İnternette de araştırma yapanlar bilir, cümleler genelde şöyle başlar “GNU/Linux, açık kaynak kodlu bir işletim sistemidir”. Bu cümle, insanları korkutan, insanların GNU/Linux’tan uzak durmasına yol açan başlıca etkenlerden biridir. Fakat okudukça birlikte anlayacağız ki, GNU/Linux korkulacak bir sistem değil, tam tersine çok uysal bir kedi gibidir.
Ben de aynı cümleyle başlayacağım, GNU/Linux, açık kaynak kodlu bir işletim sistemi çekirdeğidir. Bu cümle bu kadar kısa olmasına rağmen, aslında birçok şeyi ifade ediyor. Biraz anlam kazandıracak olursak, önce şu soruya cevap vermemiz gerekiyor:
Kaynak Kod nedir?
Mobil bir cihazda, bir bilgisayarda veya herhangi bir işletim sistemi olan aygıtta çalışan ve işlem yapmamızı sağlayan kod yığınlarının derlenmiş haline uygulama denir.
Bir uygulamayı yaratmak için, komutlar kullanırız. Daha sonra bu komutlarımızı makine dili dediğimiz dile çevirmeye yarayan derleyiciler kullanırız ve bunu bilgisayarımızın anlayabileceği dile getiririz. Daha sonra ise karşımıza çıkan şu anda bu yazıyı okurken kullandığınız tarayıcı bile olabilir.
Uygulama yaratırken kullandığımız komutlar bütününe ise kaynak kod denir. Bir uygulamanın kaynağı da buna dayanır.
Kaynak kodu açıkladık, peki ama “açık kaynak kod nedir?” diye soralım.
Onu da şöyle bir örneklendirmeyle anlatayım:
Bir apartman düşünün. Dışarıdan baktığınızda pencereleri olan, çatısı ve bacası olan bir yapı olarak bizlere görünür.
Bir apartman daha düşünün. Dışarıdan baktığınızda çivilerinin, betonunun hangi marka olduğundan tutun da, yapım aşamalarına kadar bizlere kendini gösteren, kimin hangi çiviyi nasıl çaktığını bizlere gösteren ve “gel bir çivi de sen çak” diyebilen bir apartman. Gün geçtikçe büyüyebilen, katkılara açık olan, reddetmeyen bir apartman.
Bazı şeyler daha da netleşmeye başlıyor.
Bilgisayar uygulamaları her zaman arka planda bizden gizli bir şeyler yaparlar. Bizler, nasıl bir inşaatın çivilerini göremiyorsak, aynen uygulamaların da arkamızda neler çevirdiğini ve mimarisini göremeyiz.
İşte açık kaynak, bize bunları görme imkanı sağlar. Yani bir uygulamayı, bir sistemi tam randımanlı kullanma imkanını bizlere sunar.
GNU felsefesi, çivilerini görebildiğiniz bir inşaatı simgeler. Linux da, GNU felsefesi üzerine inşa edilmiş bir işletim sistemi olarak karşımıza çıkıyor.
Bir sonraki yazıda, bu konunun biraz daha derinlerine ineceğiz ve Linux’un kısa bir tarihine göz atacağız.
Şimdilik hoşçakalın…
Barış Şekerciler
SDN Yorumları 39 Yorum
Yorum Yap
Fırsat Ürünleri
PC kullanmayı bıraktığım 2 yıla kadar yoğun kullanıyordum ama mobil cihaz kullanma alışkanlığım dan ötürü uzun süre ayrı kaldım. Ama tekrar PC ye dönersem Forever Archlinux sevdiğim.
Windows mac forever
MTA diye bir oyun vardı server kuruyorsan onu geliştirmek için script yazman gerekiyordu. O da linux le yapılıyordu
aslında herkes kullanıyor ; android. Ayrıca bu güzel yazı için teşekkürler SDN
Çok fazla Linux dağıtımı deneme imkanım oldu ama Windows’taki rahatlığı hiç birinde bulamadım. Uygulamalar çöktüğünde makineyi yeniden başlatmak zorundaydım ve web sitelerinde de fontlar Windows’taki kadar iyi gözükmüyordu; Windows fontlarının olduğu paketi kurduğumda ise sonuç daha berbattı. Steam ile falan oyun sıkıntısı giderilmeye çalışılıyor fakat yine de oyun için kesinlikle berbat bir sistem. Photoshop, After Effects desteğinin olmaması da ayrı bir şey. Tabi Wine gibi yazılımlarla sorunlu da olsa bazı Windows yazılımları Linux üstünde de çalışıyor ama bu kadar uğraştırdığına değmez. Linux’un daha çok yolu var.
Madem öyle her bir gün bir makale istiyoruz
Virtualbox taki bukalemunu kış uykusundan uyandırmam lazım. Yağ bağladı her yeri yatmaktan.
windows yokken yasak aşk
2 haftada bir diyelim şuna.
ben ubuntu 13.4 kullanıyorum hiç bir sıkıntısını görmedim.winde ise mavi ekran geliyor her zaman
ha şöyle ya ürün tanıtımından başka bir şey yok neredeyse okuyalım öğrenelim teşekkürler
evde internete bağlanmanızı sağlayan kablolu,kablosuz modemlerinizde de linux var :-).
