Steve Jobs, hepimizin bildiği haliyle; Apple kurucusu ve teknoloji tarihini yeniden yazan insan. Ancak hiçbir şekilde sıradan bir insan değil. Ne yaşantısıyla, ne aile yapısıyla ne de karakteriyle. Teknoloji tarihinin içerisindeki en sıra dışı ve en zorlu adamlarından biri.
Teknoloji çağını değiştiren adam: Steven Paul Jobs
Suriyeli Müslüman bir baba ile İsviçreli bir annenin evladı olarak 24 Şubat 1955’te dünyaya gelen Jobs, Kaliforniyalı bir aileye evlatlık verildi. Üniversite serüveninden ilk altı ayda sıkılan Jobs, ailesinin birikimlerini boşa harcamalarını istemediğinden üniversiteden ayrıldı.
Hayatına bir insanın başına gelebilecek en büyük talihsizliklerden biriyle başlayan teknoloji gurusu hakkında Steve Jobs neden önemli? Sorusuna bu yazımızda cevap bulacağız.
Üniversite zamanlarında bile yaşıtlarından çok farklı olan Jobs, okulu değil ama okulda öğretilenlerin kendisine uygun olmadığını, bunun yerine bir şeyler üretmesi gerektiğini keşfedip okulu bıraktı.
Jobs, mühendislikle ilgilenmesine rağmen, gençlik tutkuları değişiyordu. Reed Koleji’nden ayrıldıktan sonra, 1974 yılında Atari Corporation’da video oyunu tasarımı yapmak üzere işe alındı. O zamanki Atari CEO’su Jobs için; “Steve bir süredir toplantılarımıza dışarıdan katılıyordu. Eğleniyor gibiydi. Yaklaşık 6 ay toplantılara katıldıktan sonra bir gün odama geldi ve “Beni işe almak zorundasınız, çünkü Atari bensiz bir hiç. İşe alınmadan buradan gitmeyeceğim” dedi. Oldukça kararlı ve ikna edici gözüküyordu. Sonunda amacına ulaştı ve onu işe aldık.” açıklamasında bulunmuştu.
Steve Jobs, Atari macerası sırasında Hindistan’a gidip Budizm’i keşfetmek için yeterli birikimi yapmıştı. Hindistan macerasından sonra tekrar Silikon Vadisi‘ne döndü. Dönüşüyle beraber okuldan arkadaşı ve o sıralarda Hewlett-Packard’da çalışan Steve Wozniak “Woz” ile tekrar iletişime geçti. İkili, ABD’de satılan Cap’n Crunch’ların içinden çıkan düdüklerin üzerlerinde ufak değişiklikler yaparak, AT&T tarafından uzun mesafeli aramaların denetleme frekansı olan 2600 Hz frekans sesini vermeyi başardı. Kısa bir süre zarfında Jobs ve Wozniak 1974 yılında iş hayatına atılarak pahalı uzun mesafe görüşmelerini bedava yapabilmek için “blue box” üretmeye başladılar. İkili bu sayede adlarını ilk kez duyurmuş oldu.
Woz, Steve’e kendi geliştirdiği mantık kartını tasarlama konusunda geldiği ilerlemeyi anlattı. Bu tasarımın HP tarafından reddedildiğini öğrenen Jobs, okul arkadaşı ile iş yapmayı önerdi.
Steve Jobs’un etkileme yöntemi olarak bilinen “gerçekliği çarpıtma sahası” Steve Wozniak üzerinde işe yaradı ve ikili şirket kurmak için ilk adımı attı. Şirket için bir sermaye gerekliydi ve Steve kendisinin tek mal varlığı olan Volkswagen minibüsünü ve Woz’un programlanabilir hesap makinesini satarak elde ettiği parayla ailesinin garajında çalışmalara başladı.
Nihayetinde Apple, 1 Nisan 1976 yılında Steve Jobs, Steve Wozniak ve Ronald Wayne tarafından Apple I kişisel bilgisayar kitini satmak amacıyla kuruldu. Woz, kitleri kendisi üretti ve Apple I ilk kez Homebrew Computer Club’da görücüye çıktı.
Apple I
5 Mart 1975’te Steve Wozniak, Gordon French’in garajındaki Homebrew Computer Club’ın ilk toplantısına katıldı. Toplantıda o kadar ilham aldı ki hemen Apple I bilgisayarı için gerekli şeyler üzerinde çalışmaya başladı. Kendisi için geliştirdikten ve kulüpte gösterdikten sonra, Woz ve Steve Jobs, bilgisayar için ilgili kulüp üyelerine teknik tasarımlar verdi ve hatta bazılarının kopya oluşturmalarına ve test etmelerine yardımcı oldu.
