Tüten her bir sigara dumanı, insan bedeninin dolaşmak için can atar adeta. Tüm dünyada tütün tüketimi her geçen gün artmaya devam ediyor. Tütün tüketiminin artması da beraberinde tütüne bağlı ölüm ve hastalıkları getiriyor. Sigara içme yaşının ilkokul çağına indiği günümüzde yeterli önlemler alınmadığı taktirde olumsuz birçok tabloyla karşılaşacağız. Bu sorunun çözümü için yediden yetmişe herkese önemli görevler düşüyor.
Dünya’da Tütün Kullanımı
Tütün tüketimi, dünyanın karşılaştığı en büyük halk sağlığı sorunlarından biridir. Her yıl yaklaşık 6 milyon kişi sigaraya bağlı hayatını kaybetmektedir. 2020 yılında bu sayının 7.5 milyona (tüm ölümlerin %10’u) çıkması beklenmektedir.
Türkiye’de Tütün Kullanımı
Türkiye, son 15-20 yılda tütün kontrolü konusunda gösterdiği başarılı ve kararlı çalışmaları ile tütün kontrolünü başarılı bir şekilde uyguluyor. Tüm dünya ülkeleri arasında MPOWER (Monitor, Protect, Offer, Warn, Enforce, Rais) kriterlerini en üst düzeyde uygulamayı başarabilen ülke olmuştur. Bu konuda Türkiye, birçok kez örnek ülke olarak gösterilmiş. Diğer ülkelerin ulaşması, yapması gerekenlere öncülük etmiştir.
Alınan onlarca önleme rağmen; 2012 Küresel Yetişkin Tütün Araştırma Raporuna göre, ülkemizde 15 yaş üstü bireylerin %27,2’si tütün kullanıcısıdır. Oran istenilen seviyede değil ama hayata geçirilen yeni önlemler ile tütün tüketiminin azalması beklenmektedir.
Dünya’da ve Türkiye’de E-Sigara Pazarı
Dünya üzerinde, e-sigarayı destekleme kampanyası çeşitli yöntemlerle hala devam etmektedir. Tıpkı 1950 ve 1960’lardaki sigara reklamları gibi televizyon, radyo, internet, dergiler ve her türlü reklam araçlarında e-sigara reklamları yer almakta ve toplum e-sigaranın zararsız olduğu konusunda yönlendirilmeye çalışılmaktadır.
Türkiye’de elektronik sigara yasal satışı bulunmamaktadır. Bununla birlikte, internet aracılığıyla ürünün satışını yapan aktif siteler bulunmaktadır. Sitelerin %91’inde 18 yaş uyarısı bulunmamakta, %51’inde güvenli olduğu, %56’sında sigara bıraktırma iddiası, %26’sında “sigara bıraktırır” sloganı vardır. Sitelerin %20’si ürünlerin yararı konusunda ulusal veya uluslararası sağlık kurumlarına atıf yapmıştır.
Bazı ülkeler beklenilenin tam tersi tutum da sergileyebiliyor. Özellikle Birleşik Krallık, e-sigarayı destekleyerek diğer ülkelerden ayrı düşmektedir. İngiliz Halk Sağlığı 2015 raporunda elektronik sigaranın tedavi edici kanıtlarına değinmiştir. Bilhassa e-sigara olarak adlandırılan bu ürünü desteklemeyi ilke olarak benimsemiş durumda.
Tüm bunların sonucu olarak, son bir yıl içerisinde hem yetişkinlerde hem de çocuklarda e-sigara kullanımı 2 kat artmıştır. Unutmamak gerekir ki; Hayatı boyunca günde tek 1 sigara içenlerin erken ölüm riski, hiç içmeyen gruba göre %64 daha fazladır.
{pagebreak::2}
E-Sigara İçeriği
Bu ürünlerin içerdiği maddeler; nikotin, propilen glikol, tütün esansı, gliserin, organik asit, sitrik asit, alkol, su, diğer katkı maddeleri şeklinde. İçeriğinde nane, çikolata gibi aromalara da yer verilmektedir. Ürünün içerdiği nikotin miktarı her nefes için 0,1-30 μg arasında değişebilmektedir. Amerika Birleşik Devletleri’nde, çocukların ve gençlerin ilgisini azaltmak için e-sigaraya mentol dışında aroma konması yasaklanmıştır.
E-Sigara Kullanımı Yasal mı?
Ülkemize 2007-2008 yıllarında gelen e-sigara, T.C. Sağlık Bakanlığı Kanser Savaş Daire Başkanlığı’nın mücadelesi sonunda resmi olarak satışına ve pazarlanmasına sınırlama getirilmiştir. Tıbbi bir ürün olmadığı gerçeği halka yansıtılmıştır. 2013 yılında yasada yapılan değişiklik ile e-sigara, 4207 sayılı kanun kapsamına alınıyor ve reklamı, kapalı yerde içilmesi ve 18 yaşından küçüklere satılması yasaklanıyor. Benzer olarak ABD, Kanada gibi gelişmiş ülkelerde de e-sigaraya karşı kapsamlı yasaklar uygulanmaktadır.
TBMM’de bir milletvekilinin meclise e-sigara ile ilgili verdiği soru önergesi, dönemin sağlık bakanı Dr. Mehmet Müezzinoğlu tarafından yazılı olarak yanıtlanmıştır.
Tütün endüstrisi, alınan bu önlemlerden kurtulabilmek için çeşitli yöntemlere başvurmaktadır. Elektronik sigara da bu amaçla üretilmiştir. Daha çok kişiye daha hızlı ulaşabilmek… Her ne kadar insan sağlığını korumak, sigarayı bıraktırmaya yardımcı olmak amacıyla piyasaya çıksa da işin aslının bu olmadığı; yapılan bilimsel çalışmalar sonucu ortaya konmuştur.
E-sigara satışı yapan web siteyi ve satış yapan yerleri ALO 171 üzerinden şikayet edebiliyorsunuz.
