Özellikle internet üzerinden dijital yazılım ya da video oyunu alışverişinin artmasıyla birlikte hayatımıza giren bir kavram “DRM”. Daha önceleri buna “korsan koruması” diyorduk. Aslında yabana atılacak bir sistem değil, zira özellikle video oyunu firmaları, SecuROM ve benzeri DRM sistemlerine çuvalla para döküyor. Üstelik korsan yazılımla mücadele için yapılan bu yatırımlar, tüketicilerden hiç de iyi eleştiri almıyor. En son örneği Spore‘da bulunan ve yükleme kısıtlaması getiren kopya koruma sistemi, oyunu orijinal alanların da mağdur duruma düştüğü gerekçesiyle adeta topa tutuldu. Oysa gerçekçi düşünüldüğünde, herhangi bir takıntısı olmayan hiçbir oyuncu, aynı oyunu üç(ya da beş diyelim) kez tekrar tekrar kurmaz.


:: Spore iyiydi de DRM’si kötüydü ::

Ne Kadar Etkili?

Video oyunlarıyla veya yazılımlarla az çok ilgili olan herkes bilir ki, istediği kadar sıkı korunsun, her yazılım er ya da geç mutlaka kırılır ve torrent ağlarına düşer. Peki bu bilinirken, DRM koruma sistemleri neden halen yazılım evlerinin en çok masraf yaptığı kısım olarak görünüyor? Sebebi aslında, ülkemizde uygulanan sigara yasaklarını akıllara getiriyor. Zira eğer herhangi bir kopya sistemi kullanılmazsa, bilgisayarında en basit DVD kopyalama programı bulunan ve yaptığının aslında yasa dışı olduğunun farkında bile olmayan temel seviyedeki kullanıcılar da kolay yolu seçecek. Yani bu biraz “ölümü görüp sıtmaya razı olmaya” benziyor. Şu haliyle bir oyunu korsan oynayabilmek için gerekli torrent bağlantılarının bulunması ve “crack’leme” (ya da kürekleme) işleminin yapılması lazım ki, temel düzeyde bir bilgisayar kullanıcısını biraz aşan işlemler bunlar.

Firmalar Uyanıyor

Yine de Ubisoft ve diğer firmaların kullandığı SecureROM ve diğer DRM sistemleri, gereksiz masraf gibi görünmekten kurtulamıyor. Ancak bazı şirketler de, yapılan bu masrafın boşa gittiğini ve DRM’nin torrent karşısında asla rakip olamayacağını çözmüş olmalı ki, “kopya koruma” işlemini çok daha basit yöntemler ile geçiştiriyor. Örneğin Bethesda, muazzam başarı yakalayan Fallout 3‘e korsana karşı sadece basit bir disk kontrolü koymuş durumda. Bu da aklıma bir Aral yetkilisinin sözünü getiriyor: “Lisanslı oyunun doğrudan alternatifi korsan değil, çünkü bugün 1000 kişi korsandan vazgeçse, bunun yerine orijinal oyun alacak olanların sayısı birkaç düzineyi geçmez.” Bakalım yazılım firmaları, DRM konusunda başka ne gibi adımlar atacak.

:: Oyunlardaki DRM korumaları hakkında ne düşünüyorsunuz?