Türkiye yerli kripto para borsası olarak kendini tanıdan Thodex şirketini konuşuyor. 2 milyar dolarlık vurgun yapıldığı iddiası gündeme bomba gibi düştü. Şirketin CEO’sunun yurtdışına kaçtığı bilgisi, savcılığın soruşturma başlatması, MASAK‘ın devreye girmesi ve İstanbul Emniyet Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele ekiplerinin şirketteki aramaları ve şirketten yapılan açıklamalar gün boyunca konuşuldu.
Thodex borsasında işlem yapamayan 391 bin yatırımcıdan bazılarının sosyal medyada tepkilerini dile getirmesinden sonra patlak veren olayın boyutları ise henüz netleşmiş değil. Son dakika haberleri geldikçe soru işaretleri de artıyor.
Tüm yönleriyle Thodex vurgununu 10 soruda masaya yatırdık:
10 soruda Türkiye tarihinin en büyük vurgunu
1- Thodex nedir? Kripto para borsası mı şirket mi?
Thodex, kripto paraların alım-satımına aracılık eden Türkiye’nin ilk global kripto para borsası olduğunu söyleyerek faaliyete başladı. 2017 yılında Faruk Fatih Özer tarafından Koineks ismiyle kurulan şirket, kuruluş zamanına göre Türkiye’nin dördüncü kripto para borsası oldu. Türkiye’nin ilk Bitcoin ATM’sini kuran şirket, 2020 yılında ise Türkiye’den global pazara açılan ilk kripto para borsası oldu.
Koineks ismiyle kurulan şirket globale açılma süreciyle birlikte tekrardan markalaşma sürecine girerek ismini Thodex olarak değiştirdi ve yeni markasını Mart 2020’de kullanıcılarıyla buluşturdu. İlk olarak Türkiye’de hizmet vermeye başlayan Thodex, Türkiye’de kurulan dördüncü kripto para borsası oldu ve kurulduğunda üyelerine 5 farklı kripto para çeşidini sunarak bu konuda da bir ilke imza attı. 2018 yılına gelindiğinde şirket, Türkiye’nin ilk Bitcoin ATM’sini İstanbul’un Nişantaşı semtinde kurdu. 2019 yılında şirket sunduğu kripto para sayısını 18’e çıkararak sektörde yine bir ilke imza atmayı başardı. 2020 yılına gelindiğinde marka re lansman yaparak globale açıldığını duyurdu.
ABD’den aldığı FinCen MSB lisansı ile globalleşen Thodex, Türkiye’nin ilk global lisanslı kripto para borsası oldu. Kripto para kullanıcılarını tek bir platformda buluşturma hedefiyle yola çıkan Thodex, günümüzde 6 kıta ve 120’den fazla ülkede hizmet vermektedir. Thodex Kasım 2020 itibarıyla kullanıcı başı ayda 177 işlem ortalaması ile toplamda 25 milyar Türk lirası hacme ulaştı. Dünyadaki tüm kripto para birimleri ve kripto para borsalarının değerlendirildiği platform olan Coinmarketcap’ta Ocak 2020 itibarıyla günlük 698 milyon Türk lirası hacmiyle genel değerlendirmede globalde 53. , Türkiye’de ise 2. sırada yer aldı.
2- Thodex nasıl işliyordu? Yatırım yapanların parası nerede tutuluyordu?
Thodex, diğer kripto para borsaları gibi yatırımcıların yatırdığı itibari para veya kripto para tutarları üzerinden alım satım ve para çekme işlemleri ile varlığını sürdürüyordu. Yatırımcıların parası ve varlıkları ise Thodex’in şifreli olduğu düşünülen kripto para cüzdanları ve Türkiye’deki banka hesaplarında tutuluyordu.
Ancak şirketin yurt dışındaki varlık durumu ve banka hesaplarının durumu henüz net olarak bilinmiyor.
3- Vurgun nasıl yapıldı? Neden farkedilmedi?
