Sizlerle geçtiğimiz günlerde “Fiberin Tarihi” adlı yazımızı paylaşmıştık. O yazımıza buradan ulaşabilrsiniz. Dünyada fiberin gelişimine baktık. Peki ülkemizde bugünlere nasıl gelindi? Kaç yıllarında fiber konusunda gelişmeye başladık? İlk fiber kabolmuz nerelere döşendi? İşte bu yazımızda da bu gibi tüm sorulara yanıt bulacaksınız.
Fiberin ve telekomünikasyonun ülkemizdeki yakın tarihine bakalım.
3 Mayıs 1909 yılında ilk manuel telefon santrali, İstanbul Büyük Postane binasında 50 hatlık olarak tesis edildi. Daha sonra 4 Şubat 1924 tarihinde, 406 sayılı Telefon ve Telgraf Kanunu ile yurdun her tarafında telefon tesis etme ve işletme görevi PTT Genel Müdürlüğü’ne verildi. Dünyaya baktığımızda 1930‘lu yıllarda daha ileri iletişim yöntemleri geliştirmek için çalışılırken, ülkemizde telefon alt yapısı daha oturmamıştı.
11 Eylül 1926‘de, Türkiye’nin ilk otomatik telefon santralı, 2000 hatlık kapasiteyle Ankara’da hizmete verildi.
1 Eylül 1929‘de tek devreli ilk şehirlerarası haberleşmesi Ankara-İstanbul arasında gerçekleştirildi. Başkent ile İstanbul arasındaki bu bağlantı, tek devreli olduğu için zamanına göre demodeydi. 1930 ile 1940 yılları arasında ülkemizde mevcut durumun, diğer bölgelere dağıtılması için uğraşıldı. Pek büyük bir yenilik gerçekleşmedi.
1940 yılına geldiğimizde Ankara–İstanbul arasında tesis edilen 2 adet tek kanallı havai hat çoklayıcı sistemi haberleşmede eskiye göre büyük kolaylık sağladı.
1973′te ilk otomatik teleks santrali kuruldu. Bu sayede teledaktilolar arasında bağlantı kolay bir şekilde sağlanıyordu 1930‘larda gelişen teknoloji bizde 70‘lerde gelmişti.
Antalya – Catania arasında toplam 480 kanallı ilk deniz altı koaksiyel kablosu döşendi ve 6 Nisan 1976‘da hizmete açıldı. Dünya, 1980‘lerde fibere geçerken, biz koaksiyel kabloları yeni döşemeye başlıyorduk.
23 Nisan 1979 tarihinde İlk uydu haberleşme yer istasyonunun hizmete verilmesiyle INTELSAT üzerinden Atlantik bölgesi uyduları kullanılarak 13 ülke ile haberleşme sağlandı.
{pagebreak::2}
28 Haziran 1984 tarihinde Ankara, İstanbul, İzmir ve Adana illeri arasında elektronik mektup hizmeti verilmeye başlandı. Artık gelişmeler biraz daha hızlanmaya başlıyordu. Fakat hala çağın gerisindeydik.
18 Aralık 1984‘de Türkiye’nin ilk sayısal telefon santrali, Ankara Kavaklıdere’de hizmete verildi.
İşte bizi ilgilendiren en önemli gelişmelerden biri. 10 Nisan 1985 yılında ilk fiber optik kablo Ankara(Ulus) – Gölbaşı uydu yer merkezi arasında döşenerek, 140 MB/s‘lik sistem hizmete girdi. Türkiye‘deki ilk fiber optik sistem budur.
15 Temmuz 1987‘de İller arasına fiber optik kablo, ilk kez Aydın-Denizli arasında havai olarak döşendi. (Havai hat, havadan direkler vasıtasıyla aktarılanlara deniliyor.)
1989‘de DPN modülleri kullanılarak ilk Paket Anahtarlamalı Data Şebekesi olan TURPAK kuruldu. Şebeke üzerinden X.25, ITI, SNA servisleri verilmeye başlandı.
21 Aralık 1990‘da Fransız Aerospatiale firması ile “TÜRKSAT Milli Haberleşme Uyduları” sözleşmesi imzalandı.
24 Aralık 1990‘da EMOS 1 projesiyle, İtalya-Yunanistan-Türkiye-Ortadoğu arasında fiber optik denizaltı kablosu üzerinden haberleşme sağlandı. Türkiye‘nin de içinde bulunduğu en büyük fiber optik projelerinden biri olmayı başaran bu projeyle beraber ülkemizde 90‘lı yıllar hızlı bir gelişime sahne oldu.