E-Sigaranın Zararları
1. İçerdiği Zararlı Maddeler
İçerdiği zararlı maddelere ayrıntılı bakmak gerekirse; çalışmalar göstermiştir ki, e-sigara toksik ve kanserojen birçok madde içerir. Goniewicz ve ark.’larının yaptıkları çalışmada; sigarada bulunan toksik maddelerin, e-sigaradan çekilen buharda da bulunduğu görülüyor. (Tablo 1). Tabloda dikkat edildiği üzere sigarada bulunmayan bazı maddeler e-sigarada bulunmaktadır.
Elektronik sigaranın kanıtlanmış bu toksik ve kanserojen içeriği, reklamlarında söylenen “zararsızdır” savı ile çelişmektedir.
2. Sitotoksisite
E-sigaranın sitotoksisite olarak bilinen hücre ölümü üzerine etkisi araştırılıyor. Hücreye büyük bir zarar verdiği görülüyor. Özellikle insan embriyo kök hücreleri, fare nöral kök hücreleri ve pulmoner fibroblastlar üzerine sitotoksik etki gösterdiği; Bahl ve ark.nın’larının yaptıkları çalışma ile ortaya konulmuştur.
Elektronik sigara buharındaki ince partiküllerin insan vücudundaki dağılımını inceleyen Zhang ve ark.’larının çalışması bu konuda yapılmış önemli çalışmalardandır. Bu çalışmada, e-sigara buharındaki partiküllerin yaklaşık %20-27’sinin dolaşım sistemi dahil diğer tüm organlarda biriktiği, bunun normal sigaradaki %25-35 değerleri ile karşılaştırılabilir düzeyde olduğu gösterilmiştir.
{pagebreak::3}
3. Pasif Etkilenim
Elektronik sigaraların çevreye zarar vermediği, pasif içimin olmadığı uzun bir süredir iddia ediliyordu. Ancak yapılan son çalışmalar, e-sigaranın geleneksel sigara gibi pasif etkilenime neden olduğu görülüyor. Schober ve ark.’ları , e-sigara kullanımına bağlı oda havasında 7 poliaromatik hidrokarbon (grup 1, grup 2-A,grup 2-B ve grup 3 kanserojenler arasında yer alan), yüksek nikotin,propan-1-2-diol, gliserin ve alüminyum (grup 1 kanserojen) saptamışlardır.
4. Sağlık Üzerindeki Kanıtlanmış Diğer Zararlı Etkileri
Elektronik sigarada kullanılan propilen glikol; göz ve diğer mukozalarda irritasyon yapabilen, tekrarlayan maruziyetlerde tüm sistemler üzerine toksik etki gösterebilen bir maddedir. Mevcut etkileri nedeniyle birçok alanda kullanımı yasaklanmıştır. Propilen glikol, ısıtma ve buharlaştırma işlemleri sonrası glikojenoksite dönüşür, bu madde Uluslararası Kanser Araştırma Merkezi tarafından Grup 2B kanserojen grubunda sınıflanmaktadır.
Vardavas ve ark.’ları, sağlıklı sigara içicilerinde 5 dakika e-sigara kullanımı sonrası yapılan spirometri değerlerinin normal olduğunu ancak dinamik hava yolu direncinde anlamlı oranda artış olduğunu saptamışlardır.
Elektronik sigara kullanımına bağlı en sık yan etkiler; ağız ve boğaz mukozasının irritasyonu, öksürük, bulantı ve kusma olup pnömoni, kalp yetmezliği, hipotansiyon gibi hayatı tehdit edici etkiler de raporlanmıştır.
ABD Gıda ve İlaç Yönetimi tarafından 2 firma (NJOY ve Smoking Everywhere) tarafından üretilmiş olan 19 ürünün analizi sonucunda, incelenen buhar örneklerinin çoğunda “tütüne özel nitrozamin”ler (TSNA; Tobacco-Specific Nitrosamines), etilen glikol, dietilen glikol ve tütüne özel bazı maddeler (impurites) bulunmuştur.
ABD’de Kaliforniya Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmada, otomobil içinde dumandan kalıntı olarak bulunan nikotinin ortamda bulunan nitröz asit ile birleşerek “tütüne özel nitrozamin”lere dönüştüğü gösterilmiştir. Öte yandan FDA tarafından yapılan değerlendirmelerde, piyasadan alınan elektronik sigaraların analizi sonucunda, 100 ml. örnekte 26,8 ile 43,2 mcg. nikotin saptandığı ve analiz sonucunda bulunan nikotin miktarlarının, ürün etiketinde yazılı olandan oldukça farklı miktarlarda olduğu bulunmuştur.
Son zamanlarda e-sigara cihazının patladığına dair veriler de geliyor. Bu, olabilirlik değil, gerçektir. Cihazın ucuza üretilebilmesi için güvenlik sınırları aşılıyor ve insan sağlığı ikinci plana itiliyor. Bu da cihazın patlamasına, yanmasına ve insana fiziksel olarak zarar vermesine neden oluyor.
E-Sigara, Geleneksel Sigarayı Bırakmada Yardımcı mı?
Elektronik sigara, nikotin bağımlılığı ile mücadele konusu ile ters düşmektedir. İçeriğinde nikotin barındırıyor olması ve e-sigara kullanan kimselerin, normal sigara tüketimine devam ediyor olması gerekli yanıtı vermektedir ancak çalışmalara bakmak gerekir.
Çalışmalardan biri, 2015 yılında ABD’de CDS tarafından yapılıyor. Araştırma, elektronik sigara kullananların %58.8’inin aynı zamanda sigara da içtiklerini gösteriyor. Yani sigarayı bıraktırmakta yardımcı olmamakta ve yeni bir bağımlılık alanı oluşturmaktadır.
{pagebreak::4}
Adkison ve ark.’larının ABD, Kanada, Birleşik Krallık ve Avusturya’yı içine alan çalışmalarında, e-sigarayı sigara bırakma amaçlı kullandığını ifade eden içiciler ve kullanmayan sigara içicilerinde 1 yıl sonunda sigara bırakma oranları arasında fark olmadığını saptıyorlar.
Vickerman ve ark.’larının çalışmasında ise, e-sigara kullananlarda kullanmayanlara göre sigara bırakma oranı istatistiksel olarak daha düşük bulunuyor. Bu sonuç, e-sigaranın nikotin bağımlılığının devamına yol açarak sigara bırakmayı olumsuz etkileyeceğinin bir göstergesidir.