FORZA WİNDOWS 😀
forever windows
Nokia N9 ve linux tabanlı MeeGo forever!
gadasını aldığım
Linux u linux yapan kernelidir. Çekirdeği. Milletin linux diye kullandıkları ise kernel üzerine inşa edilip dağıtılan dağıtımlardır(distro)
https://www.kernel.org/
Şuan stable(kararlı sürüm) 3.10.11
Şu resim açılmıyorsa tarayıcınızı güncelleyin:
Dağıtımlar:
Ubuntu
ArchLinux
Linux Mint,
Opensuse,
Fedora,
Kubuntu,
Xubuntu,
Lubuntu,
Debian
Gentoo,
Slackware
Pardus
Knoppix
CentOS
RHEL,
SUSE ENTERPRISE
Bu dağıtımların da baz aldıkları ana dağıtımlar vardır.
Mesela
Debian ana dağıtım ken: Ubuntu debian mimarisini baz alır.
Kubuntu, Xubuntu, Linux Mint, Lubuntu, Knoppix, Backtrack ise Ubuntuyu baz alır.
Suse ise:
Suse -> OpenSuse ve Suse Enterprisedır.
Redhat: RHEL, CentOS, Oracle Linux, Fedora
Pardus ayrı bir mimari.
Slackware ayrı
Gentoo Ayrı
ArchLinux ayrı.
Windows rahatlığını ve kullanışlılığına göre incelersek:
Linux Mint, Ubuntu, OpenSuse bunlar windows a yakın deneyim sunar.(En az kafa ağrıtan dağıtımlar bunlar) Yeni giriş yapacaklara tavsiyem Linux Mint i kullanmaları.
Profesyonelleşmek isteyenler: Arch Linux yada Gentoo ya geçiş yapsınlar. Arch her şeyi kaynaktan derleyerek kurar ve hep güncel yazılımları bulundurur. Zordur ama kullanan ve destek vereni fazladır. Arch linuxu bir kere kurarsınız bir daha yeni versiyon çıktığında bir komut satırıyla sistemi formatlamadan yükseltirsiniz. pacman -Syu komutu bu işi görür.
Programcı ve server admini iseniz önereceklerim:
CentOS(Kerneli eskidir ama stabildir… RHEL(Redhat Enterprise Linux’un temelini alır) ücretsizdir.
Ubuntu Server (Tercihim ve tek geçerim) En rahat linux server distrosu…
Para vereyim kafam ağrımasın diyorsanız:
RHEL, Suse Enterprise bu ikisi paralılarda ve destek konusunda başı çeken firmalardır.
Bütün linux dağıtımlarını amaçları dışında kullanabilirsiniz. Arch Linuxtan da çok güzel server oluyor…
Son olarak: Windows a alışıp, driverları programları iki tıkla kurup oyun müptelası olanlara linuxu önermem. Linux camiası engin bir denizdir arkadaşlar. Yüzmesini bilmiyorsanız, meraklı değilseniz, ingilizceniz idare edecek seviyede değilse bulaşmayın.
Linuxun harddiskleri bölümlendirirken açtığı partition formatları windows tarafından görünmez. en büyük sorun burasıdır. Kurarken bir bakmışsınız herşeyiniz gitmiştir.
Yok ben gireceğim diyen varsa pm leri alalım
slm benim bukonuda bılgım yok android telefonuma suse komutu girilmis bunu nasıl bertaraf edebilirim cihazımı rootlatmak istemiyorum bana bu konuda yardımcı olabılır mısınız
sırf laf olsun diye konulmuş bir yazı ilkokul çocuklarına hitaben
Linux ortadoğu ülkeleri gibi.
Birleşip ortak güç oluşturmak yerine sürekli dağılıyorlar.
Ortak paket sistemine geçilmeli, tüm linux dağıtımları aynı paket sistemini kullanmalı.
O zaman daha güçlü olurlar.
Sonra root sistemi çok katı.
İnternetin olmadığı bir yerde bilgisayar için güvenlik önemli değildir.
Root kurallarını geçici olarak devre dışı bırakma, seviyeyi düşürme ya da benzeri birşey tasarlanmalı.
Bunlar benim görüşlerim, yanlış da düşünüyor olabilirim.
Ancak bunlar hiçbir zaman olmayacağına göre linux için böyle gelmiş böyle gider diyebiliriz.
Adobe şirketi Linux’u desteklemiyorsa yapabileceğimiz bir şey yok. Wine ile bir nevi çözüm bulunmuşsa ki bu da onun destek olmamasına rağmen bir şeyler için çabaladığını gösterir. Ama kullanamıyorsanız kötülemeyin bari.
