Birkaç gündür ülkemizin genelinde yaşanan ve daha önceden tahmin edilmediği için vatandaşları zor durumda bırakan elektrik kesintileri, Türkiye’deki internet altyapısını da en doğal yollarla test etmiş oldu.
Bu yazıda bahsedeceğimiz internet altyapısı, evlerde ve ofislerde kullandığımız internet bağlantısı değil. Malum, 3G dışında modeme elektrik gitmediğinde internetin varlığını sorgulamak, pek doğru olmuyor. Asıl değinmek istediğimiz nokta, Data Center (veri merkezleri) olarak adlandırılan ve sunucuların yer aldığı, tüm dünyaya açılan kapılarımız.
Türkiye’de internetin geleceğini masaya yatırdığımızda, en az altyapı ve hızlı internet kadar içerik üreticilerin durumu da önemli kriterlerden biri olarak karşımıza çıkıyor. Örneğin ShiftDelete.Net gibi içerik üreten yapılar, sunucularını Türkiye’de tuttuğu sürece ziyaretçilerine gecikme olmadan hızlı hizmet verebiliyor ve bu sayede Data Center‘ların büyümesini sağlayarak ülkenin bilişim ekosistemine de katkı sağlıyor.
En son düşünülmesi gereken sorun
Dün yaşanan elektrik kesintisi, Data Center‘ların bu hizmeti ne kadar sağlıklı verebildiğini de açıkça gözler önüne serdi. Kendimizden örnek verecek olursak, birkaç saat boyunca bazı servisleri veremez olduk ve tek sebebi, sunucularımıza elektrik gitmemesi.
Böyle bir sorun, internet servislerinin doğduğu bilişim merkezleri için belki de düşünülmesi gereken en son şey olurken, 2013’ün sonunda bu konunun bizim gündemimize gelmesi, ne durumda olduğumuz hakkında önemli ipuçları veriyor.
Genelde pek paylaşılmaz ancak, altyapımız hakkında sizlere kısaca bilgi verecek olursam, Videolarımızın olduğu ve çok yüksek bant genişliği gerektiren sunucularımız, Hollanda‘da bulunuyor. Hollanda’da yer almamızın iki sebebi var.
Bunlardan ilki fiyat. Eğer bu sunucuları, aynı kalite standartlarında Türkiye’ye getirmeye kalkarsak belki de 5 kat daha fazla bedel ödemek orunda kalacağız. Eğer daha uygun bir seçenek oluşturabilirsek, bu sunucularımızı da Türkiye’ye getirme çabalarımız var. Diğer önemli sebep de Türkiye’de yaşanabilecek doğal afet ve olağanüstü durumlarda buradan hizmet vermeye devam edebilmek.
Web sunucularımız ise gecikme (latency) olmaksızın hızlı hizmet verebilmek için İstanbul’da iki farklı veri merkezinde bulunduruluyor. Bu sunucuların bazıları Radore‘de, bazıları da SadeceHosting‘de görevini sürdürüyor.
Binlerce sunucunun fişi çekildi
Dün yaşanan elektrik kesintisi, bu iki Data Center‘ın sürekliliğini de dest etmiş oldu. Radore’de yer alan web sunucularımıza elektrik verilmediği için hizmet veremedik. Bizimle beraber 3 binden fazla sunucu da ziyaretçilerine hizmet veremedi ve resmen fişi çekildi.
SadeceHosting tarafında böyle bir sıkıntı yaşanmadığı için SDN Forum ayakta kalmaya ve aynı anda binlerce kişiye hizmet vermeye devam etti. Hollanda‘da yer alan sunucular ise sorunsuz bir şekilde yıllardır çalışmaya devam ediyor.
Yurt genelinde yaşanan elektrik kesintisi, ısınma ve aydınlanma gibi temel ihtiyaçlarımızı karşılamadığı için ciddi sorun oluşturuyor gibi görünse de işin bir de böyle stratejik tarafını açığa çıkarması, çok önemli bir test.
Data Center‘ların kesintisiz hizmet verebilmesi için bazı sertifikaları alması ve alınan sertifikaların da kurumlar tarafından düzenli olarak kontrol edilmesi gerekiyor. Ancak bu durum, ne Data Center‘ların tamamında ne de bu denetimi yapmakla yükümlü kurumlar tarafında tam anlamıyla gerçekleştilemiyor.