Yine 2014 yılında yayınlanan Grana ve ark.’larının çalışmasında da, e-sigara kullananlar ile kullanmayan sigara içicileri arasında, sigara bırakma oranları açısından fark gözlenmiyor.
Etter ve ark.’larının yaptıkları bir çalışmada; e-sigara web sitesinden seçtikleri e-sigara kullanımına yeni başlayan, sigarayı bırakmış kişileri 1 yıl boyunca takip ediyorlar. Çalışmada, %6 olgunun tekrar sigara kullanmaya başladığı ve %92 olgunun da günlük e-sigara kullanmaya devam ettiği saptanıyor. Yazarlar buradan hareketle, e-sigaranın relapsları önleyebileceği yorumunu yapmışlardır. Ancak mevcut kanıtların e-sigaranın güvenilirliği konusunda yetersiz olması nedeniyle, e-sigara şimdiye kadar hiçbir sağlık kurum ya da kuruluşundan sigara bırakma tedavisi için onay almamıştır.
Tüm bu çalışmaların genel sonucu; e-sigaranın sigara bırakmada etkili olmadığıdır. Firmalar, tüketicilere e-sigaranın sigara bırakmak için kullanılabileceğini söyleyerek satışı arttırmayı planlıyor. Bu konuda tüketiciler oldukça dikkatli davranmalıdır.
Güvenli Sigara İçimi Var mı?
Elbette yok ancak sigara bağımlılığının ortaya çıkardığı güvenli sigara içme davranışı tehlikeli kapıları aralamaktadır. Sürekli sorulan sorulardan biri de hangisi daha zararlı veya daha az zararlı yönünde oluyor. Bu konuda yapılan çalışmalar ve rehberlerin önerilerine bakıldığında;
a) Amerikan Kanser Derneği: ‘’Güvenli tütün tüketme yöntemi yoktur.’’
b) Mayo Clinic: ‘’Güvenli tütün tüketme yöntemi yoktur.’’
c) Amerikan Akciğer Derneği: ‘’Sigara tüketimi, sağlık açısından önemli riskler taşımaktadır ve alternatif güvenli içim yoktur.’’
d) Dünya Sağlık Örgütü: ‘’Güvenli tütün çeşidi bulunmamaktadır.’’
e) ABD Ulusal Kanser Enstitüsi: ‘’Güvenli tütün çeşidi bulunmamaktadır.’’
f) ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezl: ‘’Güvenli tütün tüketme yöntemi yoktur.’’
yönünde önerilerinin olduğu görülüyor.
Önemli Notlar
Amerikan Kalp Cemiyeti e-sigara satış ve kullanımının, tütün ürünleri içeren diğer ürünler ile aynı kapsamda kanunlara dahil edilmesi ve küçük yaştaki çocuklara satışının yasaklanması gerektiğini bildirmiştir. Dünya Sağlık Örgütü de e-sigaranın satışı ve kullanımı konusunda sıkı kontrol önlemlerinin alınması gerektiğine vurgu yapan bir rapor yayınlamıştır.
E-sigara içerdiği maddeler bakımından toplum sağlığını tehdit etmektedir. Bundan sonraki süreçte tütünle mücadelenin bir ayağı da e-sigara ile mücadele olmalı, toplum e-sigaranın zararları konusunda bilinçlendirilmeli, gerekli önlemlerin alınması amaçlı siyasi otoritelerde farkındalık oluşturulmalıdır.
:: E-sigara kullanımı konusunda ne düşünüyorsunuz?
Yazan: İntern Dr. Mehmet GÜNATA
{pagebreak::5}
Referanslar
1. Türkiye İstatistik Kurumu Küresel Yetişkin Tütün Araştırması Raporu 2012. Haber Bülteni, Sayı: 13142, 31/08/2012. Available from: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13142
2.Gültekin Karakaş D. Türkiye Tütün Sektöründe Piyasa-Yönelimli Dönüşüm. Turk Toraks Derg 2014; 15: 71-91.
3. Grana R, Benowitz N, Glantz SA. E-cigarettes: a scientific review. Circulation 2014; 129: 1972-86. [CrossRef]
4. Felberbaum M. Old Tobacco Playbook Gets New Use by E-Cigarettes. The Associated Press. 2013. Available from: http://finance.yahoo.com/news/old-tobacco-playbook-gets-e-125912186.html- gets-new-use-e-cigarettes. Accessed May 21, 2014.
5. Nazmi Bilir. Elektronik sigara-tütün kontrolünde yeri var mı. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu, Belgeler, 0cak 2008.
6. Grana RA, Ling PM. “Smoking revolution”: a content analysis of electronic cigarette retail websites. Am J Prev Med 2014; 46: 395-403. [CrossRef]
7.US Department of Health and Human Services. Preventing tobacco useamong youth and young adults: a report of the Surgeon General. Atlanta, GA: U.S. Department of Health and Human Services, Centers forDisease Prevention and Control, National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion, Office on Smoking and Health; 2012.
8.Elektronik Sigara ve Olası Sağlık Riskleri. Available from: http://www.kanser.gov.tr/Dosya/Bilgi-Dokumanlari/raporlar/e-sigara.pdf: T.C. SağlıkBakanlığı Kanser Savaş Daire Başkanlığı.
9. 11.06.2013 tarih ve 28674 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve KontrolüHakkında Kanun değişikliği. Available from: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130611-1.htm. Acccessed 14 September 2014.
10.Miller A. E-cigarette debate divides regulators and consumers. CMAJ2014; 186: 169-70. [CrossRef]
11. Etter JF, Bullen C. A longitudinal study of electronic cigarette users. Addict Behav 2014; 39: 491-4. [CrossRef]
12. Bahl V, Lin S, Xu N, Davis B, Wang YH, Talbot P. Comparison of electronic cigarette refill fluid cytotoxicity using embryonic and adult models. Reprod Toxicol 2012; 34: 529-37. [CrossRef]
13.Schober W, Szendrei K, Matzen W, Osiander-Fuchs H, Heitmann D, Schettgen T, et al. Use of electronic cigarettes ( e-cigarettes) impairs indoor air quality and increases FeNO levels of e-cigarette consumers. Int J Hyg Environ Health 2014; 217: 628-37. [CrossRef]
14.Zhang Y, Sumner W, Chen DR. In vitro particle size distributions in electronic and conventional cigarette aerosols suggest comparable deposition patterns. Nicotine Tob Res 2013; 15: 501-8. [CrossRef]
15.Dow Chemical Co. Product Safety Assessment (PSA): propylene glycol.2013. Available from: http://www.dow.com/productsafety/finder/prog.htm#HealthInfo. Accessed May 22, 2014.