Daha sonra Steve Jobs, insanların bilgisayarları oluşturmak için kullanabileceği tek bir kazınmış ve serigrafi devre kartını (sadece elektronik parça içermeyen çıplak tahta) tasarlayıp satmalarını önerdi. Wozniak, tahta tasarımının düzenlenmesinin 1000 dolara ve üretimin tahta başına 20 dolara mal olacağını hesapladı; 50 kişi tahtaları 40 dolara satın alırsa maliyetlerini telafi etmeyi umuyordu.
Mountain View’da bir bilgisayar mağazası her biri 500 dolar fiyattan toplam 25.000 dolarlık Apple I siparişi verdi. Woz ve Jobs ilk iş teslimlerini 30 günde tamamladı ve 20.000 dolarlık parçalar elde etti.Bitmiş ürünleri ise 10 gün içinde teslim ettiler.
Apple I, Temmuz 1976 yılında 666.66 dolar fiyatla satışa çıktı. Üretilen ilk birim lise matematik dersinde kullanılmış ve Liza Loop’un halka açık bilgisayar merkezine bağışlanmıştır. Apple I yaklaşık 200 ünite üretildi ve 25’i dışında hepsi dokuz ya da on ay içinde satıldı.
Apple I’in yerleşik bilgisayar terminal devresi ayırt ediciydi. Çalışması için tek gereken bir klavye ve televizyon setiydi. Altair 8800 gibi rakip makineler genellikle öne monte edilen geçiş anahtarları ve çıkış için kullanılan gösterge ışıkları ile programlandı ve bir bilgisayar terminaline veya bir teleprinter makinesine bağlantı sağlamak için ayrı bir donanımla genişletilmesi gerekiyordu.
Bu, Apple I’i günümüz için yenilikçi bir makine haline getirdi. Nisan 1977’de fiyat 475 dolara düştü. Apple II’nin piyasaya sürülmesine rağmen Ağustos 1977’ye kadar satılmaya devam etti. 1977 yılının Nisan ayında piyasadan çekilmeye başlandı. Ekim 1977’de Apple I üretimi resmi olarak durduruldu ve Apple’ın fiyat listesinden çıkarıldı.
Wozniak, bilgisayarla ilgili müşteri destek sorularının çoğunu yanıtlayabilecek tek kişi olduğundan, şirket Apple I sahiplerine bilgisayarlarını iade etmeye ikna etmeleri için Apple II’lere indirim ve takas teklif etti. Kurtarılan bu parçalar daha sonra Apple tarafından yok edildi ve bugün nadir bir koleksiyon parçası olmaları adına katkıda bulundu.
Lisa ve Macintosh, Jobs’un Apple’dan ayrılışı
Apple I’in ardından 1978 yılında Apple Lisa projesi için çalışmaya başlayan Steve Jobs, ekip içi uyuşmazlıklar nedeniyle 1982 yılında Jef Raskin’in düşük bütçeli bilgisayar projesi Macintosh’u üstlendi. Bunun üzerine Lisa ve Macintosh ekipleri arasında hangi ürünün daha önce piyasaya çıkacağına dair bir yarış başladı.
Yarışı 1983 yılında Lisa ekibi kazandı ve halka satılan grafik arabirime sahip ilk bilgisayar oldu. Fakat yüksek fiyatı ve az sayıdaki yazılımı nedeniyle başarılı olamadı.
1984 yılında Apple, Macintosh’u piyasaya sürdü ve 1.5 milyon dolar bütçeli “Apple Computer 24 Ocak’ta Macintosh’u tanıtacak. Ve 1984’ün neden “1984” gibi olmayacağını göreceksiniz.” mesajını yansıtan televizyon reklamı hazırlandı. Ridley Scott tarafından yönetilen reklam 22 Ocak 1984’te Super Bowl XVIII’ın üçüncü çeyreğinde yayımlandı.
Bu reklam filmi Jobs’un aslında gelecekte yapmak istediği yeniliklerin ilk adımı ve somut olarak “gerçekliği çarpıtma sahası”nın halka yansıdığı ilk proje olarak adlandırılıyordu. Ayrıca bu reklam Apple’ın başarısının kırılma noktası olarak değerlendirilmekte.