Eğer geleceğin ekonomisinde var olmak istiyorsak, Data Center‘ların altyapılarının mutlaka elden geçirilmesi ve olası durumlara karşı hazırlıklı bulunması gerekiyor.
:: Türkiye’deki Data Center’ların durumunu
nasıl değerlendiriyorsunuz?
Daha profesyonel sirketlerle calisin o zaman
R10.net hala yayında değil ve Radorede barınıyordu, R10.net ülkemizde ilk 10’da dır.
Radore vahim durumda
Elektrik ağırlıklı olarak Doğalgazdan üretiliyor.Bundada Ülke olarak dışa bağımlıyız.
Hidroelektrik ve Termik santrallaride çevreciler istemiyor.
Nükleer Enerjiye Küllüm Karşı çıkıyorlar.
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Üretimide zor,vede Belli bir Kapasiteye sahip.
Bu Nedenle Nükleer Enerjiye Ülke Olarak acele ihtiyacımız var.
Yoksa Böyle durumlarla karşılaşmamız kaçınılmaz.
r10.net de dünden beri sanırım elektrik kesinti nedeni ile ulaşılamıyormuş. Elektrik kesintisi data center için kötü bir durum.
hakkı hocam altta sunucularımız ixirhostta barındırılıyor yazıyor, haberde radore ve sadecehosting demişsiniz?
bizim burda 3 gündür 4 er saat gitti gına geldi artık hayret bugün gitmedi nazar değmesin
Bu elektrik kesintileri yüzünden crytek 2007’de açacağı Türkiye ofisini 2013’te açtı bunu cevat yerli kendi ağzıyla söyledi ki crytek olduğu halde bu durum yaşandı çoğu teknoloji şirketi bu gibi alt yapı sorunları nedeniyle ülkemize yatırım yapmıyorlar yapmazlarda mantıklı değil ben bile yatırım yapacak olsam Türkiyeye yatırım yapmam siyasilerin seçim zamanlarında ilk on ekonomi olacağız vaadine boşuna kanmayın öyle birşey şuandan itibaren var gücümüzle çalışsak en az 15-20 sene mümkün değil yapmamız gereken çok şey var.
Koskoca sdn bile bundan sikayet ediyorsa bizden bitmişiz
Aynen radore vahim, R10 daha açılamadı.
bu genel kesinti bizim eve uğramadı sanırım
satın alınan doğalgazı elektrik üretimi için harcayan hükümeti alkışlıyorum,ayrıca bu gibi durumları öngöremeyen ve nükleer santrale şiddetle karşı çıkanlarıda alkışlıyorum.
bence çok iyi durumda olan internet sitelerinin kendilerine bir fon ayırıp bu hizmeti vermeleri lazım, yoksa bu sorunlar çözülmez. Bir sonuca ulaşmak istiyorsanız türkiyede ölümüne çaba sarfetmekzorundasınız. Biz okuduk, çözüm yollarını sizin üretmeniz ve bize bunlar yapılmalıyı sunmanız lazım.
Sn hakkı bey bu yazınızdan çıkarken türkiyedeki bu bant maliyetleri sözkonusu Bizde sizle aynı şeyi yapıyor ve yurt dışı sunucularını maliyet yüzünden kullanıyoruz burda yerli Datacenter larda bu iş neden pahalıdır neden telekom tekel gibi davranır neden bizim aynı fiyatlarla sunucu almamız mümkün olmaz bunları bir konuda yazın ve nedenlerini araştırın bekliyoruz
Türk Telekom’un veri merkezlerini kullanın.
Bedelini ödedikten sonra kesintisiz hizmeti Türkiyede’de alırsınız
Türkiyedeki en büyük data centerdan bahsediyoruz sonuçta. Ucuz etin suyu yavan olur
Dünya tersine dönüyor;
artık bilişim,savunma sanayi,vb. önemini gittigide yitirip
enerji,temiz su ve gıda önemli hale geliyor.
ülke olarak yatırımlarımız bu yöne kaydırmakta fayda var.
Bir çok iş yeri bunu bir şekilde aşıyor jeneratörler kseintisiz güc kaynakları, evlerde de kesintisiz güc kaynakları kullanılıyor, fakat uydunet aboneleri elektirik kesildiğinde ne kullanırsa kullansın internete ulaşamıyorlar çünkü apartman altlarında bulunan saha dolapları doğrudan elektriğe bağlı olduğundan elektrik kesintilerinde internetin de fişi çekilmiş oluyor.
