Son yıllarda sıklıkla adını duymaya başladığımız ve nadiren de olsa araçlarda görmeye başladığımız GPS (Global Positioning System – Küresel Konumlama Sistemi) cihazlarının sayısı önümüzdeki yıllarda şimdiye kadar olduğundan çok daha hızlı artacağı öngörülüyor. Özellikle cep telefonlarına da giren GPS teknolojisinin kullanıcılara sunduğu avantajlar ve oluşturduğu yeni ekosistem yeni iş fırsatlarını da beraberinde getiriyor. Ancak biz satın alma ile ilgili detaylardan önce GPS’in nasıl çalıştığına bir göz atalım.


En iyi sonuçlar için cihazınız gökyüzünü açık bir şekilde görmelidir

1973 yılında Amerikan savunma bakanlığı tarafından askeri amaçlarla geliştirilen Navstar GPS ağı dünyayı her 12 saatte bir 30 uyduyla tarıyor ve 5 yer istasyonuyla uyduların uzaydaki durumunu ve konumunu izliyordu.

{pagebreak::GPS Cihazları}

GPS cihazları konumunuzu ve ilgili diğer verileri (anlık ve ortalama hız, yükseklik gibi) doğru bir şekilde belirlemek için en az 4 uydudan sinyal alabilmesi gerekiyor. Bu aynı zamanda 3B doğrulama olarak biliniyor çünkü GPS antenleri doğru çalışmak için gökyüzünü engellenmemiş olarak görmek durumunda.


Şehir iyi güzel ama orman ve gökdelenlerin arasında GPS’lerin işi daha zor

Enlem, boylam ve diğer hassas lokasyon bilgileriyle GPS alıcısı üzerinde taşıdığı haritalara bu bilgileri yerleştiriyor ve harita üzerinde o an veya daha önce nerede olduğunuzu gösterebiliyor. Uydudan aldığı bilgileri sürekli yeniden hesapladığı için GPS cihazları konumunuzu gerçek zamanlı olarak gösterebilir. Tipik bir GPS cihazı 12 kanal alıcı ve bir anten ile uydu sinyallerini yakalar ve bir işlemci ile veriyi işler. Alıcının kalitesi ve coğrafik konumunuz cihazın 3boyut doğrulama zamanını doğrudan etkiler. Örneğin, eğer bir yoğun bir ormanda veya gökdelenlerin olduğu bir şehirde dolaşıyorsanız alıcının bir uyduya kitlenmesi ve sinyali tutması daha zor olacaktır.

{pagebreak::GPS İle Araç Kullanmak}

GPS İle Araç Kullanmak

Araç içi navigasyon herkes için mutlak bulunması gereken bir özellik değil. Geçmişte aşırı pahalı fiyatlarıyla GPS cihazları şüphesiz ciddi el yakıyordu ancak günümüzde özellikle iş dünyası açısından bakıldığında son derece kullanışlı ve fiyat olarak da faydalı bir teknoloji haline geldiği aşikar. Eğer sıklıkla şehir dışına çıkıyor veya şehir içinde sıklıkla kayboluyorsanız bir GPS cihazı almanız işinizi kolaylaştırır veya kaybolma tehlikesinden korur.


Motorsikletler için de GPS cihazları doğal olarak mevcut

Yakın gelecekte teknolojinin yayılması ve gelişmesi ile birlikte cihazlar üzerinden gerçek zamanlı trafik yoğunluğunu ülkemizde de görebileceğimizi umuyoruz. Geçtiğimiz aylarda Volkswagen ve Google gelecekte daha iyi araç içi GPS çözümleri için bir araya geldi. Google’ın işin içinde olması gelecekte yoğun GPS kullanımı adına önemli bir detay.

{pagebreak::GPS İle Araç Kullanmak}

Her teknolojide olduğu gibi GPS’te dört dörtlük değil. Ormanlık arazi veya yoğun şehir hengâmesi arasındaysanız GPS’in doğru konumlama yapamaması normal olabilir.  GPS navigasyonunun bir sürüş yardımı olduğunu ve otomatik pilot olmadığını kesin olarak aklınızdan çıkarmamalısınız.


