Son dönemlerde rekor artışları ile gündeme gelen Bitcoin için Diyanet İşlerinden çok önemli bir yorum geldi. Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı tarafından yapılan açıklama uzun süre gündemde kalacak gibi görünüyor! Peki, Bitcoin caiz mi? Diyanet İşleri bu konuda ne diyor?
Bitcoin caiz mi? Diyanet İşlerinden flaş açıklama!
Son yılların yükselen yıldızı Bitcoin ve Ethereum, yatırım yapmak isteyenlerin ve daha kolay yollarla zengin olmak isteyenlerin hayalini süslüyor. Sanal para birimleri Bitcoin ve Ethereum, yatırım yapma gibi işlemlere ek olarak para akışının takip edilememesi nedeniyle kara para aklama ve illegal işlemler için de kullanılıyor. Bu konu ise Diyanet İşlerinin gündemine geldi.
Bitcoin Elon Musk tarafından mı oluşturuldu?
Günümüzün en büyük dehalarından birisi olarak gösterilen Elon Musk Bitcoin mucidi Satoshi Nakamoto olabilir mi? Bitcoin Elon Musk tarafından mı oluşturuldu?Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı’na “Bitcoin ve Ethereum gibi sanal paraları yatırım amaçlı almak caiz midir?” şeklinde gelen bir soruya oldukça detaylı bir yanıt verdi. BitcoinTalk sitesinde yer alan bu gelişmede ise Bitcoin ve Ethereum gibi sanal para birimlerinin caiz olmadığını açıkladı. İşlem hacmi dünya gelenlinde 300 milyar dolar seviyesine ulaşan sanal para birimi Bitcoin için Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı tarafından verilen bu cevap İslam dünyasında nasıl bir yankı uyandıracak ve etki yaratacak merakla bekliyoruz. Şu an için yapılan açıklama ise kara para aklama ve illegal kullanımlara çok uygun yapısı yüzünden Bitcoin ve Ethereum gibi para birimleri dinen uygun olmadığı yönünde.
bende aynı kanaatteyim..
Diyanetin bu konuda fikir beyan etmesi iyi olmuş. Sonuçta aramızda dini ön planda tutan insanlar da var.
Diyanet pek detaya girmek istememiş gibi görünüyor. Ama diyanetin görevi sadece bitcoin değil daha bir çok teknoloji olayına tv olayına el atması gereken bir konumda olması gerekirken pek susuyor.
Bitcoin kısmına gelince ise fetvası tam nedir bilemem ama bu ardı takip edilemeyen para sisteminin arka planda organ mafyası, uyuşturucu satıcısı, kiralık katil vs. gibi birilerinin bu paraları kullanması benim için en başta gelen frenleyici sebeplerden. Bitcoin alsam sanki onlara ortak olacakmış gibi hissediyorum.
Tüm dünya üzerindeki paranın yanlızca % 8’inin nakit olduğu düşünülürse o zaman geri kalan % 92 karşılıksız ve dinen caiz olmuyo anlamı çıkar burdan. Ayrıca devletin yetkilendirdiği Bankalar denetleme ve düzenleme kurulu(BDDK) tarafından lisans verilen siteler üzerinden bitcoin alışverişi yapabiliyoruz. bu da devletin bitcoine izin verdiği anlamına gelir. bence bu fetvayı veren kişi yanlış bir bakış açısıyla bakıyor olaya.
ben de yıllarca düşündüm bu para caiz mi değil mi diye. hatta almaya ilk niyetlendiğimde btc 350 dolar seviyelerindeydi. ama bu muallak yüzünden almamıştım. alsaydım şimdi köşeyi dönmüştüm.
