Pandemi ihtimali hesaplanabilir mi? Yeni bir istatistiksel çalışmada bilim insanları, bir sonraki salgının gerçekleşme olasılığını hesaplamaya çalıştı. Araştırma ekibi, büyük pandemilerin aslanda beklenenden çok daha yaygın olduğunu keşfetti. Ekip, COVID-19‘a benzer düzeyde etkiye sahip bir pandeminin her yıl yaklaşık yüzde 2 gerçekleşme olasılığının bulunduğunu açıkladı.
Moderna, HIV aşısı insan denemelerine başlıyor
Pandemi olasılığı yaşam boyunca yüzde 38
Yeni bulgularda ortaya çıkan yüzde 2’lik olasılık aslında oldukça yüksek. Bunu tüm bir yaşam boyunca toplarsak, her birimizin en az bir kez büyük bir deneyim yaşama ihtimali yüzde 38. Padua Üniversitesi ve Duke Üniversitesi araştırmacıları, yaptıkları bu çalışmayı PNAS‘te yayımladı.
Ekip, 1600 yılından bugüne kadar salgınların tarihsel kayıtlarına baktı. Yaklaşık yarısında bilinen sayıda can kaybı olan 476 belgelenmiş pandemi tespit ettiler. Yaklaşık 145’i 10 binden az ölüme neden olurken, 114’ünün daha var olduğunu biliyoruz. Ancak bunlarda ölüm tespit edilmedi. Üstelik şu anda aktif bulaşıcı hastalıkları analize dahil etmediler. Yani, COVID-19, HIV ve sıtma çalışmada yer almadı.
Ekip, yıllık salgın sayısının son derece değişken olduğunu buldu. Ayrıca, 1918-1920 İspanyol gribi gibi büyük bir salgının 400 yılda bir yüzde 0,3 ila 1,9 arasında bir gerçekleşme ihtimali olduğunu hesapladılar. Bunun yanı sıra ekip, önümüzdeki 60 yıl içinde COVID-19 büyüklüğünde bir salgının muhtemel olduğunu ekledi.
Bilim insanları, son 50 yılda yeni patojenlerin artarak insanlara daha çok bulaştığını belirtiyor. SARS-CoV-2 bunun en bariz örneği. Ancak domuz gribi, kuş gribi, Ebola ve çok daha fazlasını yaşadık. Bilim insanları bu konuda insanlara uyarıda bulunuyor. Artık çevreye daha az müdahale etmemizi, hayvan ticaretine son vermemizi ve yabani hayvanlarla daha az etkileşimde olmamızı öneriyor. Yoksa, koronavirüs pandemisi gibi salgınların devamının gelmesi şaşırtıcı değil.
