RIM, uzun süredir hazırladığı BlackBerry 10 işletim sistemini, 30 Ocak’ta resmen tanıtacak. RIM‘in son yıllardaki en büyük hamlesi olan BlackBerry, QNX tabanlı ve ciddi optimizasyon sürecinden geçmiş bir işletim sistemi olarak dikkat çekiyor.
RIM Türkiye Ürün Müdürü Sercan Uslu’nun bize demo gösterimi yaptığı BlackBerry 10 işletim sistemini, BlackBerry Dev Alpha B adlı cihazda denedik.
30 Ocak’ta tanıtılacak olan nihai ürünü göstermeyen firma, ürünle video çekilmesini de şimdilik istemiyor. Biz de işletim sistemini sizlerle fotoğraflarla anlatacağız.
BlackBerry 10
Yazımızın başında da dediğim gibi QNX tabanlı olan BlackBerry 10 işletim sistemi, gözlemlerimize göre son derece kararlı çalışıyor.
QNX tabanı sayesinde başarılı çoklu işlem(multi-tasting) performansı sunan sistem, aynı anda 8 işlemi aktif olarak çalıştırabiliyor.
Android işletim sistemi gibi bazı mobil işletim sistemlerindeki çoklu işlem, gerçek çoklu işlem deneyimini bizlere sunmuyor. Android‘te bir işlemi kapattığınızda, son anın fotoğrafı çekiliyor ve uygulama nerede kaldıysa durduruluyor. Daha sonra aynı yerden başlamaya devam ediyorsunuz. Bazı oyunlarda aynı yerden bile devam edemeyebiliyorsunuz.
İşte QNX kerneli bu noktada avantajını gösteriyor. Aynı anda 8 tane işlem çalışıyor ve bu işlemleri anlık olarak ana sayfada görebiliyorsunuz. Çalıştırdığınız her işlem, widget gibi ana sayfadaki pencerelerde gözüküyor.
Gerçek zamanlı çalışan pencereler
BlackBerry işletim sistemi, tamamen tuşsuz kullanım için tasarlanmış. Çeşitli parmak hareketleri ile ekran klidini kaldırıp, hub‘a bağlanıp, ana menüye dönebiliyorsunuz. Her şey parmak hareketlerinize bağlı.
Yaklaşık son 1 yılını uygulama ekosistemine harcayan firma, 70.000 uygulama ile piyasaya merhaba diyecek. Çok ciddi uygulamaları üzerinde barındırdığı söylenen ekosistem, Android 2.3 Gingerbread sürümünde çalışan her uygulamayı da çalıştırabiliyor. Geliştiricilere sağlanan imkan ile, sadece 10 dakikada biten portlama işlemi sonrasında, Android için hazırlanan sanal makine, bu uygulamaları çalıştırabiliyor.
Zaten Android‘te bir sanal makine üzerinde çalıştığı için, uygulamalarda performans kaybı olmadığını aktaralım. Dilerseniz artık cihazla ilgili deneyimlerimizi aktarmaya başlayalım.
{pagebreak::2}
Parmak hareketleri
BlackBerry 10 tabanlı bir telefon kullandığınızda, ilk olarak yeni eklenen parmak hareketleri dikkat çekiyor.Tamamen dokunmaya duyarlı olarak tasarlanan telefon, ekranın aşağısından yukarı doğru ittirdiğinizde ekran kilidini kaldırıyor. Tabi bu hareket, işletim sistemini kullanırken aynı anda ana ekrana dönmenizi ve uygulamaların ana sayfadaki pencerelere düşmesini sağlıyor. Uygulamayı kapamak istiyorsanız, bu pencereleri kapatabilirsiniz.
Samsung‘un Galaxy ailesindeki gibi Ayarlar ya da seçenekleri görmek için de yukarıdan aşağıya doğru parmak hareketi yapmanız yeterli.
Parmağınızı sağdan ortaya doğru sürüklediğinizde, bildirimler gözüküyor. En alt ortadan başlayıp, parmağınızı sonra sağa doğru götürdüğünüzde, BlackBerry Hub’a bağlanıyorsunuz ve burada bildirimlerin hepsini okuyabiliyorsunuz.
