OS X Mountain Lion İncelemesi

Apple, bu sene başında duyurduğu yeni işletim sistemi Mounatin Lion’ı piyasaya çıkardı. Henüz taze olan işletim sisteminin en büyük özelliğinin iOS uygulamalarıyla tam uyum sağlaması ve iCloud entegrasyonunu getirmesi olduğunu söyleyebiliriz.

Microsoft cephesinde yoğun bir şekilde Windows 8 ve Windows Phone 8 çalışmaları sürerken Apple, bu ekosistemi şimdilik Mountain Lion ve iOS işletim sistemiyle kurmuş gibi gözüküyor. Zaten Lion işletim sistemiyle uyumlu olan bazı konular artık Mountain Lion yani dağ aslanı isimli işletim sistemiyle çok daha rahat çalışıyor.

Öncelikle Mountain Lion’ın düşük fiyatından bahsetmek gerek. Bir önceki işletim sistemi olan Lion’a göre 200’ün üzerinde yeni özellik ekleyen bu yeni işletim sistemi sadece 19.99 dolara satılıyor. Lion, geçtiğimiz sene çıktığında 29.99 dolara satılıyordu. Mountain Lion’ın tam olarak 10 dolar daha az bir fiyata satılmasının sebebi ise Lion kadar büyük değişiklikler içermiyor olması. Fiziki bir aygıt ya da medya içerisinde satılmayacak olan Mountain Lion’a sadece Mac App Store üzerinden sahip olabilirsiniz.

{pagebreak::2}

Mac kanalındaki uygulama mağazası olan Mac App Store’dan indirdikten sonra kuruluma başlayabilirsiniz. Eğer ilk defa bir Mac işletim sistemi yükseltmesi yapıyorsanız korkmanıza gerek yok, çok rahat bir şekilde yükseltme işlemini yapabilirsiniz. Hem Apple kurulum işleminde neredeyse bir şey sormuyor, hem de sistemi yükledikten sonra bilgisayarınız yeni özellikler kazanmış haliyle kaldığı yerden devam ediyor. Tüm uygulamalar çalışıyor, tüm bilgileriniz aynı şekilde duruyor.

Mountain Lion’ın son çıkan tüm Mac’leri desteklediğini söyleyebiliriz. Fakat yine de hangi Mac’leri desteklediğini ayrıntılı bir şekilde yazalım. 2007 ve sonrasında çıkan iMac’ler, 2008’in sonunda çıkan alüminyum kasa MacBook ve daha yenileri, 2007 ortası ve daha yeni MacBook Pro’lar, 2008 ve sonrası MacBook Air’lar ve 2008 başında çıkan Mac Mini’ler Mountain Lion’ı destekliyor. Bu sistemlerden ve yıllardan daha önce bir Mac aldıysanız maalesef Mountain Lion’ı kullanamazsınız.

Mountain Lion yenilikleri

Mountain Lion, biraz önce de belirttiğimiz gibi 200’ün üzerinde yenilikle birlikte geliyor. Tabii bu yeniliklerin hepsinin göz önünde bulunmadığı hatta bazılarının çok minik değişiklikler olduğunu belirtmek gerek. Yine de Mountain Lion ile birlikte gelen başlıca yeniliklerin birkaçına değinelim.

{pagebreak::3}

Notes, Messages ve Reminders

iOS işletim sisteminin en çok kullanılan uygulamalarından olan notlar, mesajlar ve anımsatıcı uygulamaları artık Mountain Lion’da da yer alıyor. İşletim sistemine kayıtlı olan Apple ID’niz ile iCloud aracılığıyla verileri eşleştirme özelliğiyle birlikte geliyor.

Yani iPhone, iPad ya da iPod Touch üzerinden aldığınız notların tamamını artık Mac’lerden de görebiliyorsunuz. Yine aynı şekilde Mac’ten çok daha hızlı bir şekilde not alıp bunu iCloud aracılığıyla anında iOS cihazlardan görüntülemek de mümkün. Özellikle Mac’lerin klavye sayesinde çok daha uzun notlar almaya yarayacağını düşünüyoruz.

