17 Eylül 2020 Perşembe 13:00

İnsanlığın oyun oynama ihtiyacı neredeyse insanlığın kendisi kadar eski. Tarih öncesinden kalma oyun gereçleri teknolojinin gelişmesiyle birlikte görsel bir hale gelmeye başladı. Entegre devrelerin de hayatımıza girmeye başlamasıyla birlikte, evlere girebilecek boyutlarda elektronik cihazlar üretilmeye başladı. Oyun konsolları da bu elektronik cihazlardan en önemlisi.

Oyun konsolları öncesinde ise ilk oyun denemeleri vakum tüpleri kullanılarak yapılmaya başlamıştı. Thomas T. Goldsmith ve Eastle Ray Mann Katot Işını Tüpü Eğlence Cihazı ( Amusement Device) şeklinde yaptıkları bir buluşla ilk video oyununu hayata geçirdi.

Cihaz sekiz adet vakum lambasından oluşuyor ve belirli bir hedefe atış yapılmasını simüle ediyordu. Cihazda bu füzenin hızını ve atış eğimini belirleyebileceğiniz düğmeler yer alıyordu.

Bu ilk girişim sonrası, zıplayan top, oxo şeklinde oynanan bulmaca oyunu gibi farklı oyun denemeleri de yapıldı. William Higinbotham tarafından geliştirilen osiloskop yani bugün tıp cihazlarında kullanılan ekranlar ve analog bir bilgisayar kullanarak Tennis or Two oyununu geliştirdi. İlk oyun konsolu da bu oyundan ilham alarak geliştirilecekti.

İşte tarihin en iyi oyun konsolları

Oyun konsolları bilgisayarlardan bile çok daha önce 1960’lı yıllarda evlerimize girmeye başladı. ABD’de yaşayan Alman asıllı Ralph Henry Baer, aslında video oyunları geliştiriyordu.

Televizyonun ülkede yaygın kullanılmaya başlaması ise Bear’ın aklına, televizyonda oynanabilecek video oyunları fikrini getirdi. Ancak bu konsol ilk olarak askeri amaçla geliştirildi. Yani asıl amaç televizyon kullanılarak askerlerin reflekslerini hızlandıracak bir oyun yapmaktı.

İşte Brown Box denilen ilk konsol bu şekilde ortaya çıktı. Konsol sadece basit bir tek boyutlu tenis oyunu barındırıyordu. İşte 2 boyutlu basit bir tenis oyunu olan Pin Pon ile yeni bir devrin kapısını açtığını ise muhtemelen bilmiyordu. Ancak bu oyun konsolunun ticarileşmesi ile adı da değişti. Ve karşımıza ilk ticari oyun konsolu olan Magnavox Odyssey çıktı.

Magnavox Odyssey

Takvimler 1971’i gösterirken Bear, Magnavox şirketi ile bir anlaşma imzaladı. Bu anlaşmadan bir sene sonra 1972 yılı Eylül ayında Magnavox Odyssey üretilip satışa sunuldu. Hatırı sayılır bir satış rakamı yakalayan cihaz, bazı televizyonlarda görsel olarak sıkıntı çıkarmaya başlayınca şirket konsola özel geliştirilen televizyonları da konsol ile birlikte satarak değişik kampanyalar denemiş ve başarılı da olmuştu.

Bear sonrasında konsol için kızılötesi bir tabanca da üretmişti. Aslında bu tabancanın prototipleri daha önce denenmişti. Ancak daha sonra oyunların vazgeçilmez parçası olan ışın tabancası, Magnavox Odyssey ile karşımıza çıktı.

Bu ilk oyun konsolunda 28 oyun yer alıyordu. Ancak asıl oyun tenis oyunuydu. Diğer oyunlar için konsol ile birlikte gelen devre kartlarını takmak ve o devre kartına uygun televizyon ekranına yapışan kağıtları kullanmak gerekiyordu. Bu oyunların bir çoğu aslında tenis oyunun farklı bir versiyonuydu.

Bazılarında ise beyaz noktayı elinizdeki kolla ilerletebiliyordunuz. Ancak oyunların hiç birinde ses efekti yoktu. Aynı zamanda tenis oyunu gibi oyunları bir arkadaş olmadan oynayamıyordunuz. Çünkü o yıllarda henüz karşınızda size karşı oynayabilecek bir yapay zeka bulunmuyordu.

Bu ilk konsol kumandası beyaz bir dikdörtgen kutu, üzerinde bir başlangıç düğmesi, sağa sola ve yukarı aşağı hareket sağlayan kenarlarda bulunan iki adet düğmeden oluşuyordu. Bu zamanlar için çok kullanışsız olsa da, evde video oyununun anlamını bilmeyen bir kuşak için yeni bir deneyimdi. Her ne kadar Atari yanında başarısı sönük kalsa da, oyun konsolları tarihi açısından bir çok ilke imza atması nedeniyle Magnavox Odyssey en iyi oyun konsolları arasında yer alıyor.

Atari Pong

Odysses’in başarısından ilham alan Atari, aslında Odyssey ile aynı yıllarda atari salonları için bir tenis oyunu olan Pong ile ortaya çıkmıştı. O zamanlar atari salonları oyunları yeni yeni yükseliyordu. Daha sonradan Atari ile Magnavox şirketi arasında paylaşılamayan tenis oyunu, 1975 yılında Atari Pong ile yeni bir seviye taşındı.

Tenis oyununun bir nevi kopyası olan Pong oyunu ile sunulan Atari Pong, oyuna ses efektleri gibi şeyler ekleyerek biraz daha geliştirmişti. Ancak bu konsolda kontroller, konsolun üzerinde yer alan iki düğmeden yapılıyordu. Konsol piyasaya sürüldüğü tarihte büyük bir başarı elde etti. Artık oyun konsolları ve video oyunları hayatımızın baş köşesine yerleşmişti. Sonraki dönemlerde de Atari birçok konuda sektöre öncülük eden konsollar piyasaya sürdü. Atari Pong, oyun konsolları tarihi açısından ilklere imza attı. Özellikle ses efektleri ve eğlenceli oyun anlayışıyla en iyi oyun konsolları arasında yer alıyor.

Atari 2600

Atari’nin bir diğer önemli oyun konsolu, Türkiye’de bildiğimiz adıyla namı diğer kara kutu. Firmanın en çok satan oyun konsollarından biri olan 2600, aynı zamanda Atari konsollarına bildiğimiz şeklini kazandırdı.

İçinde Mario Bros, Pitfall, Donkey Kong gibi o zamanlar büyük ses getiren oyunlarla birlikte geliyordu. Oyun konsolu ilk defa joystick dediğimiz bir kontrol cihazıyla karşımıza çıktı.

Bunun dışında bazı oyunlar konsolun belleğinde yer alıyor bazı oyunlar için ise konsola kaset takmanız gerekiyordu. Konsol içinde yer alan oyunlar arasında da üst kısımda yer alan düğmelerle geçiş yapabiliyordunuz. Atari 2600 ile birlikte oyun dünyasından büyük gelir elde eden ilk firmalardan oldu. Bu başarılı konsol bu açıdan dünyanın en iyi oyun konsolları arasında.