Macintosh, ilk satışa çıktığı zamandaki başarısını zamanla kaybetti. Bunun nedeni yüksek fiyatı ve sınırlı yazılım desteğiydi. Mac’in imdadına ilk PostScript lazer yazıcı olan LaserWriter’ın tanıtımı ve masaüstü yayıncılık paketi PageMaker ile değişti. Bu üç ürünün birleşimi masaüstü yayıncılığı pazarının doğmasını sağladı. Mac, kullandığı grafik arabirimi (GUI) için geliştirilen grafik kapasitesi sayesinde masaüstü yayıncılığı alanında oldukça güçlüydü.
Apple büyümeye devam ederken, şirketin genişlemesini sağlayabilecek bir yönetici aranıyordu. 1983 yılında Jobs, o zamanlar Pepsi-Cola CEO’su John Sculley’i meşhur uzun yürüyüşlerinden birine çıkarttı. Tabi ki gerçekliği çarpıtma sahasını kullanıp “Ömrünün sonuna kadar sadece şekerli su satmak mı, yoksa dünyayı değiştirmek mi istiyorsun ?” şeklinde meydan okuyarak Apple’ın yeni CEO koltuğuna oturttu.
1985 yılına gelindiğinde iki yıl önce göreve başlayan CEO John Sculley ile Jobs arasında bir iktidar mücadelesi başladı. Apple yönetim kurulu Sculley’ye Jobs’ı frenlemesi ve test edilmemiş ürünlere pahalı yatırımlar yapabilme imkanını kısıtlaması yönünde talimat verdi. Jobs bu talimata uymak yerine Sculley’nin liderlik rolünü elinden almayı denedi fakat Sculley darbe girişiminin farkına vararak yönetim kurulunu toplantıya çağırdı. Toplantıda kurul Sculley’ye destek verdi ve Jobs’ın yönetim yetkileri elinden alındı.
Apple çalışanları ve CEO John Sculley bu durum hakkında Steve Jobs için hazırlanan filmde; “Steve, Apple’ı gerçekten bebeği olarak görüyordu. Her ne kadar şirketi kurup büyümesinde en önemli rolü üstlense de Apple artık Steve’in deneme-yanılmaları ya da kişisel zevkleri üzerine gelişemezdi. Buna birinin dur demesi gerekiyordu. Biz de Steve’i durdurmanın tek yolunun bu olduğuna karar verdik.” açıklamasında bulunmuşlardı.
Steve Jobs, yönetim kurulundan sonra yetkileri alınınca Apple’dan istifa etti ve hemen ardından NeXT Computer’ı kurdu.
Steve’in yeni gözbebeği NeXT
Steve Jobs, Apple için ikna edici ve karizmatik bir savunucuydu, aynı zamanda düzensiz ve hırslı bir yöneticiydi. Apple’ı bıraktıktan sonra Jobs başka bir bilgisayar şirketi olan NeXT Computer’ı kurdu.
NeXT, Lisa gibi teknolojik olarak çok gelişmişti; fakat hiçbir zaman bilimsel çalışma alanları hariç, tanınır olamamıştı. Örneklemek gerekirse Tim Berners-Lee özgün World Wide Web sistemini CERN’de bir NeXT bilgisayarında geliştirmiştir. Her ne kadar tanınır olmasa da, Object Oriented Programming (nesneye dayalı programlama), PostScript gösterme ve magneto-optical sürücü teknolojilerinin gelişmesinde yardımcı olmuştur. NeXT’deki bir sürü yenilik 2000’li yıllarının başlangıcında Mac OS X’de görüldü. NextStep ve onun halefi OpenStep, x86 mimarisi ve o zaman PowerPC mimarisi üzerinde çalışıyordu.
Bu sırada Apple cephesinde ise; 1989 yılında tanıtılan Macintosh Portable, 7.5 kilogramlık ağırlığı ve 12 saatlik pil ömrü ile Macintosh’ın masaüstü versiyonu kadar güçlü olacak şekilde tasarlanmıştı. Macintosh Portable’dan sonra Apple 1991 yılında PowerBook’un tanıtımını yaptı. Aynı yıl, arayüze renk ekleyen ve yeni ağ becerilerine sahip olan System 7 yükseltmesi de tanıtıldı. Bu yükseltme 2001 yılına kadar macOS’in mimari yapısını oluşturdu.
