Fotoğraf olgusu yaygınlaştığı ilk dönemlerde renk skalası gibi teknik terimler henüz fotoğrafçılık alanında kullanılmıyordu. Geçtiğimiz yüzyıla ait birçok fotoğrafın siyah beyaz olmasının sebebi, teknik yetersizlik ve mevcut tekniklerin buna izin veriyor olmasıydı.
Günümüzde gerek renk doygunluğu gerek renk kontrastı bakımından oldukça zengin fotoğraflar çekebilmek mümkün. Hatta High Dynamic Range fotoğrafçılığı ile birlikte sanki masalsı diyarlara ait renklerden oluşan fotoğraflar bile elde edebiliyoruz. Buna rağmen günümüzde çekilen birçok fotoğraf halen daha siyah beyaz. Bunun sebebini merak ediyor musunuz?
Neden Siyah Beyaz?
Siyah beyaz fotoğrafların kompozisyonu, doğru kullanıldığında, renkli fotoğraflardan çok daha zengin oluyor. Konu anlatımı, duyguları yansıtmaya daha müsait. Bunun sebepleri arasında gözün birçok rengi algılayarak zihnimizde oluşturduğu renk güzelliği duygusunun siyah beyaz fotoğraflarda olmaması gösterilebilir. Haliyle siyah beyaz fotoğrafta duygular daha ön plandadır.
Dolayısıyla birçok fotoğrafçı, fotoğraflarında bir model kullanacaksa, fotoğraflarını siyah beyaz çekmeyi tercih ediyor. Sadece portre fotoğrafı için değil, dış çekimlerde de siyah beyaz fotoğrafları tercih etmektedirler. işinde iiyBir diğer sebep ise, eski alışkanlıklar diyebiliriz.
Her ne kadar dijital fotoğraf makineleri son derece popüler olsa da, işinde iyi olan fotoğrafçılar halen daha filmli makineleri tercih etmektedir. Siyah beyaz filmli makineler de fotoğraflar banyo edilirken oldukça yüksek kontrastlı ve güçlü bir halde çıkmaktadır. Dolayısıyla eski fotoğrafçılar veya bunun farkında olan amatör fotoğrafçılar, siyah beyaz fotoğraf çekmeyi tercih edebiliyor.
Nerede Tercih Etmeli
Her ne kadar siyah beyaz fotoğrafların güçlü kompozisyonlara sahip olduğunu söylesek de, her fotoğrafın da siyah beyaz çekilmesinin anlamlı olmayacağını söylemeliyiz. Öyle bir an gelir ki siyah beyaz fotoğraf çekerek son derece pişman olabilirsiniz. Bu türden bir sıkıntıyı önceden önleyebilmek için siyah beyaz fotoğrafları nerede tercih etmeniz gerekitğini iyi bilmelisiniz.
İşe dış mekanlardan başlayalım. Siyah beyaz fotoğraf çekmek için şehirde dolanıyorsanız, gölge aramaya başlasanız iyi edersiniz. Zira gölgeler, siyah beyaz fotoğrafların en önemli öğelerinden bir tanesidir. Halihazırda siyah olan gölge, siyah beyaz bir fotoğrafta çok daha baskın hale gelecektir ve kompozisyonunuzu zenginleştirecektir. Özellikle sıralı gölgelere sahip bir yapı bulursanız, kaçırmamanızı tavsiye ederiz.
Portre fotoğraflarında da siyah beyaz fotoğrafların yeri büyüktür. Anlamlı bir portre fotoğrafında, modelin surat ifadesi çok önemlidir. Model, duygularını ne kadar fotoğrafa yansıtabilirse, fotoğraf o kadar güzel olur. Modelin duygularını ön plana çıkarmak için başvurabileceğiniz yöntemlerden bir tanesi de, modelin siyah beyaz fotoğrafını çekmek. Bu, modelin duygularının daha da ön planda olmasını sağlayacaktır.
