Apollo 11 görevi ile insanlık ilk kez Ay‘a ayak bastı. 20 Temmuz 1969 günü Ay’a iniş yapan üç astronotla birlikte Amerika Birleşik Devletleri Soğuk Savaş’ta bir adım öne geçti. Bu misyonu başarıya ulaştıranlar ise elbette ABD’li mühendisler ve astronotlardı. Öyle değil mi? Aslında tam olarak öyle değil.

Nazi Almanyası‘nın İkinci Dünya Savaşı’nı kaybetmesi üzerine birçok uzay araştırmacısı ABD’nin adeta göz bebeği oldu. Gerçekler, Apollo 11’in başarıya ulaşmasında Nazili mühendislerin büyük bir payı olduğunu söylüyor.

Savaştan önce ve savaş yıllarında Nazi Almanyası için füzeler geliştiren ve savaşın ardından ABD’ye teslim olup orada araştırmalarını sürdüren o mühendislerden birinin hayatına bakalım: Wernher von Braun

Apollo 11 astronotu Michael Collins’ten üzen haber

Apollo 11 astronotu Michael Collins’ten üzen haber

1969 yılında, Neil Armstrong ve Buzz Aldrin Ay yüzeyine ilk kez ayak basarken, Apollo 11'in komuta modülünü ay çevresinde uçuran Michael Collins öldü.

Nazi mühendisleri ABD kuvvetlerine teslim oldu

Wernher von Braun (1912–1977), 20. yüzyılın en önemli roket geliştiricilerinden ve uzay araştırmacılarından biriydi. Uzay araştırmalarına büyük ilgi duyan von Braun, Almanya’da pek çok faaliyet içinde bulunmuştu. 1932’nin sonlarında Alman ordusunun sıvı yakıtlı roketler geliştirmesi için çalışmaya başladı.

Werner von Braun
Werner von Braun. (Foto: Hulton Deutsch/Getty)

ABD ve Sovyet kıtalararası balistik füzelerinin ve uzay fırlatma araçlarının öncülü V-2 balistik füzesi, von Braun’un roket ekibinin ana buluşuydu. 1937’den sonra Baltık kıyısındaki Peenemünde’de gizli bir laboratuvarda çalıştılar. Ortalama 14 metre uzunluğunda ve 13 ton ağırlığındaki sıvı yakıtlı V-2, 60 saniyede yaklaşık 5.760 km/s en yüksek hıza ulaştı. İlk olarak Ekim 1942’de başarıyla fırlattılar. Eylül 1944’ten itibaren Batı Avrupa’daki hedeflere karşı kullandılar.

İlk insanlı Ay görevi

NASA’nın biyografik yazısına göre von Braun, Nazi Partisi üyesi ve bir SS subayıydı. Ancak savaş ve roket hakkında yaptığı dikkatsiz sözler nedeniyle 1944’te Gestapo onu tutukladı. Roket üretimiyle bağlantılı suçlardan sorumluluğu halen tartışmalı.

NASA'nın Alman mühendisleri
NASA’nın Marshall Uzay Uçuş Merkezindeki von Braun büstü. (Foto: AFP)

1944’ün sonlarında, Almanya’nın işgal edileceği von Braun için açıktı ve savaş sonrası dönemi planlamaya başladı. Müttefiklerin V-2 roket kompleksini ele geçirmesinden önce von Braun güneye, ardından Bavyera’ya gitti. Ardından ABD’ye teslim olan 120 Alman bilim insanından biri oldu. Bu bilim insanları diğer Nazili önemli şahsiyetler gibi savaş suçlusu sayılmadı. Aksine onlara yeni çalışma alanları ve imkanlar tanındı. Time‘a göre, aynı şekilde Sovyetler Birliği de Alman bilim insanlarını bünyesine kattı.

Apollo 11 mimarı von Braun ve ekibi

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra on beş yıl boyunca von Braun, balistik füzelerin geliştirilmesinde ABD Ordusu ile birlikte çalıştı. New Mexico’daki White Sands Proving Ground‘da V-2 fırlatmalarına yardım etti. 1950’de von Braun’un ekibi, Redstone ve Jüpiter balistik füzelerinin yanı sıra Jupiter C, Juno II ve Saturn I fırlatma araçlarını tasarladıkları Alabama yakınlarındaki Redstone Arsenal’e taşındı. Jüpiter C, 1958’de ilk ABD uydusu Explorer I‘in yörüngesine girdi.

Apollo 11 görevi
Apollo 11 astronotları soldan sağa Neil Armstorng, Michael Collins ve Edwin Aldrin. (Foto: NASA)

1960 yılında bu roket geliştirme merkezi Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı‘na (NASA) devredildi. Öncelikli amacı dev Saturn roketleri geliştirmekti. Von Braun NASA’nın Marshall Uzay Uçuş Merkezi’nin direktörü oldu. Böylece Amerikalıları Ay’a gönderecek olan süper güçlendirici Saturn V fırlatma aracının da baş mimarıydı. Nihayetinde 20 Temmuz 1969’daki Ay’a iniş ile Apollo 11 görevi Dr. von Braun’un yaşam boyu süren hayalini gerçekleştirdi.

NASA Apollo 11

Wernhen von Braun, bir zamanlar Hitler’in Schutzstaffel‘inin (SS) bir üyesiydi. Savaş döneminde Müttefik şehirlerine ölüm yağdıran Nazi’nin korkunç V-2 füzesini tasarlayan roket mühendisiydi. Ancak daha sonra NASA’nın tarihe geçen bilim insanlarından biri olarak 1977’de öldü.

İkinci Dünya Savaşı sırasında Adolf Hitler için dünyanın ilk balistik füzesini geliştiren mühendislik dehası Wernher von Braun’un hayatı gerçekten ilgi çekici. Roketlerin öncüsüne baktığımızda karanlık bir geçmiş göze çarpıyor; 3 binden fazla V-2 füzesini Almanlar savaşta kullandı. 5 binden fazla insan füze saldırılarında, 20 bin kadar kişi ise toplama kamplarında füzeleri monte ederken öldü.