16.American Chemistry Council (2003) Ethylene Glycols: ConsiderationsAgainst Use in Theatrical Fogs/Mist and Artificial Smoke. Available from: http://www.americanchemistry.com/ProductsTechnology/Ethylene-Glycols-2/PDF-ethylene-Glycols-Fog-Information-Sheet.pdf, Accessed22 May 2014.
17. Vardavas CI, Anagnostopoulos N, Kougias M, Evangelopoulou V, Connolly GN, Behrakis PK. Short-term pulmonary effects of using an electronic cigarette: impact on respiratory flow resistance, impedance, and exhaled nitric oxide. Chest 2012; 141: 1400-6. [CrossRef]
18. Chen IL. FDA summary of adverse events on electronic cigarettes. Nicotine Tob Res 2013; 15: 615-6. [CrossRef]
19. CBS News. Electronic cigarette explodes in man’s mouth, causes serious injuries. February 16, 2012. Available from: http://www.cbsnews.com/news/electroniccigarette-explodes-in-mans-mouth-causes-serious-injuries/. Accessed May 23, 2014.
20. Strickland J. Woman says e-cigarette exploded, shot flames 4 feet across living room. WSB-TV Atlanta. 2013. Available from: http://www.wsbtv.com/news/news/local/woman-says-e-cigarette-exploded-shot-flames-4-feet/nZkCX/. Accessed May 23, 2014.
21.Adkison SE, O’Connor RJ, Bansal-Travers M, Hyland A, Borland R, YongHH, et al. Electronic nicotine delivery systems: international tobacco control four-country survey. Am J Prev Med 2013; 44: 207-15. [CrossRef]
22.Vickerman KA, Carpenter KM, Altman T, Nash CM, Zbikowski SM. Use ofelectronic cigarettes among state tobacco cessation quitline callers. Nicotine Tob Res 2013; 15: 1787-91. [CrossRef]
23. Grana R, Popova L, Ling PM. A longitudinal analysis of electronic cigarette use and smoking cessation. JAMA Intern Med 2014; 174: 812-3. [CrossRef]
24. Bhatnagar A, Whitsel LP, Ribisl KM, Bullen C, Chaloupka F, Piano MR, et al. Electronic Cigarettes: a policy statement from the American Heart Association. Circulation 2014; 130: 1418-36. [CrossRef]
25.World Health Organization (WHO). Backgrounder on WHO report onregulation of e-cigarettes and similar products. Available from: http://www.who.int/nmh/events/2014/backgrounder-e-cigarettes/en/. Accessed September 14, 2014.
26. Evaluation of e-cigarettes, US Department of Health and Human Services, Food and Drug Administration, 4 May, 2009.
27.Sleiman M, Gundel LA, Pankow JF, Ill PJ, Singer BC and Destaillats H, Formation of carcinogens indoors by surfacemediated reactions of nicotine with nitrous acid, leading to potential third hand smoke hazards, Proc Natl Acad Sci USA 2010;107:6576–81.
28.Fluoris AD, Oikonomou DN, Electronic cigarettes: miracle or menace? BMJ 2010;340:c311.
29.Electronic Cigarettes: Could be a Solution?. Nazmi BİLİR1 Sağlık ve Toplum Yıl:22 , Sayı: 1 Ocak-Nisan 2012
30.A New Area to Fight: Electronic Cigarette. Şermin Börekçi, Nazmi Bilir, Celal Karlıkaya, TÜSAD Tütün Çalışma Grubu. Copyright 2015 Turkish Respiratory Society (TRS) Eurasian J Pulmonol 2015 DOI: 10.5152/ejp.2015.65375
31.World Health Organization: Tobacco. Fact sheet No. 339. Geneva, Switzerland, 2014. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs 339/en
32.Smoking Prevalence and Related Factors Among Secondary and High School Students in Tokat Province. Emekdar et al. J Contemp Med 2017; 7(1):58-66 DOI: 10.16899/gopctd.286207
33.McNeill A, Brose LS, Calder R, Hitchman SC, Hajek P, McRobbie H. (2015). E-cigarettes: an evidence update. Public Health England. [Internet] https://www.gov.uk/government/publications/ecigarettes-an-evidence-update
34.Güner M, Peçe Ü, Dağlı E, Ay P, Yıldız F, Elbek O. Elektronik sigara konulu Türkçe internet sitelerinde içerik araştırması- PS-79 Türk Toraks Kongresi 2016.
35.New Generation Tobacco and Nicotine Products. Dr. Elif Dağlı “31 Mayıs Tütünsüz Bir Dünya Günü”Nedeniyle Özel Sayı 2016 • cilt volume 25 • özel sayı • 2-6
36.A Report of the Surgeon General: How Tobacco Smoke Causes Disease A Report of the Surgeon General How Tobacco Smoke Causes Disease Fact Sheet. Centers for Disease Control and Prevention. www.cdc.gov
37.International Agency for Research on Cancer. Smokeless Tobacco and Some Tobacco-Specific N-Nitrosamines. Lyon, France: World Health Organization International Agency for Research on Cancer; 2007. IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans Volume 89.
38.Is cigar smoking safer than cigarette smoking? J. Taylor Hays, M.D. www.mayoclinic. org
39.Health Effects of Smokeless Tobacco Products. American Lung Association. www.lung.org
40.Is Any Type of Smoking Safe? American Cancer Society. www.cancer.org
Güzel bir araştırma. Alıntılar belirtilmiş. Sanırım yabancı bir siteden çevrilmiş. Ancak her türlü başarılı. Daha fazla böyle haberler ve araştırmalar bekliyoruz.
