Ücretsiz olarak yayınlanan aylık teknoloji derginiz SDN Teknosa Magazin‘in son sayısında TeknoBilim köşemizde Stephan Hawking ve Kara Delikler‘i ağırladık. Eğer popüler bilime meraklıysanız, SDN Teknosa Magazin‘de ki TeknoBilim sayfamıza mutlaka göz atın. Son sayımızda yer alan TeknoBilim makalemizi aşağıdan okuyabilirsiniz. Eğer popüler bilim makalelerini herkesten önce okumak istiyorsanız, SDN Teknosa Magazin uygulamasını aşağıdaki linklerden ücretsiz olarak indirebilirsiniz.

15-10/16/1.jpg    15-10/16/2.jpg

Bilim Dünyası ile paralel, aslında çok daha farklı bir alan olan Uzay, derinliklerindeki gizemli karanlığı ile her daim birçok bilim insanının gözde uğraşları haline gelmeyi başarıyor. Söz konusu uzay olduğu zaman ise, bilinmezliği ile göz dolduran Kara Delik kavramı, hemen herkes için ayrı bir merak konusu durumda.

Kara Deliklerin birer kapı olduğu savı ortalarda dolaşmaktayken, öte yandan sadece yok oluşa sebep olan bir sonsuzluk olarak da anılması, aslında günümüz teknolojisi ve bilimi ile Kara Delik yapısını, fiziksel olarak gözlemlemenin mümkün olmamasından çıkageliyor. Durumun bu denli saklı kalmaya devam etmesi, birçok fizik kanunu baz alınarak, teoriler ve çıkarımlar ile, Kara Delikleri daha net anlamak yolunu çizdiriyor.

Nitekim, şimdiye kadar karşılaşılan teoriler ve iddialardan çok farklı olarak Prof. Stephen Hawking, Kara Delik kavramı ile ilgili yeni açıklamalarda bulundu. Stephen Hawking’e göre Kara Delikler ancak, iki amacı yerine getiriyor olabilir!

15-10/16/karadelik-2.jpg

Daha genç yaşlarındayken -öyle ki o dönemlerde, daha Prof. unvanına dahi sahip değildi- ALS hastalığına yakalanan ve günümüzde fiziksel yeteneklerinin büyük çoğunluğundan mahrum kalmış olan Hawking, Fizik ve Uzay konularına olan aşkıyla beraber, her ne kadar zorluklar yaşasa da, inatla çalışmalarına devam etti ve günümüzde “Prof. Stephen Hawking” ismiyle anılan, en ünlü Kozmolog ve Fizikçilerden biri olmayı başardı. Yaptığı çalışmalar ile Uzay ve Fizik alanına, her daim yenilikler katmayı başaran Hawking, son olarak ise Kara Delik kavramına, kendi ağzından açıklık getirmiş oldu.

15-10/16/karadelikler.jpg

Geçtiğimiz haftalarda, İsveç’te bir söyleşiye katılan Hawking, Kara Delikler ile ilgili yeni teorisini aktardı ve gelen sorulara yanıtlar verdi. Bundan öncesinde de Hawking, yine Reddit üzerinden gelen sorulara cevap vermeyi tercih etmiş, birçok meraklı kimsenin soru işaretlerini gidermeyi amaçlamıştı.

Stephen Hawking’in, yeni Kara Delik Teorisi ile ilgili söze başlamadan önce, şimdiye kadarki Kara Delik kavramının nasıl açıklandığına da değinmek gerek.

15-10/16/karadelik-3.jpg

Geçmişten günümüze Kara Delik kavramı

Temel olarak Black Hole yani Kara Delik kavramı, ünlü Fizikçi Albert Einstein tarafından yayınlanan “Genel Görelilik Kuramı” kapsamında açılanır. Çok fazla teknik terime değinmeden, daha yüzeysel olarak bir tanımlama aktarmak gerekirse Kara Delikler; her türlü maddesel oluşumu ve ışınımı, kaçmaya mümkün kılmayan kozmik oluşum olarak açıklanır. Doğrudan gözlemlenmesi mümkün olmayan Kara Delikler, Astrofizikçiler ve Kurumsal Fizikçiler tarafından, farklı dalga boyu teknikleri ile keşfedilmiş ve günümüzde tüm ilgili kimseler tarafından varlığı kabul görmüştür.