Parmağınızı aşağıdan ortaya doğru sürüklediğinizde ise, çalışan uygulamalar, ana menüdeki pencereye taşınıyor ve siz de ana menüye gitmiş oluyorsunuz. Pencereleri daha sonra toplu olarak kapatabiliyorsunuz.
{pagebreak::3}
Kişisel ve iş kullanım modları
BlackBerry, kurumsal kullanımı ile de ön plana çıkan bir platform. BlackBerry 10’da BIS artık yok. Sadece kurumsal şirketlerdeki BES sistemi devam edecek. Eğer cihazınızda BES hizmeti tanımlıysa, iş modu da aktif oluyor.
Telefonunuzu hem iş hem de kişisel olarak, sanki ayrı iki telefonmuş gibi kullanabiliyorsunuz. Kısaca bir işletim sisteminde, iki kullanıcı varmış gibi.
Fakat BlackBerry ekibinin iddiasına göre çok güçlü bir şifreleme söz konusu. Kişisel kullanımda vereceğiniz bir açık, kurumsalı etkilemeyecek kadar ayrı yapılarda olacak.
Bu kadar ayrı yapıda olan iki sistem arası geçiş, bir o kadar da kolay. Parmağınızı ortadan aşağı doğru ittiğinizde, üst kısımda kişisel ve iş menüsü diye iki seçenek çıkıyor. Buradan birini seçtiğinizde, o mod hızlı bir şekilde yükleniyor.
{pagebreak::4}
Çok daha akıllı klavye ve sizi tanıyan, kolay kelimeler
BlackBerry 10′da, fiziksel klavyeye pek gerek kalmıyor diyebiliriz. Özellikle sizin parmak ve basma şeklinizi algılayan layerlar, otomatik olarak sizin parmaklarınızı kalibre ediyor ve siz ek bir iş yapmadan, parmaklarınıza alışan bir sanal klavye karşımıza çıkıyor.
Mesaj yazacağınız platformu seçtikten sonra, ona göre öneriler sunan klavye, işinizi son derece kolaylaştırıyor. Mesela bir mail yazıyorsunuz, burada kurumsal yazdığınızda öneriler, düzgün bir Türkçe ile geliyor.
Fakat Twitter‘da yazı yazacağınız zaman, sık kullandığınız kısaltmaları hatırlayarak, size öneriler sunuyor.
Önerilerin ötesinde, BlackBerry 10′da tuşa basmanıza gerek yok. İlgili harflerde, kelime önerileri yer alıyor. Mesela merhaba yazdınız. Daha sonra n harfinin üzerinde naber kelimesi görülüyor. Bu kelimeyi sürüklemeniz yeterli oluyor. Böylece hiç basmadan, sadece kaydırma işlemi ile yazı yazabiliyorsunuz.
Tuşssuz mu Aynı n9 a benzettim 🙂 meego işletim sistemi harmattan gibi
Qnx teknolojisi ile ödül almış bir sistem. İsminin geçtiği yerde bi durmak lazım. Değil java, linux kerneli, ios bile yanına yaklaşamaz.
Nedeni burada yazıyor
http://www.qnx.com/developers/docs/6…rch/intro.html
Qnx teknolojisi ile ödül almış bir sistem. İsminin geçtiği yerde bi durmak lazım. Değil android, linux kerneli, ios bile yanına yaklaşamaz.
Nedeni burada yazıyor
http://www.qnx.com/developers/docs/6…rch/intro.html
İlk başlarda satışı iyi gidecek ama sonradan çok düşecek hem full dokunmatik olması bazı insanlara aldırtmıcak. Bence blackberry yine blackberry , samsung ve appleyle yarışamaz. (özellikle samsungla)
reklam yapma arkadasim, gerçekleri söyle:)
Yok ya
Anlaşılan RIM bu konuda hatalarından ders çıkararak iOS ve Android ile yarışacak düzeye gelmiş ve hatta kartlarını düzgün oynarsa pazar payını hızlı bir şekilde yükseltebilir.Özellikle BIS servisinin olmaması RIM’in önünü açtı.Diğer yandan WP8’de Nokia’yı arkasına alarak yükseliyor. iOS 7.0’nin yeni bir arayüz ve iplerin biraz daha gevşetilmesi lazım. Android 5.0 Key Lime Pie’nin yüksek stabilite ve çabuk güncelleme(ki bunlar üreticilere kalıyor).Kısacası piyasa liderlerinin eksiklerini kapatması gerekiyor yoksa sonları Symbian’a benziyebilir.
