Meteor yağmurunda göğe bakma kuyruğu!

Astronomi tutkunlarının buluşma noktası olan Antalya Gökyüzü Gözlem Etkinliği tüm hızıyla sürerken meteor yağmuru katılımcılara heyecanlı dakikalar yaşattı. Astronomi meraklıları, etkinlik alanına kurulan teleskopların önünde ‘göğe bakma kuyruğu’ oluşturdu. Etkinlik boyunca 630 saatlik gözlem yapıldı.

Halk gününde yoğun ilgi

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın açılışını yaptığı, Antalya Gökyüzü Gözlem Etkinliği’nin ilk gününde 3 bin 500 kişi arasından kura ile seçilen 750 kişinin yanı sıra kurulan çadırlarda toplamda bin 400 kişi konakladı. Etkinliğin ikinci gününde ise Kepez Belediyesi’nin “Çadırını Al Sen De Gel” sloganıyla gerçekleştirdiği davete binlerce kişi katılım gösterdi. İlk iki günde etkinliğe yaklaşık 8 bin günübirlik ziyaretçi katılırken, alanda oluşturulan 5 gözlem istasyonunda “göğe bakma kuyruğu!” oluştu.

Gökyüzü sevdalıları, uluslar arası uzay çalışmalarında “atmosfer açısından dünyadaki en iyi yerden biri” olarak kabul edilen ve Türkiye’nin aktif en büyük gözlem evi olan TÜBİTAK Ulusal Gözlem Evi’ni de ziyaret etme imkanı buldu. Etkinliğin düzenlendiği Saklıkent Kayak Merkezi’nin eteklerinden 7 km’lik dağ yolunu araçlarla tırmanarak 2 bin 500 metre rakımlı Bakırlıtepe’deki gözlem evine ulaşan katılımcılar, uluslararası uzay çalışmalarında kullanılan 4 dev optik teleskop hakkında bilgi aldı.

Beydağları’nın en yüksek tepelerinden biri olan Bakırlıtepe’de kurulu teleskoplardan 1,5 metre ayna çapı ile Türkiye’nin en büyük optik teleskopu RTT 150’de gözlem heyecanı yaşandı. Yıldız ışığını dalga boylarına ayırma ve içindeki gökcisimlerinin kimyalarını inceleme imkanı vermesi nedeni ile de Türkiye’nin ilk ve en büyük tayf çekeri olarak bilinen RTT 150 teleskobu, yoğun ilgi gördü.

Astronomi meraklıları, TUG’da bugüne kadar 500’e yakın ulusal ve uluslararası gözlem projesiyle çok sayıda keşfe de imza atılan T100, T60 ve Amerika, Avrupa, Afrika ve Avustralya kıtalarında kurulan robotik teleskop ağının bir parçası olarak Saklıkent’te yer alan ROTSE-III-d teleskoplarıyla ilgili de bilgi aldılar.

630 Saatlik gözlem

TUG’daki dev teleskopların yanısıra Saklıkent Kayak Merkezindeki etkinlik alanına 5 ayrı gözlem istasyonu kuruldu. Üniversitelerin astronomi ve uzay kulüplerinden seçilen 78 astronomi uzmanı, 30 teleskopta gözlem yaptırdı. Her teleskopta ortalama 21 saat gözlem yapılırken etkinlik boyunca toplam 630 saatlik gözlem yapıldığı öğrenildi.

Uzmanlar, üç gün boyunca 60 günlük bebekten 72 yaşına kadar farklı yaş gruplarından katılımcılara gökyüzünü, yıldızları ve gezegenleri anlattı. Öte yandan 4 gün süren etkinlik boyunca yaklaşık 400 kişinin görev aldığı öğrenildi.

Etkinlik kapsamında gündüzleri ise ‘konferans çadırı’ olarak adlandırılan alanda, “Kutup Araştırmaları”, “Astrofotoğrafçılık”, “Yere Yakın Geçiş Yapan Asteroidler”, “Bir Yıldızın Yaşamı”, “Uzay Havası”, “Dünya Dışı Yaşam” gibi başlıklarda söyleşilerde uzaya dair birçok soru yanıtlanırken, çocuklar da birbirinden ilginç bilim atölyeleri ve yarışmalara katıldı. Geceleri ise teleskoplarla yıldızlar ve gezegenleri keşfe çıktı.

