Bilgisayarlarımızın belki de en önemli parçalarından biri depolama birimleri. HDD alternatifi SSD’ler hızı ile ön plana çıksa da bazen HDD kadar dayanıklı olamayabiliyor. Peki ama bilgisayarda yer alan temel verilerimizi koruyan SSD depolama birimleri için sağlık testi nasıl yapılır? SSD’nin ne durumda olduğunu ve kondisyonunu öğrenmek mümkün mü? Bu soruların cevabını içeriğimizde sizin için cevapladık.
SSD sağlık testi nedir ve nasıl yapılır? İşte en iyi 5 program
Solid State Disk ya da Türkçe karşılığıyla Katı Hal Sürücüsü, son on yıldır bilgisayarların en önemli parçası haline geldi. SSD diskler hem daha küçük yapıları hem de hızlarıyla HDD teknolojisinin en büyük alternatifi. Ancak bu yüksek hızın korunması için SSD disklerinizin performansını da kontrol etmeniz ve sürekli sistem denetimine sokmanız önemli. Bu anlamda SSD depolama birimleri için Windows, Sürücüleri birleştir ve iyileştir ayarı ile belli sıklıklarla iyileştirmeler yapıyor. HDD için disk birleştirme gerekirken SSD için kırpma işlemi yeterli.
Tüm bu çabalara rağmen SSD sağlığı için endişelendiğinizde ise SSD sağlık testi programları imdadınıza yetişiyor. Ancak bu programlar önemli ipuçları veriyor olsa da bu verileri okuyabilmeniz gerçek sorunu tespit etmek adına önemli. Tüm SSD modelleri S.M.A.R.T adı verilen ve SSD performans ve durumunu işleyen teknolojiye sahiptir. Böyle SSD sağlık testi programları da bu verileri çekerek SSD’nin performans verilerine göre durum raporu çıkarabiliyor.
SSD sağlık testi programları önemli olsa da öncelikle kullandığınız SSD modelinin kendi yazılımını kullanmanız da fayda var. Özellikle SSD’nizin güncelleme ihtiyaçları ve gerçek verilerine bu programlar sayesinde ulaşabilirsiniz. Buna karşın SSD sağlığı ile ilgili detaylı verilere ulaşmak için tavsiye ettiğimiz programları kullanabilirsiniz.
1- CrystalDiskInfo
SSD kullanıcılarının belki de SSD sağlık testi için kullandığı en popüler programlardan biri CrystalDiskInfo. Oldukça kullanıcı dostu olan program, SSD’nin mevcut performansı için kullanıcılara önemli veriler sunmakta.
CrystalDiskInfo, SSD S.M.A.R.T verileri arasında SSD ömrüne önem veren bir uygulama. Her üretici SSD modelleri için belirli bir okuma ve yazma sınırı belirliyor. Bu anlamda da bu sınır aşıldığı zaman SSD ömrünü tamamlamış varsayılıyor. CrystalDiskInfo SSD sağlık testi programı da sağ üst köşede yer alan SSD Health değeri ile bu ömrü yansıtıyor.
Burada yazan yüzde ifadesi SSD ömrünün ne kadar kaldığını ifade ediyor. Bu anlamda karşınıza çıkan sayı SSD ömrünün ne kadarı harcandığına dair bir rakam değil. Belki de CrystalDiskInfo programının en büyük handikapı da bu veriye göre hareket etmesi.
Her ne kadar SSD ömrünün aşılması bir uyarı olsa da bu ömür SSD’nin çalışmadığına işaret etmiyor. Yine de program sık güncellenmese de SSD sorunları ile alakalı önemli bilgileri de kullanıcıya veriyor. SSD için anlık sıcaklık verisini de sağlık verisinin hemen altında görmeniz mümkün.
Bu anlamda program SSD modelleri için kullanıcılar sıcaklık değeri tavsiyeleri de yapıyor. Ancak bu değerin üzerinde çalışma her zaman sorun teşkil etmiyor. Önemli olan SSD’nin çalışmasını engelleyen kritik br soruna sahip olup olmadığı.
Bu bilgiye program penceresinde en başta yer alan Critical Warning sayısı üzerinden ulaşmanız mümkün. Yine yedek blok kullanımı da SSD’nin kritik hata verip vermemesi açısından önemli. SSD eğer mevcut bloklarda hata ile karşılaşırsa yazma ve okuma için yedek blokları devreye sokabiliyor. CrystalDiskInfo programı “SSD sağlık testi nasıl yapılır?” sorusuna verilen en iyi cevaplar arasında.
2- Intel Memory and Storage Tool (MAS)
Intel’in genel anlamda kendi SSD modelleri için geliştirdiği bu program SSD sağlığı testi için oldukça kullanışlı bir arayüze sahip. Eğer Intel marka bir SSD modeline sahipseniz ayrıca SSD sağlığını optimize etmenize de yardımcı oluyor. Yine MAS ile Intel marka SSD’nize yazılım güncellemesi yapmanız da mümkün.
Program, Intel dışında SSD modelleriyle de çalışıyor olsa da Intel marka SSD modelleri ile doğru sonuç alabiliyorsunuz. SSD modelini otomatik yanıyan MAS, genel sağlık durumu ve sıcaklığını ana ekran üzerinde gösteriyor. Ancak daha ayrıntılı bir SSD sağlık testi için farklı bir uygulama kullanmanızda fayda var.