Güzel bir eleştiri/özeleştiri yazısı olmuş.Bunları dile getiriyor olabilmek bile geleceğe dair güzel bir adım.
nükleer enerji sart
Ixir hosting de radore altinda galiba
btk sağa sola ceza keseceğne arada bu data centerları da kontrol etsin
oto sanayiine verilen elektrik, data center’a verilen elektrikten ucuz diye bir şey duydum bilmiyorum doğru mudur?
Elektrik tarifesi sanayi, ticarethane, konut … olarak ayrılır. Data Center ticarethane tarifesindeyse elbette elektriği sanayiden pahalıya kullanır.
Datacenterları neden daha serin şehir ve bölgelere kurmazlar anlamıyorum. Ben olsam çay yatağının yanı, ağaçlık bölge gibi yerlere güneş paneli, rüzgar tirbünü kurulabilecek yerleri tercih ederdim. Fiber kabloyu bir kez döşüyorsun ama elektriği devamlı kullanıyorsun.
ahaha Türkiye’de yaşadığının ve "planlama"dan bahsettiğinin farkındasın değil mi?
Koskoca Radore da jeneratör falan yok muymuş? Bu ne rezilliktir. Sen nasıl o seviyelere gelebildin? Bu devirde enerji herşeyden önemli. Bi köy yerinde bile insanlar jeneratör kullanıyorlar elektrik olmayınca. Siz Türkiye nin önde gelen bir firmasınız ve elektriğiniz kesiliyor. Şaşılacak bir durum gerçekten.
Nukleere evet hatta her bolgeye bir tane yapsinlar.
Konuyla alakalı değil ama ne…ne… bağlacı yanlış kullanılmış.
Bir datacenterda zamaninda calismis biri olarak durumun zorlugunu anliyorum.
1. Datacenter`in yerini belirleyen unsurlardan birisi internet erisimi: bu yuzden cogu, istanbul ve izmirde.
2. Elektrik ve internet masraflari inanilmaz yuksek.
3. Elektrik kesintisinde sogutma sistemleri ilk once patliyor, daha sonra ya elektrik verilemiyor yada sogutma olmadigi icin bilgisayarlar kapatiliyor.
Türkiyenin bir çok alanda altyapısı zayıf zaten bilmeyen yok, ayrıca dünyanın en pahalı enerjilerini de biz kullanıyoruz : )
Küçük iş yerleri bile kesintisiz güç kaynağı ve jeneratör almayı akıl edebiliyorsa Türkiye’de jeneratörsüz veri merkezi kuran kişi işini plânlayamıyor demektir.
Nükleer facia örnekleri varken ve gelişmiş dediğimiz ülkeler bundan vaz geçerken nükleer istemek anlamsız. Bu başka bir tartışma konusu.
mustang 15.12.2013 19:54,
şaka mısın arkadaşım? nükleer felaketin ne kadar ciddi birşey olduğunun farkında değil misin? deprem bölgesinde yer alan bir ülkeye nükleer santral kurmak ne kadar mantıklı? bütçe büyüdü ihracat büyüdü milli gelir arttı diye övünen yetkililer, paraya kıysında temiz enerji kaynaklarına yönelsin. gelgit, akıntı, dalga, rüzgar, güneş… daha bir sürü alternatif enerji kaynağı var. araştırma yaparsan haberlerde gördüğünden daha fazlasını öğrenebilirsin dostum.
Abim geçen çıktı haberlerde, boğazların altına yapılabilcek santraller ile şu anki üretimin tamamından fazla elektrik üretilebilir diyor, bu konu niçin gündemden düşüyor, Allah için birileri bir baksın.Niye doğalgaza,nükleere mahkum olalım.
Bence birileri bunu yaptırmak istemiyor?
sadecehosting gerçekten kaliteli ve tek olduğunu düşünüyorum. radore içinde vahim bir durum bence ama türkiyedeyiz herşey olabilir haklarını yememek lazım
Olabilir Kardeşim.
Lakin Bu projelerin yapımı maliyetli vede Bu güne kadar Dünya üzerinde örnekleri az.
Ama Neden Biz ilk olmayalım değil mi?
Ama Nükleer seçeneği bence hiç bir zaman es geçilmemeli.
Aku ve jenarator desteği olan yerler seçin.