Overclock ya da Türkçe ifadesiyle hız aşırtma, bir bilgisayar bileşenini üreticisinin belirlediği hızlardan daha yüksek seviyelerde çalışacak hale getirme sanatı olarak tanımlanabilir. (Hız Aşırtma Yapanların Tercihi)
Intel ve AMD gibi şirketler tarafından üretilen bilgisayar parçaları çeşitli testlerden geçer ve ne kadar hızlı olduğu belirlenir. Ancak çoğu parça, sorun çıkma olasılığı düşsün diye potansiyelinin daha altında hızlarla piyasaya sürülür.
İşte hız aşırtma olayı da bu potansiyeli ortaya çıkarmaya yarar. Hız aşırtma sayesinde bilgisayar bileşenlerini üretici firmanın düzgün çalışma garantisi veremediği hızlarda kullanabilirsiniz.
Overclock hakkındaki efsaneler doğru mu, değil mi?
Doğru Bilinen Yanlışlar
Üretici firmanın garanti vermemesinin sebebi ise belli seviyeler geçildiğinde bileşenlerinin ömrünün azalması, bozulma ve hatta yanma gibi olayların yaşanabilmesidir. (Intel Kilidi Kaldırıyor)
Hız aşırtma konusunda insanların aklında birçok soru var. Çoğu kullanıcı bu gibi riskler yüzünden hız aşırtmadan uzak duruyor. Peki hız aşırtma ne kadar riskli? Hangi parçalara yapılır? Yan etkileri nelerdir? Hız aşırtma ile ilgili tüm efsaneleri ve soruları bir araya getirdik.
{pagebreak::Hız Aşırtma Sadece İşlemciye Yapılır}
Hız Aşırtma Sadece İşlemciye Yapılır
Hız aşırtma denilince akla hemen işlemciler geliyor. Hız aşırtma ilgili rekor denemelerinin çoğunun işlemci hızına yönelik olması, bu işin uzmanlarının daha çok işlemci frekanslarını artırmaya odaklanması, insanların kafasında hız aşırtma sadece işlemciye yapılır gibi yanlış bir düşünce oluşmasına neden oluyor. (AMD Sempron İle 5.3 GHz)
Ekran kartına da overclock yapılabiliyor
Her Bileşenle Olur
Aksine doğru araçlar ve yazılımlarla sadece işlemci değil, ekran kartından RAM’lere kadar neredeyse tüm bileşenlerin hızını bir şekilde arıtmak mümkün. (Ekran Kartı Nasıl Overclock Edilir)
{pagebreak::Hız Aşırtma Bilgisayarınızı Yakar}
Hız Aşırtma Bilgisayarınızı Yakar
Bir donanım bileşeninin frekansını ya da voltaj seviyesini artırırsanız dışarıya yaydığı ısı da aynı oranda artacaktır.(Dünyanın En Ufak Fanı)
Eğer bu ısı artışına dikkat etmezseniz, ortaya çıkan sıcaklık donanımızda fiziksel hasar bırakabilir, hatta kullanılmaz hale getirebilir.
Hız aşırtma ile bileşenlerinize fiziksel hasar verebilirsiniz
Patlamaz Korkmayın
Ancak bu sıcaklık artışının bilgisayarınızı yakacak ya da patlatacak bir seviyeye ulaşması neredeyse imkansız. Bunun sebebi ise günümüzdeki donanım bileşenlerinin çoğunda termal alıcıların olması. (Celeron İle Rekor)
Bu sayede sıcaklık tehlikeli seviyelere ulaştığında sistem ya kilitlenir ya da kendi kendini kapatır. Hız aşırtma ile bilgisayarınızın yanmasından korkmayın.
{pagebreak::Hız Aşırtmanın Tek Yan Etkisi Isınmadır}
Hız Aşırtmanın Tek Yan Etkisi Isınmadır
Hız aşırtma söz konusu olduğunda insanların anlattığı hikayelerin çoğu ya ulaşılan yüksek hızlar, ya da yüksek sıcaklıkla ilgilidir. Bu da hız aşırtmanın tek yan etkisinin fazla ısınma olduğu düşüncesini ortaya çıkarıyor. (Altı Çekirdeği Zorladılar)
Isınmanın dışında başka sorunlarla da karşılaşabilirsiniz
Beklenmeyeni Bekleyin
Ancak ısınma sorunu bir şekilde halledilmiş olsa da, hız aşırtılmış bir bileşen beklenmeyen hataların oluşmasına hatta veri kaybına bile neden olabilir. (En İyi 10 Test Yazılımı)
Bu sebeple hız aşırtma yaptıktan sonra bileşenleri mutlaka çeşitli benchmark yazılımları ile stres testinden geçirmek gerekir.