Saygılarımla.
Android uygulamalarını gerçekten çalıştırabiliyorsa bu sefer fiyatları uçuk olacak demektir bu telefonların
Fiyatı uygun tutup sürüm yaparlarsa geri dönüşlerini izleriz
Androidten çok iyi olduğu kesin hele ios gibi stabil de çalışırsa işte o zaman mükemmel olur.
tolga agabey beyendim dedinde kesin elinden atıp androidli telefonuna hele şükür be dedigini düşünüyorum keşke androidli bişi yapsalar nokia blackberry nin artık android yapması gerekiyo
Guzel gorunuyor alınır bi tane
qnx; linux’un kulladığı “kernel” olan unix’i kullanır. ios apple firmasının mobil cihazları için geliştirdiği yine unix tabanlı bir sistemdir. java ise daha farklıdır. verdiğiniz 3 “şey” (şey diyorum çünkü hepsi için genel bir kelime yok” için yaptığınız karşılaştırma yanlıştır.
güzel degil
bb10 bomba gibi geliyor ios ile baş edebilecek hatta geçecek tek o.s. bence
android forever
Wayyy sağlam geliyolar desenize
Blackberry sonunda ayağa kalkacak gibi duruyor fakat yine herzamanki gibi belirli bir kesime hitap edecektir. Benim gözlemlerime göre 3-4 sistemin (IOS,Android,WP,S60) iyi yanlarını bünyesinde toplamış gibi görünüyor.
çok başarılı olmuş anlatılanlara göre
aklımı çeliyor bu ya 🙂
Videoya neden izin vermemişler? Youtube‘da tonla videosu var.
Hiç aklımdan bile geçmezdi böyle bir atak ve çok mantıklı bir o kadar da başarılı buldum. Eğer uygulama yelpazesi wp8 gibi olmazsa kesinlikle iyi bir rakip olur yazılımsal olarak ancak kafamda ek telefon olarak canlandırıyorum en fazla yani bb10 alıp internette gezer maillere bakarsın android ya iphoneu çıkarıp temple run oynarsın gibi…
telefonda nexus dan sasmam. nexus, galaxy nexus ve simdi nexus 4. 2 gb ram la bu telefon bana daha cok uzun sure gider
güzel görünüyor. uygulama ekosistemi geliştikçe değeri artacaktır. android, ios ve wp8’in sahip olduğu yenilikleri barındırması hatta başka yenilikler getirmesi ilgimi çekti.
başarılı olur mu bilinmez sonuçta sadece rim tarafından üretilecek cihazlarda kullanılacaktır. ancak yazılım açısından rakiplerini zorlayabileceği çok açık
güzel buldum
Şu portlama işi güzel olmuş. Eğer performans da iyi olursa müthiş olacak bu OS…
@tolgacem bis yoksa bbm de mi yok?
bekliyorum bu telefonu portlamı işlemi süper android li telefon almaya gerek kalmayacak hem bb kullanıalacak hem android uygulamaları bu yüzden uygulama sıkıntısı çekilmez diye düşünüyorum
Cihaz bazı yönlerden N9 ile benzerliklere sahip multitasking tuşsuz kullanım vs. N9 daki swipe deneyimi inanılmaz bir keyif veriyor buda öyle olurmu bilinmez fakat BB artık insanların tercih listesinde yukarılarda değil zamanla ne olucak görüceğiz Stabil sistemler arttıkça Androidin işi çok zorlaşıcak Bknz:İOS WP8 BB10 bunların hepsi stabil takılma ve kasma söz konusu olmayan sistemler BB10 da öyle görünüyor şimdilik fakat Android platformu sıkıntılı S3 4 çekirdekli 1gb ramli vs vs vs ama hala menüde takılmalar sağda solda kasmalar mevcut Androidin Stabiliteye bir çözüm sunması gerek artık rakipler artıyor ve sağlam adımlarla geliyorlar
Şaşırdım açıkçası beklemedeyim bu sistemi takip ediyorum.
rim 1 yıldır bu ekosistem için uğraşıyor wp8 ise apar topar çıktı ve bir çok sorunu var.rim akıllıca hareket ediyor hele android uygulamalarını da çalıştırırsa eski günlerine geri döneceğine inanıyorum.
