1980’li yıllarda televizyon izlemek bugünkünden çok daha farklı bir deneyimdi. Bir dizi ya da filmi aylarca ya da haftalarca bekler, yayın saatinde işimizi gücümüzü bırakıp televizyon karşısına geçer heyecanla izlemeye başlardık.
Köprünün altından çok sular aktı. Artık kimsenin beklemeye tahammülü olmadığı gibi vakti de yok. Bu yüzden televizyon izleme alışkanlıklarımız da tamamen değişti. İstediğimiz yerde istediğimiz kanalı izliyor, sadece istediğimiz haber ya da haberleri anında izleyebiliyoruz. Yayıncıların hayallerinden biri olan ‘istediğin yerde, istediğin zaman izle’ konsepti internetin hızlanması ve teknolojinin gelişmesiyle beraber hayata geçiyor.
Son yıllarda özellikle internetin hızlanması ve teknolojinin gelişmesi televizyonları da farklı bir alana taşıdı. Ayrıca dizi izlemenin popülerleşmesi ve devasa bütçeli dizilerin sektörü sırtlaması da bu alanda yapılan çalışmaların hızlanmasına yol açtı.
Zamansızlık farklı çözümlere yöneltti
Çevrimiçi televizyon izlemenin en önemli faydası belli saatlere bağlı kalmamanız. Örneğin sevdiğiniz bir dizi Salı akşamı saat 20:30’da yayınlanıyor. Ama o saatte işiniz var. Sunulan servisler yardımı ile bu diziyi bir hafta sonra bile izleyebiliyorsunuz. Bu sayede diziyi kaçırmıyorsunuz ve kendi istediğiniz saatte izleyebiliyorsunuz.
İlk örnek Tivibu oldu
Bu alandaki ilk örnek Türkiye’nin en büyük internet servis sağlayıcısı TTNET’in sunduğu Tivibu hizmeti oldu. 2010 yılında başlayan bu hizmet ilk olarak sadece şirketin abonelerine özel bir hizmet olarak yayın hayatına başladı. Üyelerine farklı opsiyonlar sunan Tivibu 4 farklı ekranda (TV, bilgisayar, tablet ve akıllı telefon) kullanılabiliyor.
Tivibu’nun dışında bu alanda faaliyet gösteren şirketler genelde ücretli yayın platformları oldu. Bunlardan biri olan Digiturk, IQ platformu ile bu alanda önemli bir oyuncu. Kısa bir süre önce 4 farklı ekranda kullanılmaya başlayan IQ, Digiturk üyelerine hizmet veren bir servis.
Tivibu ve Digiturk IQ’ya ek olarak sektörde yer alan bir diğer firma ise Turkcell TV. Şimdilik sadece Turkcell ve Turkcell Superonline abonelerinin kullanabildiği servis de diğerleri ile benzer özelliklere sahip.
Henüz deneme aşamasında olan ve kısa bir süre sonra kullanıma sunulması beklenen bir diğer servis ise D-Smart Blu.
{pagebreak::1}
Birden fazla ekran, aynı içerik
Günümüzde televizyonda başladığınız bir programı tablet ya da akıllı telefonunuzda devam ettirebiliyorsunuz. Ya da bir diziye tablette başlayıp sonra evdeki televizyonda kalanını izleyebiliyorsunuz. Sistemin genel mantığı ise basit: Sunucu üzerinde bulunan yayınlar uygun platformlar aracılığıyla (televizyon, akıllı telefon, tablet ya da bilgisayar) üyelere ulaştırılıyor. Bu tip servislerin birçoğunda geçmiş tarihli dizileri de izleyebiliyorsunuz. Bazı sistemlerde 15 gün geriye gidilebilirken bazılarında dizinin başından beri yayınlanan bütün bölümlerini izleyebiliyorsunuz.
Tivibu
TTNET’in bir hizmeti olan Tivibu, çevrimiçi (online) yayın konusunda IP tabanlı bir çözüm. İnternet üzerinden yapılan yayınları özel bir kutu (Settop box) yardımı ile evde televizyon üzerinden görüntülemeye yarayan sistem, yakın zamana kadar TTNET aboneliği gerektiriyordu. Kısa bir süre önce sistemde yapılan değişiklikle Tivibu Ev aboneleri için internet aboneliği şartı kaldırıldı.
Tivibu’da yer alan içerikler aynen diğer servislerde olduğu gibi istediğin yerde izle ve kirala izle gibi seçeneklere sahip. Bu sayede kullanıcılılar istedikleri içerikleri istedikleri yer ve zamanda izleyebiliyor. İzlenen içerikler belli bir süre kadar geriye gidebiliyor ve Tivibu’nun sunduğu kanal ve diziler için geçerli.
Yüzden fazla kanal bulunan Tivibu’nun birden fazla kullanım şekli var: Bunlardan biri Tivibu Ev. Özel kutular yardımı ile televizyona bağlanarak kullanılan Tivibu Ev için TTNET abonesi olma şartı bulunmuyor. Ayrıca Tivibu Web, Tivibu Cep ve Tivibu Smart TV gibi seçenekler de üyelere sunuluyor. Şimdilik Tivibu Ev dışındaki üyeliklerde TTNET abonesi olma şartı aranıyor.
