Ne Olacak Bu Patent Davaları?

Ana sayfa /

Ağustos ayının son günlerinde teknoloji gündemine bomba gibi bir haber düştü: ABD’de görülen bir davada Samsung, Apple’a 1 milyar dolar tazminat ödemeye mahkum edildi.

Davaya konu olan olay ise Apple’ın elinde bulunan bazı patentli teknolojileri Samsung’un ürünlerinde kullanmasıydı. 1 milyar dolar Samsung gibi bir dünya devi için bile büyük bir tazminat. Ayrıca Samsung ürünlerinin ABD’de satıştan kaldırılma ihtimali var.

Patent ne işe yarıyor?

Bir teknoloji ya da bir cihaz icad ettiğinizde onun kullanım hakları belli bir süreliğine sizin oluyor. Bu sürenin sonunda kamuya mal olan bu cihaz ya da teknoloji genel kullanımına sunuluyor. Apple ve benzeri teknoloji firmaları Araştırma-Geliştirme çalışmalarına milyarlarca dolar ayırıyorlar. Bu çalışmaların sonunda da işte bu teknolojiler üretiliyor.

Pinch to zoom

Örnek vermek gerekirse Apple’ın teknoloji dünyasına kazandırdığı pinch to zoom (bunun tam Türkçesi yok ne yazık ki, iki parmakla ekranda zoom yapıp fotoğraf ya da imajı büyütüp küçültme diyebiliriz) hareketi bir dönem sadece bu firmanın ürünlerinde kullanılıyordu. Davaya konu olan patentlerden biri de bu.

Mahkeme Samsung’un birçok ürününde bu teknolojinin kullanıldığına ve bunun ise Apple’ın patentle korunan bir teknolojisi olduğunu karar verdi. Ancak piyasadaki neredeyse bütün akıllı telefon/tablet cihazlarında pinch to zoom özelliği bulunuyor.

Kim haklı?

Patent yıllardır tartışılan bir konu. Bazıları bunun yasal bir hak olduğunu, birçok yatırımın bu yüzden yapılabildiğini ve korunması gerektiğini savunuyor. Karşı tarafta ise patentlerin teknolojik ve medeni gelişimi etkilediği ve tekel oluşturduğunu iddia edenler de var.

Her iki taraf kendine göre haklı olsa da genele mal olmuş bazı konularda patent ısrarını çok gerekli bulmayanlardanım. Elbette harcanan emeklerin bir karşılığı olmalı. Ancak bu konuda gelinen noktada patentlerin tehdit ya da güç unsuru olarak kullanılmaya başlanmış olması pek hoş değil.

John Salk vakası

Çocuk felcini aşısını bulan ABD’li doktor John Salk (1914-1995), bu hastalıkla ilgili bütün haklarından ücretsiz olarak vazgeçtiğini açıklamış ve milyonlarca insanın hayatının kurtarılmasına vesile olmuştu. Kendisini zengin edebilecek bir parayı geri çeviren Salk’ın bu tavrının teknoloji dünyasında gördüğümüz bir durum olduğunu söyleyemeyiz.

:: Siz patent konusu hakkında ne düşünüyorsunuz?