Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hükümeti arasında, KKTC’nin fiber optik dönüşümü protokolü öncesinde açıklamalarda bulunan Türk Telekom CEO’su Ümit Önal, Türk Telekom’un bölgenin teknoloji taşıyıcısı olma sorumluluğuyla öncü projelere liderlik ettiğini vurguladı. Önal, bu vizyon doğrultusunda yüksek hızlı fiber altyapı yatırımıyla KKTC’nin dijital dönüşümüne katkı sağlamaktan büyük bir memnuniyet duyduklarını ifade etti.

Sadece Türkiye’nin değil bölgenin dijital altyapısının taşıyıcısıyız

Türk Telekom’un Türkiye’nin ve bölgesinin dijital dönüşümüne yön veren çalışmalar gerçekleştirdiklerini belirten Önal, “Dijital çağın olanaklarını bölge coğrafyanın her köşesine taşırken, yenilikçi teknolojilere yaptığımız yatırımlarla geleceğin inşasına katkı sunuyoruz. Dijitalleşme ve teknolojide dışa bağımlılığı azaltma yönündeki vizyonumuz kapsamında, ülke ekonomisine katma değer katacak öncü çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Yenilikçi teknolojiler geliştirme hedefiyle, geleceğin stratejilerini belirleyecek çalışmalara imza atıyoruz. Dijitalden altyapıya, fiberden mobile, her alanda faaliyetlerimizle ülkemizin teknoloji ihracında bayrak taşıyıcısı olmaya tüm gücümüzle devam ediyoruz. Türk Telekom olarak, teknolojiyi aynı zamanda geliştiren ve ihraç eden bir ekosistemin merkezindeyiz. Milli sorumluluk bilincimizle ülkemiz için dijitalleşmeyi sağlayan kilometre taşlarını oluşturmaya liderlik ederken, bir yandan bölgemizin teknolojici taşıyıcısı olma sorumluluğunu yerine getiriyoruz. Türkiye genelinde 482 bin km’ye ulaşan fiber ağımız ve 33,2 milyona yükselen fiber hane kapsamamızla bireylerin, kurumların ve kamunun dijitalleşmesini desteklerken, altyapı gücümüzü 5G ve yeni nesil teknolojileri hayata geçirmek için stratejik bir avantaja dönüştürüyoruz. Türkiye’nin dijital dönüşümüne yön veren güçlü fiber altyapımızla, ülkemizin dört bir yanında 9 milyondan fazla haneye 1 Gbps erişim hızı sunarken, Türkiye genelinde ortalama 358 Mbps’i aşan bağlantı hızı sağlıyoruz. 482 bin km’ye ulaşan fiber ağımızla bireylerin, kurumların ve kamunun dijitalleşmesini destekliyoruz. Şimdi Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni yüksek hızlı fiber internet altyapısıyla buluşturacağız” dedi.

Fiber gücümüzü 5G ve yeni nesil teknolojiler için stratejik bir avantaja dönüştürüyoruz

Türkiye’nin her köşesinde dijital dönüşümü hızlandıran çalışmalara imza attıklarını ifade eden Önal, “Hız, kapsama ve altyapı gücümüzle Türkiye’nin dijital omurgasını örüyoruz. FTTH Council Europe’un bu konuda yayınladığı son rapora göre Türkiye, fiber altyapı konusunda Avrupa’nın en hızlı büyüyen 5 pazarı arasında yerini aldı.Rapor, FTTH/B (Eve/Binaya kadar fiber) erişiminde yüzde 76,9 kapsama oranıyla Avrupa ortalaması olan yüzde 74,6’nın üzerinde olduğumuzu ortaya koydu. Ayrıca, rapor tarihi itibarıyla son on iki aylık dönemde Türkiye’deki FTTH/B abone sayısı 1,2 milyon artarken, bu artışın 0,9 milyonunun yalnızca Türk Telekom tarafından sağlanması bizim için büyük bir gurur. Altyapı gücümüzü 5G ve yeni nesil teknolojileri hayata geçirmek için de stratejik bir avantaja dönüştürüyoruz. LTE baz istasyonlarımızın yüzde 54’ünü fiberle bağladık. Bu oran dünyada 2030 için hedeflenen oranın üzerinde. Bununla birlikte 5G alanında uzaktan ameliyat, akıllı tarım, akıllı ulaşım, kültür sanat ve spor gibi geniş bir yelpazede öncü çalışmalara imza atıyoruz. 5G’yi yalnızca bir teknoloji geçişi değil, ülkemizi daha güçlü bir geleceğe taşıyan önemli bir araç olarak değerlendiriyoruz” diye konuştu. 

