TEI (TUSAŞ Motor Sanayii) Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit yaptığı bir konuşma sırasında şirketin motor üretim kapasitesinin dünya standartlarına eriştiğini söyledi. Üstelik merakla beklenen MMU’ya (Milli Muharip Uçak) F-22 standartlarında bir motor yapabileceklerini belirtti.
TEI, Milli Muharip Uçak için F-22 gücünde motor yapabilir!
Türkiye, Kıbrıs Barış Harekatı sonrasında ABD ve Avrupa ambargoları sebebiyle kendi yerli ve milli projelerinin temelini attı. Özellikle geçtiğimiz son 20 yıl içerisinde ASELSAN, HAVELSAN, ROKETSAN ve TUSAŞ gibi şirketlerimiz dünyanın sayılı Savunma Sanayi devleri arasına adını yazdırdı.
Fakat bu ambargolar zaman içerisinde azaltıldı ve çoğu kaldırıldı. Ancak ABD, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 (orta menzilli hava ve füze savunma sistemi) almasını bahane göstererek, devir teslim törenini yaptığı 6 adet F-35 jetine el koyarak tekrar bir ambargo süreci başlattı.
Bunun ardından uzun bir süredir yapılmak istenen, ancak teknoloji yetersizliği sebebiyle sürekli olarak rafa kaldırılan yerli savaş uçağı projesi bir kez daha gündem oldu. Bu sefer MMU’yu yapmakta kararlı olan TUSAŞ ise, Hürjet, F-16, F-4 ve diğer onlarca araçtan elde ettiği birikimi birleştirmeye karar verdi.
Başlangıçta F-16’ların yerini alabilecek bir jet planı yapılırken, elimizdeki teknolojinin ve savunma sanayii alanında ülkemizin kendini geliştirmesinin bir sonucu olarak F-35 kalitesine yakın bir uçak hedeflenmeye başlandı.
Hatta Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ve TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, katılmış oldukları televizyon programlarında MMU projesine bakış açılarını sıklıkla dile getirdi. Her ikisi de bu hava aracının yalnızca F-16’nın yerine geçecek değil, aynı zamanda F-35 ile F-22 arasında bir kalite ve yeteneklere sahip olacağını söyledi.
Tabii TUSAŞ ve diğer yerli şirketler uzun yıllardır TSK envanterindeki pek çok hava aracına parça üretimi ve onarımı yaptıkları için bu konuda kendilerine güvenleri tam gözüküyor. Fakat motor konusu her zaman için Türkiye’nin adım atmasının önüne geçen bir mesele oldu.
Hatta Hürjet ve Hürkuş gibi uçaklarımızdan SİHA’larımıza ve ATAK helikopterlerimize kadar hepsi ya yabancı ya da ortak yapım motor kullanıyordu. Fakat bu durum artık değişmeye başladı. KALE’den TEI’ya kadar pek çok şirket bu araçlarda kullanılacak alternatif ve de yerli motorları üretmeye başladı.
Şimdi ise TEI (TUSAŞ Motor Sanayii) Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit, F-22’de kullanılan Pratt & Whitney F119 (F119-PW-100 varyantı) motoru ile aynı gücü üretebilecek, yani 35 bin pound itkiye sahip olacak bir motor geliştirebileceklerini söyledi. Tabii jet üzerinde bundan 2 adet olacağını belirtelim.
Tabii bu tip projeler bir iki yıldan ziyade en az 5 ila 15 yıl arası bir sürede yapılabiliyor. Dolayısıyla MMU beklenildiği gibi 2023-24’te hangardan çıkıp 2025’te ilk uçuşunu gerçekleştirir ve de 2028-30 arasında hizmete girerse burada dışarıdan alınan motorlar kullanılmak zorunda kalınacak.
Fakat bu uçak 2070’li yıllara kadar envanterde kalacağı için pek çok gelişmiş varyantının olacağını, bunlar arasında da TEI Genel Müdürünün bahsettiği yerli motorlu versiyonların olacağını tahmin ediyoruz. Ayrıca bu başarım elde edilirse MMU’daki gibi ikili kullanımın yanı sıra pek çok diğer insanlı ve insansız hava aracında kullanılabilir.
