Yıldız çarpışması sonucu ne olur? Sıklıkla merak edilen bu sorunun cevabını güncel bir haberle verebiliriz. Genç gezegen sistemleri çarpışarak büyüyor. Bilim insanları, Güneş Sistemi’ndeki Dünya ve Ay‘ın da bu tür dev çarpışmaların ürünü olduğunu düşünmekte.
Gökbilimciler, bu tür çarpışmaların ilk sistemlerde olağan olduğunu söylüyor. Ancak diğer yıldızlarda bunu gözlemlemek pek de mümkün değildi. Bununla birlikte, MIT, İrlanda Ulusal Üniversitesi ve Cambridge Üniversitesi araştırmacıları, yeni bir gözlem yaptı. İşte ilgi çekici makalenin bulguları…
Yıldız çarpışması 200 bin yıl önce gerçekleşti
Uluslararası bilim ekibi, hakemli bilimsel dergi Nature‘da türünün ilk tespiti olan bulgularını yayımladı. MIT liderliğindeki ekip, Dünya’ya 95 ışıkyılı uzaklıktaki bir yıldız sisteminin etrafında meydana gelen büyük bir çarpışmanın bulgularını keşfetti.
Gökbilimciler, HD 172555 adlı yıldızın yaklaşık 23 milyon yaşında olduğunu açıkladı. Çarpışmanın yaklaşık olarak Dünya büyüklüğünde bir karasal gezegen ile en az 200 bin yıl önce, saniyede 10 kilometre hızla meydana geldiğini belirlediler.
Araştırmacılara göre, çalışmanın en önemli bulgusu yıldızın çevresinde gözlemledikleri gaz ve toz. Çünkü böyle yüksek hızlı bir çarpışma sonucunda muhtemelen daha büyük olan yıldızın atmosferinin bir kısmını havaya uçurduğunu gösteriyor.
Bu arada, HD 172555 yıldızı, tozunun olağandışı bileşimi nedeniyle gökbilimciler arasında tartışma konusuydu. Son yıllardaki gözlemler, yıldızın tozunun astronomların tipik bir yıldız enkaz diski için beklediğinden daha farklı mineraller içerdiğini gösterdi. Bu nedenle araştırmacılar, yıldız çarpışması geçmişi üzerinde durdu.
Araştırmacılar, karbon monoksiti aradı
Ekip, Şili’deki Atacama Büyük Milimetre Dizisinden (ALMA) alınan ve 66 radyo teleskopundan oluşan görüntüleri inceledi. Ayrıca yakındaki yıldızların çevresinde karbon monoksit belirtileri aramak için ALMA kamu arşivindeki verilere baktılar. Çünkü, enkaz disklerindeki gazı incelemek istediğimizde karbon monoksit genellikle en parlak ve dolayısıyla bulunması en kolay olan moleküldür.
Analiz sonucunda ekip, yıldızın etrafındaki karbon monoksiti tespit etti. Miktarını ölçtüklerinde, gazın Venüs’ün atmosferindeki karbon monoksitin yüzde 20’si kadar olduğunu buldular. Ayrıca gazın büyük miktarlarda şaşırtıcı bir şekilde yıldıza yakın (yaklaşık 10 astronomik birimde) döndüğünü gözlemlediler.
Bir yıldıza bu kadar yakın tipik olarak çok az karbon monoksit olur. Bu nedenle ekip, gazın bol ve yakın olma nedeni araştırdı. Birkaç senaryo üzerinde duran ekip, nihayetinde gazın büyük bir çarpışmanın kalıntısı olduğu konusunda hemfikir oldu.
{{user}} {{datetime}}
{{text}}