Her şey 5 gün önce başladı. Üstelik Twitter’da bir paylaşım yolsuzluğun sinyalini verdi. Kripto paralar için alım-satım hizmeti veren şirket iki gün önce tüm işlemlerini durdurmuştu. İnternette ortaya çıkan söylentiler yeni bir Çiftlik Bank vakası yaşanacağını ileri sürerken; dün sabah firmadan gelen açıklama uluslararası bir şirketin kendilerine yatırım yapacağını, bu yüzden 4-5 gün işlemleri askıya aldıklarını ifade ediyordu.
Şirket dün sabah saatlerinde söz konusu iddiaları yalanladı. Fakat Faruk Fatih Özer’le ilgili gelişmeler ve suç duyurusu Thodex‘i yeniden gündeme taşıdı. Özer’in sosyal medyadaki varlığını gizlemesi de bu iddiaları körükledi. Paylaşılan yeni detaylar ise bu vurgunun göstere göstere geldiğini ortaya çıkardı.
Ne internet sitesine ne de uygulamasına ulaşılabilen Thodex’te yaklaşık 400 bine yakın kullanıcı kripto yatırımcısı haklarını aramak için hukuki yollara başvurmaya başladı. İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı bugün Thodex’in kurucusu Faruk Fatih Özer hakkında nitelikli dolandırıcılık suçundan soruşturma başlattı. 5 gün önce yapılan işlemler ise vurgun iddialarını gün yüzüne çıkardı.
17 Nisan Cumartesi günü 1.3 milyar doları aşan tutar ile son 3 aylık döneminin en yüksek işlem hacmine ulaşan Thodex’in aynı gün yarım milyar dolar düzeyinde Dogecoin işlemi yaptığı belirlendi. Thodex, üstelik bu Dogecoin’leri (DOGE) o günkü piyasa fiyatının yaklaşık yüzde 30 altında bir rakamla satmış.
Dogedoin’in 0.30 dolar seviyesinde olduğu 17 Nisan’da, Thodex üzerinden 0.20 dolara 489 milyon dolarlık satış gerçekleştirilmiş. Thodex’in borsasında kullanıcılara yönelik işlemleri durdurmasından hemen önce gerçekleşen bu durum, şirketin kaçış için hazırlıklara başladığı şeklinde de yorumlandı.
tüm bunlara ek olarak Thodex’in kripto para satın almak için verdiği para, kullanıcıların kendi cüzdanında tutulmuyordu. Bu para şirket cüzdanında yer alıyordu. Bu nedenle sistem istismara açıktı. Daha önce de kendi cüzdanına geçmek isteyen yatırımcılar için şirketin ‘sistemde arıza var’ gibi bahaneler sunduğu gündeme gelmişti. İşte bu açık vurgun yapılmasını kolaylaştırdı.
4- Thodex’in kurucusu Faruk Fatih Özer kim? Şu anda nerede
Doğum tarihi tam olarak bilinmeyen Faruk Fatih Özer‘in 27 yaşında olduğu tahmin ediliyor. İş hayatına kripto para borsası Koineks ile başlayan Özer, dünyanın çeşitli ülkelerinde faaliyetler de bulundu.
İş hayatı boyunca e-ticaret ve yazılım teknolojileriyle de ilgilenen Faruk Fatih Özer, 2017 yılında Thodex‘i kurdu. Ayrıca Koineks şirketinin kullanıcıları da Faruk Fatih Özer‘in Thodex’i kurmasının ardından yeni kurulan kripto para borsasına geçiş yaptı.
Faruk Fatih Özer, Thodex’e yatırımcı çekmek için sık sık Porsche otomobil gibi pahalı çekilişler yaptı. Bunların en büyüğü ise son zamanların popüler kripto parası Dogecoin oldu. Özer, Thodex kripto para borsasını kullanan kişilere 20 milyon Dogecoin dağıtacağını açıklamasının ardından platforma rekor sayıda yeni kullanıcı katıldı. Bu kampanya sonrası Thodex, 391 bin kişinin işlem yaptığı bir platform haline geldi.