şimdi düşünüyorum, ben dolar alabiliyor muyum? evet, dolarla alışveriş yapabiliyor muyum? evet. istediğim zaman TL’ye çevirebiliyor muyum? evet.
bu şeylerin hepsini bitcoin ile de yapabiliyor muyum? evet. o zaman dolarla bitcoinin bi farkı yok. bankalarda açtırılan altın yada döviz hesaplarının dijital para kullanımındaki cüzdanlardan hiçbir farkı yok.mevzu karşılıksa bu hesapların da karşılığı yok. benim inancıma göre yanlış bi fetva vermiş diyanet. çoğu zaman yaptığı gibi yani.
Adı üstünde sanal para. Var olan birşeyi almıyorsun ve illegal işlerde kullanılıyor. Resmileşirse bilemem
Çok doğru bir yazı yazılmış ellerine sağlık. Malum bitcoin deepweb ticaretinin olmazsa olmazlarından. Bu para biriminin müslümanlarca kullanılması hiçbir şekilde kabul edilemez.
Artık millet pekte helale harama bakmıyo geçinebilmeye bakıyo.
İkinci matbaa vakası olmasın hocam. Devlet paraları spekülasyona müsait. Bu da şuan ülkemizde olduğu gibi bir anda parayı değersizleştirebiliyor. Sanal para ise devletlerden çok parayı oluşturan topluluklara bağlı. Firefox İnternet Explorer gibi düşünüyorum biraz.
Bence bu şuna benzemiş dolar veya tl ile uyuşturucu esrar veya insan tiracareti yapılıyor veya diğer bir deyişle kara para aklanıyor diye tl kötü yada dolar kötü caiz değil demekten farkı yok yetkililerden ricam islama ve müslümanlara yakışan bir bakış getirmeleri
Diyanet caiz mi? Türk Lirası ile hiç kara para dönmüyor zaten. Türk parası ile dolandırıcılık gibi illegal işlere girilmiyor zaten. Yersen. Bu bakış açısıyla bakılacak olursa bütün paralar dinen uygun olmaz. Para caiz değil noktasına gelinir. Medeniyet asırlar önce takas dönemini bıraktı.Bu sığ görüşlü bakış açısı belli bir noktaya kadar dayanıyor. Eskiden resim haramdı, şimdi resim hayatın her alanında var, kendilerinin de resimleri var, kalkıp bir şey diyemiyorlar. Çünkü eşik aşıldı. Bunun gibi birçok örnek vermek mümkün. Şimdi kalkmışlar bitcoin’e sarmışlar. Bundan 100 sene sonra Bitcoin herkesin kullandığı para birimi haline gelse ama bugün Türk Lirası üzerinden yapılabilecek illegal olaylar varken Türk Lirasını caiz gördükleri gibi Bitcoin’i de caiz görürler. Gene eşik aşılmış olur.
Zaytung haberi gibi gerçek…
Ne saçma sapan bir ülkede yaşıyoruz.
ayrıca ulul emrede bakılır. caizliği net olmayan konularda devlet kararlarınada bakılabilir. misal devlet, tanıyoruz kullanın derse caiz, yasadışıdır yasak derse haram olabilir. dini konularda eğer müslümansanız iyi bilgi olmadan yorum yapmayın. imani tehlikesi büyüktür.
din Allah’ındır devletin değil, saçmalamayın devlet yarın milli piyango helal derse helal mi olacak. hiç bir devlet dinin üzerinde değildir, müslümanları devletin kulu yapmak için uydurulmuş şeylerle insanları korkutmayın. imanı tehlike sizin yaptığınız youmda var size kendinizi sorgulayın önce.