MMU özellikleri
- Uzunluk: 21 m
- Kanat açıklığı: 14 m
- Yükseklik: 6 m
- Itki: 2x 29.000 ya da 2x 32.500 lb (2x F110)
- Servis tavanı: 55.000+ ft
- Azami hız: 1.8 Mach
- G limitleri: +9g / -3.5g
- Aviyonikler:
- ASELSAN’ın yerli AESA radarı bütünleşik RF sistemi (BÜRFİS)
- SAR (Sentetik açıklıklı radar sistemi)
- IRST (Kızılötesi arama ve takip) sensörü
- EOTS (Elektro-optik hedefleme sistemi)
- Kaska monteli nişangah sistem
- Diğer:
- Yüksek manevra kabiliyeti ve güçlü bir itki sistemi
- Süperseyir kabiliyeti
- Uzun harekat yarıçapı
- Radarda düşük görünürlük
- Sensör füzyonu
- Gelişmiş veri bağı kabiliyetleri
- Yüksek hassasiyete sahip mühimmatlar atabilme kabiliyeti
Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi SDN Forum‘da veya yorumlarda bizlerle paylaşmayı unutmayın!
F-22 , 25-30 yıl önce ki teknoloji biz bu teknolojiyi 2035 yılında kullanmaya başlıcaz o da başarılı olursak .
Boş kafa boş laf
yanlız atladığın birşey var onların en son teknolojisi bizim başlangıç seviyemiz daha ilki bu 🙂
Hep laf hep laf. Seçim geliyor yakında marsa gideriz
f22 devlet sırrı olarak görülen, israile dahi verilmeyen bir uçak… o kalitede olursa iyi, hatta ondan daha iyi olacaktır…
F22 nin 25 yil onceki teknoloji olduğunu söylemiş prof. Bi arkadas suan ki hic bi ucak 25-30 yıl telnoloji ile kullanilmiyor surekli guncelleniyor önemli elektronik parçalar ozellikle 25-30 yıl önceki sadece şase ve iskeleti olabilir onun bile bazi kısımları degisirken bu tarz yorumlar çok cahilce kalıyor azıcık birşeyler araştırıp öyle yorum yapın
Yorumları okumaya geldim. Biri adam gibi yorum yapmış sonunda. 👏
Nükleer silah yapılmadan her ne yapılırsa yapılsın boş. Bir tek nükleer bombamız olsun herşeye bedel
İyi olan gelişmelere bile sevinmeyen aşağılık kompleksine sahip kisiler, böylesi bir haberi çin kaynakları vermiş olsa, wow diye karşılarlar.
Geçen seçimden önce aya çıkıyorduk? Üç beş tane kaplanmış araç test sürüşü yaptı, yerli otomobil 2017 yılında yollardaydı? Yerli uçak 2016 yılında göklerdeydi? 2023 yılında dünyanın en büyük ilk 10 süper ekonomisi içine giriyorduk? Şu an dünyanın en kötü 6. Ekonomisi olduk.
Bizim turklerin huyudur ilk defa yaptıkları teknolojileri herzaman hali hazırda başkasının yaptığından Haha iysi diye överler yap en iyisini yapta sn dha simdi başladın üretmeye adamlar 50 senedir yapıyor bunu
Oku mühendis ol erasmusa katıl amerikaya git orada öğren gel burada yap. Boş insanların konuşmaya çok vakti olur
Erasmus ile uçak yapımı mi öğreniliyormuş? Daha erasmusun ne olduğundan haberin bile yok, Türkiye’de seçkin üniversitelerde okuyanların tamamı yurt dışına kaçtı geri dönmemek üzere, Ortadoğu’nun ortaçağda yaşayan insanları ülkeye dolduruldu onların yerine
thrust vectoring olursa cidden guzel ucak olabilir ama f22 yi gecmek 25 senedir herkesin dilinde yapabilen yok ama rusya çin vs dahil çin daha yeni zorlayacak birşeye başlıyor oda kesin değil yani bence başlangıçta daha yapılabilir hayaller kurulmalı ki kimsenin cesareti kırılmasın kimsenin ağzı boş laf yapmasın
adamlar f16yi blok 70 moderne edip kendi kullanıyor neden çünkü ucuz cok iyi dogfighter cok iyi bvr ve ucuz yani çok iyi bir uçak cok iyi bir tasarım sıfırdan teker yapmiyorlar lastiği değiştirip devam ediyorlar zaten akıllı insan bunu yapar gidip her 20 senede bir yeni ucak mi yapacak 1 kere duzgun ucak yapar teknolojide airframede kapatamayacagi fark varsa yeni uçağa baslar f22 f35 b2 stealth ornekleri tabiki f4 gibi direk gövdesinin artik kötü sayıldığı için emekli edilenlerde var ama dediğim gibi duzgun tekerse lastigi kotu tekerse hepsini
👍