Eski insan türleri ve popülasyonları bilim insanlarının önem verdiği konulardan biri. Genellikle araştırmacılar bir iskelet ya da kemik parçası bularak bunları inceler. Ardından kalıntının hangi türe ait olduğunu çeşitli teknikler kullanarak keşfederler. Ancak yeni yayımlanan bir çalışma oldukça ilgi çekici. Çünkü bilim insanları bilinmeyen bir eski insanın genomunu farklı bir şekilde ortaya çıkardı. Binlerce yıldır bir mağara tabanının altına gömülü bir avuç çamurda genom keşfettiler.
Mağara çamurunda insan türü DNA’sı bulundu
Viyana Üniversitesi ve Francis Crick Enstitüsü liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi, batı Gürcistan’da yer alan Satsurblia mağarasında çalışma yaptı. Current Biology‘de yayımladıkları dikkate değer bu yeni çalışmaya göre, 25 bin yıl önceye tarihledikleri tortular üzerinde shotgun dizilemesi yaptılar. Analizler, mağaradaki çamurda 15 bin ila 25 bin yıllık (son buzul çağı) bir kadının genomunun bulunduğunu gösterdi. Ayrıca tarih öncesi bir kurt ve bizon genomunu da dizilemeyi başardılar.
Bilim insanları daha önce çevresel çökeltilerden genetik dizileri bulmuştu. Ancak bu yeni çalışma, sadece kir kullanarak tüm geçmiş ekosistemlerin evrimini yeniden yapılandırma olasılığını ortaya koyuyor. Kapsamlı dizileme ve geniş veri bankalarını kullanan araştırmacılar, bu DNA’nın yaklaşık 25 bin (ya da 15 bin) yıl önce yaşamış Avrasya kökenli bir kadına ait olduğunu keşfetti. Günümüz Batı-Avrasya popülasyonlarına dayanan soyu tükenmiş bir insan türü olarak nitelediler.
Araştırmacılar bunun gerçekten eski DNA olduğunu doğrulamak için bir analiz daha yaptı. Yakınlardaki Dzudzuana mağarasının kemik kalıntılarından elde edilen genetik materyalle karşılaştırdılar. Böylece genomdaki belirgin benzerlikler ortaya çıktı. Ayrıca bu DNA’nın sadece modern kontaminasyon olmadığını doğruladı.
Bununla birlikte, bu yeni insan türü DNA’sı keşfedilen tek genetik materyal değildi. Ekip, daha önce bilinmeyen ve muhtemelen soyu tükenmiş bir kurdun çevresel genomunu da buldu. Bunun yanı sıra günümüz popülasyonlarının bir akrabası olan Avrupa bizonu genomunu da tanımlamayı başardılar.
Çevre DNA’sı (eDNA), bir organizmadan çevreye dökülen rastgele genetik materyal artıklarını ifade ediyor. Yani deri, kaka, kan, mukus ve benzeri. Bu yılın başlarında bilim insanları dikkat çekici bir çalışmayı yayımladı. Ekip, eDNA’nın sadece yüzeylerden değil, çevredeki havadan da nasıl elde edilebileceğini gösterdiler.
{{user}} {{datetime}}
{{text}}