{pagebreak::Hız Aşırtma Yapmanın Tek Yolu Vardır}
Hız Aşırtma Yapmanın Tek Yolu Vardır
Gerçeği söylemek gerekirse hız aşırtma genelde deneme yanılma yöntemiyle yapılır. Bu sebebi ise tüm bilgisayar donanımlarının birbirlerinden farklı olmasıdır. (Cep Telefonundan Overclock)
Tüm ürünler birbirinden farklıdır
Hepsi Farklı
Her bir bileşenin kendi sınırları vardır ve farklı şartlar altında farklı davranışlar gösterirler. Öyle ki aynı firmanın elinden çıkmış, aynı model iki ürün arasında bile farklılıklar olabilir. (Daha Yüksek Performans Mümkün)
Bu yüzden hız aşırtma ile ilgili tavsiyeler ya da yöntemler ile bilgi edinirken bu gerçeği göz ardı etmemek gerekli.
{pagebreak::Hız Aşırtma Kârlı Bir İşlemdir}
Hız Aşırtma Kârlı Bir İşlemdir
Hız aşırtmanın getirdiği en önemli avantajlardan biri, düşük hızda çalışan ve ucuz bir bileşeni alıp onu daha pahalı modellere yakın hızlarda çalıştırabilmektir. (Dünyanın En Hızlı Bellekleri)
Ancak insanların unuttuğu bir şey var ki hız aşırtma yapmak beraberinde yeni masraflar çıkaran bir işlem. Bu masrafların başında ise daha iyi bir soğutma sistemine duyulan ihtiyaç geliyor.
Üst seviye soğutma sistemleri ucuz değil
Pahalı Bir Uğraş
Ortaya çıkan sıcaklığı düşürmek için daha güçlü bir fana hatta su soğutma sistemine bile ihtiyaç duyabilirsiniz. Ayrıca, hız aşırtma yapılmış bileşenler daha fazla güç harcayacağı için elektrik faturanızda da artışlar yaşanabilir. (Su Soğutma Nedir?)
Bu yüzden hız aşırtma yapmanın çok kârlı bir işlem olduğunu söylemek zor.
{pagebreak::Hız Aşırtma Yapmak Yasaktır}
Hız Aşırtma Yapmak Yasaktır
Bazılarının sandığının aksine hız aşırtma yapmak yasak bir şey değildir. Hiçbir firma hız aşırtma yapmayı şimdiye kadar yasaklamadı ve hiçbir ülkenin kanunlarında hız aşırtma bir suç olarak nitelendirilmiyor. (Overclock’un Kralı Kim?)
Aksine birçok firma kendi ürünlerinin promosyonunu yapmak için çeşitli hız aşırtma yarışmaları bile düzenliyor. Hatta firmalar fabrika çıkışı hız aşırtma yapılmış modellerini bile piyasaya sürüyorlar. Hem de bunu garanti dahilinde yapıyorlar.
Donanım firmaları hız aşırtma yarışmaları düzenliyor
Garanti Kapsamı Dışı
Ancak genelde tüm donanım firmaları kullanıcılar tarafından hız aşırtma işleminden geçmiş ürünleri garanti kapsamının dışında bırakıyor. (3D Mark Vantage’de Yeni Rekor)
Her ne kadar bunu tespit etmek zor olsa da, hız aşırtma yapmadan önce elinizdeki ürünün garanti şartlarını okusanız iyi olur.
{pagebreak::Hız Aşırtmayı Herkes Yapamaz}
Hız Aşırtmayı Herkes Yapamaz
Bilgisayar ve donanım teknolojileri ile çok içli dışlı değilseniz hız aşırtma işlemi size çok karışık ve korkutucu gelebilir. (Dizüstü Bilgisayar Overclock Rehberi)
Ancak unutmayın ki bu konunun tüm uzmanları da bir zamanlar hiçbir şey bilmiyordu. Yapmanız gereken şey biraz araştırma yapmak.
Overclock uzmanları da bir zamanlar acemiydi
Uzmanlar da Acemiydi
İnternet üzerinde hız aşırtma hakkında çok fazla bilgi bulabilirsiniz. Hız aşırtma yaparken sabırlı olmaya özen gösterirseniz, belli bir süre sonra çok kademe kat edebilirsiniz. (ASUS ENGTX460 TOP İnceleme)
Örneğin bir bileşenin frekansını artırırken bir anda 100 MHz yerine 10 MHz artırıp sonuçları görebilirsiniz. Sorun çıkmadıysa bir adım daha ilerleyebilir, sorun varsa durabilirsiniz. Sabırlı olursanız siz de bir hız aşırtma uzmanı olabilirsiniz.
:: Hız aşırtma yapıyor musunuz?
Sogutma benden sorulur