Katılıyorum kardeşim
Yorum ikna edici oldu. Devletten bitcoinle ilgili tek pozitif yorum gelirse btcye atlarım ama 😂
saçma sapan yorumlarla şu din’i kendi görüşlerinize alet etmeyin,
yukarıda yazılmış ama tekrar edeyim 20 sene sonra fiziksel para diye bir şey kalmayacak, diyanet diyor ki ortada bir meta yok yanılgı burada başlıyor, dolar insan eli ile tutulabiliyor diye mi caiz ? onu düşünen insan beyni bu yüzyılda bitcoin’i düşündü kağıdı ortadan kaldırdı ayrıca bitcoin üretimi kurallara dayalı, bir sistematiği olan bir para birimi her sene üretilebilen miktar yarı yarıya azalıyor ve çıkarılabilmesi (üretilmesi) o kadar zorlaşıyor (1750 lerde afrikada ki nehirlerde elmas el ile toplanır seviyedeyken şimdi yerin kmlerce altına iniliyor bulunabilmesi için bu nedenle de değeri 1750 lere göre kat be kat arttı)
neymiş devlet kontrolünde olmalıymış yahu din ile devletin ne işi var ? Allah’ın helal ettiğini devlet haram mı ediyor, devletin onaylamadığı bir çok alışveriş aracı sayarım o zaman onlarda mı haram, dolar spekülasyona açık değil mi ? tl nin hali ortada yahu bu ülke de benzin, bulgur, ekmek karaborsacılığı bile yapıldı.
sanırsın dolar, euro, tl veya x bir para birimi ile ile kokain alınmıyor uyuşturucu kullanılmıyor içki satın alınmıyor veya tüm kötü şeylerde kullanılmıyorda sadece bitcoin bu işlerde kullanılıyor, saçma sapan yorumlarla müslümanlığa zarar vermeyin beyin bedava kullanın.
Yıllardır sabah namazı ile yatsı namazını yanlış vakitlerde kıldıran diyanete ne kadar güvenebilirsin ki!
sen olmayan bir para ile (kredi, kredi kartı, vadeli hesap) ile alışveriş yap, ev, araba al sonrada bitcoin caiz değil.. 🙂
Kripto para artık gündemimize girdiği şu dönemde İslami açıdan nerede olduğu hususu çok önemli bence. İslam hukukunda “para” bir mal veya hizmetin karşılığı olarak “değer” alır. Parayı bir kağıt parçasından farklı kılan şey devlet otoritesi tarafından geçerli olması ve hukuksal problemlerde adaletin yerine getirilmesine imkan tanınabiliyor olmasıdır. İkinci söylediğim şeyin gerçekleşebilmesi için de devlet tarafından tanınması gerekmektedir. Çünkü adalet devlet tarafından sağlanır. Bu çerçevede bitcoin ve benzerleri para olarak kabul edilmeyebilir. Diyanetin bu yaklaşımını haklı bulabiliriz. Peki bitcoin i bir “mal-meta” gibi ticarete konu olan( alınıp satılabilen) birşey olarak değerlendirebilir miyiz? İşte burada işler değişiyor. İslam fıkhında ticaret fiziksel ve değeri olan bir metanın kabul edilmiş “para” karşılığında değiştirilmesi ile olur. Bİtcoin bir “ürün” müdür? Pazarda satılabilen kendiliğinden değere sahip birşey midir? Bütün mesele burada kilitleniyor. Bitcoini değerli kılan şey hayatımıza fiziksel veya hizmetsel bir katkı sunması değil insanların psikolojik olarak ona yüklediği değerdir. BTC bir hizmet değildir. Bİr mal da değildir. Kendiliğinden bir değeri yoktur. Çünkü BTC den fiziksel bir karşılık(bu hizmet de olabilir) üretilememektedir. Bu da onun ticaret konusu olmadığını gösterir. Daha özetle; piyasadan maddi bir malı alıp satabilirsiniz. Malın kendiliğinden bir değeri vardır ve fiyatını piyasa belirler. Bİr hizmet(emek) satın alabilirsiniz. Hİzmetin de kendiliğinden bir değeri vardır. Bir dijital yazılım da, hizmet(katkı) ürettiği için kendinden bir değere sahiptir. Ama btc kendiliğinden bir değere sahip değil insanların var olduğunu düşündüğü psikolojik(atfedilmiş) bir değere sahiptir. Bu da onun İslam fıkhına göre mal olarak değerlendirilmemesine neden oluyor. Bunlar benim şahsi çıkarımlarımdır. Daha iyi bilen birisi bize izah ederse seviniriz.