23 Şubat 1994′te Türkiye GSM teknolojisiyle tanıştı. Haberleşmede sınır tanımayan GSM ilk kez Ankara, İstanbul ve İzmir’deki abonelerine hizmet vermeye başladı.
1994‘te TURMEOS-1 (Türkiye Marmara Ege Optik Sistemi) ve TURCYOS (Türkiye-Kuzey Kıbrıs Denizaltı Fiber Optik
Kablosu) hizmete verildi. Artık Türkiye, çevresiyle fiber optik kablolarla bağlantı kurmaya başlamıştı.
1996 yılında Türkiye-İtalya-Ukrayna-Rusya’yı kapsayan ITUR Denizaltı Fiber Optik Kablo Sistemi servise verildi.
1997‘de Türkiye’deki tüm üniversiteleri TURPAK şebekesi üzerinden birbirine bağlayan Ulusal Akademik Ağ (ULAKNET) projesi hayata geçirildi. Artık Üniversiteler birbirleriyle bağlantılı halde oldu.
1997‘de KAFOS (Karadeniz Fiber Optik Sistemi) ve TBL (Transbalkan Linki Karasal Fiber Optik Sistemi) hizmete verildi. Yeni bir fiber optik sistemine daha kavuşmuş olduk.
Şubat 1999′de Klasik telefon ve diğer darbantlı servislerin verilmesi için, santralden saha dolabına kadar tesis edilen Fiber Optik kablo üzerinden çalışan erişim çoklayıcı sistemlerin kullanımına başlandı. 2000‘lere gelirken Türkiye’de alt yapı bazında fiber kullanımı artmaya başlamıştı.
{pagebreak::3}
2004‘te Resmi kurum ve kuruluşlar ile kurumsal müşterilerin yurt çapındaki birimlerinin noktadan noktaya data transferlerini sağlamak için noktadan noktaya DSL hizmetleri verilmeye başlandı. Artık internet çevirmeli bağlantı kullanılmaz olmuştu. 56K’dan 256K‘ya hızlı bir geçiş yaşanmıştı.
2004‘ten bu yana kullandığımız ADSL artık yerini Fiber internete bırakıyor. 2010 yılında tamamı fiber optik çalışmalara ait 500 milyon TL yatırım gerçekleştiren SuperOnline, 2010 yılının sonuna kadar yaklaşık 23 bin kilometrelik alana fiber optik kablo döşedi.
Türkiye, 2012 itibariyle 1000 Mbps interneti SuperOnline ile sunuyor.
Fiber internette en hızlı büyüyen Avrupa’da üçüncü ülke konumundayız. Bağlantı teknolojlerinde 80‘lerin ortalarına göre artık çok daha iyi ve çağı yakalamış bir durumdayız. Bakalım gelecek bizlere neler gösterecek?
:: İnternet konusunda durumumuzu nasıl görüyorsunuz?
Güzel haber. Eger kaynaklar da saglamsa tebrikler!
geç kalındık çok geç hadi 80 doğumlular şuan itibariyle yaşları 30u geçmeyenler çok çileli internet kullandık yeni nesil adsli hiç bilmeden direk fiberle tanışıcaklar tanışıyolarda yavaş yavaş
keşke keşke yıl 2021 adsl kullanıyorum…
0.56 mbit netimle yazıyorum.sayfa tam yüklenemediğinden okuyamadım.zorluyorum okumak için.başarırsam yeni yorum yazarım.saygılar 🙂
yaklasik üç yıldır fiber kullanicisiyim artık şu kesin ki adsl’e dönemem :)) turkiye yakin gecmiste ne durumdaymis bunu ogrenmek cok iyi oldu arastirma icin tesekkurler sdn bide benim su imla kurallarimi duzelterek verseniz yorumu rica etsem :-))
Güzel haber ama birde fiberi tam manasıyla kullanabilsek. Mesela Superonline 1000mbps simetrik bağlantıyı 100 tl’nin altına verebilse.
Yurtdışı çıkışları yavaş olabilir, en azından ülke içerisinde birbirimiz arasında hızlı bağlansak bu bile ülkeyi uçurabilir.
Fiber ile geçmişi fazla olmayan ülkemiz de son 2 yılda çok büyük gelişme sağladı.