Anımsatıcı yani reminders uygulamasında da tüm hatırlatmalarınız, yapılacak listeleriniz anında bilgisayar ile uyumlu hale geliyor. Böylece yapılacaklar listesini Mac’ten yönetmek mümkün. Bu da birçok konuda hız kazandırabilir.

Messages kısmı ise birçok mesajlaşma sistemini birden kapsıyor. Lion’da beta haliyle de yayımlanan uygulama ile özellikle iMessage ve Gtalk gibi sistemleri kullanarak bilgisayar üzerinden mesajlaşabilirsiniz. Özellikle iMessage, iPad ve iPhone sahiplerinin oldukça kullandığı bir sistem. Mountain Lion sayesinde Apple ID’niz ile tıpkı iPad gibi mesajlar gönderebilir ve alabilirsiniz. ML’ın mesaj siteminin “.gif” formatında resim dosyalarını desteklediğini de belirtelim.

{pagebreak::4}

Notification Center

iOS 5 ile birlikte iOS cihazlara gelen bildirim merkezi artık Mac’lere de geldi. Daha önceden benzer bir sistem Growl ile Mac’lerde zaten kullanılıyordu. Fakat Apple’ın getirdiği resmi bildirim merkeziyle birlikte işler biraz daha kolay ve kullanışlı hale geldi.

Ekranın en sağında açılan bildirim merkezinde mesajlar, facetime, anımsatıcı, takvim, twitter, mail gibi bilgileri görmek mükün. Aynı zamanda anlık olarak bildirimler de ekranda beliriyor. Örneğin siz internette  gezinirken Twitter’dan size bir mention geldiğinde ekranın sağ üst kısmında Twitter bildirisi geliyor.

Mac’te çalışan birçok uygulama ve yazılım da zamanla bu kısma uygun hale gelecek gibi duruyor. Örneğin şimdiden Chrome’da Gtalk bildirim entegrasyonu sağlanmış. Chrome üzerinden Gmail’de sohbet açıksa oradan size yazılanlar bildirim merkezine düşüyor, yukarda uyarı olarak çıkıyor.

{pagebreak::5}

Twitter ve sosyal hesaplar

Eskiden hesaplar kısmından sadece mail adreslerimizi ekleyebiliyorduk. Artık burası biraz daha sosyal ağ cennetine dönmüş durumda. Mountain Lion hem Facebook hem de Twitter entegrasyonuyla birlikte geliyor. Yani Twitter ve Facebook’un işletim sisteminin her yerine işlendiğini söyleyebiliriz.

Yalnız baştan bir uyarı yapalım, Facebook ne kadar entegra halde gelse de henüz kullanılabilir durumda değil. Yani Facebook hesabını eklemeniz mümkün değil. Apple, Facebook entegrasyonunun Mountain Lion’a güncelleme ile geleceğini söylüyor ki tahminlere göre bu tarih Sonbahar.

Twitter ve Facebook’un dışında Flickr hesabını eklemek de mümkün. Yine aynı şekilde Twitter gibi sistem ayarlarında mail, kişiler bölümünden Flickr, Vimeo hesapları kurabilirsiniz. Peki bu hesapları kurmak size ne gibi avantaj sağlayacak?

Artık bir dosyaya sağ tıkladığımızda sosyal medyada paylaşmak çok kolay. Örneğin bende şu an Twitter ve Flick hesapları kurulu. Masaüstümde duran bir fotoğrafa sağ tıkladığımda paylaş seçenğini görüyorum. Burada da Twitter, Flickr ve mesaj seçenekleri var. Mesaj dersem iMessage ile istediğim arkadaşıma gönderebilirim. Twitter’ı seçersem üstüne bir şeyler yazarak Twitter’da yayımlayabilirim. Ya da Flickr hesabıma yollayabilirim. İşin en güzel kısmı ise bu işlemler için Safari’yi açmıyor oluşumuz. Tamamiyle işletim sisteminde açılan minik bir pencerede hızlıca işlemimizi yapıyoruz.

Yine aynı şekilde hemen hemen her şeyi Twitter’dan paylaşmak mümkün. Herhangi bir yerdeki kelimeyi, cümleyi, resmi, tarayıcda linki, sayfayı… Facebook da desteklenir hale geldiğinde böyle olacaktır.

