Akıllı telefonlar artık hayatımızın her yerinde aktif olarak kullandığımız cihazlar haline geldi. Mobil uygulamalar ile birlikte, haber okuyor, alışveriş yapıyor ve dijital notlar alabiliyoruz. Sağlık uygulamalarıyla birlikte adımsayar, uyku takibi ve benzeri pek çok şey de telefonlarda yer alıyor. Uzmanlar yeni geliştirilen PROSIT adlı uygulama ile zihinsel sağlık durumunu izleyebiliyor. Zihinsel sağlık durumunu izleyen mobil uygulama PROSIT nedir?
Zihinsel sağlık durumunu izleyen mobil uygulama
Özellikle giyilebilir teknolojinin nimetleriyle birlikte akıllı telefonlar, sağlık verilerini çok rahat bir şekilde izleyebiliyor. Kanada’da bulunan Dalhousie Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, bir kişinin zihinsel sağlığını telefonları nasıl kullandıklarına göre izleyen bir akıllı telefon uygulaması geliştirdi.
Bazılarının sağlıklı bazılarının ise hastalığı olan toplamda 300 kişi ile gerçekleştirilen bu çalışma, kişilerin telefon kullanma alışkanlıklarından veriler topluyor ve kişinin zihinsel durumu hakkında çıkarım yapabiliyor. Araştırma şubat ayında resmen başladı ve bazı sonuçlar da ortaya çıkmaya başladı.
Araştırmacılar arasında yer alan Dr. Sandra Meier, PROSIT’in önemli bir ilerleme kaydettiğinden bahsediyor. Umut vadeden çalışmaya göre, hastaların akıllı telefon kullanımları, uzmanlara önemli ipuçları verebiliyor. Telefonlarımızı kullanırken bazı duygu durumlarına uygun olarak hareket ettiğimiz üzerine odaklanan çalışmada, insanların endişeli mi yoksa depresif mi olduğunun kolayca tespit etmenin yolu bulunmuş olabilir.
Sağlık durumunu izleyen mobil uygulama, bunun için kullanıcının telefonuna eklenen mevcut sensörleri kullanarak, 15 farklı kategorideki verileri topluyor.
Bu kategoriler kişinin ne kadar uyuduğunu, ne sıklıkla hareket ettiğini, çağrı geçmişini, mesajlaşma kayıtlarını, ekran süresini ve müzik tercihleri gibi detayları içeriyor. Bu bir noktada ”gizlilik” endişesinin oluşmasına neden olsa da yine de verilerin toplanmasına engel değil. Bu yüzden ilerleyen süreçte sorun yaşanmaması adına çalışmaya katılan kişilerden rıza formu imzalaması isteniyor.
Çalışmayı yürüten uzmanlar, insanların duygusal ya da kızgın olduğunda duygusal içerikli mesajlar gönderirken yazma hızının değişirken aynı zamanda klavyeye uygulanan vuruş gücü de değiştiğinden bahsediyor. Bu da çıkarım yapmak için izlenen veriler arasında yer alıyor.
PROSIT yalnızca kişilerin davranışlarını izlemiyor aynı zamanda her hafta uygulamaya, her haftanın sonunda en heyecan verici kısımlarının anlatıldığı 90 saniyelik bir ses kaydı bölümü ekleniyor.
Böylelikle düzenli olarak katılımcılardan duygu durumlarının ifade edilmesine yönelik bir adım da gelmiş oluyor. Bunlara ek olarak bir de kişilere, beş puan üzerinden duygularını değerlendirmeleri de isteniyor.
Kişisel verilere bu kadar geniş ölçekte erişen mobil uygulamalar halen güvensizlik yaratıyor. PROSIT araştırmacıları ve geliştiricileri etik kurallar dahilinde bu uygulamayı geliştirdiklerini söyleseler de hala tartışmalı bir konunun söz konusu olduğunu söylemek.
PROSIT uygulamasını incelemek isteyenleri şu bağlantıya alabiliriz. Yine de uygulamada gizlilik endişelerine yönelik pek çok şey bulunuyor.
{{user}} {{datetime}}
{{text}}