Kaybolmamak artık mümkün değil ama zor

Günümüzde neredeyse tüm GPS cihazları sesli yönlendirmeye sahip. Bazı GPS cihazları güvenlik tedbiri nedeniyle ekran klavyesini ve dokunmatik ekran kullanımını engelliyor. Bu durumda en iyi seçenek sesli navigasyon. Ekrana bakmanıza gerek kalmadan yola ve GPS cihazının direktiflerine yoğunlaşarak daha güvenli bir sürüş elde etmek mümkün.

{pagebreak::GPS İle Araç Kullanmak}

Bir yerden bir yere gitmek dışında otomotiv GPS sistemlerinin sunduğu eğlence özellikleri de dikkate alınmalı. Son dönemde piyasaya çıkan neredeyse her GPS cihazının navigasyon dışında birçok özelliği mevcut. MP3 çalar, resim gösterimi ve daha ötesi MP4 ve film gösterimine kadar uzanan farklı özelliklere sahip olan GPS cihazlarının yetenekleri her geçen gün gelişiyor.


İşte sağlam bir fabrika çıkışı GPS kurulumu

Eğer araç içinde kullanmak üzere bir GPS cihazı almak istiyorsanız önünüzde iki seçenek var. Ülkemizde az da olsa araç kokpitine entegre GPS cihazı bulunuyor. Azınlıkta kalan bu araçlar üst seviyeye hitap ettiği için orta direk için en ideal seçenekler harici GPS cihazları ile akıllı telefonlar olarak gösterilebilir.

{pagebreak::Fabrika Çıkışı}

Fabrika Çıkışı

Ülkemizde fabrika çıkışı kokpite entegre GPS cihazı bulunan araçlar sadece üst sınıfta ve hatta çoğunlukla opsiyonel sunuluyor.

Burada resmini gördüğünüz Insignia bile opsiyonel entegre GPS sunuyor. Kokpite entegre GPS sistemleri taşınabilir sistemlere göre çok daha pahalı çözümler olmasının yanı sıra daha büyük ekran ve araç içi elektronik sistemleriyle daha uyumlu çalışabiliyor.

{pagebreak::Profesyonel Kurulum}

Profesyonel Kurulum

Profesyonel kurulum ise aracınızda GPS opsiyonu yoksa mecburen başvurulan bir yöntem olarak gündeme geliyor. Bu tip bir kurulum entegre GPS kadar maliyetli olabiliyor. Eclipse AVN-6620 örneğinde olduğu gibi 7 inçlik bir ekran üzerinde sadece harita görüntüsü değil aynı zamanda DVD film, ses CD’si ve FM alıcısı da sunuyor. Yaklaşık 2000 dolar ödeyerek böyle bir sistemin sahibi olmak mümkün.


Tertemiz bir kurulum ve kabarık bir fatura (:

Profesyonel kurulumun güzelliği, ortada kabloların bulunmaması, dış yüzeyde tutucu veya benzer zımbırtıların yer almaması olarak gösterilebilir. Fakat bu kez de hırsızlık tehlikesiyle karşı karşıya kalmak gayet mümkün.

{pagebreak::Taşınabilir Cihazlar}

Taşınabilir Cihazlar

Taşınabilir otomotiv GPS cihazları kokpite entegre modeller kadar çekici görünmeyebilir ancak bir araçtan diğerine taşınabilirlik sağlaması nedeniyle kolaylıkla tercih nedeni olabiliyor. Garmin Nuvi 750 ve Mio C725 gibi üst seviye modeller üzerindeki sabit diskte sakladığı haritalar ile ülke çapında kapsama alanı sağlıyor. Kullanımı kolay bir arayüz ve kutudan çıktığı gibi çalıştırılabilir olması da bir diğer avantaj olarak gösterilebilir.


Cep telefonunda GPS yayalar için elbette ideal

Araç içerisine montaj için herhangi bir desteğe ihtiyaç duyulmaması ve sesli navigasyon özellikleri ile taşınabilir sistemler GPS cihazları içerisinde ilk sırada geliyor. Garmin Nuvi 215W ve Exper gibi daha düşük maliyetli modeller daha küçük ekrana ve daha küçük bir kasaya sahip olabiliyorlar. Ekran üzerinde nereye gideceğinizi dokunmatik olarak işaretleyerek navigasyon desteği alabiliyorsunuz.

