Koronavirüs aşısı nedir? İşte kullanılan teknolojiler

İnaktif koronavirüs aşısı nedir, nasıl üretilir?

CoronaVac, geleneksel inaktif üretim yöntemleri ile üretildi. Bu aşı teknolojisinde etken virüs, ölü ya da ısı yoluyla inaktif hale getirilerek çoğalması engellenmiş hale getiriliyor. İnsanlık tarafından 60 yıldır kullanılan bu aşılama teknolojisi, birçok bilim insanı tarafından da en güvenilir aşı olarak adlandırılıyor.

asas

Bu inaktif aşı teknolojisi, grip aşısı, Hepatit A aşısı ve Kuduz aşısı gibi bilindik aşılarda kullanılan temel bir aşılama tekniği. Bu yüzden de uzun süreli etkileri anlamında inaktif aşılar daha güvenilir olarak görülüyor. Türkiye tarafından Sinovac firmasından 50 milyon doz sipariş edilen CoronaVac aşısı da bu teknolojiyle geliştirildi.

Türkiye’nin aldığı inaktif koronavirüs aşısı: CoronaVac

Türkiye’nin aldığı ve henüz 3,5 milyon dozun ülkemize ulaştığı Sinovac‘ın CoronaVac aşısı ise Türkiye, Endonezya ve Brezilya’da üçüncü faz denemelerini gerçekleştirdi. Üçüncü faz, aşının uygulanmadan önce binlerce insan üzerinde yapılan deneyleri içeriyor.

Türkiye tarafından 50 milyon doz sipariş edilen ve Sinovac tarafından üretilen CoronaVac aşısı için ise henüz faz 3 ön sonuçları açıklanmış değil. Ancak Endonezya, Türkiye ve Brezilya Sinovac bilmsel analizini beklemeden, kendi sonuçlarını bir bir açıkladı. Ancak Çin aşısı için açıklanan bu veriler tartışmaları da beraberinde getirdi.

Çin aşısı CoronaVac ne kadar etkili?

Endonezya yüzde 63 olarak gerçekleşen aşının bağışıklık oluşturma oranı için Türkiye’de yapılan CoronaVac aşısı denemesinde ise toplam 13 bin katılımcı yer aldı. Ancak bunlardan yüksek rikli olan sağlık çalışnalarını kapsayan grup için etkinlik test sonuçları açıklandı.

asasas

Denemeye katılan sağlık çalışanlarından 752’sine aşı ve 570’ine ise plasebo olmak üzere toplam 1322 kişide deneme yapıldı.  Buna göre aşı vurulanlardan 3 kişi, plasebo yani aşı vurulduğunu sanan grupta ise 26 kişi hastalığa yakalndı. Bu küçük deney grubunda Çin aşısı Sinovac yüzde 91,25 etkili oldu.

Ancak Brezilya daha önce aşının yüzde 70 oranında etkili olduğunu açıklamıştı. Son olarak ise yüzde 50,3 etki oranına sahip olduğu şeklinde yaptığı açıklamayla kafaları karıştırdı.

Uzmanlar, Brezilya tarafından son olarak yapılan bağışıklık oluşturma etkisinin, Covid-19 hastalığını çok hafif geçirenlerin oranının eklenmesiyle ortaya çıktığını görüşünde. Daha önce de hem Türkiye, hem de Endonezya ve Brezilya’da yapılan testlerde ağır hastalarda CoronaVac aşısının neredeyse yüzde yüz etkili olduğu açıklanmıştı.

Aşının bağışıklık yaratma oranı yeterli değil gibi görünse de Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, basına verdiği demeçlerde Çin menşeli SinoVac koronavirüs aşısı için henüz resmi faz 3 sonuçlarının açıklanmadığını da hatırlattı.

Kısa süre içinde açıklanması beklenen sonuçlar, Çin aşısı için kafaları karıştıran etkinlik oranı problemine de çözüm getirecek gibi görünüyor. Bu arada Sinovac firmasına ait CoronaVac aşısı için doz başı fiyatı 30 dolar olarak belirlendi.

CoronaVac aşısında son durum

Buna karşın, Çin’de acil durum izniyle kullanılan dört aşı bulunuyor. Ancak bunlardan devlet destekli ve inaktif olarak üretilen Çin Sinopharm aşısı, yüzde 86 etkiye sahip ve Çin devletinden onay almış durumda. Sinovac koronavirüs aşısı ise Türkiye, Brezilya, Endonezya, Singapur, Şili, Tayland ve Ukrayna tarafından kullanılacak.

sasasas

Yine Singapur, Ukrayna ve Tayland son açıklanan etkinlik durumu sonrası, farklı tepkiler gösterdi.  Ukrayna yüzde 70 altı etkinlik için parasının iade edilmesini istiyor.

Singapur ve Tayland ise aşı etkinliği konusunda Sinovac firmasından tatmin edici ve bilimsel bir yanıt bekliyor. Bu arada Sinovac Çin aşısı için Endonezya ve Türkiye acil kullanım onayı vermiş durumda.

Henüz CoronaVac aşısı için Faz 3 sonuçları Sinovac tarafından açıklanmış değil. Ancak firma yetkilileri, Brezilya’da açıklanan etkinlik oranının sadece aşının Covid-19 hastalığına karşı koruyuculuğunu ifade ettiğini vurguluyor.