Eylül ayının son günlerinde İstanbul’da yaşanan 5.7 büyüklüğündeki deprem, unuttuğumuz bir şeyi bizlere yeniden hatırlattı: Büyük İstanbul depremi. Olması beklenen İstanbul depremine karşı, 5.7’lik depremin ardından yeniden bazı bireysel önlemleri almaya başladık. Türkiye’de durum bu şekildeyken, Amerika Birleşik Devletleri’nin Kaliforniya eyaletinde deprem uyaran uygulama faaliyete başladı. Peki deprem uyaran uygulama nasıl çalışıyor?
İstanbul’daki 5.7’lik deprem
Deprem uyaran uygulama nasıl çalışıyor?
Bundan yaklaşık 30 yıl önce San Francisco’da 63 kişinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan Loma Prieta depremi yaşandı. Bu depremin yıldönümü anısına MyShake isimli deprem uyaran uygulama halka sunuldu.
Peki bu uygulama nasıl çalışıyor?
Bir deprem başladığında Dünya‘da dolaşan enerji, birinci ve ikinci dalga olmak üzere iki farklı şekilde serbest kalıyor. Birinci dalga her zaman için daha hızlı hareket ediyor ancak günlük yaşamda hissedilen yalnızca ikinci dalga. Birinci dalgayı algılamak için konumlandırılmış 800 sensör bulunuyor. Bu sensörler depremin nerede olduğu ve ne kadar güçlü olacağı bilgilerini işlem merkezine gönderiyor. Ardından uygulamalar ve acil durum uyarı sistemleri, insanları ikinci dalgadan korumak adına uyarmaya başlıyor. Tabii burda önemli olan kullanıcıların telefonlarındaki konum servislerinin daima açık olması.
Uygulama bulut tabanlı bir mesaj iletim sistemi kullanıyor. Bu da hız için oldukça önemli. Bu sayede insanlar ikinci dalgaya karşı hızlıca uyarılabiliyor.
Telefonunda bu uygulamayı kurmamış olan kişilere ise kablosuz acil durum uyarıları gönderiliyor. Ancak bunun için sarsıntının şiddettinin 4 ya da daha yüksek olması gerekiyor.
Uygulama sarsıntıdan kısa bir süre önce kullanıcının telefonuna alarm göndererek durum hakkında bilgi veriyor. Uygulamanın geliştiricileri, uyarı süresinin hayat kurtarmak ve yaralanmaları önlemek için yeterli olduğunu söyledi. Akıllı telefon kullanmayan ya da farklı dilleri konuşan insanlar için uygulamanın geliştirme çalışmaları da devam ediyor.
Tahminler önümüzdeki 30 yıl içinde Kaliforniya’nın yüzde 99.7 ihtimalle 6.7 ya da daha büyük bir şiddette sallanacağını söylüyor. Tüm bu hazırlıklar da onun için. Konuyla ilgili açıklama yapan Kaliforniya Acil Servis sözcüsü Biran Ferguson, 1989 yılında yapanan Loma Prieta depreminde MyShake isimli uygulama kullanımda olsaydı insanların depremden 15 ila 18 saniye önce gerekli uyarıyı almış olacağına dikkat çekti.