Uluslararası dijital köprü 

Türk Telekom’un diğer yandan uluslararası anlamda da dijital stratejik bir köprü görevini başarıyla gerçekleştirdiğini açıklayan Önal, “Türk Telekom’un uluslararası toptan ses ve veri altyapı satış ve pazarlama faaliyetlerinden sorumlu şirketi Türk Telekom International uluslararası alanda, 24 ülkeyi kapsayan Avrupa, Orta Doğu ve Asya’da 135 noktada çalışmalarını sürdürüyor. TT International bu anlamda ülkeler arasında stratejik bir dijital köprü kuruyor; veri trafiğinin kesintisiz, güvenli ve yüksek kapasiteli biçimde akmasını sağlıyoruz.  24 ülkeye uzanan omurgamızla, sadece Türkiye’nin değil bölgenin de dijital altyapısını taşıyan bir operatör olarak konumlanıyoruz” dedi. 

Sabit internet altyapısı milli bir sorumluluk

Sabit internet imtiyaz yenileme sürecinde son aşamaya gelindiğini hatırlatan Önal, “Biz bu konuda bir kamuoyu oluşturma peşinde değiliz, hiç olmadık. Sabit internet imtiyaz yenilemesi için yasal süre içinde müracaatımızı yaptık. Gerekli mercilerle, ilgili Bakanlıklarımızla birlikte çalışarak süreci yönetiyoruz. Burada da artık son aşamaya gelinmiş bulunmakta. Türkiye’deki sabit internet altyapısının kurucusu, geliştiricisi ve imtiyaz süresi boyunca da işletmecisi olarak, bize bu misyonu zaten tarih yüklüyor. Türk Telekom olarak yıllardır dile getirdiğimiz bir gerçek var: Bizim altyapımız, Türkiye’nin altyapısıdır. Ülkemizin dört bir yanında, en batısından en doğusuna, en kuzeyinden en güneyine kadar, fiber yatırımlarımızı ülkemizin hizmetine sunuyoruz. Ülkemizin dijital geleceğini inşa ederken, yalnızca büyük şehirlerin merkezlerine değil, en ücra köşelere kadar ulaşıyoruz. Türkiye’yi dünyaya bağlayan noktadayız. Bütün bunları fiber yatırımlarımızla yapıyoruz. Dijitalleşmenin öncüsü, teknolojiye yön veren bir şirket olarak Türk Telekom’un yaptığı her yatırımın Türkiye’ye, geleceğimize yatırım olduğunun bilinciyle hareket ediyoruz. İmtiyazı da bu bakış açısıyla ele alıyor ve milli sorumluluğumuz olarak görüyoruz” ifadelerini kullandı.

Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği arasında uzun süredir devam eden teknoloji savaşı, yeni bir boyuta taşındı. Başkan Donald Trump, 1 Ağustos’tan itibaren geçerli olmak üzere Avrupa Birliği’nden ABD’ye yapılan tüm ihracata %30 oranında gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu.

Bu karar Brüksel’in yapay zeka düzenlemelerini ilerletmesiyle eş zamanlı olarak geldi ve küresel dijital ekonominin gidişatını etkileyebilecek kapsamlı bir ticaret savaşının fitilini ateşledi.

Trump’tan AB’ye %30 vergi hamlesi

Avrupa Komisyonu’nun kısa süre önce açıkladığı yeni Yapay Zeka Uygulama Kuralları, kamu güvenliğini korumayı hedefleyen gönüllü ilkeler olarak sunuldu. Ancak bu yönergeler, daha önce yürürlüğe giren AB Yapay Zeka Yasası’nı temel alıyor ve şirketleri 2 Ağustos’a kadar imza atmaya zorluyor.

Katılım göstermeyen firmalar için yoğun bir denetim süreci başlatılacağı belirtiliyor. OpenAI bu kuralları kabul ettiğini açıklarken aralarında Google ve Meta’nın da yer aldığı büyük teknoloji şirketlerini temsil eden CCIA lobi grubu, bu yönergelere karşı çıkıyor.

Nvidia CEO’su Jensen Huang’dan itiraf!

Nvidia, 4 trilyon dolarlık piyasa değerine ulaşarak tarihte bir ilki gerçekleştirdi. CEO'su Jensen Huang’dan da beklenmedik itiraf geldi.

Trump yönetimi ise, Brüksel’in Amerikan teknoloji devlerine yönelik düzenlemelerine karşı açıkça düşmanca bir tutum sergiliyor. Trump, AB’nin teknoloji şirketlerine kestiği yüksek cezaları “yurt dışı haraçları” olarak nitelendirirken, Hazine Bakanı Scott Bessent bu cezaların dolaylı vergi olarak işlediğini savundu.

Meta CEO’su Mark Zuckerberg ise ocak ayında yaptığı bir açıklamada, “Amerikan şirketlerine saldıran hükümetlere karşı Başkan Trump’la birlikte çalışacağız” ifadelerini kullanarak Avrupa’daki düzenleyicileri doğrudan hedef almıştı.

Sorunun kökeninde ise Avrupa’nın Dijital Pazarlar Yasası (DMA) bulunuyor. 2022’de yürürlüğe giren bu yasa, Apple, Google, Amazon ve Meta gibi dev firmaları “kapı bekçisi” statüsüne alarak çeşitli yaptırımlara ve operasyonel değişikliklere zorluyor.

