Elektronik cihazlar ülkemizde vergi konusunda genelde hep göz önünde olan ürünlerin başında geliyor. Üreticiler zaman zaman vergi konusunda şikayet etmelerine neden olan bu durum aynı zamanda kaçak ürün satışını da artırıyordu.

Haziran ayında yürürlüğe giren yeni bir kanunla yurtdışından telefon getirenler ek olarak 100 TL ödemeye başlamıştı. Elbette bu, beraberinde farklı bir sektörün canlanmasına yol açtı: Klon IMEI. Bilmeyenler için açıklayayım: Her telefonun IMEI adı verilen özel bir numarası bulunuyor ve cihazların takibi (devlet, istihbarat ve benzeri kurumlar tarafından) bu numaralar üzerinden yapılıyor.     

IMEI klonlanıyor

Bu IMEI numarası sayesinde örneğin yurtdışından aldığınız bir telefonu Türkiye’ye getirdiğinizde belli bir süre sonra kullanıma kapanıyor. Bu kapanma işlemi de telefonun IMEI numarası üzerinden yapılıyor. Özel bazı yazılım ve yöntemlerle Türkiye’deki bir telefonun IMEI numarası yeni gelen telefona kopyalanıyor.

İşte 100 TL’lik ek harç bu ve benzeri yöntemlerin artması ve yayılmasına da yol açtı. Her ne kadar yasal bir yol olmasa da internette birçok sitede bu tip işlemlerin nasıl yapıldığını (ya da yapmak için para isteyen) birilerine ulaşmanız mümkün. Elbette devlet bu vergiyi koyarken bu işten ticari kar elde edenleri engellemek istedi. Fakat gelinen noktada sıradan vatandaşın da bu durumdan etkilendiğini söyleyebilirim. Öyle ki yurtdışından gelen telefon sayısı 2012’nin ilk altı ayında yüzde 33.4 azaldı ve 259.642’ye düştü.

Fotoğraf sektörü de darbe aldı    

Aslında benzer durum 2008 yılında fotoğraf makinelerine yüzde 25’lik ek ÖTV vergisi eklendiğinde de yaşandı. Birçok üretici yükselen fiyatlar yüzünden neredeyse cihaz satamaz hale gelmişti. Bu durumu fırsata çeviren bazı uyanıklar ise yurtdışından cihaz getirerek el altından satmaya başlamışlardı.

Hala alınan bu ek vergi yüzünden Türkiye’de satılan fotoğraf makineleri yurtdışındakilere göre çok ciddi oranda pahalılar. Elbette bugün bir fotoğraf makinesinin ABD fiyatı ile Türkiye fiyatının aynı olmasını beklenmiyor ama arada ilk zamanlarda iki katına ulaşan farklar da oluyordu.

Vergiye karşı değilim ve verilmesi taraftarı biriyim. Ama bazen alınan bazı kararlar cidid yan etkiler oluşturabiliyor. Sektörde faaliyet gösteren şirketler genelde bu tip vergilerden şikayetçi. Kullanıcı olarak bizler de kurunun yanında yaşın da yanmasından hoşnut değiliz. Keşke ticaret yapanla sıradan vatandaşı ayırabilecek bir düzenleme yapılsaydı.

Umarım ilerde yapılacak düzenlemelerde bu yorumlarımız dikkate alınır.

:: Türkiye’deki elektronik cihazlardan alınan vergiler konusunda ne düşünüyorsunuz?