Powerbook ve diğer ürünlerin başarısı cironun artışını da beraberinde getirdi. Apple yeni ürünler tanıtarak ve karını yükselterek bir süre iyi işler yaptı. MacAddict dergisi 1989 ile 1991 yılları arasındaki bu dönemi Macintosh’un “ilk altın çağı” olarak nitelendirmiştir. Bu süreç haricinde Apple, dijital kamera, taşınabilir CD çalar, hoparlör, oyun konsolu ve TV aksesuarı gibi tüketici odaklı ürünlerde başarısız denemeler de yaptı.
Steve Jobs ve Pixar
1986 yılında Jobs ve Edwin Catmull ortaklaşa, Kaliforniya’da animasyon stüdyosu olan Pixar‘ı kurdular. Şirket aslında Lucasfilm’in bilgisayar grafikleri bölümü üzerine kurulmuştu. Jobs, Lucasfilm’den bu bölümü yine kendisine has “gerçekliği çarpıtma sahası” yöntemiyle istenilen fiyatın üçte birine yani 10 milyon dolara sahibi George Lucas’dan satın aldı.
Şirket neredeyse 10 yıl sonra ilk patlamasını Oyuncak Hikayesi (Toy Story) ile yaptı. 1998 yılında Bir Böceğin Yaşamı (A Bug’s Life), 1999’da Oyuncak Hikayesi 2 (Toy Story 2), Sevimli Canavarlar (Monsters, Inc.), 2003’te Kayıp Balık Nemo (Finding Nemo) ve 2004 yılında İnanılmaz Aile (The Incredibles) filmleri ödüllere layık görülmüştür. 2006 yılında Cars, iki dalda Oscar’a aday gösterilmiş, 2007 yılında da Ratatouille, en iyi animasyon dalında Oscar kazanmıştır.
Pixar, Ocak 2006’da 7,4 milyar dolar karşılığında Disney’e satılmıştır. Bu satışta Steve Jobs, Disney hisselerinin yüzde sekizini almıştır.
Apple yeniden CEO değiştirdi
Apple, iyi mühendisliğe sahip fakat pahalı yazılımlar üretirken Microsoft, Windows ile düşük fiyatlı kişisel bilgisayarlara yönelik yazılımlar üretmeye odaklanarak pazar payını artırmaya devam etti. Apple yüksek kar marjlarına güvenerek açık bir karşılık geliştirmedi. Bunun yerine Microsoft’a karşı Apple Lisa’da kullanılana benzer grafiksel kullanıcı arayüzü kullandıkları gerekçesiyle Apple Computer, Microsoft’a dava açtı. Dava reddedilinceye dek birkaç yıl devam etti. Aynı zamanda büyük ürün başarısızlıkları ile kaçırılan son teslim tarihleri Apple’ın itibarını sarstı ve John Sculley’nin yerine Michael Spindler CEO görevine getirildi.
1990’lı yılların başında Apple, Macintosh için A/UX gibi alternatif platformlar geliştiriyordu. Ayrıca sadece Mac için America Online işbirliğiyle geliştirilen ve CompuServe gibi çevrimiçi servislerin Mac’e uyumlu alternatifi olması amacıyla tasarlanan eWorld adında çevrimiçi portal oluşturmaya çalışıyordu. Macintosh platformu çoklu göreve uygun olmaması ve bazı önemli yazılım yordamlarının doğrudan donanıma programlanması nedeniyle güncelliğini yitirmişti. Bununla birlikte Apple, Sun Microsystems gibi OS/2 ve UNIX sağlayıcılarıyla rekabet içerisindeydi. Macintosh’ın yeni bir platformla değiştirilmeye ya da daha güçlü donanım ile çalışacak şekilde yeniden biçimlendirilmeye ihtiyacı vardı.
1994 yılında Apple, IBM ve Motorola ile AIM ittifakını oluşturdu. Amaçları Apple yazılımıyla bağlı, IBM ve Motorola donanımı kullanan yeni bir bilgisayar platformu yaratmaktı. AIM ittifakının, Microsoft’u yok edeceğini umuluyordu. Aynı yıl Apple, Motorola’nın PowerPC işlemcisini kullanacak pek çok Apple bilgisayarından ilki olan Power Macintosh’ı tanıttı.
Steve Jobs ve Bill Gates: arkadaş mı düşman mı?