Fiber gelişimleri son bir kaç yıldır hızlandı ve bu artarak devam etmesi biz kullanıcıların en büyük temennisidir.
fiber döşemede bazı belediyelerin kıllık yaptığını duydum özellikle yeni saha dolapları konması için..
fiberin gelişmesinden önce zihniyetin gelişmesi lazım, heryer yasaklı olduktan sonra neyleyim 100mbit hızı
daha bişey göremedik…
benim anlamadığım elindeki bağlantı fiber olmuş adsl, kablo, yada 56 k olmuş ne fark ederki ? Yine sonunda hic bir şey yapmıyacaz ya oyun oynıyacağız facebook da daha hızlı dolaşıcağız yada hd video izliyeceğiz. Sanıyormusunuz türkiyeden globalleşebilen bir internet projesi yada şirketinin çıkmaması türkiyedeki internetin yavaşlığından oluyor.
Son bir şey daha 100 deil 5000 olsa ne fark ederki adil kullanım kotası olduktan sonra.
İsterse 10tbit internet olsun her evde. AKK olduktan sonra neye yarar.
haklsın… 10seneye kadarda umudum yok her yere geleceğine..
1 km yok ttnet santral ile aramda Fatih güya pilot bölge yıl 2012 7.ay olmuş ve fiber yok neyin hızından bahsediyosunuz.
Yavaş interetten bıktığımız için olabilir mi? 😀
AKP dönemi farkı başka söze gerek yok. 50 mbit var bendede 😀
bu arada akk var diyenler. kanadada kuzenim en pahali interneti kullanıyor ve bırakın akk yı toplam sınırı 90 gb mi ne ayda 😀
parasını verdikten sonra tt kapının önüne kadar fiberini çekiyor bağlıyor. yeterki paran olsun.
Şu AKK’ya takan arkadaşları anlamıyorum. Merak ediyorum ne yapıyorsunuz, gününüzün büyük bölümü film ve oyun indirmekle mi geçiyor. Açıyorsun torrent’i takılıyor musunuz?
Arkadaşlar
Fiber interneti en erken 5-10 yıl arasında görebileceğimi umuyorum.
Superonline her zaman verdiği pek çok hizmette lider olmuş bir firma. Ayrıca gerçekten kaliteli. Umarım yaptıkları fiber altyapı yatırımının karşılığını alır. TTNET’e de iyi olur..
fiber deyince aklınıza ne geliyor bilmiyorum.ben bir yıldır 20.000mbps kullanıyorum normal 5.000mbps tt net ten pekte bir farkı yok.o kadarda abartmayın hergün bir çokmşey indiriyorsanız o başka mesele ama normal ihtiyaçlar için hiç bir fark yok aralarında
Kusura bakmayınız ama yazınız pek bi bilgiden yoksun. 2012’de en son 2010’a dair veriler vermek zannedersem dersinizi iyi çalışmadığınızı gösteriyor. Öncelikle fiberinternet kavramının birkaç ayağıvardırki buna dünya FTTx der. Siz Superonline diyorsunuz. SOL iyi güzeldir de geomarketing yaparak yayılır. Sakın bir gün butün evlere ulaşabilecekleri ve servis vereceklerini düşünmesin. 8M internet kullanıcısının %0,30’una servis veriyorlar. Şu haldeyken bile servis sonrasında sorun yaşanabiliyor. Diğer yandan TT var. Zibil gibi de paraları. 2008’den bu yana FTTCurb kapsamında yakıınsama kapsamında evlerinize olmasada saha dolaplarınıza fiber çekiyor hemde büyük hızla.2010 yılından itibarende FTTHome/Building kapsamında yeni konut, plaza vb. alanlara bölgenin yapısına göre fiber çekiyor. Bir projelerine göre tüm Türkiye’de 5 yıl içinde FTTx altyapısını tamamlamış olacaklar. Eğer kimse aklını fikrini kaybetmezse bu işin sonunda hem yatırımsal hemde operasyonel karları çok fazla olacaktır. Birde servislerini ve paketlerini çok akıllıca dizayn ederlerse SOL butün stratejisini değiştirmek zorunda kalabilir. Focus sektörler seçebilir ama çok kolay olacağını sanmam…
Ayrıca internet demek yurtdışına çıkan kapasite demek..
SOL=88 Gbps TT=1,2 Tbps
Google vb internet trendine yön verenfirmalar serverlarını türkiyede kurmadıkça akşamları internet yavaş olacaktır.
Görelim bakalım ne olacak?