8 uygulama kısıtlaması mı var? Çok saçma? Multi taskingin kralı symbian mıdır anlamadım gitti. Ram müsade ettiği yere kadar hiç kasma olmadan 6600 da bile 8 den çok uygulama çalıştırabilirsiniz. N70 de 30 dan fazla uygulama açmıştım telin normal yavaşlığı dışında fark olmamıştı. Yeni cihazlarda ters giden bir şeyler var.
Android aldi basini gidiyor.
bbden asla adam olmaz 1500 liraya aldığım telefonu 250 ye sattım (9800 torch) hiç bir elektronik cihazdan bu kadar zarar etmemiştim ben, ayrıca bb yi hangi sistemde kullanırsan kullan bir süre sonra takılmaya ve kitlenmeye başlıyor, boşa para israfı android uygulaması çalıştırmaksa derdiniz android cihaz alın bırakın RIM de rahat rahat batsın gitsin…
eğer tüm android uygulamaları ile birlikte tüm IOS uygulamalarını
çalıştırsa piyasanın en mükemmeli olur…..
Bazı insanların bu kadar dar görüşlü olmasını anlamıyorum. Akıllı telefon sektöründe öyle bir rekabet var ki çok kısa sürede tüm dengeler değişebilir. Samsung 2000’lerin başında batıyordu ve bu günlere geldi o zaman Samsung hakkında söylenilenler bugün Blackberry için söyleniyor, Apple da aynı duruma düştü şimdi durumu ortada. Bu kadar dar görüşlü olmayın yok geç kalmış, yok birşey yapamaz bence çok güzel iş yapar yeter ki uygulamaları kaliteli olsun. iPhone kullanıyorum ama bence bu cihaz da en az iPhone kadar iyi görünüyor.
“android şöyle android böyle” denmiş, deniyorda. android işletim sisteminin yüksek donanımdan düşük donanıma bir çok cihazda çalıştığından kimse bahsetmemiş. şimdi “zaten diğerleri düşük donanımda çalışıyor” diyecekler. peki fiyatı? düşük donanımdan kastım biraz da fiyatı. bugün çık piyasaya 500 liraya eli yüzü düzgün android cihaz alırsın yani demem şu ki misal adam temple run oynayacak gidip iphone mu alsın? internete girecek (flash player desteğiyle) hala birileri çıkıpta “flash player bir eksik değil html5 var” diyor. yahu arkadaşım html5 youtube da var bilmem nerede var her siteye giremiyorsun ki. windows mobile 6.x sürümlerinden çok çektik sırf bu flash davası yüzünden. yani bilen bilir. kısaca android işletim sistemi “stabil değil, yavaş” diye nitelendirilse de birçok yerde kurtarıcıdır benim gözümde.
“Zaten Android’te bir sanal makine üzerinde çalıştığı için”
zaten android de bir sanal makine..
Oh be! Blackberry bu sefer yapmıs, bis sistemini kaldırması ve QNX kullanması cok cok iyi. Android gibi çöplük marketten kurtulacağım. Galaxy i9003’ten Note 2 ye kadar 30 cihaz değiştirdim. Bu sefer BB alırsam bir daha android ile ugrasmam.
Simdi bis yok dediginize göre biz bireysel kullanıcılar normal data paketi ile her uygulamayı kullanabilicez demek oluyor degil mi
Kafaya koydum İphone 5 satip bunu alacagim. Bis dayatmasi varsa kesinlikle almam..
124 dolara göre iyi telefona benziyor ama android olsa süper olur bb10 dan ümidim yok böyle bişey olmayacakta
Yakinda iOS, WP8( uygulama sayisi artinca) ve BB10 en cok tutulan sistemler olacak cunku hepsi stabilizasyon uzerine kurulu sistemler. Android denen sacmaliktandan kurtulunmus olur. S3 kullaniyorum fakat bir iOS kadar isletim sistemi yok. Icinde o kadar donanim bulundur onu kullanamadiktan sonra hic bir seye yaramaz
ios kullanıyorum(ipad/iphone) fakat 10 numara olmuş ya
çok hoş bir işletim sistemine benziyor. telefonun yazılım ve donanım özellikleri belli değil mi acaba?
işletim sistemi güzel de, işin bi de orası var.
eğer o özellikleri de diğerleriyle yarışabilecek seviyedeyse ballı kaymak olur diyebilirim.