{pagebreak::6}

Game Center

Apple’ın oyun ağı Game Center da Mountain Lion ile Mac’lere gelen yeniliklerden. Bildiğiniz gibi Microsoft, Xbox adını oyun konsolundan öteye taşıyarak bir eğlence markası haline getirdi. Yani Windows Phone telefonlarda ve Windows 8 işletim sisteminde de oyun bölümü Xbox’dan oluşuyor ve yine Xbox 360 ile aynı veritabanı kullanılıyor. Orada kazandığınız puanlara yenilerini bilgisayardan da ekleyebiliyorsunuz.

Windows 8’in oyun mağazası ve oyunları birbirine bağlayan sistemin adı da Xbox olacak. Aynı şey artık Apple cephesi için de geçerli. iOS platformunda oyunların bağlanma noktası olan, profilinizi oluşturup arkadaşlar edindiğiniz ve puanlar kazandığınız Game Center artık Mac’te de yer alıyor.

Game Center, Apple ID’nizi kullandığı için iOS ve Mac birleşik durumda. İki sistemde de kazandığınız puanlar ortak olacağını için direkt olarak hesabınıza işleniyor. Yine aynı şekilde Game Center desteği kolay multiplayer imkanı da sağlayacak. Mac App Store’da çok hızlı bir şekilde oyun sayısı artacaktır. Multiplayer ve Game Center sayesinde de eğlencenin kat sayısı yükselecek gibi. Belki ilerde büyük çaplı oyunlar da yani bir Call of Duty de Mac’e Game Center desteğiyle gelebilir.

{pagebreak::7}

iCloud

Mountain Lion tamamiyle bulut entegreli bir işletim sistemi. Zaten Apple ID’niz ile birlikte çalıştığından bu hesaba bağlı iCloud’unuz da otomatik olarak geliyor. Sistem ayarları kısmında iCloud sekmesi yer alsa da bir Dropbox ya da Google Drive gibi harici klasör bulunmuyor. Yani iCloud’u halen Dropbox gibi dosyalarınızı saklamak amacıyla kullanamıyorsunuz.

Saklama işlemini dolaylı yoldan yapabiliyorsunuz. Yani birçok uygulamanın kayıt sistemi iCloud’a uyarlanmaya başladı. Örnein iWriter uygulaması hem Mac’te hem de iOS’ta bulunuyor. İki sistem arasında kayıt işlemini de tamamiyle iCloud üzerinden yapıyor. Eskiden bunun benzeri uygulamalarda buluta kaydet seçeneğini seçip Dropbox ya da benzeri servisi seçmek gerekiyordu. Artık işlem otomatik gerçekleşiyor.

Zaten notlar, anımsatıcı gibi iOS uygulamalarının Mac versiyonları da iCloud ile uyumlu. Bu sayede yaptığınız değişikliği anında iOS cihazınızdan görebiliyorsunuz.

Safari de artık iCloud uyumlu olarak Mac’te çalışıyor. En büyük örneği ise iCloud Tabs özelliği. iCloud Tabs ile iOS cihazınızda açık olan sekmeleri Mac’ten, Mac’te açık olan sekmeleri de iOS cihazınızdan görmeniz mümkün. Bunun için Mac’te Mountain Lion, iOS’ta ise iOS 6 yüklü olması gerekiyor. Biz inceleme için iOS 6 Beta kullandığımız için bu özellikten yararlanabildik. Ancak Developer hesabı olmayanlar Sonbahar aylarını bekleyecek.

{pagebreak::8}

AirPlay

Belki de Mountain Lion’ın en kullanışlı özelliklerinden biri. Belki her kullanıcı için işe yaramayacaktır ancak bu özelliği bekleyen o kadar çok kullanıcı var ki, gerçekten Apple sonunda istenileni Mountain Lion ile birlikte sunuyor.

iOS cihazlarında yer alan televizyona görüntüleme yani Apple TV aracılığıyla kablosuz olarak ekranı televizyona aktarma özelliği sonunda Mac’lere geldi. Herhangi bir Mac’iniz varsa ekranını komple, olduğu gibi televizyona yansıtabilirsiniz. Örneğin VLC player ile bilgisayardan bir filmi TV’ye aktarmak istiyorsunuz. iTunes ile bu işlem Lion’da da mümkündü ancak bu sefer altyazı okuyamıyorduk.