Önemli konu
Dünyadaki araştırmalardan kopuk ve tamamen yanlı bilinçsiz bir yazı olmuş. Esigara likitinin içeriğinde organik asit, sitrik asit ve diğer katkı maddeleri diye saçma sapan birşey yazılmış. Nikotin, VG – PG, Su ve aroma dışında başka birşey yoktur esigara likitinde. BBC'nin en son belgeselinidemi izlemediniz bu yazıyı yazmadan önce. Açık ve net olarak esigaranın normal sigaradan %95 daha az zararlı olduğu bilimsel olarak ispatlanmıştır. Yaşadığımız ülke gibi geri kalmış 3-5 ülkede sadece banlı ve bu tarz yazılara maruz kalmaktadır.
Protein tozuna olan önyargı gibi olmuş. Kaynak eklenmemiş.
Sarma tütün içiyorum en azından normal sigaradaki kimyasallar yok alıştıktan sonra tadıda çok güzel bir ara e-sigara kullandım joyetech ego aio bir hafta güzel geldi sonra sigaradaki doyumu alamadım …
Nicotinsiz olanlarida var.
Ayak bileğim kırıldı doktor içme dedi bende söz dedim içmeyeceğim diye 13 yıl içtim hergün bir paket yaklaşık 2 yıldır bırakmışım şükür Allahım a sigara dumanindan bile tiksiniyorum umarım Allah sizede nasip eder İkisi de kötü Elektronik diye gariban rolüne girmesin…
Ülkemizde likitlerin satışı ve üretimi yasak ama heryerde bulunuyor. Merdivenaltı üretimler ülkemizde peynir ekmek gibi heryerde satılıyor. Peki bunlar nasıl ve nerede üretiliyor içeriğinde neler var. Burada faydalı olduğunu söyleyen yorumları okudum da şaşırdım. Bi ara ticaretini yaptım kısa sürede hastanelik olan müşteriler oldu ve hemen satışını bıraktım. En bilinen markalar bile merdiven altı üretimle güzelce paketlenip satılıyor sigaranın her çeşidine karşıyım ama e-sigaraya çok karşıyım.
yalanını sevdim dostum..tekel bayisin sanırım hahahah
E sigara doğru kullanıldığında kesinlikle sigaradan daha az zararlıdır. Zararsız olduğunu kimse iddia etmiyor. Bu cihazlara ilk başlandığında hayvan gibi buhar çıkartayım, bulut çıkartayım gibi bir kafa olursa zararıda artmış oluyor haliyle. E sigarayı mtl(sigara içimi) dediğimiz içim şekliyle, sizi doyuran nikotin miktarıyla başlayıp, kademe kademe düşürerek en sonunda sıfır nikotin seviyelerine ulaştığınızda bırakmanız sağlınız için iyidir. E sigara daha zararlı, ciğerde su topluyor gibi saçma haberlere inanıp sigara lobisinin ekmeğine yağ sürmeyin. Yani e sigara yı doğru kullandığınızda gerçekten başarılı sonuçlar alırsınız.
nikotinsiz likitlerde ve küçük çocukların bile yediği jelibınlarda ki kullanılan malzemeleri bir araştırın derim
Yurtdışında çok fazla araştırarak başladım ve sigarayı bıraktım. Yavaş yavaş nikotini düşürüp tamamen bırakmaya çalışacağım.
Dünya sağlık örgütü geçen hafta sigara içenleri elektronik sigaraya yönlendirmeye başladı. Dünya sağlık örgütü bu. Boru değil.
Amerika, Kanada, Avrupa gibi 1. dünya ülkelerinin alayı e-sigaraya geçin diyor. Açın youtube'da BBC'nin belgeselini seyredin lütfen yahu.
Tam olarak diyor ki; zararsız değil. Ama sigara içmek otobanda ters yönde 240 ile gitmek gibi iken, elektronik sigara 120km limitli yolda 130km hızda gitmek gibidir diyor.
Cep telefonundan baska birsey inceleyemen bir site oldunuz gozumde kes kopyala yapistir. Guzel habercilik tebrikler cehalet ejderi cok buyukmus
sigara baronların ne kadar ücret aldınız milleti kandırmayın
E-sigara mı mantıklı yoksa sigarayı yavaş yavaş bırakayım derken günde 2 pakete bağlanmak mı mantıklı
Bir ay önce esigaraya başladım bir aydırda normal sigara içmedim gerek duymadım gerekli nikotini vücut alınca ve duman yerine buharı içinize çekince sigaraya ihtiyaç duymuyorum. 17 senedir keyifle içtiğim sigarayı tesadüfen bıraktım bırakmayı düşünmediğim halde öncelikle yazıdaki sigarayı bıraktırmıyor yüzdelik rakamlar yanlış neye göre kime göre ben bıraktığıma göre herkes bırakabilir bunla sigarayı gelelim bu zata ve shiftdeleteye kaç paraya sattınız sigara şirketlerine insanların sağlığını İngiltere hükümeti esigaraya sağlıklı demiyor sigaradan daha az zararlı diyor sigara içeceğinize bunun ile daha az zarar görürsünüz diyor. Tütünle mücadelenin bir ayağıda esigaraylada olmalıymış lan satışı yasak her köşe başındaki bakkaldan alamıyorsunuz. Neyse lafı uzatmadan bu ülkeye satılmış para için insan sağlığını manipüle eden insanlar var iyi niyetli birisi sigaranın tüm zararlarını bir tabloda sıralar e sigaranın diğer tabloda aradaki yüzdelik farkı taktirimize bırakır ama bu yazıyı yazan zat tamamen sigara endüstrisini temsil ettiği için….
