Birçoğumuzun son zamanlarda aşina olduğu bir kavram haline gelen “Cloud Computing” kavramından biraz bahsedelim istedik. Henüz Türkçe karşılığı olarak literatüre girmemiş olsa da “Bulut Bilişim” olarak karşınıza çıkacaktır.
Nedir bu son zamanlarda gündeme oturan “Cloud Computing”? Kısaca “data” veya “process”lerin kendi bilgisayarınızda değil de, çok daha güçlü konfigürasyona sahip uzaktaki bir bilgisayarda saklanması veya işlenmesidir.
Aslında burada kendi bilgisayarınızın kapasitesinin ne olduğunun da pek önemi kalmıyor. “Process”lerinizin de ihtiyacı olan güç yine bu makinalar tarafından tek bir makinada ya da altındaki birden fazla makinaya paylaştırarak gerçekleştiriyor ki buna da “Grid Computing” adı veriliyor.
İyi hoş da, bu “Cloud computing” bize ne gibi avantajlar sağlar diyecek olursak, şunları sayabiliriz:
Düşük donanım ve yazılım maliyeti, gelişmiş performans ve anında güncelleme, sınırsız depolama kapasitesi, artırılmış veri güvenliği, işletim sistemleri arasında geliştirilmiş uyum, artırılmış dosya formatı uyumu, grup çalışması, gizlilik ve güvenlik.
Bu kadar avantajın yanında hiç dezavantajı yok diyemeyiz elbette.
Sabit internet bağlantısı gerektirmesi, düşük hızlarda düzgün çalışmaması, uygulamanın yavaş çalışması, güvenlik açıkları ve sistem güncellemeleri de “Cloud Computing”in dezavantajlarıdır.
{pagebreak::Ana başlıklar}
“Cloud Computing”te bize sunulan servisleri 3 ana başlık altında inceleyebiliriz:
1) Iaas (Infrastructure as a Service):
Sanal depolama alanı ve sanal işlem gücü olarak niteleyebiliriz. Burada önceden olduğu gibi yazılım ve donanım (sunucu) satın almak yerine size bu hizmeti sağlayan firmalardan ihtiyacınız olan oranda işlem gücü ve depolama alanını kiralarsınız.
Bu alanda hizmet veren birkaç firmayı inceleyecek olursak, bunların en başında Amazon gelmektedir. Yaptığı yatırımlarla da bu alanda dikkati çeken depolama hizmeti Amazon S3 (Simple Storage Service) servislerinikullanabilirsiniz. Amazon’ un Amazon EC2 hizmeti ile kendi sanalsunucularınızı oluşturup, geliştirdiğiniz uygulamaları burada basit bir şekilde devreye alabilirsiniz.
Terramark firması da yönetilebilir barındırma hizmetleri sunmaktadır. Bunlardan VMware vCloud veri merkezi hizmetleri öne çıkmaktadır. Bu şirketi Verizon’ın satın alması, mobil barındırma hizmetlerine de “Cloud Computing”in ciddi olarak gireceğinin önemli bir göstergesi.
Google, Storage hizmeti ile yönetilebilir barındırma hizmetleri sunmaktadır. Belirli bir alana kadar ücretsiz kullanabilmenize rağmen belirli bir ücret ödeyerek kapasitenizi artırabilirsiniz.
2) Paas (Platform as a Service):
Burada size uygulama geliştrime için tüm gereksinimler sağlanır. İşletim sistemi, uygulama geliştirme “framework”ü ve veritabanı gibi gerekli geliştirme platformlarının size servis şeklinde sunulmasıdır diyebiliriz. Ayrıca geliştirdiğiniz uygulamaları yine bu sunucularda barındırabilirsiniz. Böylece bilgisayarınıza herhangi bir “library” indirmeden uygulamanızı uzaktan geliştirebilirsiniz. Bu alandaki firmalardan bazıları şunlardır:
Windows Azure, “Cloud Computing” işletim sistemidir diyebiliriz. Hem geliştirme, hem barındırma, hem de yönetme platformu sağlar. Azure servislerinden (geneli .Net platformu destekli) faydalanabiliyorsunuz. Bunlar içerisinde .Net framework hizmetleri, Sql Server Hizmetleri, Live servisleri, SharePoint servisleri ve Dynamics (Microsoftun CRM yazılımı) servisleri bulunuyor.
Java ve Python kullanarak geliştirdiğiniz uygulamaları, Google sunucularında çalıştırabilirsiniz. Google App Engine ile uygulama geliştirmek için, App Engine SDK’sını edinmeniz gerekiyor. Bu API’ler içerisinde Google’ın diğer servislerine entegrasyon ve veritabanı işlemleri, kullanıcı işlemleri veya önbellekleme işlemleri gibi çoğu işlem için hazır destek bulunuyor.