Antalya Gökyüzü Gözlem Etkinliği’nde bu yıl meteor yağmuru sürprizi de yaşandı. 1992 yılında Dünya yörüngesine yakın bir noktadan geçen Swift-Tuttle kuyruklu yıldızının kalıntılarından oluşan ve Dünya’nın Güneş’in etrafından dönerken bu kozmik toz bulutuna rastlaması nedeniyle meydana gelen bu gökyüzü olayı, katılımcılara heyecanlı dakikalar yaşattı.

TÜBİTAK Gökyüzü Gözlem Etkinlikleri Koordinatörü, Kıdemli Uzman Astronom Kadir Uluç, her yıl olduğu gibi yoğun ilgi gördüklerini belirterek şunları söyledi:

Her yaştan katılımcı ile çok güzel üç gün geçirdik. Etkinlikte katılımcılar Akademisyenlerin gerçekleştirdikleri sunumları dinleyerek Astronomi alanındaki güncel gelişmeler hakkında bilgi edinirken merak ettikleri soruların yanıtlarını alanındaki uzman kişilerden alma imkanına kavuştular. Geceleri ise teleskoplar başında sabaha kadar uzmanlar ile ilginç gök cisimlerini gözlemlediler.

Etkinliklerimize özellikler gençlerin ilgisinin artarak devam etmesi bizleri sevindirirken aynı zamanda gelecek için umutlandırıyor. Etkinliğe özellikle aileler büyük ilgi gösterirken, katılımcılar Gökyüzü Gözlem Etkinlikleri’nin özellikle çocuklar ve gençler için ilham verici olduğunu altını çizdiler.

Etkinliğe katılan Ceren Ateş, “Bilimle iç içe bir nesil yetiştirmek hepimizin çok büyük hayali. Genç yaşta bu kıvılcımı ateşlemek çok güzel” sözleriyle kendini ifade ederken minik gökyüzü meraklısı Ali Dayıoğlugil da “Takım yıldızlarını, Kutup Yıldızı’nı, Mars’ı ve cücü gezegen olduğu için Plüton’u, görmeyi çok isterim. Astronomiyle, bilim insanları ve robotikle ilgileniyorum” dedi.

Eşi ve bebeğiyle birlikte etkinliğe katılan Nurcan Alptekin ise “Ülkemiz geleceğimiz çocuklarımız adına müthiş gelişmeler bunlar” derken, katılımcılardan Mehmet Akman “Ülkemiz her geçen gün gelişiyor büyüyor. Dünya çapında da belli bir noktaya gelmeye çalışıyor. Çocuklar ve gençler için önemli bir etkinlik. Ülkemizde böyle önemli projelerin yürütülüyor olması gurur veriyor bize” diyerek etkinliğin önemine dikkat çekti.

Katılımcılardan Sena Yılmaz ise “İsteyince ülke olarak neler yapabileceğimizi gördük” ifadelerini kullanırken, İpek Bulut “Avrupa’nın en büyük teleskobu Erzurum’da yapılıyor. Ülkem hakkında gurur duyuyorum” diyerek duygularını paylaştı.

TÜBİTAK Koordinasyonunda

Bilim Teknik Dergisi tarafından ilk kez 1998 yılında Antalya Saklıkent’te düzenlenen Gökyüzü Gözlem Etkinliği, bu yıl Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, TÜBİTAK, Antalya Valiliği, Akdeniz Üniversitesi, Kepez Belediyesi, Antalya OSB, Adana Hacı Sabancı OSB, Gaziantep OSB, Mersin Tarsus OSB, PAKOP Plastik İhtisas OSB ile Kapaklı İkitelli – 2 OSB Derneği ve ECA – SEREL katkılarıyla gerçekleştirildi.

Milli Uzay Programı vizyonuyla gençlerin uzaya ilgisinin arttırılmasının amacıyla 9-12 Haziran’da Diyarbakır Zerzevan Kalesi’nde, 3-5 Temmuz da Van’da ve 22-24 Temmuz’da Erzurum’da düzenlenen etkinliklerde de çoğu aileler ve gençlerden oluşan yaklaşık 30 bin kişi katılmıştı.