İki büyük rakip ve iki büyük arkadaşlık diyebileceğimiz önemli bir hikaye onların arkadaşlığı birisi dünyanın en büyük firmaları olan Microsoft ve Apple’ın yaratıcıları bu adamların arasındaki ilişki hep merak konusu oldu.
Jobs bir röportajında Bill Gates için ‘’hayal gücünden yoksun, dar görüşlü ve türetiltilmiş dedi. Bir röportajında ise “Hap alsa ve dünyanın çatısına çıksaydı, daha kapsamlı biri olabilirdi” diye söylemiş yani Bill Gates, Steve Jobs için çoğu zaman çok sert konuşmalar yapmaz daha nazik olmaya çalışırdı. Ancak Steve Jobs, Bill Gates’e karşı çoğu zaman eline geçen fırsatları değerlendirdi ve onun hakkında eleştirilerde bulundu.
Steve Jobs ait olduğu yere dönüyor
1996 yılında CEO koltuğu Michael Spindler’dan Gil Amelio’ya geçti. Gil Amelio, geniş kapsamlı işten çıkarmalar dahil Apple’da pek çok değişiklik yaptı. İlk olarak Taligent projesi, daha sonra Copland ve Gershwin ile macOS’u geliştirme konusundaki sayısız başarısızlıktan sonra Amelio, NeXT ve NeXTSTEP işletim sistemini satın alıp Steve Jobs’ı danışman olarak Apple’a geri döndürmeye karar verdi. Bu arada NeXT’in işletim sistemi ve bazı programları macOS X platformuna eklendi.
9 Temmuz 1997’de son üç yılın en düşük hisse senedi fiyatının görülmesi ve finansal kayıplar nedeniyle yönetim kurulu Gil Amelio’yu işten çıkardı. Jobs geçici olarak CEO oldu ve şirketin ürün grubunu yeniden oluşturmaya başladı.
Apple’ın ihtiyacı olan tek şeyin Steve’in şirkete geri dönmesi olduğu herkes tarafından görülüyordu. 1997 Macworld Expo’da Steve Jobs, Macintosh için Microsoft Office’in yeni versiyonlarını yayımlaması amacıyla Microsoft ile bir araya geleceğini duyurdu ve Microsoft, Apple’ın oy hakkı olmayan hisse senetlerine 150 milyon dolar yatırım yaptı.
10 Kasım 1997’de Apple, sipariş üzerine üretim stratejisine bağlı olan Apple Online Store’u tanıttı.
Jobs’un ayak sesleri: iMac ile başlayan yükseliş
15 Ağustos 1998’de Apple, Macintosh 128K’i anımsatan yeni hepsi bir arada bilgisayarı iMac’i tanıttı. iMac tasarım ekibinin başında daha sonra iPod ve iPhone’u da tasarlayacak olan Jonathan Ive bulunuyordu. iMac, modern teknolojisi ve kendine özgü tasarımıyla ilk beş ay içerisinde yaklaşık 800.000 adet satıldı.
Bu dönemde Apple, profesyonel ve bireysel odaklı dijital prodüksiyon yazılımı portföyü oluşturmak amacıyla şirketler satın aldı. 1998 yılında Macromedia’nın Final Cut yazılımını satın alarak dijital video düzenleme pazarında genişleyeceğine dair sinyaller verdi. Sonraki sene hem bireylere hem de profesyonellere yönelik iMovie ile 2007 yılının başlarında 800.000 kayıtlı kullanıcıya ulaşarak önemli bir video düzenleme yazılımı haline gelecek olan Final Cut Pro‘yu piyasaya sürdü.
2002 yılında gelişmiş dijital kompozisyon uygulaması Shake için Nothing Real şirketi ile birlikte daha sonra bireylere yönelik GarageBand uygulamasının gelişimini sağlayacak olan müzik prodüksiyon uygulaması Logic için Emagic şirketini satın aldı. Aynı yıl iPhoto’nun yayımlanması ile birlikte iLife paketi tamamlanmış oldu.
2001 yılından itibaren Apple tasarım ekibi ilk kez iMac G3’te kullandıkları renkli yarı saydam plastiği gitgide terk etmeye başladı. Titanyum PowerBook ile başlayan süreç beyaz polikarbonat iBook ve iMac ile devam etti.
Apple – Intel işbirliği
6 Haziran 2005’te gerçekleştirilen WWDC’de Steve Jobs, 2006 yılı itibarıyla Apple’ın Intel temelli Mac bilgisayar üreteceğini duyurdu. 10 Ocak 2006’da yeni MacBook Pro ve iMac, Intel’in Core Duo işlemcisini kullanan ilk Apple bilgisayarı oldu.
