Bilgisayarlar üzerinde birbirinden farklı onlarca giriş çıkışın olmasının hayatımızı kolaylaştırdığını söylemek mümkün değil. Neredeyse her cihazın farklı bir bağlantısı olduğu dönemler yavaş yavaş geride kalsa da yine de mevcut port ve bağlantı sayısının çok fazla olduğunu söylemek gerek.
Bunu teke indirmek kullanıcıların rüyasını süslese de, aslında pratikte bunu gerçekleştirmek çok da mümkün gözükmüyor. Geçmişe kıyasla şu an bağlantı ve port çeşitliliği konusunda çok daha iyi durumda olduğumuzu söyleyebiliriz. Bunun en büyük sebebi ise artık hemen her cihazda bulunan USB portu.
Intel’in USB 3.0’den daha farklı planları var
USB’nin sınırları
Evrensel seri veriyolu olarak Türkçe’ye çevirebileceğimiz USB, gerçekten de adındaki “evrensel” ifadesini hak edecek kadar yaygınlaştı. Bugün artık klavyeden, kulaklığa, yazıcıdan, sabit diske kadar birçok bileşeni USB üzerinden bilgisayara bağlamak mümkün.
Ancak USB’nin de bir sınırı var. Aslına bakılacak olursa sadece USB’nin değil, elektrik kablolu tüm bağlantı türlerinin fiziksel bir sınırı bulunuyor ve bu sınıra oldukça yaklaşıldı. Yeni yeni yaygınlaşmaya başlayan USB 3.0, ulaşabildiği 4,8 Gbit/sn ile önemli bir hız vaat ediyor fakat, Intel’in farklı planları var. (USB 3.0 hakkında her şey)
{pagebreak::Fiber optik dönemi}
Fiber optik dönemi
Elektrik ile veri iletiminin doğal sınırlarına yaklaştığını fark eden Intel, farklı bir yol kullanmaya karar vermiş. Günümüzde veri merkezlerinde ve telekom uygulamalarında sıkça kullanılan fiber optik kabloları her gün kullandığımız bilgisayarlara getirmeyi hedefleyen Intel, Light Peak adlı bir teknoloji geliştiriyor.
Fiber optik kabloların çok fazla avantajı var
Fiber optik kabloların, elektrik kablolarına göre birçok avantajı bulunuyor. Fiber optik kablolarda veri elektrik yerine ışık ile taşınıyor.
Bu sayede hız kaybı olmadan çok uzun kablolar yapılabiliyor. Ayrıca bu kablolar elektromanyetik parazit ya da benzer durumlardan etkilenmiyorlar.
{pagebreak::İnanılmaz hız}
İnanılmaz hız
İşte Intel, bu teknolojiyi Light Peak ile her gün kullandığımız cihazlara taşımak için uğraşıyor. Intel’in açıkladığı detaylara göre Light Peak’in en düşük veri aktarım hızı 10 Gbit/sn olacak.
Bu gerçekten kulağa inanılmaz geliyor. Yeni USB 3.0′ın bile en fazla 4,8 Gbit/sn hıza ulaşabileceği düşünülecek olursa 10 Gbit/sn’lik en düşük hız ile yapılabilecekler merak uyandırıyor.
10 Gbit/sn’lik veri transfer hızına ulaşılabilecek
Intel’in verdiği örnekler, 10 Gbit/sn’lik hızla neler yapılabileceğini özetliyor. İddialara göre Light Peak ile bir adet Blu-ray filmi bir yerden bir yere aktarmak sadece 30 saniye sürüyor. Bir diğer örnekte ise 20 TB’lık bir verinin transferinin sadece 17 dakika süreceği belirtiliyor.
{pagebreak::Çift yönlü hız}
Çift yönlü hız
Light Peak adlı bu bağlantının en önemli özelliklerinden biri de bu 10 Gbit/sn’lik en düşük veri transfer hızını iki yönde de kullanabilecek olması.