Günlük bir paket sigara yuvarla 15 de ayda 450tl üç kişilik bi aile çarp üçle 1350tl askeri ücret ne kadar 1300 esigaraya geçen bi insan 80/20 vg pg alsa yüzde üç veya 6 nikotinle bi aroma ile karıştırıp içse üç kişinin maliyeti 100 lirayı bulmaz geri kalan 1200 tl kimin cebinde değil ? Neyse anladınız elektronik sigara zararlıdır hemde çok sigaradan hele çok daha zararlıdır
Her yerde bu terane dönüyor. 1.si öncelikle "sigarayı bırakmak istiyorum." diyen adam, kafasında bitirdiği takdirde hiçbir şey önüne geçemez. 2. olay ise, sigaradan hem devlet hemde şirketler para kazanmakta. Dünya genelinde en pahalı sigarayı Türkiye tüketmektedir. Diğer her şey de olduğu gibi sigaraya %82 vergi ödüyoruz. Şimdi düşünün bakalım; Dünyada en çok sigara tüketilen 11. ülkeyiz. Türkiye de aktif sigara kullanıcısı 15 milyona yakın, hem devlet hemde şirketler bu tatlı paradan vazgeçerler mi sizce ? Çok eskiden şirketler insanları ahmak yerine koyup, sigarayı tasvip ederlerdi, şimdi dünya düzeni değişti, insanları gene ahmak yerine koyup sigaranın zararlarını anlatıyorlar. Tüm bunları yaparken de sözde size bıraktırmaya çalıştıklarını gösterseler de aslında bilinçaltınızda devamlı içmenizi tasvip ediyorlar. Hiç kimse İnsanları salak yerine koyup, e-sigara zararlıymış, şöyleymiş böyleymiş diye maval okumasın. Size tavsiyem, 3 kuruş para içinde kullanıcı kitlenizle alay etmeyin. Benden söylemesi.
Sigara ve esigara,ikiside özentilikten başka bir şey değil.Sigarayı bırakmak için esigaraya başlayanları biraz anlayabiliyorum ama sırf özentilikten içmenin hiçbir anlamı yok.
e sigara m sigara fark etmez hepsi sağlığa zararlıdır.Bu elektronik sigaraların sağlığa zararlı olmadığı düşünenler de ahmaktır.
e-sigara satıcılıarı sarmış burayı ,devletin denetlemedigi hiçbir kurala yada labaratuar testlerine tabi tutulmayan satıcı ve üretici firmanın beyanlarına nasıl güvenipte kullanıyorsunuz bu şeyi tamamen gayri resmi yollarla vergisiz satılan bu ürünleri savunanlar …… hangi akla hizmet ediyor şaşıyorum.
4.5 tl lik parlement vergiyle 13 tl ye satılırken bu pastayı esigraya bırakırlar mı sanıyorsunuz ? Hergün bir paket sigara içen adam ayda en 300 tl verirken esigarada buna 60 tl veriyor.İsterseniz kendi likitinizi kendiniz yapın nikotininizi siz ayarlayın.Var mı bundan daha temizi.İngilterede eczanelerde satılıyor arkadaşlar.Şaka değil bunlar.Zararsız değil ama sigaradan %95 daha zararsız.Duman değil buhar bu arada çektiğiniz.Alevli yanma değil.Araştırmakta fayda var.Yurtdışından alışveriş yapın ayrıca.
Sevgili Mehmet Günata Abim, bu konuya açıklık getirdiğiniz için teşekkür ederim. Birçok yazinizda olduğu gibi burada da dogru bilinen yanlışları düzeltmiş, toplumun önemli bir sorununa ayna tutmuşunuz. Elinize,emeğinize, yüreğinize sağlık. Bi sonraki yazınızı merakla bekliyoruz 🙂
e-sigara eğer zararlı işe,çok uzun vadede zararlıdır. Buda insan ömrünün sınırlarını aşacak ölçüdedir. 1 buçuk aydır kullanıyorum ve şiddetle tütün içenlere tavsiye edip yakın çevreme bıraktırıyorum sigarayı. Çünkü 1 buçuk aydır e-sigara kullanan yakın çevrem sağlıpına kavuşmaya başladı. Ben 10 dakikada yorulurken 1 buçuk ay sonra 1 saat köpek gibi koşturabiliyorum ve e-sigaramı içiyorum.
kişisel tecrübeme göre esigara sigaradan daha az zararlı.
1 ay boyunca sigara yenine e sigara içince resmen nefes alışın bile değişiyor
ne anlatıyosunuz siz yahu.okurken içim bayıldı.
bunu bir video ile görsel olarak anlatmak çok daha etkileyici olacaktır diye düşünüyorum güzel bir paylaşım olmuş.
25 sene içtiğim sigaradan elektronik sigara sayesinde kurtuldum.Şimdi sigaranin kokusu bile beni timaindiriyor. Mis gibi buharımı çekerim içime karbonmonoksit yok, zifir yok, katran yok, ağız kokusu yok, balgam yok, üstün başın kokmaz.3. Kata merdivenle cikamazken simdi 18 ltlik damacanayla 5 kat cikiyorum kime ne anlatıyorsunuz siz.Nikotin oranını düşüre düşüre bunuda bırakırım.E sigara insana sigarayı bırakabileceğini ögretir.NOKTA
hangı tablo kopyala yabışdır tablosu mu sizi gidi uyanıklar sizi, kopyaladınız bari düzenleyin la
bu arada nikotinsiz likitlerde var bilmiyosanız okuyun öğrenin.
"Bu ürünlerin içerdiği maddeler; nikotin, propilen glikol, tütün esansı, gliserin, organik asit, sitrik asit, alkol, su, diğer katkı maddeleri şeklinde. İçeriğinde nane, çikolata gibi aromalara da yer verilmektedir. Ürünün içerdiği nikotin miktarı her nefes için 0,1-30 μg arasında değişebilmektedir. Amerika Birleşik Devletleri’nde, çocukların ve gençlerin ilgisini azaltmak için e-sigaraya mentol dışında aroma konması yasaklanmıştır." Şu satır komple yalan Likit içeriğinden bahsedecek olursak Vegitable gliserin(farma grade), propilen glikol, nikotin(isteğe göre), ve aroma(propilen glikol bazlı ve isteğe bağlı) vardır. Amerikada flawless diye dünyanın en iyi likit üreticilerinden bir firma vardır(sadece mentollü likite yok aynı zamanda) . e-sigara modlarında kullanılan evolve adlı şirket(DNA) amerikadadır. Ve tahmin edin Türkiyede neden elektronik sigara yasak günlük satılan sigara ile devletin cebine giren vergi miktarını hesaplayın bunu 365 ile çarpın aklınız uçacak. Kendi deneyimimden birkaç bir şey anlatmam lazım elektronik sigara sigaranın oluştuşturduğu yoksunluk sendromunu yaşatmamaktadır. Bu sayede sigarayı bırakmayı kolaylaştırır.