{pagebreak::Cep Telefonları Ve Eklentiler}

Cep Telefonları Ve Eklentiler

Eğer aracınıza hapsedilmiş bir GPS cihazı almak istemiyorsanız önünüzde hala birkaç seçenek daha var. Geleceğinden kişisel olarak pek emin olamadığım Bluetooth GPS alıcıları ile GPS kullanım alanını araç içerisinden en iyi şekilde kurtaran GPS desteğine sahip cep telefonları, bu iki seçeneği oluşturuyor. Bu seçeneklerin dışında birde cep boyutunda navigasyon özelliği sunan GPS cihazları var.

Bu cihazlar MP3 çalabiliyor, sesli kitap desteği sunuyor ve çeşitli ölçü ve döviz birimlerini dönüştürebilen araçlar ile hesap makinesi içeriyor. Bu cihazları sadece GPS amaçlı değil ama yaya navigasyonu ve kişisel eğlence amaçlı olarak satın almak gayet mümkün.

{pagebreak::Cep Telefonları Ve Eklentiler}

Güçlü bir avuçiçi bilgisayara sahipseniz ve işinize çok yarıyorsa Bluetooth GPS alıcısı cihazınızı çok yetenekli bir GPS cihazına çevirebilir. Bu seçenek dışında yeni ve güçlü bir PDA alarak da GPS keyfini tek cihazda yaşayabilirsiniz. Samsung Omnia i900 veya Nokia 5800 XpressMusic gerek büyük ekran boyutları gerekse araç içi için yeterince konforlu bir kullanım sağladığından tek cihazda hem telefon hem de güçlü PDA özellikleri sunan bu veya bu tip bir cihaz da GPS için seçilebilir.


Ceplere giren GPS’ler bu karmaşayı da önleyebiliyor. Ama güncel bir harita ile(!)

Cep telefonlarında GPS desteği trendi öncelikle Samsung BlackJack i750, RIM BlackBerry Pearl 8130 ve Nokia N95 gibi telefonlarda kendini gösterdi. Lokasyon tabanlı hizmet ve harita servisleriyle birlikte tıpkı araç içi GPS gibi sesli yönlendirme ve ilgi alanlarınızı konumlandıran yerleri cep telefonunuzdan görme şansınız var. Fonksiyonalite olarak başarılı olsa da ekran büyüklüğü araç içi kullanımda konforlu bir yaklaşım sunamıyor. Ancak yaya olarak kullanımda veya acil durumlarda kullanmak için artık birçok cep telefonu rahatlıkla tercih sebebi olabilecek niteliklere sahip.

{pagebreak::GPS Alırken Nelere Dikkat Etmeli}

GPS Alırken Nelere Dikkat Etmeli

Ekran

Bir GPS cihazı alırken dikkat edilmesi gereken konuların başında yeterli düzeyde ekran parlaklığı ve canlı renkler sağlayan modelleri tercih edilmesi geliyor. Ekran ne kadar büyük olursa, cihaz da o kadar iyi ve o kadar da pahalı olacaktır ancak büyük ekranlar bile güneş ışığına maruz kaldığında okunması zor bir görüntü sunabilir.


Ekran konusunda yanılmayı istemezsiniz

Dolayısıyla cihazların özellikle farklı açılardan ve güneş ışığındaki görüntüleme performansını mutlaka kontrol edin. Her türlü ışıklandırma ortamında renklerin doğru gösterildiği bir cihaz seçmeye gayret edin.

{pagebreak::Haritalar}

Haritalar

Sokak seviyesinde harita desteği sunan modelleri tercih edin diyeceğim ama Türkiye’de bu özellik yakın gelecekte mümkün görünmüyor. Harita bilgilerinin ve cihaz Firmware’inin güncellenebilir olmasına özen gösterin. Taşınabilir modellerin birçoğu sisteme USB üzerinden PC’ye bağlanarak son haritaları ve güncellemeleri alabiliyor. Nokia’nın satın aldığı dev NAVTEQ veya TeleAtlas dijital haritalarını kullanan GPS sistemleri genel olarak daha doğru ve sağlıklı sonuçlar verebiliyor.