Tivibu’nun, Android ve iOS işletim sistemleri için uygulaması bulunuyor. Diziler, canlı televizyon yayınları ve filmler için bu uygulamalar kullanılabiliyor.
Öte yandan Tivibu Ev kullanımı sırasında izlenen içerikler kotadan düşülmüyor. Yani içerikleri izlemek için kotayı kullanmıyorsunuz. Ancak Tivibu Ev dışındaki servisler kotayı kullanıyor.
Digiturk IQ
Ücretli yayın platformu olan Digiturk, geçen yıl IQ adını verdiği yeni servisini tanıtmıştı. Uydu alıcıya entegre olan sistemde internet bağlantısı üzerinden dizi ya da film izleme, kiralama ve seçip izleme gibi seçenekler sunuluyordu. Digiturk, Mart ayı başında yaptığı bir duyuru ile IQ hizmetini 4 ekrana genişlettiğini açıkladı. Bu sayede üyeler ek ücret ödemeden zengin bir içeriğe televizyon, akıllı telefon tablet ve bilgisayarlarından ulaşabilecekler. Bu sistem için de mutlaka Digiturk abonesi olmak gerekiyor ve aynen Tivibu’da olduğu gibi canlı yayın izlemeden, dizilerin eski bölümlerini takip etmeye birçok seçenek bulunuyor.
Digiturk IQ’nun hem Android hem de iOS işletim sistemleri için özel uygulaması bulunuyor. Diziler, canlı televizyon yayınları ya da filmler bu uygulamalar üzerinden izlenebiliyor.
Digiturk IQ’nun bütün içerikleri internet üzerinden izlendiğinden kotayı kullanıyor.
{pagebreak::2}
Turkcell TV
Turkcell tarafından geçen yıl kullanıma sunulan Turkcell TV hizmeti Tivibu ve Digiturk IQ özelliklerine sahip. Canlı yayın izleme, özel içerikleri izleme, özel kanalları izleme ve tekrar izleme gibi seçenekler sunan Turkcell TV’yi kullanmak için Turkcell ya da Turkcell Superonline abonesi olmak gerekiyor. 3 ay ücretsiz olarak kullanılabilen servis daha sonra ayda 1.90TL’ye kullanılabiliyor.
Turkcell TV’nin de Android ve iOS uygulaması bulunuyor. Üyeler bu içeriklere akıllı telefon ve tabletlerinden de ulaşabiliyorlar.
Turkcell hat ve Turkcell Superonline Fiber abonesi olan kullanıcılar Turkcell TV’de izledikleri içerikler için kotalarını kullanmıyorlar. Ancak Turkcell Superonline ADSL aboneleri kotalarını kullanıyor.
Tvyo
Doğuş grubunun iştiraki olan Tvyo, yukarıdaki platformlara benzeyen bir servise sahip. Ancak Tvyo hizmeti sadece Doğuş grubunun kanalları NTV, Star TV, CNBC-e, Kral TV, NTV Spor, E2 ve Kral POP TV’nin yayınları takip edilebiliyor. Servis diğerlerinde olduğu gibi dizilerin eski bölümlerini de izleme imkanı sunuyor. Tamamen ücretsiz olarak kullanılan servisi kullanmak için abone olmak yeterli.
Tvyo’nun da akıllı telefon ve tabletler için uygulamaları bulunuyor ve bu uygulamalar üzerinden yayınların takibi yapılabiliyor.
D-Smart Blu
Henüz aktif olarak kullanılmasa da ücretli yayın platformu D-Smart’ın da çevrimiçi video izleme imkanı sunan Blu ismini verdiği bir hizmeti bulunuyor. Aynen Digiturk IQ’da olduğu gibi internet üzerinden yayın içeriklerine ulaşmayı sağlayan platform henüz deneme aşamasında ve (yazı hazırlandığı tarihte) resmi olarak kullanıma sunulmadı.
Kota sorunu
Bütün platformlar temelde aynı işleve sahip olsalar da bazıları internet kotasını kullanırken bazısı kullanmıyor. Türkiye gibi sınırsız internetin olmadığı bir ülkede kotaya dikkat etmek gerekiyor. Video içerikleri çok yer kapladığından örneğin 6 GB kotaya sahip bir kullanıcının 2-3 HD filmi izlerse bu kotayı bitirebileceğini söyleyebiliriz.
Bu yüzden tercih edilecek platformun kota konusunda ne gibi çözümler sunduğuna dikkat etmek gerekiyor. Yoksa ay sonunda yüksek faturalar ya da ay ortasında düşen bir hızla karşı karşıya kalınabilir.
Televizyon alışkanları tamamen değişecek
Belki birkaç sene sonra televizyonda canlı yayın diye bir kavram sadece haberler ya da özel programlar için geçerli olacak. Diğer bütün içerikler istediğin yerde istediğin zaman izle konseptine dahil olacak. Kullanıcıların zevk ve tercihlerine göre kanallar ya da platformlar oluşturulacak ve farklı cihazlardan bu platformların takibi yapılabilecek.
Şimdiden ön çalışmalarını gördüğümüz bu yapının birkaç sene sonra hayatımızın temelinde yer alacağını söylersek çok şaşırmamak lazım.
:: Online TV servisleri içinde kullandığınız var mı?
{{user}} {{datetime}}
{{text}}