Son olarak Meta, “kabul et ya da öde” adlı modelinin DMA’yı ihlal ettiği gerekçesiyle 200 milyon doların üzerinde bir cezaya çarptırıldı. Reuters’e göre Meta bu cezayı reddederek herhangi bir değişiklik önermeyecek, bu da yeni yaptırımların yolda olduğuna işaret ediyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Trump yönetiminin getirdiği %30 gümrük vergilerine karşı Avrupa’nın güçlü bir yanıt vermesi gerektiğini vurguladı. Macron, Avrupa Komisyonu’nun elindeki tüm araçları devreye sokması gerektiğini belirtti ve “Anti-zorlama aracı”nın da masada olduğunu söyledi.

Bu araç sadece fiziksel mallara değil, dijital hizmetlere de yaptırım uygulanmasını mümkün kılıyor. Eğer ABD ekonomik zorlama uyguladığı yönünde bir değerlendirmeye tabi tutulursa, Apple, Google ve Meta gibi firmaların Avrupa’daki dijital hizmetlerine kısıtlama getirilmesi gündeme gelebilir.

Avrupa Komisyonu’nun dijital rekabetten sorumlu yöneticisi Henna Virkkunen, düzenlemelerin pazarlık konusu yapılmayacağını açıkladı. Ancak AB’nin dijital şirketlere yönelik yeni bir vergi önerisini bütçeden çıkarması, Trump yönetimi tarafından kısmi bir geri adım olarak yorumlandı.

Öte yandan, iki taraf arasındaki bu dijital savaş yalnızca ekonomik bir mücadele değil. Taraflar, internetin geleceğini ve teknolojinin kim tarafından, hangi kurallarla yönetileceğini belirlemek üzere karşı karşıya geliyor. Milyar dolarlık teknoloji devlerinin ise bu çatışmanın ortasında kalmaktan başka şansı yok gibi görünüyor.

Çin’in Hunan Eyaleti’nde yer alan Jijiaoshan maden sahasında yaklaşık 490 milyon tonluk sert kaya lityum cevheri keşfedildi. Bu dev rezerv, ülkenin halihazırda güçlü olduğu batarya hammaddeleri tedarik zincirindeki etkisini daha da artıracak. Çin, lityum işleme ve rafinaj kapasitesiyle küresel pazarda zaten baskın bir konumdayken, bu yeni keşif küresel rekabeti doğrudan etkileyebilecek büyüklükte.

Küresel batarya dengesinde yeni dönem

Devlet televizyonu CCTV’nin aktardığına göre, keşif uzun süredir devam eden jeolojik araştırmalar ve gelişmiş görüntüleme teknolojileri sayesinde ortaya çıkarıldı. Granit yapıya sahip sahadaki lityum cevheri, tuzlu su rezervlerine kıyasla daha hızlı işlenebilirliği, düşük ilk yatırım maliyeti ve esnek ürün çeşitliliği ile öne çıkıyor. Bu özellikler, sahayı sadece büyük bir kaynak değil, aynı zamanda madencilik açısından ekonomik olarak da cazip hale getiriyor.

Keşfedilen rezerv yalnızca lityumla sınırlı değil. Sahada rubidyum, tungsten ve kalay gibi başka ticari açıdan değerli elementlerin de bulunduğu belirtiliyor. Bu yan ürünler, işletmenin ekonomik verimliliğini daha da artırabilecek nitelikte.

Huawei’den bir araba daha! İşte ilk station wagonu Stelato S9T

Huawei ve BAIC ortaklığında geliştirilen HIMA çatısı altındaki Stelato markası, ilk station wagon modelinin resmi görsellerini paylaştı

Yeni sahayla birlikte Çin’in küresel lityum rezervlerindeki payı yüzde 16,5’e yükseldi. Ülke, bu oranla Şili’nin ardından ikinci sıraya yerleşti. Ancak Çin’in asıl gücü, çıkarılan cevheri bataryalarda kullanılabilecek yüksek saflıkta hammaddeye dönüştürebilme kapasitesinden geliyor. Şu an dünya çapındaki lityum rafinaj işlemlerinin yüzde 70’inden fazlası Çin’de gerçekleştiriliyor.

Çin’in lityum kaynaklarındaki artış bununla da sınırlı değil. Tibet bölgesinde uzanan 2.800 kilometrelik spodümen kuşağında sürdürülen çalışmalar, potansiyel olarak 30 milyon tonluk ek bir lityum rezervine işaret ediyor. Bu da ülkenin toplam rezervlerinin önümüzdeki yıllarda daha da büyüyebileceği anlamına geliyor.

Lityum, yalnızca elektrikli araçlar için değil, enerji depolama sistemlerinden iletişim teknolojilerine ve savunma sanayisine kadar pek çok alanda stratejik önem taşıyor. Çin, halihazırda dünya genelindeki elektrikli araç filosunun yüzde 60’ından fazlasına ev sahipliği yapıyor. Tahminlere göre ülke içindeki lityum talebi 2030 yılına kadar iki katına çıkacak. Bu gelişmelerle birlikte Çin, lityumda üretim, işleme ve tüketim açısından küresel dengeyi tek başına belirleyebilecek konuma yaklaşıyor.