Uydu navigasyon sisteminin çalışma mantığı (:

Mio’nun yeni cihazlarında kullandığı SiRFstar yongası sayesinde bağlantılar özellikle yüksek binaların bulunduğu şehir ve ormanlık alanlarda çok daha yüksek bir başarım sağlayabiliyor. Uydularla daha hızlı bağlantı kurabilen bunun gibi yongalar sayesinde cihazlar daha az yorularak daha hızlı harita konumlaması yapabiliyor.

{pagebreak::Şekil Faktörü}

Şekil Faktörü

Seyahat alışkanlıklarınıza uygun bir GPS cihazı seçin. Eğer sık sık uzun mesafe sürüşler gerçekleştiriyorsanız tüm ülkenin haritalarını hafızasında saklayabilen bir modeli tercih edin.Aynı şekilde haritaları SD kartta saklayan modeller de tercih sebebi olabilir.


Taşınabilir GPS cihazları oldukça yetenekli ve eğlenceli olabiliyor

Eğer araçlar arası paylaşımda olacak bir cihaz düşünüyorsanız bu durumda hafif ve kurulumu ve demonte etmesi kolay bir model seçmelisiniz. Bir kere montajlayınca sabit kalan tutuculardan bu gibi durumlarda kaçınmanız gerekir.

{pagebreak::Navigasyon Özellikleri}

Navigasyon Özellikleri

Her şeyde olduğu gibi GPS cihazlarında da ne kadar çok özellik isterseniz o kadar ekstra para ödemek durumunda kalırsınız. Sesli yönlendirme yapan ve sesli yanıt sistemi kullanan cihazların sokak adlarını söylemesi ve ‘1 km. içerisinde sola dönün’ uyarısı yapması bu gibi cihazlarda kullanımı kolaylaştırıp yaygınlaştırması nedeniyle olmazsa olmaz özellikleri olarak gösterilebilir.


Toshiba’nın G910 telefonunda da navigasyon yazılımı bulunuyor

Dokunmatik ekran, ekran üzerinden kontrol, yolu kaçırdığınızda otomatik yeniden rota hesaplama ve çeşitli harita görüntüleme özelliklerinin yer almasına özen gösterin. Üst seviye modellere çıktıkça gün ışığında okunabilen ekranlara ve gerçek zamanlı trafik ile hava olaylarını haber veren cihaz ve hizmetleri tercih edin.

{pagebreak::Harita Yükleme}

Harita Yükleme

Birçok yararına rağmen ülkemizde GPS cihazlarının bile yeterince oturmadığı düşünüldüğünde harita konusunda da çok büyük bir beklenti içinde olmak hata olarak görülebilir. Her ne kadar bu konu birbirine bağlı ve birbirinin gelişimiyle direkt alakalı da olsa Türkiye için henüz haritaların 2 boyut dışında özellik sunması için vakit erken sayılır.


Harita güncellemesi ülkemiz için henüz bir yük değil

Bu durum aslında günümüz GPS cihaz sahipleri için bir avantaj olarak da gösterilebilir. Zira yurtdışında haritaların güncellenmesi ücrete tabi iken ülkemizde kullanım yaygınlaşmadığı için şu sıralar ücretsiz. PDA/GPS cihazları ve giriş seviyesi navigasyon sistemleri harita depolama için hafıza kartını kullanıyor.

{pagebreak::Pil Süresi}

Pil Süresi

GPS uydularla kesintisiz bağlantı halinde olduğu için enerji tüketimi yüksek bir teknoloji. Elbette bahsettiğimiz enerji mobil cihazlar göz önüne alındığında hatırı sayılır miktara denk geliyor. Cep telefonlarında GPS’in sürekli kullanılması pil ömrünün kısa sürede tükenmesine neden olacaktır.


GPS özelliğini boş yere kullanmak pil ömrüne düşman uygulamalardan birisi

Bu yüzden taşınabilir GPS cihazlarının araç içi şarj adaptörünün mutlaka olması gerektiğini göz ardı etmeyin. Cep telefonunuzu GPS cihazı olarak araç içinde kullanmak istiyorsanız bu durumda mutlaka telefonunuzun araç şarj adaptörünü kullanın.

Araç içi navigasyon sistemlerinin güncel model ve fiyatlarını görmek için burayı tıklayın.

:: GPS cihazları hakkındaki düşüncelerinizi burada paylaşabilirsiniz.