SRC belgesi, Türkiye’de ticari amaçlı yük ve yolcu taşımacılığı yapan sürücülerin alması gereken mesleki yeterlilik belgesidir. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından düzenlenen bu belge, sürücülerin yasal olarak faaliyet göstermelerini sağlar. SRC belgesi olmadan ticari araç kullanmak, cezai yaptırımlara neden olabilir. Bu makalede, SRC belgesinin nasıl alınacağı, gerekli şartlar ve başvuru süreci hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
SRC Belgesi Nedir?
SRC belgesi, “Sürücülerin Mesleki Yeterlilik Belgesi” olarak da bilinir ve ticari araç sürücülerinin mesleki yeterliliklerini belgeleyen resmi bir evraktır. Bu belge, sürücülerin ulusal ve uluslararası taşımacılık faaliyetlerinde yasal olarak çalışabilmeleri için zorunludur. SRC belgesi, taşıma türüne ve faaliyet alanına göre farklı kategorilere ayrılır.
SRC Belgesi Türleri
- SRC 1 Belgesi: Uluslararası yolcu taşımacılığı yapacak sürücüler için gereklidir.
- SRC 2 Belgesi: Yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacak sürücüler için gereklidir.
- SRC 3 Belgesi: Uluslararası eşya ve kargo taşımacılığı yapacak sürücüler için gereklidir.
- SRC 4 Belgesi: Yurtiçi eşya ve kargo taşımacılığı yapacak sürücüler için gereklidir.
- SRC 5 Belgesi: Tehlikeli madde taşımacılığı (ADR) yapacak sürücüler için gereklidir.
SRC Belgesi Almanın Şartları Nelerdir?
SRC belgesi almak isteyen sürücülerin belirli şartları yerine getirmesi gerekmektedir:
- Yaş Sınırı:
- SRC 1 ve SRC 3 belgeleri için en az 21 yaşında olmak.
- SRC 2 ve SRC 4 belgeleri için en az 19 yaşında olmak.
- SRC 5 belgesi için en az 21 yaşında olmak ve SRC 3 veya SRC 4 belgesine sahip olmak.
- Eğitim Durumu: En az ilkokul mezunu olmak.
- Sürücü Belgesi: İlgili sınıf sürücü belgesine sahip olmak (örneğin, kamyon veya otobüs kullanacaklar için uygun sınıf ehliyet).
- Psikoteknik Değerlendirme: Psikoteknik değerlendirme raporuna sahip olmak.
- Sağlık Raporu: Ticari araç kullanmaya engel bir sağlık sorununun olmadığını gösteren sağlık raporu almak.
SRC Belgesi Nasıl Alınır?
SRC belgesi almak için aşağıdaki adımları takip etmeniz gerekmektedir:
1. Eğitim Kurumuna Kayıt Olun
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş eğitim kurumlarına kayıt yaptırmanız gerekmektedir. Bu kurumlar, SRC belgesi için gerekli olan eğitimleri vermektedir. Kayıt sırasında aşağıdaki belgeler istenir:
- Nüfus cüzdanı veya T.C. kimlik kartı fotokopisi.
- Sürücü belgesi fotokopisi.
- Öğrenim belgesi (diploma veya öğrenim durumu belgesi).
- 2 adet vesikalık fotoğraf.
2. Gerekli Eğitimleri Alın
Eğitim kurumunda, alacağınız SRC belgesinin türüne göre belirlenmiş olan eğitim programına katılmanız gerekmektedir. Eğitimler genellikle şu konuları kapsar:
- Trafik kuralları ve mevzuatı.
- Taşımacılık mevzuatı.
- İş sağlığı ve güvenliği.
- Mesleki etik ve davranış kuralları.
- İlk yardım bilgisi.
- SRC 5 belgesi için tehlikeli madde taşımacılığına yönelik özel eğitimler.
Eğitim süresi, belge türüne göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, SRC 4 belgesi için eğitim süresi genellikle 28 saattir.
3. E-Sınava Girin
Eğitimleri tamamladıktan sonra, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından düzenlenen e-sınava girmeniz gerekmektedir. Sınavlar, ÖSYM tarafından belirlenen merkezlerde bilgisayar ortamında yapılır. Sınavda başarılı olabilmek için en az 60 puan almanız gerekmektedir.
Sınav başvurusu için eğitim kurumunuz size yardımcı olacaktır. Sınav ücreti, ilgili banka hesaplarına yatırılmalıdır.
4. Psikoteknik Değerlendirme Raporu Alın
Sınavı başarıyla geçtikten sonra, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş psikoteknik merkezlerinden psikoteknik değerlendirme raporu almanız gerekmektedir. Bu rapor, sürücünün psikolojik ve fiziksel olarak ticari araç kullanmaya uygun olduğunu gösterir.
5. Sağlık Raporu Alın
Aile hekiminden veya yetkili sağlık kuruluşlarından ticari araç sürücüsü olabilir ibareli sağlık raporu almanız gerekmektedir.
6. Başvurunuzu Tamamlayın
Gerekli tüm belgeleri topladıktan sonra, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın il veya ilçe müdürlüklerine başvurarak SRC belgenizi talep edebilirsiniz. Başvuru sırasında aşağıdaki belgeler istenir:
- Sınav sonuç belgesi.
- Psikoteknik değerlendirme raporu.
- Sağlık raporu.
- Kimlik fotokopisi.
- Sürücü belgesi fotokopisi.
- Vesikalık fotoğraf.
- Başvuru formu.
Başvurunuz onaylandıktan sonra SRC belgeniz düzenlenir ve size teslim edilir.
SRC Belgesinin Geçerlilik Süresi ve Yenileme
SRC belgelerinin geçerlilik süresi 5 yıldır. Süre bitiminde belgeyi yenilemek için tekrar eğitim almanız gerekmez, ancak sağlık raporu ve psikoteknik değerlendirme raporunu yenilemeniz gerekir. Yenileme işlemleri için ilgili müdürlüklere başvuru yapmalısınız.
SRC Belgesi Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Yetkili Kurumlar: Eğitim ve psikoteknik raporu için yetkilendirilmiş kurumları tercih edin.
- Belge Doğrulama: Alacağınız belgelerin doğruluğunu ve geçerliliğini kontrol edin.
- Süreç Takibi: Başvuru sürecinizi ve sınav tarihlerinizi düzenli olarak takip edin.
- Güncel Bilgiler: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın resmi duyurularını ve güncel mevzuatı takip edin.
