Batarya Dili ve Edebiyatı

Cep telefonları ve dizüstü bilgisayar gibi taşınabilir teknolojik aletlerinin hayatımızda çok büyük yer kapladığı yadsınamaz bir gerçek. Bu tür mobil cihazlar batarya kullanımını kaçınılmaz kılıyor. Bataryalar ise çok çeşitli boyut ve şekillere sahip. Üstelik bu bataryaların üzerinde bir çok şey yazıyor. Peki, bataryalardaki yazılar ne anlama geliyor diye hiç düşündünüz mü?

Bu yazımıza akıllı telefonlarınızdaki, laptoplarınızdaki ya da diğer elektronik cihazlarınızdaki bataryanızın sizlere anlatmak istediklerini açıklayacağız. Bu kısa ama açık Batarya okur yazarlığı rehberimizi okuduktan sonra batarya üzerinde yazan değerler artık sizin için anlamsız, kargacık burgacık şeyler olmaktan çıkacak. İşte Batarya Dili ve Edebiyatı:

Açıklamalarımızı yukarıda yer alan örnek bataryadaki işaret ve yazılar üzerinden devam ederek yapalım:

{pagebreak::1}

1. Belgelendirme İşaretleri:

Bataryaların üzerlerinde uluslararası standart kurumlarının öngördüğü bazı belgelendirme işaretleri bulunmaktadır. Örneğimizde görülen CE işareti bu bataryanın Avrupa Birliği sınırları içinde kullanılabilir nitelikte olduğunu gösterir. Bundan başka RoHS, REACH gibi standartlar da batarya plastiğinde kullanılan kimyasalların standartlara uygun olduğunu gösterir. Kısacası, ne kadar çok belgelendirme işareti o kadar sağlıklı bir batarya!

{pagebreak::2}

2. Bataryanın Türü:

Cep telefonları ve laptoplarda genelde Lityum Ion türü batarya kullanılır.  Örneğimizdeki bataryada Li-Ion olarak gösterilmiştir. Li-Ion pillerin bazı avantajlarını şöyle sıralayabiliriz:

– Nispeten hafiftirler.
– Kapasitelerini yüksektir.
– Kendi kendine deşarjları yavaştır
– Yeniden şarj edilebilirler. 
– Memory Effect yoktur.
– Deşarjı lineerdir. Ne zaman boşalacağı öngörülebilir.

{pagebreak::3}

3. Çalışma gerilimi (Rating Voltage):

Anma gerilimi ya da Beyan Gerilimi adı da verilen bu parametre bataryanın kaç volt çıkış verdiğini belirtir. Bir başka değişle bataryanın tam şarjlı haldeyken (+) ve (-) uçlarındaki potansiyel farkın değeridir. Bu değer cep telefonlarında 3.3V, 3.7V, 5V gibi değerler alırken laptoplarda 10.8V, 11.1V, 14.8V gibi değerler alabilir. Bataryaların çıkışı DC’dir. 

{pagebreak::4}

4. Kapasite (mAh):

Bir bataryanın belki de en önemli ölçütü kapasitesidir. Batarya kapasitesi ne demektir diye bakacak olursak, şöyle bir misal verebiliriz: Örneğin bir bataryanın kapasitesi 1520mAh olarak beyan edilmiş. 

Bu şu demek; bu batarya 1 saat boyunca 1520mA akım verebilir. Tabi cep telefonları bu kadar akım çekemez. Bir cep telefonu yaklaşık 1 saat boyunca sürekli 190mA akım çekse bu demek ki batarya yaklaşık 8 saatte (1520 ÷ 190 = 8) bitecektir. Kısaca batarya kapasitesi bataryanın boşalma süresine direk etki eder.

{pagebreak::5}

5. Güç Kapasitesi (Whr):

Bataryanın mAh cinsinden kapasitesi farklı voltajlardaki bataryalar için yanıltıcı olabilir. Bu yüzden batarya kapasitesi bir de güç-saat cinsinden beyan edilir. Örneğimizdeki bataryanın güç kapasitesi 5,62Whr olarak verilmiş. Dikkatli okuyucularımız bunun akım kapasitesi ile gerilimin çarpımın olduğunu anlamışlardır. Yani:

Whr = mAh x Rated Voltage

formülü ortaya çıkıyor.

Örneğimizde Güç kapasitesi = 1520mAh * 3.7V = 5.62Whr olarak hesaplanır.

Bunlardan başka bataryaların üzerinde üretici adı, seri numarası, geri dönüşüm işaretleri, ateşe atmayın uyarısı gibi yazılar da bulunur. Evet, artık siz de bataryalarınızdaki ufak tefek yazıların ne anlama geldiğini öğrenmiş oldunuz. Artık o yazılar çivi yazısı değil bilinçli bir tüketici için hayati anlam taşıyan birer manifesto!

:: Bataryaların üzerinde yazanların ne anlama geldiğini biliyor muydunuz?