Faruk Fatih Özer’in şu an nerede olduğu tam olarak bilinmiyor. Polis kayıtlarına göre Arnavutluk’a kaçtığı iddia edilen CEO’nun bunun ardından Tayland’a kaçtığı da ileri sürüldü. Özer’in şirketinden ve kendisinden nerede olduğuna dair henüz bir açıklama gelmezken, Twitter hesabından birkaç gün içerisinde Türkiye’ye döneceğini paylaştı.
5- Şirket hangi açıklamaları yaptı, paralar iade edilecek mi?
Ülkemizde en çok kullanılan kripto para uygulamaları arasında yer alan ve geçtiğimiz günlerde kullanıcılarına 2 milyon Dogecoin dağıtacağını açıklayan firma kısa sürede dikkatleri üzerine çekti. Thodex borsasında yaşanan kriz kullanıcıların tepkilerine yol açtı. Bazı kullanıcılar Twitter’da paylaştığı gönderide polis eşliğinde şirket binasına gittiğini iddia etti.
20 Nisan’da “Son zamanlarda borsamızda yaşanan çekim sorunları nedeniyle 20.04.2021 saat itibari ile planlı bakım çalışması yapılacak ve çalışma yaklaşık 6 saat sürecektir. Bakım çalışmamızın ardından, tüm sorunları gidermiş şekilde yeniden hizmetinizde olacağız.” açıklamasının ardında bugün yeni bir açıklama daha geldi.
Açıklamaya göre iddialara ilişkin sessizliğini bozan Thodex şirketi konuya ilişkin Twitter hesabı üzerinden “ÖNEMLİ DUYURU” notuyla uzun bir açıklama yayımladı.
“Yaşamış olduğumuz sürece ilişkin olarak kamuoyu ve Thodex Platformumuzu kullanan Sayın kullanıcıları bilgilendirme ihtiyacı doğmuştur.”
“Öncelikle belirtmek isterim ki; kamuoyunda şirketim Koineks Teknolojileri A. Ş. ve sahibi olduğu Thodex platformu hakkında ortaya atılan iddiaların bir çoğu mesnetsizdir.”
“700 bine yakın kullanıcının işlem yaptığı Thodex platformu bugüne kadar hiç kimseyi mağdur etmediği gibi bundan böyle de etmeyecektir.”
“Şirket teknik ekibimiz bu araştırmayı yaparken şahsım olarak da yurt dışı yatırımcı ile nihai görüşmeleri yapmak için 19.04.2021 tarihinde yurt dışına çıkmış bulunmaktayım.”
6- Thodex CEO’su paraları yurtdışına kaçırmış olabilir mi?
Bu soruya net bir cevap verebilmek mümkün değil. Bunun cevabının yargılama ve siber suçlarla mücadele ekibinin tespitleri neticesinde cevap gelmesi bekleniyor. MASAK şirketin Türkiye’deki hesaplarına el koydu ancak gerçekten vurgunun olması halinde paraların Türkiye’de tutulmadığı öngörülüyor.
7- Vurgunun mali boyutu ne kadar?
Ortaya atılan iddialara göre olayda iki milyar dolarlık vurgun yapıldı. Ancak Türkiye’deki kripto para piyasasının büyüklüğüne bakıldığında bu tutardaki bir yatırım tek bir şirkette toplanmasına ihtimal verilmiyor. Miktarın daha az olması yani yüz milyonlarca dolar olması durumunda bile Türkiye Cumhriyeti tarihinin en büyük vurgunu ile karşı karşıya olunduğu ifade ediliyor.
8- Dava sonuç verir mi? Yasal süreç nasıl işleyecek?
Konuyla ilgili ilk suç duyurusunda bulunan Avukat Oğuz Evren Kılıç, ShiftDelete.Net’e çarpıcı açıklamalar yaptı. Kılıç, Thodex CEO’su Faruk Fatih Özer için yurt dışına çıktı iddiasında bulundu. Bunun polis tarafından tespit edildiğini belirtti. Kılıç, tarih ve saat de paylaştı.