Bazıları Diyanetin açıklamasını çok yanlış yorumlamış. Devlet elindekinin karşılığı kadar para basar sen bunu ister dijital ister somut para ile işlem yaparsın. Sanal paranın üretimsel karşılığı yoktur. Somut para ilede pis işler yapılır ama mücadelesi verilir. Karşılıksız sanal parada mücadele olmaz çünki finansal bir takip sistemi yoktur. Diyanet güzel açıklama yapmış. Eleştiren arkadaşlar üzülmesin zaten normal hayatta bile faiz yiyor çoğu kişi.
Para ve kıymetli madenlerin hesap hareketlerini Bankalar veya Finans kuruluşları tarafından kayıt altına alındığı için Kurum içi teftiş, BDDK ve MASAK tarafından denetlenebiliyor. Kara para aklansa dahi yakalanma riski çok yüksek. Bitcoin i denetleyecek herhangibir hesap verilebilirliği olan, denetleyen yasal bir kurum olmadığı için caiz değildir.
Diyanete sormak gerek, “Herhalde faizden de kötü değil di mi?” diye. Malum faiz maşru ülkemizde. Diğer yandan altının devlet kontrolünde olduğu da tartışılır. Kara parada değerli maden kullanımı da ortada. Bitcoin vb için belki erken, dengesini bulmadığından belki spekülasyonlara çok açık şu aşamada ama kağıt banknotların güvenirliği ve tutarlılığı da tamamen izafidir. Bitcoin vb blockchain kripto veriler kopyalanamaz, sayısı artırılamaz. Zaten kim ne derse desin, bu ister bitcoin olur ister başka bir dijital yapı olur fiziksel para gelecekte zaten olmayacak.
Cevabın dayanakları yetersiz. Cevap metni başlı başına yetersiz. Bu cevaptan çıkarılacak sonuç şudur, spekülasyona açık bir para birimimiz var (TL) ve kullanmak dinen uygun değil. Otel/Kargo/Turizm vb. gibi sektörler para aklamanın en rahat yapilabileceği sektörler. Öyleyse bu sektörler ile çalışmak da dinen uygun değil. Yurtdışında parasını kazanan sektörler de devlet denetiminden uzak, (aslında bütün sektörler uzak ya neyse) o zaman bu sektör ile çalışmak da dinen uygun değil !?
Bitcoin vb paralar çıkmadan önce insanlar kiralık katil tutmuyor muydu? İnsan kaçakçılığı yapılmıyor muydu? Uyuşturucu ticareti, fuhuş, hırsızlık, kaçakçılık yapılmyor muydu? Bunların hepsi zaten yapılıyordu, konuyu para birimine bağlamak ne kadar doğru?
ağzınıza sağlık hocam ne güzel konuşmuşsunuz
Ne kastınız ya alan alır almayan almaz. Ancak şöylede bir gerçek var ki herhangi bir siyasinin yorumu doları uçuruyorsa dolarda almayın. Hatta kredi kartı da kullanmayın.
Çok mu sıktı seni bu konular. Belliki dinen uygunluk seni pek ilgilendirmiyor ancak ilgilenenler var ve doğruyu bulmak için insanların görüşlerini araştırıyor. Sıkılıyorsan basarsın sağ üst köşedeki x işaretine kapatırsın sayfanı. Sen de kasma bu kadar…
Ben bitcoinu pazarda satabilme bilgisine Sahin’in USB sticke koyar satisa sunarim! Hemde domates satan amcanin yaninda! Alan alir almayan almaz. Satamazsam internetten satarim ama yine satarim! Bitcoin ile Kim ne yapmak niyetiyle alirsa alana sorun Ben almiyorum üretiyorum! Müsterisi olan mali neden üretmiyelim ve satmiyalim? Ticarettir. Sen bi deger bicemzsin alan deger bicer alir. Alan zaten Kaca alacagini kendi nelirtiyor satan deyil… yani anlicaniz benim ürettigim mal neden haram oldugunu bana anlatamazsaniz hic bir fetva benim icin gecerli deyildir!
