Mobil İşletim Sistemleri

Ana sayfa /

Mobil işletim sistemleri, yeni bir kavram olmasa da hiçbir dönemde böylesine kıyasıya bir rekabeti yaşamamıştı. Teknoloji dünyasına yön veren dev isimlerin, kendi mobil işletim sistemlerini geliştirmesi, rekabeti üst düzey hale getiren en önemli unsur olarak dikkat çekiyor. Piyasanın köklü oyuncuları çağa ayak uydurma ve yenilenme sürecine girerken, daha yeniler ise sıra dışı özellikleri ile pastadan olabildiğince pay kapma çabasındalar.

Yıllar önce araştırma şirketleri tarafından, mobil işletim sistemleri arasında yaşanacak savaşa dikkat çekilmişti. Google yetkililerinin; “Gelecekte mobil işletim sistemleri ön plana çıkacak ve biz lider dört isimden biri olacağız.” şeklindeki ön görüsü de boşa çıkmamış görünüyor. Her ne kadar şu anda pazarda dörtten daha fazla oyuncu olsa da Android, hızlı bir gelişim içersinde.

Pazardaki en büyük paya sahip isim olan Symbian Vakfı’nın yanı sıra Windows Mobile ve Blackberry OS en eski isimler olarak dikkat çekiyorlar. iPhone OS, Android, Bada ve WebOS ise piyasanın yeni oyuncuları.

Symbian’ın uzun vadede liderliğini koruyacağı düşünülüyor.

Belirleyici Roller

İşletim sistemlerini kısa zamanda popüler hale getiren, vaat ettikleri yahut sahip oldukları değil her zaman. Android’li ilk akıllı telefonun hayal kırıklığı yaratması ya da iPhone’un ilk günden son derece popüler bir cihaz haline gelmesi, belirttiğimiz durumu kanıtlar nitelikte bir olay. Hâl böyle olunca mobil işletim sistemlerini üst düzey cihazlarında kullanan markalar ve bu cihazların sahip olduğu donanım, ilk etapta belirleyici bir rol haline geliyor.

Tabi dikkat çekici bir başka husus da uygulama mağazaları konusu. Apple’ın öncü olduğu bu alan, artık tüketiciler için önemli bir tercih sebebi olmuş durumda. Bu konuda daha erken davranan markalar, hem işin keyifli yanını yakaladı, hem de marka değeri açısından önemli bir mesafe kat etmiş oldu. Android Market ve Ovi Store’un halen beklenen başarıyı yakalayamamış olmasının altında yatan en önemli nedenlerden biri de bu olsa gerek.

{pagebreak::Önemli Olan Marka ve Cihaz}

Önemli Olan Marka ve Cihaz

Bada, Samsung bünyesinde geliştirilen bir işletim sistemi olduğundan, şu anda farklı markaların cihazlarında yer alması gibi bir olasılık görünmüyor. Güney Koreli üreticinin Bada’nın arkasında duracağını ifade etmesinin yanında, Apple gibi katı kurallar ve kendi kalın çizgileri içersinde nasıl bir başarı göstereceği merakla beklenen bir başka husus. Tabi bu durumun yanında bir de üreticileri olabildiğince özgür bırakan Symbian ve Android var. Markaların hem popüler hem de kullanıcıların istediği ölçüde olabildiğince özgür sistemleri tercih etmek isteyeceklerini tahmin etmek pek de güç olmasa gerek.

İki yıl önce megapiksel savaşları piyasaya hakimken şimdilerde göz önünde olan cihazların yazılımsal anlamda ne kadar güçlü oldukları.

Tabi bir de yeni Windows Phone 7 Series gerçeği var. Microsoft’un iddialı açıklamalar ile tanıttığı sisteme dair henüz pek fazla bilgi yok. Ancak yazılım devinin mobil konusunda işi ilk defa böylesine ciddiye aldığı görülüyor. Bunun yanında WP7S, katı kuralları ile de adından söz ettirecek gibi görünüyor. Microsoft’un özellikle üreticilerin kendi arayüzlerini kullanmalarına izin vermeyeceğini, sistemin görselliğine ve işleyişine yönelik müdahaleleri kısıtlayacağını ifade etmesi tepki çekmişti. Buna karşın birçok marka Windows Phone 7 ile donatılmış cihazlar üretmek isteyeceklerdir.

Aslında mobil işletim sistemlerinin geleceğini belirleyecek en önemli olgu, markaların tercihleri ve mecburiyetleri olacak gibi görünüyor. Nokia’nın Symbian’dan vazgeçmesi demek mobil işletim sistemi pazarında liderin değişmesi anlamına da gelecektir aynı zamanda.

{pagebreak::Hangi Mobil İşletim Sistemi Ne Vaat Ediyor}

Hangi Mobil İşletim Sistemi Ne Vaat Ediyor

Uygulama çeşitliliği konusunda önü alınmaz bir hızla ilerleyen iPhone OS, App Store üzerinde meraklısını bekleyen oyun konsollarına kafa tutacak kadar da başarılı oyunlara da sahip. Peki ya diğer mobil işletim sistemleri neler vaat ediyor?

