Bilişim sektörü network yani ağ kavramıyla tanıştıktan sonra doğan ihtiyaçlarından biri olan depolama ihtiyacı artık NAS çözümleri ile karşılanıyor. NAS, yani Network Attached Storage ürünler olmazsa olmazlar arasında hızla yerini alıyor.
Merak etmeyin, NAS ürünleri bu kadar yer kaplamıyor…
Bu ürün ve çözümlerin temel amacı sondaki kelimede saklı aslında, yani storage/depolama kelimesinde. Zaman içerisinde bilginin ve verinin değerinin artmasıyla bunları depolama ve saklama ihtiyacı doğdu. İşte bu ihtiyacı gideren ürün ve çözümlere Network Attached Storage (ağa bağlı depolama), yani NAS adı veriliyor.
{pagebreak::Kısa NAS Tarihi}
Kısa NAS Tarihi
Sadece NAS’ı değil, ağ depolama kavramını değerlendirdiğimizde bilişim dünyası için uzun denebilecek bir geçmişe sahip oldukları görülüyor. Ağ depolama kavramını günümüzden çeyrek yüzyıl önce Novell ortaya atıyor. Novell’in NetWare adlı işletim sistemi ve NCP (NetWare Core Protocol) protokolü ilk örnek olarak karşımıza çıkıyor. Bu firmayı Sun Microsystems, 3Com ve yazılım tarafında Microsoft takip ediyor. 3Com ve Microsoft’un birlikte geliştirdiği LAN Manager günümüzdeki NAS kullanımının önünü açıyor.
NAS’ın geçmişi tahminlerden çok geriye, 80’lere kadar gidiyor.
2000’lerin başlarında bu firmalara alternatif ürünler birer birer piyasaya çıkmaya başlıyor. Günümüzde NetApp’in bünyesinde bulunan Spinnaker Networks, 2007’de HP tarafından satın alınan PolyServe ile Exanet, IBRIX ve Isilon markaları bu dönemde ortaya çıkıyor.
{pagebreak::NAS Nerelerde Kullanılıyor?}
NAS Nerelerde Kullanılıyor?
NAS ürünleri depolama ihtiyacı olan tüm ağlarda kullanılabiliyor. Miktarı her geçen gün yükselen dijital verilerin daha verimli olarak kullanılabilmesi ve korunabilmesinin öneminin arttığı bir dünyada NAS’ın kullanım alanları da oldukça çeşitleniyor.
Zyxel NSA-220, ülkemizde en tutulan NAS ürünlerinden biri.
Günümüzde NAS’lar büyük ölçekli terabyte ve petabyte seviyesinin dışında küçük şirketlerin de gündemine girmiş durumda. Burada önemli olan belirttiğimiz gibi bilgilerin korunması ve saklanması. Bir ağ ortamındaki tüm bilgisayarlarda kullandığınız NAS cihazlar sayesinde, bilginin hazırlandığı bilgisayarda değil, daha güvenli bir ortamda saklanmasını sağlayabiliyorsunuz. Bu sayede bilgisayarların sabit disklerinde meydana gelebilecek bir sorun nedeniyle oluşabilecek veri ve bilgi kaybı önlenebiliyor.
NAS Türleri
NAS cihazlarını temelde kapasitelerine ve kullanım alanlarına göre ayırabilmek mümkün. Örneğin Türkiye’de bu konuda ürünleri bulunan Zyxel, orta ve üstü büyüklükteki şirketler için Business Network Storage sınıfında 4 SATA sabit disk desteği, 3 TB’a kadar depo kapasitesi, SSL şifreleme ve 106.95Mbps’e kadar performans sunan NSA-2400 adlı bir modeli sunarken; ev ve küçük çaplı firmalar için de Home Network Storage sınıfında 2 terabyte’a kadar kapasite sunan, çok katmanlı veri korumaya sahip, tek bir dokunuşla harici depolama cihazlarından anında veri yedekleme imkanı sunan NSA-220 adlı bir ürünle de yer alıyor. Elbette daha büyük çaptaki şirketler için de terabyte cinsinden yüksek kapasiteli NAS ürünleri bulabilmek mümkün.
NAS Üreticileri
Günümüzde özellikle donanım tarafında pek çok üretici bulunuyor. Bu firmalardan ülkemizde de tanınan bazıları Addonics, Time Capsule ile Apple, BlueArc, Linksys markasıyla Cisco, D-Link, EMC, Exanet, HP, Hitachi, LaCie, NetApp, Plextor, Sun Microsystems, US Robotics, Western Digital, VIA ve Zyxel olarak sıralanıyor. Ürün portföylerine baktığımızda birden fazla bilgisayarın bulunduğu evler için üretilenlerden tutun onbinlerce çalışana sahip global firmaların ihtiyacını karşılamaya yönelik geniş bir seçenek listesi karşımıza çıkıyor.
{pagebreak::Nasıl Çalışır?}
Nasıl Çalışır?
Tabii ki bir işletim sistemiyle. Onları bildiğimiz sabit disklerden ayıran en büyük özellikleri de bu zaten. Kullanılan sistemler eğer özel bir üretim değilse genelde benzer. Düzgün çalışması ve az sorun çıkarması için Linux türleri tercih ediliyor. En çok kullanılanları listelemek istersek FreeBSD’den türetilen açık kaynak kodlu FreeNAS’ın ilk sırada olduğunu söyleyebiliriz. Bunun dışında NASLite, NexentaOS veya OpenSolaris de tercih ediliyor.
FreeBSD’den türetilen FreeNAS, en çok tutulan sistemlerden biri.
İşletim sistemleri dışında önemli gereksinimlerden biri de kullandıkları ağ protokolleri. SMB (Server Message Block), NFS (Network File System), FTP, HTTP, UPnP (Universal Plug and Play), AFP (Apple Filing Protocol), rsync, SSH, Unison, AFS ve iSCSI ilk akla gelenler olarak karşımıza çıkıyor. Kullanılan işletim sistemleri, sisteme bağlı olan diskleri formatlayabilme ve RAID oluşturma gibi teknik işleri halledebilmenizi sağlıyor. Kendi arabirimleriyle gelen bu işletim sistemlerini kullanarak bilgilerinizi NAS aracılığıyla çok daha rahat bir şekilde yönetebilme olanağı bulabiliyorsunuz.
{pagebreak::Her Eve Lazım (mı?)}
Her Eve Lazım
Şimdilik değil belki ama çok uzak olmayan bir gelecekte NAS kavramıyla daha sık karşılaşacağımızı söylemek yanlış olmaz. Artık bazı evlerde biri masaüstü, diğeri dizüstü olmak üzere 1’den fazla bilgisayar bulunuyor. Bu da bilginin ve verinin önemine paralel NAS sistemleri kullanma ihtiyacını arttırıyor. Sadece iki bilgisayarlık bu mini ağ bile NAS türü bir çözüme gereksinim duyabiliyor.