20 sene sonra demiş birileri 20 sene sonra din diye bir şey de kalmayacak zaten merak etmeyin dünyayı müslüman olmayanlar saracak kıyamet yaklaştı zaten sadece şuna katılıyorum isteyen istediğini yapabilir bu kumara girer istersen oyna bizi ilgilendirmez
Devlet bir oteritedir. Hangi ülkede yaşarsan yaşa, o ülkenin kanunlarına uymakla mükellefsin ve nizama aykırı davranamazsın. Lakin Allah’ın emri tektir ve kaideleri değiştirilemez. Devlet alkol satışına izin veriyor diye helal diyemezsin ve dahi faizin meşru olması helal kılmaz. Bu sebeple devletin BİTCOİN hakkında ne dediği degil, içtihadi olarak ve fıkhi bakımdan ele alınması icab eder. Bu tür konuların akıl ile değil,İslami hükümlere göre ele alınması şarttır. Benim sorum genelleme yapmayarak şudur; ben bir şahıstan daire satın almak istiyorum ve 100 BİTCOİN ile anlaştım diyelim. Alanın satanın razı olduğu bu ticaretin akdi ne olur?
değerli kardeşimiz,
bu konu henüz çok yeni; ne olacağı, nereye varacağı, haksızlığa ne kadar imkan tanıyacağı belli değil. bu sebeple müslümanların bu aşamada bu para ile işlem yapmaları uygun değildir. zarara uğrama veya zarar ettirme ihtimalleri vardır.
paranın para sayılan bir başka şeyle alım satımı ancak raic bedelle ve peşin olursa caiz olur. bitcoin ticareti anlatılan şekliyle caiz değildir.
sanal para nedir, bunu uzmanlardan öğrenelim:
bu ayın 11’inde 5.719 dolardan işlem gören sanal para bitcoinin fiyatı bugünlerde 9.028 dolar olmuş, kısa sürede bu kadar değer kazanan başka bir para birimi olmadığı için de bitparaya ilgi giderek artıyor.
bilgisayar ortamında işleme konan çok sayıda sanal para içinden biri (bitcoin) öne çıktı. 2009’da kendini satoshi nakamoto diye tanıtan ve daha sonra ortalıktan yok olan biri bitpara sistemi’ni kurdu. kurucusu ‘gölge’ kurucu olduğu gibi, sistem de bütünü ile ‘gölge’; sorumlusu kim, merkezi nerede, hesaplarını kim denetliyor, paralar nereye gidiyor belli değil.
bitpara miktarı 21 milyon adet olarak sınırlandırılmış durumda. şimdilerde 16 milyonu aşan bitpara dolaşımda.
yeni bitparaların dolaşıma girebilmesi için 16 haneli bir şifreyi çözmek gerekiyor. bunu çözmek profesyonel bilgi ve teknik donanım gerektiriyor. şifreyi çözen kişi 12,5 adet bitpara kazanıyor. şifre ile uğraşamayanlar günlük fiyat ile internetten bitpara satan sitelerden para ile satın alıyor. bitpara alıp satmak, işlem yapmak için sanal cüzdan oluşturulması gerekiyor. bunun için internetten uygulama indiriliyor. sanal cüzdan şifreleniyor. işlemler bu sanal cüzdan üzerinden gerçekleştiriliyor. günlük fiyattan alınacak bitparalar cüzdanda biriktiriliyor. satış veya havale bu cüzdandan yapılıyor. bitpara ile yapılan işlemlerde işlemi kimin yaptığı ve kimle yaptığı belirsiz kalıyor. bir cüzdandan bir başka cüzdan sahibine para yolladığında bütün işlemler şifrelenmiş dosyalar aracılığıyla yapıldığı için kimin kime para yolladığı belli olmuyor. arz ve talebe göre bitpara kuru devamlı değişiyor. açık anlatımı ile bitpara fiyatı altın fiyatından daha oynak. spekülasyon sevenler bu sanal para sistemini yaşatıyor.