7 Ağustos 2006’da Apple, tüm Mac ürünlerinde Intel’in yongalarını duyurulan tarihten bir yıl daha erken kullanmaya başladı. Geçiş sürecinde Power Mac, iBook ve PowerBook serileri üretimden kalktı; Mac Pro, MacBook ve MacBook Pro bu serilerin yerini aldı. 29 Nisan 2009’da The Wall Street Journal Apple’ın mikroçip tasarlamak için kendi mühendis ekibini kurduğunu duyurdu.
Apple, Nisan 2006’da kullanıcıların bilgisayarlarına Mac OS X yanında Windows XP ya da Windows Vista kurmalarına yardımcı olan Boot Camp yazılımını tanıttı.
Jobs’un dokunuşları sonrası Apple’ın bu dönemdeki başarısı hisse senetlerine de yansıdı. 2003 yılının başı ile 2006 yılları arasında Apple’ın hisse seneti fiyatları 6 dolardan 80 doların üzerine çıkarak 10 kattan fazla artış gösterdi. Ocak 2006’da Apple’ın pazar payı Dell’i geçti.
Steve Jobs’un sihirli dokunuşu
Jobs şirketi geçmiş yıllarda kişisel bilgisayarlara kısıtlı kalan ürün yelpazesinin ötesine taşıdı. iPod taşınabilir müzik çalarının piyasaya sunulmasıyla birlikte, iTunes dijital müzik yazılımı diğer işletim sistemi platformlarına uygun halde piyasaya sürerek ve iTunes online müzik dükkanını açarak kişisel elektronik ürünleri ve çevrimiçi müzik piyasalarına el attı.
Jobs çalışanlarını yenilikçi olmaları için teşvik ederken, real artists ship (gerçek sanatçılar ürün gönderimi yapar), gibi iletilerle bir ürünün zamanında sunulmasının, yenilikçilik ve sıra dışı tasarımlar kadar önemli olduğunu belirtiyordu.
Herkesin alışkanlığını değiştiren cihaz: iPhone
Steve Jobs’un doğumundan bu yana olan tüm zorlukları ve geride bıraktığı dengesiz yaşamının, dünyaya yansıyan en güzel meyvesi iPhone, 29 Haziran 2007’de tanıtıldı.
Jobs’un o gün gerçekleşen tanıtımın başında “bugün bir tarih başlıyor” cümlesi aslında bugünlerin habercisiydi. Kullanıcılara tamamen dokunmatik bir ekran sunan ve günümüzde iki parmakla büyütme hareketini kullanıcılara katan Jobs’un ilk iPhone’u özellikleri de 2007 yılına göre oldukça ilgi çekiciydi. Jobs ayrıca o dönemde yaygın olarak kullanılan Windows işletim sistemli Sony Ericsson’un dokunmatik kalemli Palm cihazını ti’ye alarak “tamamen dokunmatik” vurgusu yapmıştır.
İlk iPhone’da dahili kamera, yazılı mesajlaşma ve görsel sesli mesajlar, taşınabilir medya çalar, Safari internet tarayıcısı, e-posta ve kablosuz internet özellikleri bulunmaktaydı. Kullanıcı arayüzü çoklu dokunmatik (Multi Touch) ekrana uygun olarak fiziksel klavye yerine sanal klavye özelliği ile birlikte oluşturulmuştur. Üçüncü parti yazılım desteği de bulunduran iPhone, 2008’in ortalarında faaliyete geçen App Store sayesinde 1.3 milyondan fazla Apple tarafından onaylanmış uygulamayı desteklemektedir.
Jobs ve Apple’ın yaygın başarı dönemi
Apple, cep telefonu, taşınabilir müzik çalar ve kişisel bilgisayar alanında yenilik yapan iPhone, iPod Touch ve iPad ürünleriyle büyük başarı yakaladı. Buna ek olarak uygulama satın almak için kurduğu mağaza yeni bir iş modeli yarattı.
Steve Jobs, 9 Ocak 2007 Macworld Expo konuşmasında taşınabilir elektronik cihazlara önem verilmesi ve şirketin odak noktasının artık bilgisayar sektörü olmaması nedeniyle şirketin adının Apple Computer Inc. yerine Apple Inc. olarak değiştirildiğini duyurdu. İlerleyen günlerde Apple’ın hisse senedi fiyatları 97.80 dolara yükseldi ve mayıs ayında 100 dolar sınırını aştı.
