Türkiye’nin aşı siparişi ve yerli aşı çalışmaları
Türkiye’de şu an için DSÖ tarafından açıklanan acil kullanım izni için bu yüzde 50 etkinlik oranını benimsemiş durumda. Türkiye’nin vektör aşılardan ya da mRNA tabanlı aşılardan sipariş edip etmeyeceği ise merak konusu.
Bildiğiniz gibi son olarak BioNTech aşısı için de Türkiye 4,5 milyon doz için ilk imzayı atmıştı. Bu doz miktarının 30 milyona kadar çıkması bekleniyor.
Türkiye’nin aşı alımında daha temkinli davranmasının sebebi olarak ise, aşı şirketlerinin sorumluluk kabul etmemesi yatıyor olabilir. Zira aşı şirketleri DSÖ’nün onayıyla faz 3 evresininin uzun zamanlı sonuçları ortaya çıkmadan aşıları üretmeye başladı.
Yerli aşı çalışmaları
Şu an için yerli aşı çalışmaları için 16 ayrı aşı çalışması yapıldı. Bunlar arasından ise sadece beş aşı faz 1 aşamasına geçmeyi başardı. Bu aşılar arasında ön plana çıkan ise çok yakın bir zamanda faz 2 çalışmalarına geçen Erciyes Üniversitesi’nin aşısı.
Faz 2 aşaması, klinik aşamada insanlar üzerinde aşının ilk denemelerinin yapılmasını içeriyor. Bahar aylarına doğru bu aşının faz 3 denemeleri için ön sonuçlarını açıklaması bekleniyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yerli aşının Nisan ayı gibi hazır olacağını ve aşılamanın başlayacağını açıklamıştı.
Yerli mRNA aşısı için sürpriz gelişme
BioNTech ve Moderna aşısı tarafından hayata geçirilen mRNA aşı teknolojisi için Tübitak önderliğinde Selçuk Üniversitesi‘nde aşı geliştirme çabaları ise devam ediyor. Üç farklı aşı üzerine çalışan ekibin başında ise Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nadir Koçak yer alıyor.
Birden fazla aşı üzerinde çalıştıklarını belirten Koçak, hangi aşı başarılı olursa onun üzerine yoğunlaşacaklarını açıkladı. Araştırma ekibi Nisan ayında aşının ilk faz çalışmalarına başlayacak.
Aşının faz 3 yani yüksek sayıda insanlı deney aşamasını geçip hazır hale gelmesi ise yaz aylarını bulacak. mRNA aşılarının hem çok daha hızlı üretilebilmesi hem de inaktif aşılara göre çok daha yüksek bağışıklı sağlamaları, yerli aşı çalışmalarının başarıya ulaşması açısından da önemli.
Kısaca aşı vurulması gerekiyor ama ileriki dönemde ne gibi bir yan etkisi olacağı belirsiz.