Yine tekrarlanacağı gibi, herhangi bir fiziksel gözlem veya analiz edilemedikleri için Kara Delikler, belirli Fizik temellerine ve teorilerine dayandırılır. Bu noktada Stephen Hawking de, Einstein’ın “Genel Görelilik” yayımlarından yola çıkarak, kendi Kara Delik teorisini yayınlamış oldu.

15-10/16/karadelik-4.jpg

Hawking’den Kara Deliklere yeni bakış

Prof. Hawking’e göre Kara Delikler aslında, her türlü cismi ve ışımayı içerisinde sıkıştırmıyor. Ona göre Kara Deliğe ulaşan cisim veya ışık, Olay Ufku denilen bölgede sıkışıp kalarak, Kara Delik içerisinde değil de farklı farklı bir alanda “yok olmuş” oluyor. Burada, “yok olmak” açıklaması ile ilgili bir parantez açmakta fayda var. Zira Hawking’in yeni Kara Delik teorisine göre Enformasyon yani bilgi, hiçbir zaman kaybolmuyor, sadece ulaşılamaz hale geliyor. Örneklemek gerekirse, Olay Ufku içerisinde sıkışan madde veya ışıma enformasyonu, hiçbir zaman yok olmuyor, sadece ulaşılamaz ve geri dönemez şekilde sıkışıp kalıyor.

Daha önceleri getirilen, Kara Deliklerin enformasyonu yok ettiği teorisi, hiçbir zaman ciddi anlamda kabul görmemişti. Zira bu teori aslında Kuantum Mekaniği ile çelişmekteydi. Kuantum Mekaniğine göre Enformasyon, hiçbir koşulda yok olamazdı. Dolayısıyla Kara Deliklerin maddeyi veya ışımayı yok etmesi de, olası değildi. 

15-10/16/blackhole.jpg

Hawking’in bu yeni Kara Delik teorisi ise, en azından Kuantum Mekaniği ile ters düşmeyen bir iddia içeriyor. Enformasyonun hiçbir koşulda yok olmadığı, ancak erişiminin mümkün olmayan bir hale geldiği yeni Hawking Kara Delik Teorisi, şu an için birçok Astrofizikçi tarafından da olası görülmüş durumda.

Aslında Prof. Hawking’in bu yeni Kara Delik teorisini, daha kolay kavrayabilmek adına, Olay Ufku kavramına da bir açıklık getirmekte fayda var. Zira birçok teknik terim, esas konudan sapılmasına neden olabiliyor.

Enformasyonun, kısaca madde veya ışıma ile ilgili bilgi anlamına gelebileceğini özetlenmişti. Öte yandan Olay Ufku da, sadece Kara Delikler için özel bir tabir değildir. Zira yine “Genel Görelilik Kuramı” detaylarına dönüldüğünde, Olay Ufku’nun, orada da tanımlandığı görülecektir.

Hawking’in bu yeni teorisinde sözünü ettiği ise, Kara Deliğin Olay Ufku’dur. Kara Deliğin Olay Ufkunu da, doğru olmamakla beraber, Kara Deliğin yüzeyindeki alan olarak tanımlamak, anlaşılmasını kolaylaştıracaktır. Neden doğru olmadığının yanıtı ise, Kara Deliklerin aslında belirli bir yüzeye sahip olmayışıdır. Ancak anlaşılmasını kolaylaştırmak adına, böyle bir yakıştırma yapılabilir.

15-10/16/step.jpg

Prof. Hawking’in yeni teorisi de, işte Enformasyonun bu Olay Ufkunda sıkışıp kaldığı, yok olmasa bile ona ulaşmanın veya onun kurtulmasının mümkün olmadığı sonucuna varıyor.

Sonuç olarak…

Aslında varlığının bile, fiziksel gözlemlere dayandırılamadığı ve ismine de ışığı bile sıkıştırabildiği için “Kara Delik” olarak verildiği bu kozmik cismin, belirli kesin dayanakları olmadan ilerleyen zamanlarda, belki Hawking belki de başka Astrofizikçi ve Kozmologlardan, yeni geliştirilen teorilerle ilgili açıklamalar yapılabilir.

Bilinen Uzay’ın belki de en gizemli yapılarından olan Kara Delikler, sahip olduğu bu esrarengiz yapısından ötürü, birçok Bilim İnsanı tarafından uzun bir süre daha sadece teorilere mahrum kalarak, açıklanmaya devam edecek gibi görünüyor.

Yazan: Eren Ertem

:: Kara Delikler konusundaki düşünceleriniz neler?