Jobs, Apple’da yılda 1 dolar karşılığında birkaç sene boyunca çalıştı, bu ona aynı zamanda Guiness Dünya Rekorları listesinde “En Düşük Maaşlı CEO” unvanını kazandırdı. Apple kazançları artığında ve şirket eksiler yerine artılar bölgesinde gezinmeye başladığında, şirket unvanından ‘geçici’ ibaresini kaldırdı. 1999 yılında 90 milyon dolar değerinde bir jet ve sınırlı hisselerden yaklaşık 30 milyon dolarlık bir pay şirket tarafından kendisine hediye edildi.
Steve Jobs özel hayatında nasıl biriydi?
Steve Jobs 18 Mart 1991 günü Laurene Powell ile evlendi. Bu evliliğinden üç çocuğu oldu. Aynı zamanda 1978 yılında evlilik dışı doğmuş Lisa Jobs adında bir kızı vardır. Apple Lisa’nın isminin belirlenmesinde Jobs, kızını kabullenmekte zorluk çekse de, projedeki ismi sessiz sedasız çevirip kızının ismini vermiştir.
31 Temmuz 2004’te Jobs, pankreasında bulunan kanser tümörünü aldırtmak için ameliyata girdi. Jobs’da bilimsel adı “Islet Hücresi Neurodocrine Tümöru” olan nadir bir pankreas kanserine rastlanmıştı. Jobs’da bulunan bu kanser tipinde kemoterapi veya radyasyon terapisine ihtiyaç duyulmadı. Yokluğu sırasında dünya satışları ve yönetimleri departmanının başkanı Tim Cook, Apple’ı yönetti.
Steve Jobs, Stanford Üniversitesi’nin mezuniyet töreninde konuşmacı olarak çağırılmış, yaptığı konuşma ile girişim yapmak isteyen kişilere, öğrencilere hayallerinden gitmeleri gerektiğini söylemiştir. Günümüzde bir deyim halini alan “Stay hungry, stay foolish” (aç kal, budala kal) sözüyle de bu konuşmasını noktalamıştır.
Jobs 2004’te kanser tedavisi görmeye başladı; 2009 yılında kendisine bir karaciğer nakli yapıldı. 2011 yılının Ocak ayında son yıllarda üçüncü kez sağlık sorunlarını gerekçe göstererek izne ayrılan Jobs, 24 Ağustos 2011’de şirketin yönetim kurulu başkanlığından ayrıldığını açıkladı ve görevi Tim Cook’a bıraktı. Ancak 5 Ekim 2011 tarihinde ailesi tarafından yayınlanan bir bildiride “Steve Jobs aile üyeleri başucunda ve sükunet içinde vefat etti.” açıklaması yapıldı.
Tim Cook haberi büyük bir üzüntüyle öğrendiklerini söyledi. Cook, “Apple, vizyon sahibi bir kişiyi ve bir yaratıcı dehayı; dünya inanılmaz bir insanı kaybetti.” dedi. Açıklamasının ardından kimi çevreler bu ölümün ardından şirketin kurucuları arasında yer alan Steve Wozniak‘ın daha fazla sorumluluk alması gerektiğini savundu ancak bu olay Wozniak’ın çok net olumsuz yanıtı ile uygulamaya geçilmeden rafa kaldırılmış oldu. Belirtmekte fayda var, Steve Jobs Apple’a geri döndükten sonra Woz ile idari açıdan fikir ayrılığı yaşamıştı. Daha sonrasında ise ömür boyu maaş ile Woz, Apple’dan emekli edildi.
Steve Jobs, kişisel bilgisayar çağının karizmatik öncüsü olarak kabul ediliyor. Yaygın bir vizyoner ve deha olarak da kabul edildi, iPod ve iPhone gibi devrimci ürünlerin lansmanını gerçekleştirdi.
Hayatımızı değiştiren ve farklı düşünmemizi sağlayan, topluma ve teknolojiye yeni alışkanlıklar kazandıran Steven Paul Jobs neden önemli? Sorusuna elimizden geldiğince cevap vermeye çalıştık. Steve Jobs ya da Apple hakkındaki düşüncelerinizi yorumlarda belirtiniz..
{{user}} {{datetime}}
{{text}}