Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), insanoğlunu Ay’a gönderme hedefini taşıyan uzun soluklu projesi Artemis üzerinde çalışmalarını yoğunlaştırmış durumda. İlk etapta projenin 6 yıl sürmesi hedefleniyordu. Bu seferleri 2028 kadar tamamlamak isteyen NASA, dönemin başkanı Donald Trump’ın baskılarıyla hedefini 4 yıl daha erkene çekerek 2024’te Ay’a ilk insan inişini gerçekleştirecekti. Ancak görünen o ki bu hedefler tutmadı.
İnsanoğlunun Ay’a inişi 2025’e ertelendi
2024’te aya insanlı iniş hedefinin ertelenme ihtimali, geçtiğimiz Kasım ayında ilk sinyallerini vermişti. O dönem NASA yöneticisi Bill Nelson finansal açıdan 2024’ün mümkün olmadığını belirterek bu görevin bir daha ertelenebileceğini söylemişti. Gereken fon desteğini alamadıkları için de suçu önemli bir kısmını Kongre’ye yüklemişti. Ayrıca o dönem görev bir dizi şikayete maruz kalmıştı.
NASA’nın iniş sistemini geliştirmek için rakip SpaceX‘i seçme sürecinin adil olmadığı suçlamasıyla karşı karşıya kalmıştı. Suçlamayı yapan Amazon’un kurucusu Jeff Bezos‘un Blue Origin şirketiydi. Fakat Blue Origin, yasal mücadelesini kaybetmişti. Tüm bu aksaklıkların ardından zaten zor bir hedef olan 2024’te aya insanlı iniş yapma projesi resmi bir dille 2025 yılına ertelendi. Konuya ilişkin NASA resmi sitesinden yönetici Bill Nelson bir dizi açıklamalarda bulundu.
ABD Federal Alacaklar Mahkemesi’nin NASA’nın insan iniş sistemi (HLS) için kaynak seçim sürecini kapsamlı bir şekilde değerlendirmesinden memnunuz ve SpaceX ile görüşmelerimize şimdiden yeniden başladık. İkimizin de birlikte çalışmaya geri dönmeye ve ilk ay gösteri misyonlarımız için yeni bir zaman çizelgesi oluşturmaya istekli olduğumuz açık. Mümkün olduğunca çabuk ve güvenli bir şekilde Ay’a dönmek bir NASA için öncelikli geliyor. Ancak, son dava ve diğer faktörlerle birlikte, Artemis’in altına ilk insan inişi muhtemelen 2025’ten daha erken olmayacak. İleriye dönük olarak, NASA gelecekte en az 10 Ay inişi planlıyor ve ajansın 2023 bütçesinden başlayarak gelecekteki arazi yarışması için fonlarda önemli artışlara ihtiyacı var.
Artemis 1, diğer adımlar için öncü niteliği taşıyor. Bu ilk adım, Artemis 2 programı ile Ay’ın yörüngesine mürettebatlı bir uçuş öncesi roketleri ve sistemleri test etmek için gerçekleştirilecek. İkinci adımın da başarılı geçmesi durumunda 2025’e ertelenen Artemis 3 ile Ay yüzeyine mürettebatlı bir iniş yapılacak.
{{user}} {{datetime}}
{{text}}