Renksizlik ve Konsept
Yağmurlu havalar siyah beyaz fotoğraf çekmek için hayli uygun bir atmosfer sağlar bize. Bunun sebebi yağmurlu havaların bize kasvetli bir ortam sunması. Dolayısıyla sadece yağmurlu havalarda değil, kasvetin hakim olduğu her türlü ortamda siyah beyaz fotoğraflara başvurabilirsiniz.
Örneğin, yakınınızda uçan veya bir yere konan karga, siyah beyaz fotoğraf ile birlikte şahane bir görüntü oluşturmaya müsaittir. Aynı şekilde terkedilmiş bir bina, ya da çok yaşlı bir ağaç, yere yakın bir açıdan yukarısı görülecek şekilde kasvetli kadrajları fotoğrafçıya sunar.
Nerede Tercih Etmemeli
Siyah beyaz fotoğraflar her zaman çekici olacak diye bir kural yok. Kimi yerlerde siyah beyaz fotoğraf demek, zayıf kompozisyon anlamına gelebilir. Kapalı mekanlar bunlara bir örnektir. Kapalı mekanlarda eğer ekstradan bir ışık kaynağı kullanmıyorsanız son derece kısıtlı ışık miktarına sahipsiniz demektir.
Karanlık çıkan bir fotoğraf, üstüne bir de siyah beyaz çekilmişse ortaya çıkaracağı görüntü hiç de hoş olmaz. Eğer ekstra bir ışık kaynağına sahipseniz, o halde objelerin dokusunu yumuşatarak ve sonradan da makinenin flaşıyla objelerin sınırlarını keskinleştirerek hoş kapalı mekan çekimlerini başarıyla gerçekleştirebilirsiniz.
Yine düzgün ışık sorunu yaşıyorsanız, gece çekimlerinde de siyah beyaz fotoğrafları tercih etmemeniz gerekir. Düzgün ışık bulmanız halinde işlere değişir. Profesyonelce dizilmiş spot ışıklar fotoğrafçının gözünde her zaman bir kurtarıcıdır. Zira yetersiz ışık miktarı sorunun ortadan kaldırabilecek yegane etken spot ışıklardır diyebiliriz. Kapalı mekan konusunda hemfikirsek, diğer bir tavsiyeye geçebiliriz…
Işık ve Beyaz
Fotoğraf çekmek için en ideal saatlerin gün doğumu ve gün batımı olduğunu göz zönünde bulunduralım. Bunun sebepleri arasında ise renk skalasını bir hayli geniş olması. Gün doğarken ışığın daha sade ve yumuşak bir doku oluşturarak gelmesi birçok fotoğrafçının aradığı özelliktir.
Haliyle günün ağardığı ilk anlarda fotoğraf çekebilmek bir hayli önemlidir. Lakin siyah beyaz fotoğraflar için aynı şeyi söyleyemeyiz. Zira siyah beyaz bir fotoğraf için sabahın ilk ışıklarını beklemek, çok büyük bir hata olur. Aynı mantıkla akşam vakti çekilen fotoğraflar için de siyah beyaz önerilmez.
Teknik Terimler
Özellikle dış mekan çekimlerinde Güneş, yüzünü bir hayli etkili gösterdiğinden, F9, F11, F16, F22 gibi yüksek diyafram değerlerini tercih etmek mümkün. Diyafram değerini yükselttikçe ışığın gireceği alanı küçültmüş oluyorsunuz. Bu da ışığın daha dik bir şekilde makineye girmesi anlamına gelir. Bu şekilde keskin bir siyah beyaz fotoğraf elde edebilirsiniz.
Kontrast bir fotoğrafta oldukça önemlidir. RGB (Red, Green, Blue, yani Kırmızı, Yeşil, Mavi) renk uzayını kullandığımızdan beri renk kontrastı büyük önem kazandı. Lakin siyah beyaz fotoğrafların sahip olduğu kontrast hala önemini koruyor. Bu tür fotoğraflarda sadece iki adet zıt renk olduğundan (siyah ile beyaz), kontrastı artırmak çoğunlukla görsel açıdan hoş sonuçların doğmasını sağlayacaktır.
:: Siyah beyaz fotoğraflar sizce de daha duygusal bir anlatıma sahip mi?