Android fistik gibi calisiyor teknik olarak bisey bilmeden konusmayalim. Sizin gibilerin aslinda androdin ne kadar ustun oldugunu bilmeyenlere anlatmasi gerekir. Eger sizde boyle teknik bilgiden yoksun olarak androidi kotulerseniz tabiki dandik apple bu kadar buyur bu kadar satar.
Android gercek multitasking verir. Android’ in tanitildigi gun Androdin acik ara baskin isletim sistemi olacagini anlamistim. Peki nedir bu ustunluk. G1 yanlis hatirlamiyorsam 192 mb ram ile calisir. Alet ilk androidli telefondur. Halen bende var ve cogu telefondan hala iyidir.
Android ayni anda sayisiz servis calistirir. Ram kullanimini bu kadar iyi ayarlayan baska bir os gormedim. Uygulamalar Aktivite , Servisler ve widgetlar gibi ayri parcalardan olusur. Uygulama Aktiviteye esit degildir. Bir teknoloji editoru olarak bunlari bilip en iyiyi en dogru sekilde kullaniciya sunmaniz gerekir. Yanlis bilgilendirmeleriniz sonucu multitasking i bile olmayan Iphone 3gs ler bugunlere kadar geldi apple gereksiz here bu kadar zengin oldu .
“”””multitasking i bile olmayan Iphone 3gs ler”””” Acaba eline bir 3GS almışmı çok merak ettim yahu 😀 Iphone 2G ve 3G lere bile bu özelliği sonradan jailbreak ile eklediler sen 3GS de yok diyorsun yalan yanlış bilgi yazmayın.Multi tasking olayı Iphone 3GS/4 için IOS 4.0 ile gelmiştir.
viber tango skype gibi programlarla black berry donuyor.blackberry mi sırf viber tango ve skype icin bırakmıstım.onları versinler bana hemen geri doneyim
“”””multitasking i bile olmayan Iphone 3gs ler”””” Acaba eline bir 3GS almışmı çok merak ettim yahu 😀 Iphone 2G ve 3G lere bile bu özelliği sonradan jailbreak ile eklediler sen 3GS de yok diyorsun yalan yanlış bilgi yazmayın.Multi tasking olayı Iphone 3GS/4 için IOS 4.0 ile gelmiştir
eklediler ne oldu. yalan yanlış konuşmayın. şarj kısa sürede bitti.
telefon kilitlenmeye başladı. iphone alanların
Windows Phone kadar şık ve çekici bir arayüz yapamayacak sanırım hiçkimse.
Android gibi birsürü çekirdek ve dünyanın RAM’iyle takılıp donmasın, az donanımla hızlı ve stabil olsun Windows Phone ve iOS gibi…
hep iphone`a o kadar para bayılıp hava atan cahiller var diye söyledik şimdi görüyorum da s3lere one xlere note 2lere o kadar para veren cahillerde varmış android böylelerine fazla gidip s60la wp8in kutularıyla oynayın bu piyasanın lideri android rakibide iostur ne wp neden bb10 bunlara rakip olmaz bb10 3. olabilir belki ama asla android ve iosu geçemez android bu kadar yol kadetmişken google samsung htc sony bunun kaymağını yerken diğer taraftan çıldın bir kitle barındıran çinde büyüyen firmalar varken android asal geri düşmez
ama bb10 iyi cihaz yapmış iyide satacaktır bunlar
QNX bir flopy disk üzerinde çalışabilme kabiliyetinde ve bir flopy diske web server ve bütün internet sunucu özelliklerini ekleyebilen realtime bir os çok başarılı… RIM’i kutlarım.
BIS olmadan artık OS10 işletim sisteminde e-posta tanımlama,BBM yada diğer programları inernet paketlerimizle kullanabiliyor muyuz ?