadır ki, Güneş ve Dünya arasındaki mesafenin 30 katı kadar Güneş’ten uzaktır. Aynı zamanda bilim açısından da eşsizdir. İlk kez bir gezegenin özelliklerini belirlemek için matematiksel hesaplamalar kullanılmıştır. Johann Galle hesaplamalar kullanarak gezegenin Dünya’dan 17 kez daha büyük olduğunu bulmuştur. Gezegen isimleri tarafındaysa yine Roma dönemine geri dönülmüş ve Denizlerin Tanrısı Neptune sekizinci gezegen olmuştur.
Köken: Neptün ismini Antik Roma denizlerin tanrısından almıştır.
Keşif: 1846
Çap: 49,530 km
Yörüngede bir tur: 165 Dünya yılı
Cüce gezegen Plüton (Pluto)
Güneş Sistemi’nin en acılı gezegenine hoş geldiniz. Bir zamanlar dokuzuncu gezegen olan bu minik gök cismi, Dünya’nın uydusundan bile küçüktür. 1979 – 1999 arasında gezegen olarak kabul edilmiş, 11 Eylül 199’da gezegenlik statüsü elinden alınmıştır. İsmini Roma’nın yeraltı tanrısı (Hades) Pluto’dan almıştır.
Köken: Plüton ismini Antik Roma’nın yeraltı tanrısından almıştır.
Keşif: 1930 yılında Clyde Tombaugh tarafından keşfedilmiştir
Çap: 2,301 km
Yörüngede bir tur: 248 Dünya yılı
:: Siz de gezegenler hakında bildiğiniz ilginç bilgileri paylaşın.
{{user}} {{datetime}}
{{text}}