Ne yazık ki Türkiye oldukça üzücü bir güne uyadı. 6 Şubat Pazar günü sabaha karşı saat 4:17’de Kahramanmaraş ve çevre illerde hissedilen 7.5 büyüklüğünde şiddetli bir deprem meydana geldi. Yetkililer etkilenen insanlara yardım götürmek için hızlıca harekete geçerken, bölgede pek çok göçük olduğu bildirildi. Peki olur da bu durum sizin başınıza gelirse ne yapmalısınız. Tamamen bilinç oluşturma amaçlı bu yazımızda deprem anında yapılması gerekenlerden bahsettik.
Deprem anında yapılması gerekenler
Ne yazık ki deprem, Türkiye’nin önemli gerçeklerinden birindi. Üzerinde yaşadığımız coğrafyadan pek çok fay hattı geçiyor ve bu tektonik tabakalarda sıkışan enerji belirli dönemlerde ciddi doğal felaketlere neden oluyor. Ülkemiz uzun zamandır Kahramanmaraş’ta yaşanan gibi bir depreme hazırlıklı olmaya çalışsa da çalışmalar yeterli düzeyde değil. Bu nedenle sizin de kişisel olarak alabileceğiniz bazı önlemler bulunuyor. İl olarak basit ama kritik adımlarla başlayalım.
Deprem anında yapılması gerekenler
- Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durulmalıdır.
- Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek hayat üçgeni oluşturulmalıdır.
- Baş iki el arasına alınarak veya bir koruyucu (yastık, kitap vb) malzeme ile korunmalıdır. Sarsıntı geçene kadar bu pozisyonda beklenmelidir.
- Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖK, Başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN, Düşmemek için sabit bir yere TUTUN
- Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşulmamalıdır.
- Balkona çıkılmamalıdır.
- Balkonlardan ya da pencerelerden aşağıya atlanmamalıdır.
- Kesinlikle asansör kullanılmamalıdır.
- Telefonlar acil durum ve yangınları bildirmek dışında kullanılmamalıdır.
- Kibrit, çakmak yakılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır.
- Tekerlekli sandalyede isek tekerlekler kilitlenerek baş ve boyun korumaya alınmalıdır.
- Mutfak, imalathane, laboratuvar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın ve bu gibi cihazlar kapatılmalı, dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşılmalıdır.
- Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatılmalı, soba ve ısıtıcılar söndürülmelidir.
- Diğer güvenlik önlemleri alınarak gerekli olan eşya ve malzemeler alınarak bina daha önce tespit edilen yoldan derhal terk edilip toplanma bölgesine gidilmelidir.
- Okulda sınıfta ya da büroda ise sağlam sıra, masa altlarında veya yanında; koridorda ise duvarın yanına hayat üçgeni oluşturacak şekilde ÇÖK-KAPAN-TUTUN hareketi ile baş ve boyun korunmalıdır.
- Pencerelerden ve camdan yapılmış eşyalardan uzak durulmalıdır.
Ne yazık ki yukarıdaki tüm adımları doğru bir şekilde uygulasanız bile göçük altında kalma ihtimaliniz var. Bu noktada ise devreye başka önlemler ve başka çözümler giriyor.
- Deprem çantanız hazır olsun
Deprem çantası, yıllardır duyduğumuz ve konuştuğumuz bir şey. Ancak ne yazık ki pek çoğumuzun hızlıca ulaşabileceği bir yerde böyle bir acil durum çantası yok. AFAD’a göre herkesin deprem çantası olmalı ve içerisinde şu malzemeler yer almalı:
Yüksek kalorili, vitamin ve karbonhidrat içeren, su kaybını önleyen ve dayanıklı (çabuk bozulmayan) gıdalar (Konserve, kuru meyveler, tahin–pekmez, meyve suyu, vb.).
- Tüm aileye bir süre yetecek kadar su
- İç çamaşırı
- Çorap
- Yağmurluk
- İklime uygun giysiler
- İlk yardım çantası
- Uyku tulumu veya battaniye
- Çakı, düdük, küçük makas
- Kâğıt, kalem
- Pilli radyo, el feneri ve yedek piller (dayanıklı/uzun ömürlü pil seçilmeli)
- Yüksek kalorili, vitamin ve karbonhidrat içeren, su kaybını önleyen ve dayanıklı (çabuk bozulmayan) gıdalar (Konserve, kuru meyveler, tahin–pekmez, meyve suyu, vb.).
- Cep telefonu hayat kurtarabilir
Cep telefonları her zamanki gibi deprem anında da muhtemelen yanınızda olan en büyük yardımcınız olacak. Olası bir göçük durumunda da vakit kaybetmeden telefonunuzdan yardım çağırmayı deneyebilirsiniz. Ancak, pek çok kişinin aynı anda benzer bir arama yapacağını düşünürsek, yardımın size ulaşması biraz zaman alabilir. Ayrıca yetkililerin sizinle iletişimde kalması da önemlidir. Bu nedenle telefonunuzun pilini mutlaka korumalısınız.
Deprem anında düşük güç modunu açmak ve olabilecek maksimum pil ömrüne ulaşmak sizin için yaşam ve ölüm arasında kritik bir fark oluşturabilir. Bu noktada telefonunuzun ayarlar kısmına girmeli, pil seçeneğini işaretlemeli ve düşük güç modunu açmalısınız. Aşağıda videosunu da bulabileceğiniz bu işlem, hem Android hem de iOS’ta benzer bir şekilde çalışmaktadır.
- Wi-Fi aramayı deneyin
Ne yazık ki deprem anı operatörlerin yoğunlaşmasına neden olacağı için acil durumda yetkililer ve sevdiklerinizle iletişim kurmak için Wi-Fi aramayı deneyebilirsiniz. Wi-Fi ile arama özelliği, hücresel kapsama alanının çok dar olduğu veya hiç bulunmadığı yerlerde, kısacası telefonun çekmediği durumlarda Wi-Fi bağlantısı sayesinde telefon araması yapmanıza veya almanıza olanak sağlar.
Android telefonlarda mobil operatörün kablosuz çağrı özelliğini (Wi-Fi arama) kullanma
- Adım #1: Telefonunuzun menüsünde bulunan Ayarlar butonuna tıklayın
- Adım #2: Karşınıza çıkan Ayarlar sekmesinden Bağlantılar bölümüne tıklayın
- Adım #3: Hemen aşağıda duran Wi-Fi Araması seçeneğini aktif hale getirin.
iPhone’larda telefonlarda mobil operatörün kablosuz çağrı özelliğini (Wi-Fi arama) kullanma
- Adım #1: Menüde bulunan Ayarlar uygulamasına tıklayın.
- Adım #2: Hücresel ayarlarına tıklayın.
- Adım #3: Wi-Fi ile arama seçeneğine tıklayın
- Adım #4: Bu iPhone’da Wi-Fi ile Arama seçeneğini aktif hale getirin.
