Çin merkezli uzay şirketleri, SpaceX’in tamamen yeniden kullanılabilir roket teknolojisi olan Starship konseptini benimseme konusunda vites artırıyor. “Beijing Leading Rocket Technology” adlı yeni bir girişim, son roket konseptine “Xingzhou-1” adını verdi.

Çinliler, SpaceX tasarımını entegre etti

Türkçeye “Yıldız Gemisi-1” (Starship-1) olarak çevrilebilen bu isim seçimi, Çin’in Amerikan havacılık teknolojilerini kopyalama konusundaki ısrarını bir kez daha gözler önüne seriyor. Yayınlanan tasarım görsellerinde roketin genel oranlarından, Super Heavy güçlendiriciyi inişe yönlendiren ızgara kanatçıklara kadar pek çok teknik detayın Elon Musk’ın Starship tasarımıyla neredeyse birebir aynı olduğu görülüyor.

Çin’in bu teknolojik yönelimi sadece isim benzerliğiyle sınırlı kalmıyor; Cosmoleap ve Astronstone gibi özel girişimler de benzer yolları izliyor. Cosmoleap, Super Heavy güçlendiricisini iniş sırasında havada yakalayan ve SpaceX’in “chopstick” olarak adlandırdığı mekanizmayı tüm detaylarıyla kendi tasarımına entegre etti.

Bir diğer firma olan Astronstone ise teknik yaklaşımını tamamen SpaceX metodolojisiyle uyumlu hale getirdiğini açıkça beyan ederek paslanmaz çelik gövde ve metan yakıtlı motor sistemlerine odaklanıyor. Hatta Çin ulusal uzay yetkilileri tarafından geçtiğimiz yıl sergilenen ağır yük roketi tasarımlarında da aerodinamik kanatçıkların konumu ve iki aşamalı yeniden kullanılabilir yapı, Starship modelinin doğrudan bir kopyası olarak nitelendiriliyor.

Ancak bu iddialı tasarımların gerçeğe dönüştürülmesi aşamasında Çinli şirketler henüz SpaceX’in başarısına ulaşabilmiş değil. Aralık 2025’in başlarında özel uzay şirketi LandSpace, Falcon 9 benzeri bir yapıya sahip olan ve yeniden kullanılabilir özellik taşıyan Zhuque-3 roketinin ilk yörünge testini gerçekleştirdi.

Apple Music ChatGPT’ye geliyor!

OpenAI, Apple Music'in ChatGPT'ye entegre edileceğini duyurdu. Artık yapay zeka ile konuşarak saniyeler içinde çalma listeleri oluşturabileceksiniz.

Roketin ikinci aşaması planlanan yörüngeye başarıyla yerleşse de, ilk aşama olan güçlendirici blok iniş sırasında yaşadığı motor arızası nedeniyle sert bir şekilde yere çakılarak patladı. Bu kaza, karmaşık geri dönüş manevralarının ve dikey iniş teknolojilerinin sadece görsel benzerlikle çözülemediğini bir kez daha kanıtlıyor.

SpaceX de benzer şekilde 150 metrik ton yük taşıma kapasitesine sahip devasa Starship platformunu güvenilir hale getirmek için zorlu bir süreçten geçiyor. NASA’nın 50 yıl aradan sonra Ay’a astronot göndermeyi planladığı Artemis III görevi için Starship’in henüz hazır olmaması, ABD kanadında da takvimin sıkışmasına neden oluyor.

Çinli küçük ölçekli girişimlerin 2027 yılı için hedefledikleri ilk uçuş tarihleri, yatırımcıların dikkatini çekmeye yönelik hamleler olarak görülse de, güvenilir ve çalışan bir tam akışlı kademeli yanma motoru üretilmeden bu çabaların sonuç vermeyeceği savunuluyor.