Şimdi direkt masaüstünü aktardığımız için sorunsuz bir şekilde istediğimiz uygulamadan film izleyebilir, istediğimiz oyunu televizyondan oynayabiliriz. Bunun için Apple TV gerektiğinin altını çizmek gerek. Ayrıca bu sistemle TV’ye bağlamak için Mac Mini alanlar da artık vazgeçecek gibi gözüküyor.

{pagebreak::9}

Kısa kısa Mountain Lion yenilikleri

Mountain Lion yazının başında da belirttiğimiz gibi 200’ün üzerinde yenilikle birlikte geliyor. Bunların hepsini tek tek yazmamız imkansız. Ancak yine de ilk kullanımda bizim gözümüze çarpan bazı detayları kısa kısa aktaralım istedik.

– Dictation Speech özelliği sayesinde Türkçe olmasa da İngilizce, Almaca, Fransızca, İspanyolca ve Japonca dillerinde konuşup konuştuğunuzu direkt olarak yazıya dökebilirsiniz. Uzun yazı yazarken ya da en güzel not uygulamasında not alırken Dictation Speech ile konuşarak hızlı not alabilirsiniz. Böylece klavye kullanımı da ortadan kalkacaktır.

– Dock’un arkaplan rengi değişmiş. Leopard ailesi ile yapılan büyük değişiklikten sonra her güncellemede bir ayar yapılıyordu. Bu sefer de fon rengi biraz daha beyaza çalar bir hale gelmiş.

– Launcpad’de uygulamalar ekranın tüm enini kapsıyordu. Artık sağdan ve soldan boşluk bırakılmış. Uygulamalar daha derli toplu duruyor. Ayrıca klasörlediğiniz uygulamaları bulamadıysanız diye de Launchpad’in en üstüne bir arama kutusu konulmuş.

– Performans konusunda Lion’ın biraz daha üzerine çıkmış gibi duruyor. Birçok kullanıcı Lion ile birlikte sistemin yavaşladığından bahsediyordu. Mountain Lion ile sanki sistem biraz daha hızlı ve rahat çalışır hale gelmiş. Örneğin bizim test sistemimizde All Files klasörü çok sık bozulurken artık sorunsuz çalışıyor.

– System Software yani Mac’inizi güncelleme kısmı artık ayrı bir pencerede yapılmıyor. Mac App Store ile birleştirilmiş. Sol üstteki elma logosuna tıklayıp sistemi güncelle dediğinizde anında Mac App Store açılıyor. Eğer sistem güncellemesi varsa uygulama güncellemelerinden daha üstte ayrı bir kutu olarak beliriyor.

– Safari’ye Tab View özelliği geldi. Tüm sekmeleri iOS’taki gibi sıraya getiriyor ve dokunmatik hareketlerle sekmeler arasında gezinmek mümkün oluyor.

– Gatekeeper adıyla bir güvenlik sistemi de geldi. Bu sistem ile ayarları tam yaptığınız takdirde Mac’iniz çok daha güvenli olacaktır. Uygulama indirirken bile belli kriterler oluşturabilirsiniz.

{pagebreak::10}

Aslında genel olarak bakıldığında Mountain Lion’ın bir ara işletim sistemi olduğunu rahatlıkla görebiliyoruz. Lion’a yeni özellikler katan Mountain Lion, esas köklü değişiklikler içerecek olan yeni işletim sistemi öncesi ara güncelleme niteliğinde. Sosyal medya ve iOS anlamında çok güzel özellikler kattığı kesin ancak iOS özelliklerinin bazılarını sadece iOS 6 ile birlikte kullanabildiğimizi de hatırlatmak gerek.

Mountain Lion’ın 19.99 dolarlık fiyatı da zaten çok büyük yenilikler içermediğini gösteriyor. Gerçi büyük değişiklikler içeren Lion işletim sistemi de 29.99 dolar gibi yine ucuz bir fiyata satılmıştı. Bundan sonra tek yapmamız gereken Mountain Lion’ı tam anlamıyla iOS ile etkileşimli kullanmak ve Facebook entegrasyonu sağlamak için Sonbahar’ı beklemek.

:: Mountain Lion’ı beğendiniz mi?