Sun Microsystems; Java, MySQL, OpenSolaris ve Açık Depolama gibi lider açık kaynak kodlu teknolojileri ile kamu ve özel sektör için “Sun Açık Cloud Platformu”nu duyurmuştu. Windows Azure’de olduğu gibi Sun OpenCloud’da da iki servis mevcut ve siz bunları kullanma oranınıza göre para ödüyorsunuz. Bu servisler, Sun Cloud Storage Service (Bulut Veri Depolama Servisi) ve Sun Cloud Compute Service’dir. (Bulut Bilgi işleme Servisi).
3) Saas (Software as a Service):
Saas, temelde bilgisayarımıza yüklemeden internet üzerinden erişebileceğimiz yazılımlar için kullanılan bir terimdir. Saas yapısında, sağlayıcı size bir kod yığınını kullandırır ve müşterilerinin hepsi bu kod yığınını kullanır.
Salesforce, işletmeler için CRM uygulaması ve bu kapsamında satış, destek veraporlama yazılımları sunmaktadır. SalesForce; Oracle App, SAP ve Microsoft Dynamics gibi ERP çözümleri ile entegre çalışabiliyor. Ayrıca AppExchange platformu ile program kolaylıkla import edilmekte, yapı şirket ihtiyaçları doğrultusunda kişiselleştirilebilmektedir.
Google Apps, işletmeler için Gmail, Google Calendar, Google Docs, Google Sites, Google Video ve benzeri uygulamaları kapsamaktadır. Google Apps; DOC, XLS, ODT, ODS, RTF, CSV vePPT gibi Dosyaları, bilgisayarınıza herhangi bir ofis yazılımı yüklemeden oluşturup, düzenleyip, saklayabileceğiniz web tabanlı bir uygulamadır.
Lotus: IBM kendisine ait mail, takvim, doküman yönetimi, proje yönetimi ve benzeri uygulamaları sunarken, bir yandan piyasada bulunan Open Source (Sugar CRM, vb.) ve ücretli yazılımları da müşterilerine sunuyor. Belirli servis paketlerini aylık ücretler karşılığında kullanabiliyorsunuz.
{pagebreak::Örnek uygulamalar}
Genel olarak “Cloud Computing” hizmet modellerini ve bu alandaki şirketlere göz attıktan sonra dünyada telekomünikasyon alanındaki firmalara da bir bakalım.
Verizon, Cloud-based Computing as a Service (CaaS) adı verilen servisi sunmaya başladı. Verizon’un CaaS altyapısı, web tabanlı portal üzerinde çalışan uygulamalara sahip orta ve büyük ölçekli şirketler için tasarlandı. Bu modelde şirketler, kullandıkları kaynaklar kadar para öderler. Verizon bu altyapıyı HP, VMware ve Red Hat ile birlikte kurdu. Verizon son olarak Terramark’ı satın aldı. Uygulamalarınızı, 450 üzerinde işletim sistemi şablonundan birini seçerek koşturabilmenizi sağlar.
AT&T, Synaptic Storage as a Service ve Synaptic Compute as a Service hizmetleri sağlamaktadır ve “Cloud Computing” alanında en güvenilir şirketler arasındadır. Ayrıca webservice API’lerini kullanarak geliştiriciler rahat bir şekilde uygulama geliştirebilirler.
Telefonica, KOBİ’lere yönelik hizmet sunmak amacıyla, NEC firması ile anlaşmaya vardı. Telefonica SaaS platformu ile CRM ve varlık yönetiminden başlayarak KOBİ’lere yönelik iş uygulamalarını sunuyor. Telefonica ayrıca müşterilerinin diledikleri uygulama ve hizmetlere istedikleri cihazdan erişmelerini sağlayacak yeni platformu Qualcomm’un sahip olduğu Xiam Technology’nin altyapısı ile gerçekleştirecek.
Türkiye’deki telekomünikasyon alanına bakmadan olmaz;
Avea ve Microsoft işbirliği ileKOBİler, Microsoft Exchange ve Outlook ile gerek web, gerekse mobil üzerinden e-posta hizmetine, Office Communicator, Live Meeting gibi pek çok çözüme hiçbir başlangıç yatırımı yapmadan erişebilecekler.
Önemli bilgilerinizi, resimlerinizi, videolarınızı ve mp3lerinizi her zaman yanınızda götürmek için harici disk ya da USB bellek taşımanıza gerek kalmıyor. TTNET, NETDISK ile depolama hizmeti sunarak giriş yaptı.
Pazardaki diğer operatörler de veri merkezi hizmeti sağlayacağı yatırımlar yapmaya devam ediyor.
Önümüzdeki günlerin en çok konuşulucak konusu olan “Cloud Computing” ile ilgili şu ana kadar neler yapılmış kısaca bahsettik. Sonraki yazılarımızda biz AveaLabs olarak bu alanda ne yapıyoruzdan bahsedeceğiz. Umarız faydalı olmuştur
Yazan: Mehmet Tozlu
Fırsat Ürünleri