Sizde mi 🙂 geçin bunlarııııı. Sizde calışan arkadşlarım var içiyor. İsim verdirtmeyin bana. Her kanal da ve her gazete de kötületenler başlarınza emiri verenler içmeyi dogru bulmuyor cunku emir tütün firmalarindan. 3. Ülkdyiz diye amerikayı ornek veriyosun. Amerıka yıldda 350 milyon dolarlık ürün ve likit satılıyor. Cok komiksiniz. Köydeki insanları kandırrsınız ancak. İç anadolu tayfası evet 🙂
Siz kullanmayın kardeşim, yalnız bilmeyenler şunu bilsin esigara diye adlandırılan bu cihazların likiti yanmaz, buharlaşır. Dolayısıyla içeriğinde karbonmonoksit, zifir, katran bulunmaz, nikotinde tercihen eklenir. İşin özü bitkisel gliserindir, buharın oluşumu için sadece bitkisel gliserin kullanan biride esigara kullanıyorum diyebilir, dilerse propilen glikol ekler dilerse aroma, nikotin ekler. Likiti buharlaştırmaya yarayan atomizerler ayrı bir dünya zaten, hangi teli hangi sistemi konu aldınız? Madem likit hakkında birşeyler öğrenmişsiniz bu likiti hangi sistemle test ettiniz? Egzos emisyonu kötü bir araç yüzünden benzinide suçlayın bari. Yada fosil yakıtlı araçlardan kurtulmak için üretilen elektrikli araçları yayacakları radyasyondan dolayı reddedin.. bir buharcı olarak bu konularda bilgisi olmayanlara şunu söyleyebilirimki esigara denilen bu dünya aynı android gibi linux gibi açık dünyadır, bu makalede bahsedildiği gibi kategorize edilemez..
Dünya üzerinde oluşmuş bu kadar büyük bir sigara karteli varken, esigara hakkında böyle haberlerin olması gayet doğal değil mi sizce de. Esigara tabiki zararlı bunu kimse inkar edemez, fakat böyle bir kartelin kendine rakip olarak gördüğü yeni bir sektöre tüm güçlerini kullanarak saldırması garipsenecek bir şey değil bence. En nihayetinde shiftdelete de bu kartelden nasiplenmiş bir şekilde.
Bir kere hayatında sigara dahi kullanmamış olanlar, tutup da konuya yorum yapmasın. e-sigara satıcıları sarmış burayı diyen arkadaş da shiftdelete.net in takipçilerine hakaret ediyor.
9 yıl sigara içtim, bende nefes darlığı yapmaya başladı, Ne zaman azaltmaya veya bırakmaya çalışsam bir süre sonra daha da çoğaltarak sigara içmeye devam ettim. Taa ki kel-tiryaki bir arkadaşımın e-sigara sayesinde bıraktığını öğrenene kadar. Ben de kısa bir araştıma ile dandik sayılacak bir makine aldım. İşin ilginci ilk aldığım likit de nikotinsizdi. Sigaranın yerini tutmadı eksik birşeyler vardı ilk 3 gün kendimi zorlayarak kullandım, hiç sigara da içmedim, sonra da biraz alıştım. Birkaç gün sonra arkadaşımın ısrarla uzattığı normal sigarayı yaktım, aman Tanrım didim. O nee bildiğin araba lastiğini yakıp dumanını çekiyorsun.
E-sigara zararlı mıdır? kesinlikle zararlıdır. Ben Almanyadaki bir üniversitenin araştıma raporunu okumuştum. Bulursam linkini atayım. e-sigarada da bazı kanserojen maddelerin açığa çıktığı biliniyor. İşin garibi yıllardır kullandığınız sigarayı bir kere bile sorgulamıyorsunuz ama e-sigaraya gelince memleketteki bütün doktorlar halk sağlığını düşünür oldu, herkesi bir araştırma telaşı aldı.
Ne mi oldu sonuçta, bu elektronik de zararlı anladık ama nefes darlığı olayını aştım hem de kullanmaya başladıktan birkaç gün sonra farkı hissettim. Sorulara gelelim;
Bu da bağımlılık yapıyor mu? evet.
Daha mı az zararlı? BANA GÖRE evet.
Maliyeti daha mı düşük? Kimisine göre evet.
Hiç sigara içmemişe tavsiye eder misin? Kesinlikle hayır.
Sigara içen kullanmalı mı? Sigarayı bırakıncaya kadar evet.
Sen e-sigara satıcısı mısın? Hayır, Ben satıcı değil içiciyim. 🙂
Kaç aydır kullanıyorsun? Yaklaşık 6 aydır.
Ne kadar para cebinde kaldı? Yaklaşık 1300Tl(Esigara giderini düşünce)
Likiti nerden alıyorsun? Kendim yapıyorum (PG VG hariç,Aromalar dahil)
"televizyon, radyo, internet, dergiler ve her türlü reklam araçlarında e-sigara reklamları yer almakta ve toplum e-sigaranın zararsız olduğu konusunda yönlendirilmeye çalışılmaktadır." yazmışsınız ama hangi televizyon hangi radyo hangi dergi acaba ? mesela düz vg içimindeki zarar neymiş mesela onu da araştırdınız mı ? dünyanın kaç ülkesinde yasak mesela ? veya yasal olup denetim gelse bize ne katar ? çok yanlı bir yazı olmuş yazık.
Muthis guzel bir haber olmus, sakin bulasmayin, derhal birakin!