Yorum yazanlarin çoğu bu bilgileri bile bilmiyor ama kernel konusunda ahkam kesiyor. Bizim problemimiz tam olarak bu 🙂
Linux = Aşkım
2 Hafta Çok Uzun daha Aza İndirgeyelim Çok Meraklıyım Çünkü
Dergi iki haftada bir çıkıyor. Bekleyeceksiniz artık.
“Ben de aynı cümleyle başlayacağım, GNU/Linux, açık kaynak kodlu bir işletim sistemi çekirdeğidir. ” Linux çekirdektir. Gnu çekirdek değildir. Gnu’nun Hurd diye bir çekirdek projesi var tabii. Bu shiftdelete.net de özellikle linux camiiası hakkında hiç bir şey bilmeyenleri mi topluyorsunuz?
Windows’un tekelini kırmak için bazı fedakarlıklar yapıp Linux, Mac gibi alternatiflere yönelmek lazım. Unutmayın tekelcilik son kullanıcıyı değil tekel oluşturan firmaları zengin eder. Aldığınız sistemlerdeki windows’u iade etmek için: http://www.mecburdegilsiniz.com/
Linux candır
linux kelimesinin nasıl okunduğu ile ilgili bir açıklama ekleseydiniz fena olmazdı
etrafta linüks, linaks gibi enteresan telaffuzlar duyuyorum.
linuks de linüks diyenlerle dalga geç rezil et düzelirler.
çok kısa yazı biraz daha ayrıntı ve uzunluk please 😛
backtrack’i de ayrı bir güzelliktir…
Arch Linux’cuyuz
ama sırf oyun için tamamen geçemiyorum şuna 
Özledikçe kurup kurcalıyorum.
ZİYARETÇİ 11.09.2013 11:51 ben ubuntu 13.4 kullanıyorum hiç bir sıkıntısını görmedim.winde ise mavi ekran geliyor her zaman.. sen nerde yasiyosun acaba. takmislar mavi ekran diye. kac yildir kullaniyorum mavi ekran hatirlamiyorum.
Çok guzel yazı olmuş teşekkür ayrıca bi iphone hakkinda bintane haber yapacaginiza böyle yazıları çoğaltın çok daha guzel ve faydalı lütfen 🙂 herkese saygı be slm
Linux mint kullanıyorum. 1 ay sonra ubuntunun yeni sürümü çıkacak. 13.10 sürümü. Ona geçmeyi planlıyorum. Linux dünyasında ubuntu standart. Ubuntu kullanmıyorsan üvey evlatmış gibi oluyor.
GNU; isletim sisteminin programlarinin ve parcalarinin butunudur. Linux ise makine ile arasindaki iletisimi ve yonetimi saglar. Editor cok fazla yanlis bilgi aktarmissin kardes. Madem tam hakim degilsin, insanlara anlatma.
Linux açık kaynak dağıtılmak “zorunlu” olduğu için GNU/Linux olarak geçer ki dağıtımlarda ve yayımlanan çekirdeklerde de adı GNU/Linux olarak geçiyor. Sizin bahsettiğiniz GNU olmayan Linux’a biz Unix diyoruz.
GNU denilen şey bir felsefedir. GNU/Linux diye tabir edilen şey de “açık kaynak kod ile dağıtılan Linux çekirdeğidir.” Kısacası, GNU/Linux diye tabir edilir.
Yazı çok yararlı, teşekkürler.
Bir bilgisayar Mühendisi olarak Linuxun kıymetini anladım ve asla Windows olsun Mac olsun dönmeyi düşünmüyorum. Hız olarak güvenlik olarak Windowstan çok önde 😀
Bazıları Linux üzerinden kendi reklamını yapma peşinde olan GNU’cuların propagandalarına maruz kalıp ısrarla GNU/Linux diyor/yazıyor. Linus Torvalds’ın kendisi Linux diyor. GNU’cular kendileri HURD çekirdeğini tamamlayamadıkları için kendi yazılımlarını Linux ile kullanılabilir hâle getirmişler. Sonra neymiş Linux çekirdekmiş de GNU yazılımları eklenince işletim sistemi olurmuş o zaman da GNU/Linux denirmiş. Mesela GNOME, GNU yazılımıdır. Yıllardır Linux kullanıyorum, yıllardır da LXDE masaüstü kullanıyorum. Bunun gibi GNU yazılımlarının alternatifleri çoktur. Hatta GNU yazılımları kullanılmadan hazırlanmış Linux dağıtımları bile var. Bu durumda işletim sistemini GNU/Linux diye tanımlamak çok saçma ve sadece GNU’cuların kendi reklamını yapmak için dayattıkları bir adlandırmadır. Bu arada İngilizce Vikipedide Linux maddesi ile sayfalar dolusu tartışma yapılmış, arşivlerinde var. Bütün bu tartışmalar neticesinde maddenin adının GNU/Linux olarak değiştirilmesi ısrarları neticesiz kalmış ve orada Linux bir işletim sistemi olarak tanımlanmaktadır.