Google bünyesinde geliştirilen Linux tabanlı Android, açık kaynak olmasının yanında en güçlü cihazlarda barınarak, kullanıcıların ister istemez ilgisini çekmeyi başarıyor. Sistem, Google’ın da desteği ile özellikle web ile entegrasyon konusunda kullanıcılarına birçok fonksiyonel özellik sunuyor. Dünya genelindeki mobil işletim sistemleri piyasasının önemli bir bölümüne hükmeden Symbian, şu sıralar bir yenilenme içersinde. Mevcut sistemin modern hale getirilmesi işleminden vazgeçip, baştan aşağı yeni bir sistem yaratmaya karar veren Symbian Vakfı, kullanıcılarına daha esnek, web ile daha fazla bütünleşmiş ve çapraz yazılım geliştirmelerine daha fazla olanak tanıyan bir sistem yaratmayı amaçlıyor.

	Flash Desteği	Kernel	Uygulama Mağazası	Çoklu Dokunmatik	Çoklu İşlem
Windows Mobile	Kısmen	Win. CE	Var	Kısmen	Var
Blackberry OS	Yok	Java	Var	Kısmen	Var
iPhone OS	Yok	Hybrid	Var	Var	Yok
Bada OS	Yok	Linux	Var	Var	Var
WebOS	Kısmen	Linux	Var	Kısmen	Var
Android	Kısmen	Linux	Var	Var	Var
Symbian OS	Var	Microkernel	Var	Kısmen	Var

Flash 10.1 konusunda Adobe spesifik çözümler üretmeye çalışıyor.

Yıllardır alışıldık Blackberry çizgisini koruyan RIM, Blackberry OS’in web entegrasyonu adımları üzerinde çalışıyor. Yıllardır pek de yakın durmadığı üçüncü şahıs yazılım desteği öneminin farkına varan firma, şu sıralar hem geliştiricilere kolaylık sağlama, hem de geliştirdiği yazılımlar ile kullanıcılarına çeşitlilik ve özgürlük sağlama çabasında. İleri teknoloji ürünü cihazları ile dikkat çeken Palm, WebOS işletim sistemi ile artık iyi bir düzeye ulaştı. Görsellik anlamında zaten son derece başarılı olan firma, işlevsellik olarak da çağı yakalamış görünüyor. Geçtiğimiz günlerde Windows Mobile tabanlı cihazlarından desteğini çeken Palm, kullanacakları tek sistemin WebOS olacağını açıklamıştı.

Listenin en fazla merak edilen ismi ise Microsoft. Windows Phone 7 Series ile sonradan kişiselleştirilen bir sistemden ziyade, ihtiyaç duyulabilecek tüm yeteneklerin, ön yüklü olarak yer alacağını belirten yazılım devi, “Kullanmayacağınız özellikler için neden daha fazla ödeyesiniz ki” diyerek kullanıcıların, ihtiyaç duydukları özellikteki akıllı telefonları satın alabilmelerinin önünü açmış oldu.

Samsung’un Bada’sı ise henüz çok yeni bir sistem. Bada, kullanıcıların gönlünü, ileri teknoloji ürünü, zengin donanıma sahip cihazlar ve sonradan yüklenebilen çok çeşitli yazılımlar ile almaya çalışacak. Aynı anda birden fazla işlem yapabilmeye olanak tanımayan Bada, beklentileri ne kadar karşılayabilecek bunu da zaman gösterecek

{pagebreak::Dikkat Çeken Detaylar ve Mobil İnternet}

Dikkat Çeken Detaylar

Rekabet üst düzey olunca atılacak her yeni adıma verilecek tepki de maksimum oluyor. Buradan hareketle görüyoruz inovatif yaklaşımlar sunabilen işletim sistemleri, rakiplerinden kolaylıkla sıyrılabiliyor. Artık yeni bir uygulama mağazası önemli bir adımdan ziyade gereklilik halini.

Android üzerindeki beklentilerin yüksekliği, Google faktörü ve geliştiricilerin Android’e de destek verme çabasında olması, iPhone’un popülizm ile büyümesi, WebOS’in alışılmışın dışındaki trendleri kısa sürede, güncellemeler ile sisteme entegre edebilmesinin yanında Javascript, HTML5 ve CSS ile uygulama geliştirmeye olanak tanıması, Symbian’ın Qt arayüzü ve çapraz yazılım geliştirme desteği gibi detaylar, firmaların gelecekte belirleyici olacağını düşündükleri stratejiler.

Apple’ın öncü olduğu uygulama mağazaları artık fark yaratan bir özellik olmaktan ziyade gereklilik halini aldı.

Mobil İnternet

Tüm işletim sistemleri sloganlarını sosyal ağlar ile tam uyum ve başarılı bir web deneyimi olarak belirlemiş olsalar da en azından birbirlerine üstünlük kurdukları noktalar var olacaktır. Web standartlarını destekleme konusundaki eksik noktalarda widgetlar hayat kurtarıcı bir role bürünüyorlar.

Symbian, Android, Windows Mobile, WebOS, Flash desteği sayesinde önemli bir ihtiyacı karşılayan sistemler olarak dikkat çekiyorlar. Bada ve Backberry OS ise rakiplerine kıyasla bir adım geri kalmış görünüyorlar. iPhone ise bu konudaki en büyük açığa sahip olmasına karşın, zengin uygulama mağazası ile sorunu şimdilik göz ardı etmemizi sağlıyor.

:: Sizin tercihiniz hangisi? SDN Forumlarında tartışalım.