Light Peak kablolarında 125 mikron kalınlığında iki adet fiber optik hat yer alıyor, böylece çift yönlü transfer, hızda bir düşüş yaşanmaksızın sağlanabiliyor. Ayrıca bu kablolarla birden fazla cihaza bağlanılabiliyor.
Light Peak’te 125 mikronluk iki adet fiber optik hat var
Kablo uzunluğu
Fiber optik hatların 125 mikron kalınlığında olmasının bir diğer getirisi de hız kaybı olmadan kablo uzunluğunun çok daha artırılabilmesi oluyor.
Light Peak teknolojisine sahip kabloların 100 metre uzunluğa kadar hız kaybı yaşamayacağı belirtiliyor.
{pagebreak::Geçiş süreci nasıl olacak?}
Geçiş süreci nasıl olacak?
Light Peak’in bir diğer önemli özelliği ise birden fazla protokole destek veriyor olması. Böylece Intel, Light Peak’e geçişi kolay hale getirmek istiyor.
USB ve diğer bağlantı türlerinin bu kadar yaygınlaştığı günümüzde yeni bir bağlantı standardına geçişin çok çabuk olmayacağının farkında olan Intel, bu yüzden birçok giriş çıkış protokolüne destek veriyor. Yani sadece kabloyu değiştirip eski girişleri kullanmak mümkün olabilecek.
Light Peak’in 100 Gbps hıza çıkabileceği belirtiliyor
Potansiyeli çok fazla
Intel, Light Peak teknolojisinin potansiyeline çok güveniyor. Yapılan açıklamalara göre, 10 yıl içerisinde bu yeni kablolarla 100 Gbit/sn veri transfer hızına ulaşılabilecek.
Eğer bu yeni teknoloji yaygınlaşırsa, 10 yıl içinde veri transferi için harcanan sürenin çok azalacağını söyleyebiliriz.
{pagebreak::Tek bir standart}
Tek bir standart
Intel, Light Peak teknolojisini tüm mevcut port ve bağlantı türlerinin yerini alıp tek bir standart haline getirmek için uğraşıyor. Yani Light Peak’in hedefinde sadece USB değil, FireWire, SATA, SCSI, PCI Express ve HDMI gibi bağlantı türleri de bulunuyor.
Hatta Intel’in henüz USB 3.0′a destek vermemesinin ardında Light Peak’i öne çıkarmak istemesi olduğu iddia ediliyor.
Intel’in geliştirdiği kart prototipi
İlk örnekler
Intel, Light Peak için bir genişleme kartı prototipi hazırladı. PCI Express slotuna takılan bu kart üzerinde dört adet girişi destekleyen iki adet optik veriyolu bulunuyor. Böylece insanların Light Peak için yeni bir anakart almasına gerek kalmaması hedefleniyor.
Ancak bu genişleme kartının toplamda 40 Gbit/sn’lik bant genişliğine ulaşan dört adet Light Peak girişini desteklemesi zor gözüküyor. Bunun sebebi ise x16 dışındaki PCI-E slotlarının bu kadar büyük bant genişliğine destek vermemesi.
{pagebreak::Ne zaman aramızda?}
Ne zaman aramızda?
Bu kadar üstün özelliklere sahip olan Light Peak’in ne zaman ticari ürünlerde yer alacağı henüz tam olarak bilinmiyor.
Intel, Light Peak’i ilk olarak IDF 2009′da tanıtmıştı. Yapılan tanıtımda bir harici disk üzerinde bulunan iki adet 1080p video aynı anda bir Mac bilgisayarda oynatılmıştı.
IDF 2010′da da Intel benzer bir gösteri yapmasının yanı sıra 2010′un sonuna doğru Light Peak’i görebileceğimiz konusunda bilgi vermişti.
Bizler de merakla, bu kadar çok şey vaat eden Light Peak’in neler yapabileceğini bekliyoruz.
:: Light Peak’in vaat ettiği hızlar hakkında ne düşünüyorsunuz?