Dünya genelinde artan güvenlik sorunları ile mücadele edilebilmesi için güvenlik önlemlerinin alınması gerekiyor. Özellikle kalabalık ortamlarda insanların güvenle yaşamalarını sağlayabilmek için güvenlik önlemlerinin belli bir düzen ve standart dahilinde hayata geçirilmesi gerekiyor. Metal dedektör ve tarama cihazı havaalanı gibi kalabalık ortamlarda da güvenliği sağlamak amaçlı kullanılıyor.
Metal dedektör ve tarama cihazı risk taşıyor mu?
Güncel bilimsel çalışmalar, günümüzde kullanılan hiçbir metal dedektörlerin veya X-ray tarama cihazlarının sağlık açısından bir risk taşımadığını gösteriyor. Bu cihazları güvenli kılan ana sebep cihazların yüksek yalıtıma sahip olması ve çalışma prensibinin uygunluğu nedeniyle çevrelerine çok düşük seviyede radyasyon yayıyor olması.
İki ayrı başlıkta bakıldığında;
Metal Dedektör
Metal dedektörlerin düşük frekans kanalını kullanarak metal nesneleri tararken çevresine çok düşük düzeyde elektromanyetik radyasyon yayılmasına neden oluyor. Düşük bir enerji yayması nedeniyle metal dedektörlerin insan sağlığı açısından sorun yaratmayacağı kabul ediliyor. Bireysel taramalarda kullanılan el dedektörlerin de aynı şekilde zararsız olduğu birçok çalışma ile gösterilmiştir. Sağlık Fiziği Cemiyeti’ne göre, metal dedektörlerde sağlık açısından problem oluşturmayan non-iyonize radyasyon kullanılıyor. Bu tür radyasyona uzun süreli maruziyetin gebelerde düşük riskine neden olmadığı ve çocuklar dahil güvenli olduğu gösterilmiştir.
X-ray Tarayıcı
Dedektörler gibi bu sistem de büyük alışveriş merkezlerinde oldukça yaygın kullanılıyor. Buralarda çantaların ve kıyafetlerin iç kısımlarına saklanan ve güvenlik sorunu yaratabilecek metal eşyalar taranıyor. Bu tarayıcıların dedektörler arasında sağlık açısından en büyük endişeye neden olmasının temelinde X-ray ışınlarının kullanılıyor olması yatıyor. Bilinmelidir ki X-ray görüntüleyiciler, düşünüldüğünün aksine sadece elbiselerin iç kısımlarının görüntülenmesini sağlıyor ve cildin içerisine hiçbir şekilde radyasyon göndermiyor. Bu sistemin de çocuklar, gebeler dahil insan sağlığı açısından problem yaratmadığı düşünülüyor.
Kıyaslama açısından örnek vermek gerekirse;
Yaklaşık 200 defa bu sistem tarafından taranmak, 3 saatlik bir uçuş esnasında maruz kalınan ortalama radyasyona eşit. 50 sefer bu sistem taranması durumunda maruz kalınan radyasyon düzeyi, tek çekimlik diş röntgeninde alınan radyasyon düzeyine eşit. Bilimsel topluluklar tarafından bu düzey radyasyonun sağlık açısından sorun teşkil etmediği düşünülüyor.
Aynı şekilde; Birleşik Devletler Ulaştırma Güvenliği Yönetimi’ne göre, havaalanlarında kullanılan dedektörlerin, taramaların güvenliği olduğu ve sağlık açısından bir risk teşkil etmediği kabul ediliyor.
Birleşik Devletler Gıda ve İlaç Dairesi’ne göre, X-ışınları üreten bu dedektörlerin yanında durmak ya da içerisinden geçmek çocuklar ve gebeler dahil güvenlidir. Üreticilerin ürünlerinin federal radyasyon güvenliği performans standardını karşılama zorunluluğu bulunuyor. Bu güvenlik sınırına uymayan cihazların kullanımına izin verilmiyor. Bu durumda, kullanılan cihazın dış yüzeyinden 5 cm uzaklıktaki herhangi bir noktada 1 saat içinde oluşan radyasyonun 0,5 milliroentgen düzeyini aşmaması gerekiyor. Karşılaştırma yapılırsa, Birleşik Devletler’deki bir kişi 1 yılda yaklaşık 360 milliroentgen düzeyinde radyasyon almaktadır. Özetle, kullanım sertifikası verilen cihazların insan sağlığı açısından güvenli olduğu kabul ediliyor.
Washington DC VA Medical Center tarafından konu ile ilgili yapılan bildiride metal dedektörlerin içerisinden geçmek gebelere, çocuklara zarar vermediği ve güvenli bir şekilde kullanılabileceği ifade ediliyor.
Birleşik Krallık’ta bulunan ve dünyanın en saygın kadın doğum kurumlarından olan Royal College of Obstetricsand Gynecology’e göre de gebelerin güvenlik amaçlı kullanılan bu tür dedektörlerin içerisinden geçmesinin gebe ve bebeği ile ilgili sağlık problemi yaratmayacaktır.
Kısacası; bu tür ortamlarda kişisel olarak endişelerinizin olması durumunda elle üst araması tercih edilebilir, ancak günümüzde kullanılan bu tür cihazların bilimsel topluluklar tarafından güvenli olduğu kabul ediliyor.
Kaynakça
1. Frequently Asked Questions on Cabinet X-ray Systems. U.S. Food and Drug Administration. www.fda.gov/radiationemittingproducts/radiationemittingproductsandprocedures/ securitysystems/ucm116421.htm 03/15/2018
2. Security Screening. Health Physics Society. hps.org/publicinformation/ate/faqs/securityscreening.html. 2016
3. Radiation and Airport Security Scannin. United States Environmental Protection Agency. www3.epa.gov/radtown/airport-security-scanning.html. 01.05.2018
4. Most Commonly Asked Questions about Metal Detectors and X-ray Screening Machines. Washington DC VA Medical Center. www.washingtondc.va.gov/Most_Commonly_Asked_Questions_Metal_Detectors.asp April 8, 2013
5. Air travel and pregnancy. Royal College of Obstetricians and Gynaecologists. www.rcog.org.uk/globalassets/documents/patients/patient-information-leaflets/pregnancy/air-travel-pregnancy.pdf. January 2015
6. Airport full-body screening: what is the risk? Mehta, Pratik, and Rebecca Smith-Bindman. Archives of internal medicine171.12 (2011): 1112-1115
7. Is it safe to walk through airport security scanners when pregnant? Clare Herbert. www.babycentre.co.uk/x561937/is-it-safe-to-walk-through-airport-security-scanners-when-pregnant#ixzz3q3F3d9gY. September 2017
bavul çeken hanımefendi gibi bir eşim olmasını isterdim.
Hergün 2 defa bu makineden geçen biri için kümülatif radyasyon yine de ihmal edilemeyecek düzeyde bence
Sağlıklı insanlar için risk taşımayabilir ama sağlık problemi olan insanlarda riski çok. Örnek vermek gerekirse kalp hastası olan birisinde kalp pili veya ICD cihazı varsa o kişi için risk vardır.