bitpara sınırlı sayıda olması nedeniyle değeri yükseliyor. değeri yükseldikçe bu kez bu yükselen değere bakarak bu paraları yatırım aracı olarak kullanmayı hedefleyenlerin talebi artıyor ve bu talep artışı sonucu bu paraların değeri daha da yükseliyor (sayın güngör uras’ın yazılarından).
bitcoin ve blockchain teknolojilerinin uzmanlarından dünyaca ünlü yazar chris skinner’in açıklaması:
“internet gibi küresel bir ağınız olunca, bu ağ için küresel bir para birimine ihtiyacınız oluyor. bu bitcoin mi olacak bilmiyorum ama sanal paranın gerçeğinin yerini alacağı günleri görebiliriz. ancak kimlik bilgilerinin gizliliği ve bir otoritenin denetimi altında bulunmaması yasa dışı işlemlere açık bir ortam da yaratabiliyor.”
günümüz ekonomisinde para transferi yapmak için bankanın aracı olması gerekirken, bitcoin tüm aracıları ortadan kaldırıyor. bir kullanıcıdan diğerine doğrudan sanal para transferi yapılabiliyor. bu durum uyuşturucu ve silah ticareti yapanların da dikkatini çekmiş. yapılan alışverişlerin vergilendirilmesi konusu ise devlet görevlileri için ayrı bir mesele.
takip eden/edebilecek herhangi merkezî bir kuruluş yok. değeri tamamen kullanıcılar belirliyor. tüm dünyanın finansal varlığına göre henüz çok küçük kaldığından büyük dalgalanmalar olabiliyor.
bu para hakkında hüküm açıklayabilmek için şimdilik bu kadar bilgi yeterlidir.
devletlerin tekelinde ve kontrolünde olan çoğu karşılıksız paralar bile büyük haksız kazançlara ve kayıplara alet oluyor iken bu sanal paranın daha fazlasına alet olabileceği apaçık ortadadır. döviz, altın ve benzerlerine para yatırıp fiyatları yükseldikçe satmak suretiyle para kazanmak fıkıh kurallarına göre caiz olsa da bir çeşit stokçuluk (kenz) olduğu, üretime katılmayan paranın topluma da faydası bulunmadığı için takva sahibi müslümanların tercih etmemeleri gereken bir kazanç yoludur. sanal para alıp satarak para kazanmak ise yukarıda açıklanan özellikleri sebebiyle caiz değildir.
prof. dr. hayrettin karaman
kullanıcılar arasında değişim ya da kıymet ölçüsü olarak genel kabul gören, kaynağı itibariyle kullanıcılara güven veren her türlü paranın kullanımı caizdir.
bu noktada önemli olan husus, para olarak bilinen değişim aracının kendi özünde yani üretim şeklinde, sürüm aşamalarında ve muhataplık niteliğinde büyük belirsizlik (garar) içerip içermemesi, bir aldatma (tağrir) aracı olarak kullanılıp kullanılmaması ve belli bir kesimin haksız ve sebepsiz zenginleşmesine vesile olup-olmamasıdır.
son yıllarda ortaya çıkan ve birçok çeşidi bulunan, dijital–kripto paralardan her birini kullanmanın hükmünü yukarıdaki genel ilkeler doğrultusunda değerlendirmek gerekir.
buna göre kendi özünde ciddi belirsizlikler taşıyan, aldanma ve aldatma riski ileri düzeyde olan, dolayısıyla herhangi bir güvencesi bulunmayan ve kamuoyunda saadet zinciri olarak bilinen uygulamalar gibi belirli kesimlerin haksız ve sebepsiz zenginleşmesine yol açan dijital kripto- paraların kullanımı caiz değildir.
diyanet işleri başkanlığı
uygun olmaması çok saçma sonuçta buda bir yerde bir borsa yani. o zaman altın,dolar,euro falanda günah olması lazım. Saçmalık