Intel markalı SSD modelleri genel anlamda laptop modellerinde karşımıza çıkıyor. Bu anlamda piyasada en çok kullanılan SSD modellerinden birisi de Intel. Kısacası Intel marka bir SSD modeline sahipseniz “SSD sağlık testi nasıl yapılır?” sorusunun cevabı için öncelikle bu programı indirmenizde fayda var.
3- SSD Life
SSD sağlık testi için kullanabileceğiniz progrmalar arasında SSD Life kolay kullanımı ile öne çıkıyor. Ancak programın en büyük handikapı ücretli olması. Programı indirdikten sonra ilk 15 gün ücretsiz olarak kullanmanız ise mümkün.
Çok daha ayrıntılı SSD sağlık testi sunan program, Windows ve MacOs için de oldukça doğru sonuçlar veriyor. S.M.A.R.T verillerini ise ayrı bir pencerede çok daha detaylı inceleyebiliyorsunuz. Programın ana ekranında ise SSD sıcaklığı, kalan ömrü ve açma kapama sayısı gibi veriler karşımıza çıkıyor.
4- Smartmontools
Program, SSD sağlık testi programları arasında MS/DOS devrinden kalma grafik arayüzüyle ayrılıyor. Oldukça basit olan bu arayüz sayesinde SSD sağlık testi verileri karşınıza çıkıyor.
Smartmontools, her ne kadar oldukça detaylı bir SSD sağlık testi sunsa da grafik anlamında biraz göz yorucu olabiliyor. Ücretsiz olan program, SSD sağlık testi için tüm verilere ulaşmak isteyen kullanıcılara hitap ediyor.
Ayrıca rakiplerinin aksine Smartmontools, tüm SSD modellerine destek verebilme imkanına sahip. Program belki de S.M.A.R.T verilerini en iyi işleyen ve kullanıcıya detaylı şekilde sunan özelliklere sahip. Ancak kullanıcının bu verileri anlayabilmesi için programın pek yardımcı olduğunu söyleyemeyiz.
5- Hard Disk Sentinel
SSD sağlık testi programı, tıpkı SSD life gibi ücretli bir uygulama. Programı indirdikten sonra ise 30 günlük deneme süresi karşınıza çıkıyor. Bu ücretsiz versiyonda bazı özellikler kısıtlı sunuluyor. Buna karşın çok kısa sürede S.M.A.R.T verileri üzerinden SSD sağlık testi yapmanız mümkün. Programın belki de en önemli özelliği Türkçe dil desteğine sahip olması.
Bu dil desteği sayesinde SSD S.M.A.R.T verilerini anlamanız da kolaylaşıyor. S.M.A.R.T verilerinin yer aldığı sekmeye geldiğinizde SSD’nizin mevcut performans verileri karşınıza çıkıyor. Her bir verinin üzerine geldiğinizde ise verinin ne anlama geldiği ile ilgili Türkçe açıklama karşınıza çıkıyor. Bu anlamda Hard Disk Sentinel, rakiplerine göre oldukça detaylı bir yapıya sahip.
Ana ekranda SSD anlık sıcaklığı ve maksimum sıcaklık değerleri, gün içinde ulaştığı sıcaklık değeri bilgilerine ulaşmak mümkün. Şimdiye kadar ulaşılan maksimum sıcaklık değeri gibi bilgilere ise ancak programı satın aldığınızda ulaşabiliyorsunuz.
Disk yazma ve okuma yazma hızının anlık verileri, Disk özellikleri yönetimi ve SSD performansını ölçen araçlarla Hard Disk Sentinel önemli SSD sağlık testi uygulamaları arasında.
Peki ama bu testleri yapmanıza neden olacak SSD hataları nelerdir? İşte sizin için bir araya getirdiğimiz yanıtlar:
Sık karşılaşılan SSD hataları nelerdir ve ne zaman sağlık testi yapılmalı?
Özellikle Windows 10 işletim sistemi ile önemi artan SSD, bilgisayarın hızlı açılmasından verilerin hızlı okunmasına kadar birçok avantaja sahip. Bu anlamda yeni nesil PS5 ve Xbox Series X/S konsollarda da SSD kullanılmaya başladı. Bilgisayarın performansını artıran, oyunların daha hızı yüklenmesini sağlayan teknoloji, bazı hatalarla da kullanıcıyı endişelendirebiliyor.
Öncelikle SSD ömürleri genel anlamda 10 yıl civarında oluyor. Yine üreticiler bu ömürü okuma ve yazma sınırlarına göre belirliyor. Buna karşın özellikle okuma ve yazma için verilen garantiyi SSD modelinin aşması çok da büyük bir sorun değil. Peki ama SSD sağlık testi ile ya da fiziki olarak karşımıza çıkan hangi hatalar endişe etmemize neden olabilir?
- Dosyaların düzgün okunamıyor veya yazılamıyor olması
- Hata veren blokların olması ve yedek blokların kullanılmaya başlaması
- Önyükleme işlemi sırasında sık sık çökmelerin yaşanması
- Sürücünüzün aniden salt okunur olması (Bu tür SSD hataları genel anlamda SSD’nin ömrünü tamamlandığına işaret eder)
- SSD sağlık testinde Critical Warning hatalarının karşımıza çıkması
- Yine bu testler sırasında yedek blokların kullanılmaya başladığını fark etmemiz
Eğer yukarıda saydığımız SSD hataları karşınıza çıkıyorsa verilerinizi yedeklemek ve SSD değişimi yapmak en ideal çözümdür.
{{user}} {{datetime}}
{{text}}