Sdn ilkkez gereksiz bir haberin olduğunu gördüm bu başlıkta sadece evet 18 yaş altı 11-12-13 yaşlı çocuklarımızın elinde bu kalem tipi ucuz sigara görüyoruz ve hatalı kullanım sonucu nikotin fazlalığından başlarına işler gelebilir ama bunun sebebi esigra değil 18 yaşından küçüklere satan şerefsizlerde Elektronik sigara kullanıyorum 4 yıl oldu ve sigaradan uzak tutuyor hem dengeli hem bilinçli kullanıyorum Sigara içerken koşamayan ben günde 2 km koşuda yorulmuyorum
E-Sigaralarin yasaklanmasi olayi tamamiyle buyuk sigara sitketlerinin etkisiyle olmustur. Buyuk sigara sirketleri pazar endisesi duyduklarindan dolayi baski yapip bazi ulkelerde e-sigara satisini yasaklatmaistir ve diger yasal olan ulkelerde yasaklatmaya calismaya devam etmektedir. Cunku istedikleri oranda milletin cebinden para alamiyorlar. Ve dahasi, likit i kendiniz de yapabiliyorsunuz. E boyle olunca para kazanamiyorlar.
Yorumlara bakıyorum biri daha az zararlı biri artık nefes darlığından kurtuldum gibi saçma sebepler ile insanın kendini kandırdığı görülüyor Zararlı mı zararlı nokta bu arada shiftdelete.net e teşekkürler makale tarzı bu haber çok iyi işlenmiş aşağıda referansları görmem bu haber için ne kadar uğraşıldığını ortaya koyuyor
dailymotion'a esigara yazıp 48 dakikalık BBC belgeselini izleyiniz.
aklınızdaki pek çok soruya cevap olacaktır.
dikkatinizi çekerim; videoda kanserojen madde testini yapan bir tütün firması.
özet: zararsız değil ama sigaradan çok daha az zararlı.
bırakmak için iyi bir alterntif
sigara kullanmayanların e sigaraya başlaması aptallık
Birine Paket başına 10lira vergi veriyorsun 4000 tane zehir çekiyorsun diğerinde vergi yok nikotin dışında zararlı madde yok.Şimdi anladınız mı niye zararlı?
Duman değil buhar. Buhar abi.
Esigara normale göre
"Peki, zararsız bir alternatif olarak görülen E-sigara gerçekten de göründüğü gibi zararsız mı?" diye başlıyor yazı fakat sonrasında buna dair herhangi bir bilgi yok.
17 sene sigara 1 sene e-sigaradan sonra ikisinide 1 aydır içmiyorum , inşallah bir dahada ağzıma sürmeyeceğim, bırakmayı istemek önemli istedikten sonra 2-3 hafta sıkıntıyı göze alıyorsunuz
Ben günde 2 paket sigara içiyorum ve çok memnunum 😀
yapılan araştırmalar e-sigaranın normal sigaraya oranla %90-%95 daha az zararlı olduğunu gösteriyor. Buna rağmen ülkemizde satışı yasak. Bunun tek sebebi Ünlü sigara markalarının ve özellikle de Devletin bundan büyük kazanç sağlamasıdır. Ne garip değil mi? Hem Yeşilay'ınla kamu spotu yapacaksın hem de sigara satışına izin verip , kar marjını düşüren e-sigaraya daha sağlıklı olsa da yasak koyacaksın.
Bu ülkede göz göre göre atılan iki kazık var; Birincisi adil kullanım kotası , ikincisi e-sigaranın satışının yasak olup normal sigaranın serbest oluşu.
Harika bir araştırma olmuş. Elinize sağlık
TR=MERDİVEN ALTI
şuana kadarki en adam akıllı yazı olmuş.. usta bir kalemden çıktığı belli,diğerleri gibi baştan savma değil.. böyle faydalı ve okunabilirliği fazla olan yazılara devam .. teşekkür ederim.
içiyorsak sebebi var..sigaramın dumanı yoktur yarin imanı altından köşk yaptırdık gümüşten merdiveni ..heyy heyheeyeyeeyyyy… içiyoruz..ahirettete içeceğiz..cennette de orada yok yok olduğuna göre sigara içebiliriz..cennet kızları ile..hahahaahaaa
AĞANIN MALI GİDER HİZMETKARINDA CANI ÇIKAR..içeceğiz hemde ölünceye kadar SİGARA ÖĞRETMENLİK ARKADAŞIMIZDIR..köyde öğretmen olmak kolay değil..özellikle tek başına basit bir okul lojmanında.. İÇİYORUZ..dünya duysun.
DOKTOR hastasına sormuş.. sigara içiyormusun? hasta,, evet doktor bey.
NE SENDEN VAZ GEÇERİM NE SİGARADAN..doktorda gülmüş..iç be arkadaş..demiş.. nasıl olsa ölüm var..içene ve içmeyene bakmıyor..soluk bittimi AHİRET HAVA YOLLARI nin gidiş biletini alıyoruz..dönüşü yoktur bu gidişin..hahahaaaaaaaaaaaaaaaa
Amerika da sadece mentol aromasi mi ?likitin içinde tutun esansi,organik ve strik asit, alkol ? Boyle saçma sapan bi yazi olamaz kafanizdan uydurup uydurup salak salak şeyler yazmayin bari taraflisinizda çokta belli etmeyin.
Kaynakları göremedim ben.
Elektronik Sigarayı 5 yıldır kullanıyorum gayet memnunum günde 3 paket sigara içen biriydim şu an ise haftada 1 paketi anca bitiriyorum….
ve güvenerek alışveriş yaptığım tek sitede burası http://www.mybuhar.net
ben 5 senedir kullanıyorum günde 3 paket sigara içerken şimdi elektronik sigara sayesinde haftada 1 paket anca içiyorum…
Tebrik ediyorum ya, zehirsiz 2 temel kimyasaldan oluşan kaynama noktası 250 derecenin üzerinde olan e-sigara likitine hangi eklentileri katmışlar bu seviyeye getirmiş o araştırmayı yapanlar, ama olayın koptuğu nokta normal sigarada kadmiyum yok demişler ya bence orada direkt olarak bu araştırmanın çöp olduğu anlaşılıyor.
ingiliz louise ross un yaptığı açıklamaya göre;
elektronik sigara hakkında yapılan kara propaganda sonuç vermedi.kullanımı sürekli artıyor.2017 yılından beri artık ZARARLIDIR haberleri gülünç bulunuyor demiş…
darısı başımıza
Merhaba
e sigara yasak normal sigara satışı neden serbest