Thodex CEO’su Faruk Fatih Özer’in 20 Nisan 2021 saat 17:57‘de İstanbul Havalimanı’ndan yurt dışına çıktığını iddia eden Kılıç, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvuruda bulunarak şirket yetkililerinin ve şirketin banka hesaplarına tedbiren el konulması istendi ve yurt dışına çıkış yasağı konulması istediklerini anlattı.
Av. Oğuz Evren Kılıç’ın açıklamasından bir kısım şöyle:
“Bugün müvekkillerimizin başvurusu ve talebi üzerine Thodex isimli kripto para borsasının sâhibi olan Koineks A.Ş. ortakları ve yetkilileri hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı nezdinde suç duyurusunda bulunduk ve söz konusu şahıslar ile Koineks A.Ş.’ne âit alacaklara, varlıklara ve hesaplara tedbîren el konulması talebimizi ilettik. Konuyla ilgili olarak hukukî süreci başlatmış bulunmaktayız. Yine müvekkillerimizin hak ve alacaklarının tahsili için gerekli diğer hukuk yollarına da en kısa süre içinde başvuracağız.”
9- Türkiye’deki kripto para piyasaları ile ilgili düzenlemeler yeterli mi?
Hatırlayacağınız üzere geçtiğimiz günlerde Merkez Bankası önemli bir adım attı. Buna göre TCMB, kripto paraların genel eşdeğer olma fonksiyonunu yasakladı. Sonrasında ise Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı ve Ekonomi Politikaları Kurulu üyesi Cemil Ertem, kripto paraların kullanılması konusunda yeni düzenlemelerin yapılacağını ve ilgili birimlerin gerekli hazırlıklar için çalıştığını belirtmişti.
Yaşanılan Thodex olayı sonucu ise konu hakkında suç duyurusunda bulunan Avukat Oğuz Eren Kılıç, Türkiye’deki kripto para piyasaları ile ilgili şunları şöyledi;
“Türkiye’de kripto para piyasasının regülasyonunun ne kadar önemli olduğunu yıllardır gerek kamuoyu önünde gerek resmî makâmlar nezdinde dile getiriyorum. Kripto paralar büyük bir teknolojik imkân ve yeni bir ekonomik düzen sunuyor. Fakat bu alanın yasal düzenlemelerle denetim ve kontrol altına alınmamış olmasından ötürü birçok olumsuz olay yaşanıyor. Devletin bu konuda ‘Dijital Varlık Kânunu’ çıkarması gerektiğini düşünüyorum. Bu kânuna dayanarak kripto para piyasasının tıpkı diğer piyasalar gibi denetlenmesi, kripto para borsası açmanın ve işletmenin mutlaka lisanslama ve temînât gibi hususlarla kontrol altına alınması gerekiyor.”
Türkiye’deki kripto para piyasaları ile ilgili yasal boşluklar halen mevcut. Konuyla ilgili birkaç adım atılsa da halen cevaplanması gereken birçok soru bulunuyor.
10- Neden Çiftlikbank benzetmesi yapılıyor?
Yaşanılan Thodex olayı, geçtiğimiz yıllarda insanlara yatırımlar sonucunda yüksek bir gelir vaat eden ve bunun kaynağı olarak hayvancılık sektöründe yapılan reel yatırımları gösteren Çiftlik Bank’a benzetiliyor. Bunun sebebi ise Thodex’in de tıpkı Çiftlikbank’ta olduğu gibi önce reklam kampanyaları ile kullanıcıların ilgi odağı haline gelip, sonrasında vurgun yapması gösteriliyor.
Kolay yoldan para kazanma niyetinde olanlar geçmiş olsun. Bir şeye yatırım yapıyorsanız onun tamamen kaybedilmesi halinde ne durumda olacağınızı düşünerek bunu yapmalısınız. Ha esnaf olup dükkan açmışsınız ha coin yatırımı yapmışsınız, aynı şey. Elinde avucunda ne var ne yok buraya yatıranların yarını yokmuş gibi yaşamasını anlayamıyorum