Havacılık ve savunma sanayi her zaman çağın en yüksek ve güncel teknolojisinden istifade eder. Yeni bir teknolojik gelişme olduğunda bunun ilk uygulama alanının havacılık olması çok olasıdır. Uçaklarda bulunan yüksek teknoloji sistemlerden biride burunlarının içinde saklı bulunmakta. Peki uçakların burnunda ne var? Konuya yakından bakalım.
Uçağın burnu: Radome
Uçakların burnu olarak tabir ettiğimiz kubbe biçimli kısmı radar ve İngilizce kubbe anlamına gelen dome kelimelerinin harmanlanmasıyla Radome olarak isimlendirilir. Radome, içerisinde bulunan özel ekipmanları zorlu hava şartlarına karşı muhafaza eden ayrıca aerodinamik bütünlüğe de katkı sağlayan kompozit bir yapıdır.
Radome açıldığında içerisindekilerden ilk göze çarpacak olan genellikle ince metal bir levha şeklindeki radar antenidir. Anten bu alanda muhafaza edilirken aktif olduğu durumlarda alacağı ya da vereceği elektromanyetik sinyaller, Radomeun yapısında kullanılan özel malzemeleri ve uçak gövdesindekinden farklı boyası neticesinde sinyal alışverişinde engelle karşılaşmaz.
Ne işe yarar burundaki bu radar?
Uçakların burunlarındaki radar anteninin önemli ana iki görevi bulunmaktadır:
Havadaki yağış miktarını tespit eden hava radar görevi (weather radar) ve Yere Yakınlık Uyarı Sistemi (Ground Proximity Warning System-GPWS). Hava radarı uçakların seyir rotasındaki kötü hava şartlarına sahip alanları pilotların kokpitteki ekranlarına yansıtır.
Böylece pilotlar türbülanslı rotalardan kaçınır ve yolcularına daha konforlu bir uçuş sunar. GPWS ise uçağın altındaki araziyi sürekli tarayarak uçak yere çok yakın uçtuğu durumlarda veya uçulan irtifadaki rotada çarpabileceği bir mania olduğunda pilotları sesli ve görsel ikazlar kullanarak uyarır.
Radome’da başka hangi sistemler var?
Radome’un içinde radar antenin yanı sıra “localizer ve glideslope” olarak isimlendirilen başka antenlerde vardır. Bunlar uçağın piste aletli iniş (Instrument Landing System-ILS) olarak tabir edilen otomatik inişlerini gerçekleştirmesini sağlar.
Sistem iniş rotasındaki yolda yatay ve dikey stabiliteyi sağlar. Radome’dan yayılan sinyaller oldukça tehlikeli seviyede radyasyon içermektedir. Bu sinyallere maruz kalmak ciddi sağlık sorunlarına sebep olur. Bundan ötürü bakımları esnasında radar için uyulması gereken özel prosedürler vardır.
Hava araçlarına çokça yıldırım isabet eder. Yıldırımın düştüğü alanların başında ise Radome gelmektedir. Bu yüzden Radome’un yüzeyinde yıldırımdan korunması için Faraday Kafesi yönteminin bileşenlerinden olan şerit teller vardır.
Uçakların burnunda bu kadar önemli sistemlerin olduğunu biliyor muydunuz? Konu hakkındaki düşüncelerinizi yorumlarda bizimle paylaşabilirsiniz.
{{user}} {{datetime}}
{{text}}